О?т?стік ?аза?стан облысы
Шардара ?аласы
М.Горький атында?ы жалпы орта мектебі
Тарих п?ніні? м??алімі
Бегалиева Раби?а Токтамысовна
Саба?ты? та?ырыбы: 1916 жыл?ы ?лт-азатты? к?теріліс.
Саба?ты? ма?саты: а) білім беру- «Білген сайын келеді біле бергім, біле беру
емеспе тілегі елді?»,- демекші, Отан
тарихын,
соны? ішінде 1916 жыл?ы ?лт-азатты?
к?терілісті? себеп –салдары, ?оз?аушы к?ші,
н?тижесі, тарихи ма?ызы турасында білім
беру.
?) т?рбие беру – «Бабалар ерлігі-?рпа??а ?лгі».
О?ушыларды ?з еліні? бабалары сия?ты елін
?ор?ау?а, ерлікке, Отанын ??рметтеуге
т?рбиелеу.
б) ой-?рісін дамыту – о?ушыларды? саба??а деген
белсенділігін, ?ызы?ушылы?ын арттырып,
ойлау, с?йлеу, танымды?, ізденімпазды?
?асиетін арттыру.
Саба?ты? т?рі: Іздену-зерттеу саба?ы.
Саба?ты? типі: Жа?а білімді ме?герту.
Саба?ты? ?дісі: Баяндау, ой-?орыту, ізденіс, ойын т.б. ?дістері.
П?наралы? байланыс: ?лем тарихы, география, ?аза? ?дебиеті, м?дениеттану
негіздері.
?олданыл?ан жа?а технология: интерактивті о?ыту ?дісі.
К?рнекілігі: 1. Д.ж. саяси картасы
2. ?.Р. картасы
3. ?лестірмелі материалдар (атлас, контур карта т.б.)
4. Интерактивті та?та (техникалы? ??рал)
5. Кітап к?рмесі
6. Ерлік, батырлы? турасында ма?ал-м?телдер
7. Киім ?лгісі
8. Флипчарттар, слайдтар т.б.
С а б а ? т ы ? б а р ы с ы:
1. ?йымдастыру ж?мыстары
О?ушыларды? саба??а т?гел ?атынасуын, д?рісхана тазалы?ын, саба??а дайынды?ын ба?ылай отырып, о?ушыларды? зейінін саба??а аудару.
2. Кіріспе. О?ытушы с?зі.
?аза? хал?ы ерте заманнан бергі д?уірде хал?ымызды? елдігін, ерлігін сынайтын ?ш кезе?ді басынан кешірді. Оны? біріншісі жа?а ?мірге келгенде
?олына ?ан уыстап ту?ан Шы??ыс хан шап?ыншылы?ы болса, екіншісі елді е?іретіп «а?табан ш?бырынды» еткен жо??ар шап?ыншылы?ы, ?шіншісі е?
талмауытты –талмалы т?сы 1916 жыл?ы ?лт-азатты? к?теріліс. Тарих ?аза? хал?ыны? ша?ыра?ын ?ш рет шай?алтты. Халы? жадында ?ш заман?а, ?ш ?ар?ыс ат та?ылды.
Олар «Ойран заман», «Зар заман», «?илы заман». Міне, бізді? б?гінгі та?ырыбымыз осы ?илы заманда?ы ірі тарихи о?и?аларды? бірі болып табылады.
3.Жа?а та?ырыпты хабарлау ж?не ма?сатына то?талып ?ту.
Жоспары: 1. 1916 жылы?ы ?лт-азатты? к?теріліс себептері ж?не басталуы
2. К?терілісті? ірі орталы?тары
3. К?терілісті? же?ілу себептері, тарихи ма?ызы
4. О?ушыларды? та?ырып бойынша ізденістері
К?тілетін н?тиже
О?ушылар та?ырыпты зерттей отырып, ?зіндік ж?мыс ж?ргізуге да?дыланады.
5. Жа?а та?ырыпты пысы?тау
«Кім мерген?» ойыны,
«Тарихи диктант»,
«С?йлемдерді толы?тыру» ойын ?дістері ар?ылы ж?ргізіледі.
6.?орытындылау
Ел Т?уелсіздігі ?шін, ?аза? жері ?шін ?з жандарын ?и?ан батырларымызды? ерлігі ?рпа??а ?лгі, еш?ашанда ?мытылма? емес.
7. Ба?алау
8. ?йге тапсырма: 1.Картамен ж?мыс
2. Зерттеуді жал?астыру
3. Шы?армашылы? тапсырма (тарихи- логикалы? есептер ??ру)
9. Пайдаланыл?ан ?дебиеттер тізімі:
1. Ч.Мусин ?аза?стан тарихы 2008 ж
2. ?аза?стан ?лтты? энциклопедиясы Алматы 1998 ж
3. ?аза? м?дениеті энциклопедиялы? аны?тама Алматы 2005 ж.
4. Империя ??рамында Аруна 2010 ж
О?ушылар ізденістері.
1.Топта?ы ?ш о?ушы жоспарда?ы к?рсетілген с?ра?тар?а ?ыс?аша то?талып,т?сіндіріп ?теді.О?ытушы міндетті т?рде пысы?тайды.
о?ушы
Зерттеу ж?мысы
?ар?ара айма?ында?ы к?теріліс басшыларыны? бірі-?азыбек Шорман?лы ж?не Серікбай ?анай?лы туралы айтып ?тті.
?азыбек Шорман?лы –?ар?ара к?терілісі басшыларыны? бірі. Ол 1864 жылы Жетісу облысы Жаркент уезі Байын?ол болысында д?ниеге келіп, 1916 жылы 8 тамыз к?ні ?ыр?ызияда?ы ?ара?ол ?аласында бір топ к?теріліс басшыларымен бірге атылды. ?азыбек Шорман?лы 1916 жыл?ы шілде айыны? бас кезінде ?ар?ара-Кеген –Нарын?ол ??ірлерін мекендеген елдерді Ж.М?мбетов, ?.Сауры?ов, ?.С?лтанбеков сынды беделді адамдармен бірге маусым жарлы?ына ?арсы шы?у?а ?ндеді. Ереуілт?беде бол?ан к?п адам ?атынас?ан м?жілісте патша жарлы?ын
орындау?а ?арсы шы?ты. Осы жиыннан кейін ?ар?ара к?терілісі басталды. К?п кешікпей патша жазалаушылары Ереуілт?беде бол?андарды т?гелімен т?т?ындап, т?рмеге жапты. Бір топ басшылары ату жазасына кесілді.
Серікбай ?анай?лы-?ар?ара к?терілісі жетекшілеріні? бірі. Ол ?азіргі Алматы облысыны? Райымбек ауданы Жала?аш ауылында 1870 жылы 3 ?азанда д?ниеге келіп, 1916 жылы 3 тамызды Кеген ауылы ма?ында?ы ?ай?ы асуында ?айтыс бол?ан. 1916 жыл?ы патша ?кіметіні? маусым жарлы?ына ?арсы ?за?, Ж?ме?ке батырлармен к?терілісшілерді? 400 адамнан т?ратын ал?аш?ы жаса?ын ?йымдастыру?а тікелей араласты. К?теріліс же?іліске ?шыра?анда, к?птеген серіктерімен бірге патша жендеттеріні? ?олынан о??а ?шты. Ол туралы М?хтар ?уезовты? «?илы заман» повесінде айтыл?ан.
о?ушы
Зерттеу ж?мысы
?останай ??ірінен шы??ан д?рігер ?буб?кір Алдияров туралы.
Алдияров ?буб?кір Берм?хамед?лы- ?о?ам ?айраткері. 1904 жылдан А?тобе, ?останай ??ірінде д?рігер болып ?ызмет істеді. ?уб?кір 1916 жылы Белоруссияда (Минск ?аласы) ?ара ж?мыс?а алын?ан ?аза?тар арасында д?рігерлік ?ызмет ат?арды. 1917 жылы елге орал?ан со? Алаш ?оз?алысына белсене араласты. Алашорданы? ?останай уездік комитетіні? т?ра?асы ж?не Тор?ай облысы комитетіні? м?шесі болды. Алдияров ?буб?кір Берм?хамед?лы Алаш ?оз?алысына белсене аралас?аны ?шін 1928 жылы ?скеменге жер аударылды. 1936-1938 жылдары ?ыр?ызстанны? ?ара?ол ?аласында, Таразда?ы темір жол ауруханасында ?ызмет істеді. Алдияров 1938 жылы жала жабылып, ату жазасына кесілді. 1956 жылы 20 ?ырк?йекте а?талды.
Зерттеу ж?мыстары
1916 жыл?ы ?лт-азатты? к?терілісіні? ?аза? ?дебиетінде жырлануы туралы айтып ?тті.
1. Ж.Жабаевты? «Зілді б?йры?»
2. М.?уезов «?илы заман» т.
?орытындылау
Ба?алау
?йге тапсырма