9 сыныпта д?ние тарихынан Т?ркия

9-сынып. Д?ние ж?зі тарихы.

Саба?ты? та?ырыбы: §16. Т?ркия

Саба?ты? ма?саты:
1918-1923 жылдарда?ы Т?ркия хал?ыны? ?лт-азатты? к?ресіні? себебі мен ал?ышарттары с?лтанды? ?кіметті? Германияны жа?тап д?ниеж?зілік со?ыс?а ?атысуынан ту?ан шаруашылы? к?йзеліспен ты?ыз байланысты екенін, негізгі ?оз?аушы к?ш Т?ркия шаруалары бол?анын, ал саяси басшылы?ында ?лтты? буржуазия топтары т?р?анын ашып к?рсету;
Белсенділігін арттырып, білімдерін жетілдіру;
Тарихи санасы ?алыптас?ан, д?ниеж?зілік м?дениетпен сусында?ан, ?лтты? рухы жо?ары, шы?армашыл жеке т?л?а т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас

?дісі: интерактивті

К?рнекілік: карта, сызбалар, бейнематериал.

Саба?ты? жоспары   I. ?йымдастыру кезе?і

                                     II ?й тапсырмасын тексеру

                                     III Жа?а саба?

                                     IV Жа?а саба?ты бекіту

                                      V   ?орытындылау,ба?алау

                                      VI ?йге тапсырма.

Саба?ты? барысы: І.?йымдастыру кезе?і
О?у ??ралын тексеріп т?гелдеу
?н?ран орындау, «Хабар»
О?ушылар зейінін саба??а аудару
«Тарих рецеппен жасалмайды. О?и?аларды ба?ала?анда біз на?ты тарихи жа?дайлар?а, ?олда?ы бар деректерге с?йенуіміз керек. Не н?рсені? де м?нін т?сінуге бастайтын кілт сол» деп тарихшы Е.Бекмаханов айт?андай сіздер тарих саба?ына келді?іздер! Ассалаума?алейк?м!

Балалар «тарих» дегенде не айт?ылары? келеді?
Тарихты? ?ай кезе?індеміз?
?азіргі д?ниеж?зі тарихы нешеге б?лінеді?
2001 жылы А?Ш-та теракті болды. Б?л терактіні А?Ш кімнен к?рді?
Ал Ау?анстан мен Иран туралы не білеміз?
?ткен саба?та ?тілген Ау?анстан мен Иранны? 1918-1939 жылдар аралы?ында?ы тарихын білу ма?сатында Пресс конференция ?йымдастыр?алы отырмын.

Баспас?з конф-циясыны? ?она?тары т?мендегі ?алымдар мен тарихшылар.
Олар:...................
Б?гін бізді? конференцияда «Жас тарихшы», «Ш??ыла», «А? жол», «Ар-Ай», «Білім шуа?ы», «Алтын шыра?» т.б. ауданны?, облысты? газет-журналдарыны? тілшілері, журналистері ?она?та. ?алымдардан Ау?анстан мен Иранны? 1918-1939 жылдарда?ы тарихын біле аласыздар.

Мысалы:
Иранны? астанасын ата?ыз?
Ау?анстанны? астанасын ата?ыз?
1917 жылы Иранды кімдер басып алды?
К?шек хан кім?
К?шек хан мен Орыс ?скерлері ?алай жолы?ты?
Иранда Гилян Республикасы ?ашан ??рылды?
Ол ?ашан Ке?естік республика болып аталды?
Иранны? 1921-1945 жылдарда?ы саяси-экономикалы? дамуы туралы айтса?ыздар. Атап айтса?, Каджар ?улеті ?ай жылы не ?шін биліктен кетті.
«Шахривар о?и?асыны?» дамуына не себеп болды?
Со?ыс жылдарында шах ?кіметі ?ай ода?ты жа?тады, ж?не не себепті жа?тады.
Ау?анстанны? астанасы ?ай ?ала?
Аманулла хан ?кімет басына ?ай жылы келді?
Ау?анстан конституциясы ?ай жылы ?абылданды?
Н?діршах ?улетіні? Ау?анстанда билік еткен мерзімін аны?та?дар
Жа?а саба??а к?шу: /Бейнематериал к?рсетіледі/
Балалар, бейнематериал не туралы айтпа?шы?
«Т?рік» с?зі естілгенде е? бірінші ойымыз?а не оралады?
Сендер ?здері?ді т?ріктер ?атарына жат?ызасы?дар ма?
Т?ркияны ?ай ?ырынан танисы?дар?
Сендер ?шін Т?ркия ?андай ел? Жа?ымды ма, жа?ымсыз ба?
Астанасы ?ай ?ала?
Жа?а саба?ты? жоспары:
Т?рік хал?ыны? ?лт-азатты? к?ресіні? басталуы.
Т?ркия ?з хал?ыны? ?амын ойламай Германия блогын жа?тап, ?ділетсіз со?ыс?а килікті.
Германия империялистеріні? саяси ж?не экономикалы? ?стемдігін жа?тырма?ан халы? б??арасы 1916-1917 жылдары майдан шебін тастап, елге ?ашты.
Со?ыстан же?ілгеннен кейін Т?ркия жеріне Антанта тобыны? ?скерлері енгізіліп, ма?ызды айма?тарды басып алды. Жергілікті халы??а зорлы?-зомбылы? к?рсетті.
Англия мен Францияны? со?ыс кемелері Босфор мен дарданелл б??аздарын, Батыс Анадолы айма?ын басып алды.
Со?ыс со?ында Ресей т?т?ыныда бол?ан 80 мы?нан астам т?рік солдаттары еліне ?айтарылды. Ж?не елге оралысымен халы?ты т?уелсіздік ?шін к?реске ж?мылдырды.
???ы? ?ор?ау ?йымдарын ??ру
1918-1923 жылдары ?лт-азатты? ?оз?алысты? басшылы?ында « ???ы? ?ор?ау ?йымдары» атты буржуазиялы? патриотты? ?йымдар болды.
1919 жылы осындай бытыра??ы ?йымдарды? басын ?осып, жалпы?лтты? ?йым ??ру ж?мысын Анадолыдан келген генерал М?стафа Кемал паша ?з ?олына алды.
1920 жылы Анкара ?аласында ?лы халы? жиналысы (парламент)ша?ырылып,Т?ркияны? т?уелсіздігі мен т?тасты?ын жариялады.
1921-1922 жылдарда?ы Ресей-Т?ркия келісімдері.
1920 жылы М?скеуге елші жіберіп, 1921 жылы 16 наурызда Ке?ес-Т?ркия досты? ж?не ?зара к?мек туралы келісімге ?ол ?ойылды
Ке?естік Ресей ?кіметі революцияшыл Анкара тобына тегін 10 млн сомды? алтын, ?ару-жара?, о?-д?рі жеткізетін болды.
Сакария шай?асы
1921 жылы наурызда Т?ркия армиясы гректерді? бас?ыншы армиясын шегіндіріп, бірінші же?іске ие болды.
1921 жылы 23 тамыз-13 ?ырк?йек к?ндері Сакария ?зеніні? бойынша шешуші жай?ас болып, М?стафа ?скерлері же?іске жетіп, 1922 жылы Анадолы айма?ын гректерден тазартты.
Италия мен Франция ?скерлері де елден шы?арылды.
1922 жылы Т?ркияны? ?лы халы? жиналысы с?лтан билігін жойып, империяны? а?ыр?ы с?лтаны ? мехмед елден ?уылды.
1924 жылы 24 шілде к?ні Лозанна ?аласында?ы халы?аралы? конференция
?лт-азатты? к?ресті? ма?ызы
Кемал ?кіметіні? реформалары. /о?ушылар?а/
1930 жыл?ы Т?ркия республикасыны? беделіні? т?ра?тануы.
Екінші д?ниеж?зілік со?ыс жылдарында?ы Т?ркия.
Терминдермен ж?мыс.

Негізгі о?и?алары:
1918-1923 жылдар-Т?ркияда?ы ?лт-азатты? ?оз?алыс.
1881-1938 жылдар-М.Кемал патша
1921 жыл?ы 16 наурызда?ы Т?ркия-Ресей келісімі
1922 жыл?ы ?арашада с?лтан билігін жою туралы за?ны? ?абылдануы.
1924 жыл?ы 20 с?уірде жа?а Конституция ?абылданды.
1932 жылы Т?ркия республикасы ?лтар Лигасына ?абылданды.
Саба?ты бекіту:
«Б?Б» ?дісі бойынша
Білгенім

?йренгенім

Білгім келеді
О?ушыларды ?ш топ?а б?ліп, т?мендегі тапсырмаларды беремін.
І топ?а. Мына жылдар?а т?сінік бері?дер

1)1818-1923 жылдар

2)1881-1938 жылдар

3)1911-1913 жылдар

ІІ топ?а. Мына жылдары Т?ркия республикасында ?андай за?дар ?абылданды

1)1924 жыл?ы

2)1925 жыл?ы

3)1926 жыл?ы

ІІ топ?а. Мына даталарды? ма?ыздылы?ы неде?

1)1923 жыл?ы 29 ?азан-

2) 1923 жыл?ы 13 ?азан-

3)1924 жыл?ы 3 наурыз-

1924 жыл?ы 20 с?уір-

1934 жыл?ы 24 ?араша-
жыл?ы-
?ш топ?а ?ойылатын с?ра?. Кемал Атат?рікті прогресшіл саяси ?айраткер деуге болады ма?

Ба?алау: ?зін-?зі

?йге тапсырма: §16 –ты? со?ында?ы 1,4,5-с?ра?тар?а дайындалу

М.Кемал пашаны? ?мірі мен ?ызметі туралы хабарлама ?зірлеу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«9 сыныпта д?ние тарихынан Т?ркия»

9-сынып. Дүние жүзі тарихы.

Сабақтың тақырыбы: §16. Түркия

Сабақтың мақсаты:

1918-1923 жылдардағы Түркия халқының ұлт-азаттық күресінің себебі мен алғышарттары сұлтандық үкіметтің Германияны жақтап дүниежүзілік соғысқа қатысуынан туған шаруашылық күйзеліспен тығыз байланысты екенін, негізгі қозғаушы күш Түркия шаруалары болғанын, ал саяси басшылығында ұлттық буржуазия топтары тұрғанын ашып көрсету;
Белсенділігін арттырып, білімдерін жетілдіру;
Тарихи санасы қалыптасқан, дүниежүзілік мәдениетпен сусындаған, ұлттық рухы жоғары, шығармашыл жеке тұлға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас

Әдісі: интерактивті

Көрнекілік: карта, сызбалар, бейнематериал.

Сабақтың жоспары I. Ұйымдастыру кезеңі

II Үй тапсырмасын тексеру

III Жаңа сабақ

IV Жаңа сабақты бекіту

V Қорытындылау,бағалау

VI Үйге тапсырма.

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі

Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Әнұран орындау, «Хабар»
Оқушылар зейінін сабаққа аудару

«Тарих рецеппен жасалмайды. Оқиғаларды бағалағанда біз нақты тарихи жағдайларға, қолдағы бар деректерге сүйенуіміз керек. Не нәрсенің де мәнін түсінуге бастайтын кілт сол» деп тарихшы Е.Бекмаханов айтқандай сіздер тарих сабағына келдіңіздер! Ассалаумағалейкүм!

Балалар «тарих» дегенде не айтқыларың келеді?

Тарихтың қай кезеңіндеміз?
Қазіргі дүниежүзі тарихы нешеге бөлінеді?
2001 жылы АҚШ-та теракті болды. Бұл терактіні АҚШ кімнен көрді?
Ал Ауғанстан мен Иран туралы не білеміз?

Өткен сабақта өтілген Ауғанстан мен Иранның 1918-1939 жылдар аралығындағы тарихын білу мақсатында Пресс конференция ұйымдастырғалы отырмын.

Баспасөз конф-циясының қонақтары төмендегі ғалымдар мен тарихшылар.

Олар: ...........................................................................................................

Бүгін біздің конференцияда «Жас тарихшы», «Шұғыла», «Ақ жол», «Ар-Ай», «Білім шуағы», «Алтын шырақ» т.б. ауданның, облыстың газет-журналдарының тілшілері, журналистері қонақта. Ғалымдардан Ауғанстан мен Иранның 1918-1939 жылдардағы тарихын біле аласыздар.

Мысалы:

Иранның астанасын атаңыз?
Ауғанстанның астанасын атаңыз?
1917 жылы Иранды кімдер басып алды?
Көшек хан кім?
Көшек хан мен Орыс әскерлері қалай жолықты?
Иранда Гилян Республикасы қашан құрылды?
Ол қашан Кеңестік республика болып аталды?
Иранның 1921-1945 жылдардағы саяси-экономикалық дамуы туралы айтсаңыздар. Атап айтсақ, Каджар әулеті қай жылы не үшін биліктен кетті.
«Шахривар оқиғасының» дамуына не себеп болды?
Соғыс жылдарында шах үкіметі қай одақты жақтады, және не себепті жақтады.

Ауғанстанның астанасы қай қала?
Аманулла хан үкімет басына қай жылы келді?
Ауғанстан конституциясы қай жылы қабылданды?
Нәдіршах әулетінің Ауғанстанда билік еткен мерзімін анықтаңдар

Жаңа сабаққа көшу: /Бейнематериал көрсетіледі/

Балалар, бейнематериал не туралы айтпақшы?
«Түрік» сөзі естілгенде ең бірінші ойымызға не оралады?
Сендер өздеріңді түріктер қатарына жатқызасыңдар ма?
Түркияны қай қырынан танисыңдар?
Сендер үшін Түркия қандай ел? Жағымды ма, жағымсыз ба?
Астанасы қай қала?

Жаңа сабақтың жоспары:

Түрік халқының ұлт-азаттық күресінің басталуы.

Түркия өз халқының қамын ойламай Германия блогын жақтап, әділетсіз соғысқа килікті.
Германия империялистерінің саяси және экономикалық үстемдігін жақтырмаған халық бұқарасы 1916-1917 жылдары майдан шебін тастап, елге қашты.
Соғыстан жеңілгеннен кейін Түркия жеріне Антанта тобының әскерлері енгізіліп, маңызды аймақтарды басып алды. Жергілікті халыққа зорлық-зомбылық көрсетті.
Англия мен Францияның соғыс кемелері Босфор мен дарданелл бұғаздарын, Батыс Анадолы аймағын басып алды.
Соғыс соңында Ресей тұтқыныда болған 80 мыңнан астам түрік солдаттары еліне қайтарылды. Және елге оралысымен халықты тәуелсіздік үшін күреске жұмылдырды.

Құқық қорғау ұйымдарын құру

1918-1923 жылдары ұлт-азаттық қозғалыстың басшылығында « Құқық қорғау ұйымдары» атты буржуазиялық патриоттық ұйымдар болды.
1919 жылы осындай бытыраңқы ұйымдардың басын қосып, жалпыұлттық ұйым құру жұмысын Анадолыдан келген генерал Мұстафа Кемал паша өз қолына алды.
1920 жылы Анкара қаласында Ұлы халық жиналысы (парламент)шақырылып,Түркияның тәуелсіздігі мен тұтастығын жариялады.

1921-1922 жылдардағы Ресей-Түркия келісімдері.

1920 жылы Мәскеуге елші жіберіп, 1921 жылы 16 наурызда Кеңес-Түркия достық және өзара көмек туралы келісімге қол қойылды
Кеңестік Ресей үкіметі революцияшыл Анкара тобына тегін 10 млн сомдық алтын, қару-жарақ, оқ-дәрі жеткізетін болды.

Сакария шайқасы

1921 жылы наурызда Түркия армиясы гректердің басқыншы армиясын шегіндіріп, бірінші жеңіске ие болды.
1921 жылы 23 тамыз-13 қыркүйек күндері Сакария өзенінің бойынша шешуші жайқас болып, Мұстафа әскерлері жеңіске жетіп, 1922 жылы Анадолы аймағын гректерден тазартты.
Италия мен Франция әскерлері де елден шығарылды.
1922 жылы Түркияның ұлы халық жиналысы сұлтан билігін жойып, империяның ақырғы сұлтаны Ү мехмед елден қуылды.
1924 жылы 24 шілде күні Лозанна қаласындағы халықаралық конференция