1930 ж ?о?амды? - саяси ?мір

Жамбыл облысы Сарысу ауданы

Әйтеке би атындағы орта мектеп

Тарих және география пәнінің мұғалімі

Аткоов Медет Қырғызбайұлы

Сабақтың тақырыбы:

1930 ж қоғамдық – саяси өмір

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Сталиннің жеке басқа табынушылық саясатының күшеюі негізінде “халық жауларын” түгелдей тамырымен жою үшін партиядағы басқарушылар мен кеңес қызметкерлері арасында тазарту процессі жүргізілгендігі жайлы түсіндіру.

Дамытушылық: Қазақстанда лагерлер жүйесінің құрылуы туралы әңгімелей отырып, оқушылардың ой- өрісін дамыту.

Тәрбиелік : Өз елін сүйетін және қастерлейтін ұрпақ қалыптастыру

Негізгі ұғымдар :

• Тоталитаризм
• БМСБ
• ГУЛАГ
• Үштік
• Ұжымдастыру т.б.

Үй тапсырмасы. “Миға шабуыл” әдісі

” Ірі бай шаруашылықтары

мен жартылай феодалдарды

тәркілеу және жер аудару туралы”

декрет қай жылы шықты?

1928 жыл, 27 тамыз

1931-33жылдары республиканың

6,2 млн халқының нешесі

аштықтан қырылды?

2,1 млн

Ғ. Мүсірепов, М.Ғатауллин,

М. Дәулетқалиев, Е. Алтынбеков,

Қ. Қуанышов

Ф.И.Голощекинге бесеудің

хатын жазған қоғам қайраткерлері?

Орталық Комитетінің қарамағына

шақырылып алынып “ұлтшыл ”

деп айып тағылған қоғам қайраткерлері

С. Сәдуақасов, С.Сейфуллин,

С.Қожанов, Т.Рысқұлов, Ж. Мыңбаев

Үй тапсырмасын бекіту.

(кестені толтыру)

“ Жылдар сөйлейді” ойыны

Жылдар

Болған оқиға

1. 1932 ж көктемі

2. 1933 ж наурыз

3. 1927 ж

4. 1929- 31 жж

5. 1931 ж көктемі

6. 1932 ж қыркүйек

Шаруашылықты ұжымдастыру деңгейі

Асыра сілтеушілік іс - әрекетінің залалдары

1929 жыл

56498 34 мыңы

шаруа сотталды

жауапқа

тартылды

Халықтың 40 % қырылды

1931 жыл

5500 жер аударылды

1930-32 жыл

аштық

Аштық қасіреті: қайтыс болғандар саны:

Ұжымдастыру қателіктерін реттеу

Міндет

Кемшіліктер

Реттеу жұмыстары

Қаулы

1932 жыл

17 қыркүйек “Қазақстанның ауыл шаруашылығы, атап айтқанда мал шаруашылығы туралы”

1.Шаруашылық мәдени даму деңгейін көтеру

2.Шаруалардың даярлық дәрежесін ескеру

3.ТОЗ құру

Қаулы кеш қабылданды, аштық, мал шаруашылығының құлдырауы туралы айтылмады

1.Жасанды колхоздарды тарату

2. Техникалық көмек көрсету

3. Мал мүліктерді қайтару

4.1935 жылы ақпан ауылшаруашылық артелінің жаңа үлгі Жарғысы қабылданды.

Жаңа сабақ

Сталиннің жеке басқа табынушылық саясатының күшеюі негізінде “халық жауларын” түгелдей тамырымен жою үшін партиядағы басқарушылар мен кеңес қызметкерлері арасында тазарту процессі жүргізілді. 1937—1938жж. “ұлтшыл-фашистер” мен сатқындық кінәсі Т.Рысқұлов, Н.Нұрмақов, С.Ходжанов, У.Құлымбетов, О.Исаев, О.Жандосов, А.Досов, А.Асылбеков, С.Садуақасов, С.Сафарбеков, Т.Жургенов және т.б. тағылды. Қазақтың ғылымы мен мәдениеті орны толмас шығынға ұшырады . Ә.Бөкейханов, А.Байтұрсынов, М.Дулатов, Ж. және Х.Досмухамедовтар, М.Тынышпайұлы, М.Жұмабай, С.Сейфуллин, И.Жансүгүров, Б.Майлин, С.Асфендияров, Ж.Исанин, К.Кемеңгеров кінәсіз жазалаудың құрбандары болды.

Қазақстандағы лагерьлер жүйесі

Степлаг-Далалық лагерь

Карлаг-ерекше режимді Қарағанды еңбекпен түзеу лагері .

ЧСИР-Отанға опасыздық жасағандар әйелдерінің Ақмола лагері.

Алжир-Отанға опасыздық жасағандар әйелдерінің Ақмола лагері.

ГУЛАГ-Лагерлер Бас Басқармасы.

Үштіктер-үш адамнан құралған комиссия

БМСБ-Біріккен мемлекеттік саяси басқарма

Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейханов (1917-1920)

Қоғамдық-саяси әрекеттері

• Әлихан Бөкейхановтың Жаза кесімі

Ә. Бөкейхановтың қуғын-сүргін кезеңінен 2 жыл алдындағы мен ату жазасының күніндегісі.

• Қазақ зиялылары. XIX ғ. басы.

"Халық жауларын" ату.

Топпен жұмыс:

1-топ: Бес жол өлең: «Қазақ елі».

2-топ: Тіл, ел, туған жер туралы

мақал-мәтелдер құрастыру.

3-топ: «Қазақ зиялылары жайлы»

ЭССЕ жазу.

«Сәйкестілігін тап» ойыны

жылдар

қайраткерлер

1930 ж 4 сәуір

Болған оқиға

М. Дулатов

1935 ж 5 қазан

Қайта қамауға алынып, атылды

Ж. Аймауытов

1937 ж 8 қазан

1928 ж

Қызыл астананы салушылар

Ә. Бөкейханов

Соловки лагерінде қайтыс болды

А. Байтұрсынов

1937 ж

Атуға үкім шығарылды

М. Тынышбаев, П.Т.Буддаси, С.Б. Голдгор, С.А.Баграков

Ату жазасына ұшырады

Кубизм әдісімен бекіту.

1-жағы: 101 мың адамның нешесі атылды? (27 мың)

2-жағы: лаңкестік жаппай сипат алған жыл? (1937 – 38жж)

3-жағы: 1929 -33 жж БМСБ өкілдігінің ату жазасына кескен адамдар саны ? (3386)

4- жағы: 1931 ж Қарағанды облысы аумағында пайда болған обсервация саны? (25)

5-жағы: Социолистік қатынастар елдің барлық жерінде орнады? (1930 ж)

6-жағы: Алжир лагерінде қай қоғам қайраткерінің қызы мен әйелі жазасын өтеді ?

(Т. Рысқұлов)

Үйге тапсырма :

1. “1930 ж қоғамдық – саяси өмір” тақырыбында реферат жазып келу

2. Тақырыпты оқып келу