Тарих п?нін о?ытуда сыни ойлау жобасы негізінде о?ушыларды? шы?армашылы?ын дамыту ар?ылы ??зіреттілігін ?алыптастыру.

Тарих пәнін оқытуда сыни ойлау жобасы негізінде оқушылардың шығармашылығын дамыту арқылы құзіреттілігін қалыптастыру.

Қазіргі заман талабы шығармашылықпен жұмыс істей алатын

білімге қабілетті ұрпақ тәрбиелеу. 2010-2015 жылдарға дейін

12 жылдық білім беру жүйесінде жоспарланған. Олар білім беру технологиялары және оны оқу тәрбие үрдісіне енгізу жолдары:

1.Оқытудың жоспарланған нәтижесіне жету үрдісін суреттеу.

2.Оқу үрдісін жүзеге асырудың мазмұнды техникасы.

3.Өнер,шеберлік біліктілік, жағдайды өзгерту, қайта өңдеу

әдістерінің жиынтығы.

Педагогикалық технология сабақта оқытудың тиімді жолдарын

зерттеуі және оқытуда пайдаланатын әдістердің принциптердің

жүйесі. Білім беру технолгияларының енгізілу жолдары:

1.Оқушының білім білік дағдысын қалыптастыру.

2.Ақыл ойын қалыптастыру.

3.Жеке бастың эстетикалық өнегелік ортасын қалыптастыру.

4.Жеке бастың практикалық әрекет ортасын қалыптастыру.

І.Жеке бастың өзіндік басқару механизмі: Қажеттілік-өзін өзі билеу,өздігінен жетілу.

ІІ.Жеке бастың практикалық әрекет ортасы: Еңбек – еңбек сүйгіштік, еңбектегі өнегелік, белсенділік қажеттілік, еріктілік, нәтижеге жетуге ынталандыру.

Әр бір ұстаздың алдында жоғарыда аталған педагогикалық техналогиялар міндеті тұр. Тарих пәнін қазіргі заман талабына сай оқытуда педагогикалық техналогиялар оқытудың мақсатына жетудің тиімді нақты жолдарын көрсетеді.

Жаңа технологиялар

В.П.Беспалъко-оқу материалды меңгеру 4 деңгейді анықтайды.

В.М.Манахов-Жанпеисова оқу үрдісін ақпараттық үлгісімен қабылдау, модулъді оқыту.

З.Махмудова-проблемалық оқыту. Оқушылардың өздеріне ережені айтқызу, сабақты қорыту.

Дъченко-жұптап оқыту әдісі баланы бір –біріне үйрету, бірінің білім деңгейін біріне бағалату, нұсқа бойынша тапсырмаларды беріп, оқушыны өзара байланыстыру, көбінесе 9-10 сыныптарда қолданылады. Әсіресе кескін картамен жұмыс кезінде.

Границкая –Караева деңгейлік тапсырма арқылы оқыту.Оқушының қабілетіне байланысты жалпылама да, жеке де жүргізуге болатын әдістердің түрі.

Шаталов-блок-схема, сызба-нұсқа арқылы оқыту

Мен осылардың ішінде сын тұрғысынан ойлау технологиясына тоқтала кетпекпін.

- Сыни ойлау бағдарламасы –алған білімін өмірде қолдана алатын, өзін таныта дамыта білетін тұлғаны қалыптастыруға мүмкіндік тудыратын технология

- Сын.т.о.технологиясын тарих пәндерінде падалану өте қолайлы.Өйткені тақырыптар үлкен көлемде беріледі.Бала оны бір мезетте аша алмайды. Өз сабағымда оқушыларға тақырыптарды блок схема, талдау арқылы ашып көрсетемін. Әсіресе тестке келетін сұрақтарды талдауға кіргізіп отырамын.

- Күрделі мәселелерді шешуге қабылдауға құштарлық береді.

- Білімді өз бетімен іздену арқылы ойлауға жағдай жасайды.

Тәсілдерге дәлел болатын тарих сабағында қолданылған,сатылай комплексті талдау технологиясы. Ұлы Отан соғысы, Тың игеру деген тақырыптарда. Венн диаграммасы – қазақ халқының қалыптасуы, қазақ жүздерінің шығуы деген тақырыптарда ұқсастықтарын табуға ықпал туғызады.

Сын тұрғысынан ойлау – шыңдалған ойлау.Оның бағдарламасы үш деңгейден тұратын оқыту мен үйрену моделі.

1.Қызығушылық ояту кезеңі- өтілген білімдерді еске түсіру жаңа тақырыпқа болжам жасау.

2.Мағынаны ажырату – тақырыпты өздігімен қабылдау өзіне, пайдасын алуы керек.Әр түрлі сұрақтар қою.

3.Ой толғаныс кезеңі – өзінің не үйренгенін тексеріп сын көзбен қарап,тест құрастырып ,проблемалы сұрақтарға жауап бері тиіс.

Осы кезеңдердің ұтымды өткізілуі төмндегідей нәтиже береді.

- Оқушылар басқалармен қарым-қатынас жасай біледі.

- Басқаларды тыңдап кез келген жауапқа сыйластықпен түсіністікпен қарайды.

- Өз ойын топ алдында ашық айтып, қорғай біледі.

- Керек кезеңде өз ойын көзқарасын өзгертуге үйретеді, дамуын қамтамасыз етеді.

- Ең басты сабаққа қызығушылығы артып, балалардың белсенділігі өте жоғары болады.

Жүргізілген жұмыстар арқылы оқушылардың шығармашылық талаптары байқалады. Ұжымдық ой пікірлері қалыптасады.

Тарих пәні еліміздің өзге елдердің құндылығы мұрасы.Оны жас ұрпақ білуі қажет.Тарих жетістіктерін оқушыларға түсіндіруде мен үшін қолайлы технолгия сын тұррғысынан ойлау технологиясы.

С.т.о.технолгиясын пайдалана отырып, оқушылардың құзіреттілігінің қалыптасқанын байқауға болады.

Құзіреттілік – дара тұлғаның өзіндік қабілеттері.Дара деген анықтамадан адам білімі, біліктілігі тәжірбиесі анық байқалады.

Оқушының табысы - құзіретке ие болу.

Құзыреттілік

Белгілі бір саладағы Білік дағдысы,тәжірбие.

жинақталған білім.

Қарым –қатынас , өзара пікірлесу.

Пайдаланған әдебиеттер:

1.Ташенова А.сын тұрғысынан ойлауды оқу мен жазу арқылы дамыту.Білім –Образование.2006. 6 . 3-4 бб.

2.Байсейтова А. Шығармшылық белсенділікті арттыру.Қазақстан мұғалімі. 2008.05 наурыз.6б.

3.Қазақстан Республикасының Білім туралы заңы А, Литера 2000