Саба?ты? ма?саты: О?ушылар?а биыл 2015 жылы ?аза? ханды?ына 550 жыл бол?анды?ын еске т?сіре отырып, ?аза?ты? ата?ты хандарымен, билерімен, батырларымен таныстырып ой ?орытындылау. Саяхат саба?ы бол?ан со?, тапсырма алдын ала беріліп, о?ушылар ?з де?гейіне с?йкес дайындалады.
Білімділік: О?ушылар?а ?аза? ханды?ы ж?нінде толы? ма?л?мат беріп, ой ?рістерін, сана-сезімдерін топпен ж?мыста арттыру.
Т?рбиелілігі: Келешек ?рпа??а, ?гіт-насихат жасап, Отан с?йгіштікке баулу, патриотты? сезімдерін ?рістету.
Т?рі: жарыс саба?
К?рнекі-??ралдар: Интерактивтік та?та, о?улы?, карта, кеспе ?а?аздар, кубик-рубик.
?діс-т?сілдері: топпен жарыс, с?ра? – жауап, танымды? ойындар.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру.
- Амандасу. Саба??а дайынды?тарын тексеру. Т?гендеу.
«Білікті бірді жы?ады, білімді мы?ды жы?ады».
М??алімні? с?зі: О?ушылар сіздер биыл 2015 жыл тарихи жыл екенін білесіздер. Олай болса, б?гінгі саба?ымызды ашы? деп жариялаймыз. Н.?. Назаббаев президентімізді? с?зімен баста?анын ж?н к?рдім.
«?з тарихын белмеген адам, ?зін де сыйламайды».
О?ушылар 3 топ?а б?лінеді. Т?стерді та?дау ар?ылы (?ызыл, к?к, сары).
?й тапсырмасын с?рау:
Кубик ла?тыру ойыны:
?р топтан о?ушылар шы?ып кубикті ла?тырады. Шы??ан сандар бойынша топтан шы??ан о?ушылар?а екі-екі с?ра?тан, кезекпен кезек ?ойылады. Д?рыс жауап бір ?паймен ба?аланады.
1-сайыс. «Сен ма?ан, мен са?ан». С?ра?-жауап сайысы (5-6 мин).
1. ?аза?тарды? ?андай ерж?рек батырларын білесі?дер? ?абанбай, Б?генбай, Наурызбай, Райымбек, Малайсары т.б.
2. Отырар ?аласыны? ?міршісі кім болды? ?айыр-хан.
3 ?абанбай батырды? шын есімі? ?абанбай ?ожа??л?лы, ?аракерей ?абанбай, Дарабоз - батыр, талантты ?олбасшы. Азан ша?ырып ?ойыл?ан есімі -Ерасыл.
4 Суретте ?андай батыр бейнеленген? Б?генбай батыр
5 ?аза? ханды?ыны? негізін ?алан?андар кімдер суретте бейнелеген?
6. ?аза?ты? ?лы билерін ата? Т?ле би, ?азыбек би, ?йтеке би.
ІІ. Жа?а саба?.
М??алім с?зі: О?ушылар «О?у - инемен ??ды? ?аз?андай» деп. Ендігі, жа?а саба?ымызды ?аза? ханды?ыны? тере?ірек зерттейміз. Ол ?шін біз сіздермен интерактивтік та?та?а назарларымызды аударамыз. Керей мен Ж?нібек хандар туралы. Видео фильмнен ?зінді.
Олай болса, ?аза? ханды?ыны? ??рылу себептеріне то?талайы? (3 мин)
Біріншіден: Керей мен Ж?нібек с?лтандарды?
?аза? ханды?ын ??ру?а ?мтылуы
Екіншіден: Халы? б??арасыны? ?біл?айыр хан?а наразылы?ыны? к?шеюі
?шіншіден: Алым-салы?ты? к?беюі
Т?ртіншіден: ?біл?айыр ханны? ойраттардан же?іліп ?алуы.
2-сайыс. «Ж?зден ж?йрік, мы?нан т?лпар» Топтар?а кеспе ?а?аздар ?лестіріліп беріледі. Ол кеспе ?а?аздар?а о?ушылар ?аза? ханды?ына ?лес ?ос?ан хандарды? билік еткен жылдарын жазып, ?ор?ау керек. ?ай топ жауабы к?п, жылдары д?рыс болса, сол топ?а д?рыс жауаптарына ?р бір жыл?а бір ?пайдан ?осылады. Тапсырманы орныдау?а (5 мин).
М??алім с?зі: Картадан о?ушылар?а ?мір с?рген тайпалар бойынша ?осымша м?лімет айтылады (2 мин).
3-сайыс. Кейіпкерлер с?ра? ?ояды (6 мин).
1.Мен ?андай за?дар жина?ын жаздым? «?асым ханны? - ?ас?а жолы».
2.Мен ?аза? ханды?ында неше жыл бойы билік ат?ардым? (1771-1781) жж.
3.Мен ?ай ж?зді? биі болдым? Кіші ж?з
4.Мен Шы?ай ханны? орнына билікке нешінші жылы келдім? 1582-1598 жж.
5.Жасыранды с?ра?: «Жеті Жар?ы» жина?ын мен жаздым, мені? есімім? Т?уке хан
6.Жасыранды с?ра?: Мені? билік еткен кезімде. Ресей елімен ?арым-?атынасым жа?сара т?сті Ха?назар билігімді 1538-1580 жж. ат?ардым.
4-сайыс. «Білімдіден шы??ан с?з, талапты?а болсын кез». Интерактивтік та?тада сурет бейнеленген. Осы сурет бойынша топтар ??гіме д?кен ??руы керек. Тапсырманы орындау?а (5 мин). Баяндамашы е? жо?ар?ы -10 ?пай.
5-сайыс. Математикалы? лото. ?рбір топты? жауаптары д?рыс болса, 1 ?пай беріледі (3 мин).
728х2+10=1466 жылы- ?аза? ханды?ыны? ??рыл?ан жылы
(1000+522)-11=1511 ?асым хан билікке келді.
3800/2+91=1991 жылы- ?аза?станны? т?уелсіздік ал?ан жыл
6-сайыс. Салыстыру. ?рбір топ?а тапсырмалар беріледі (5 мин). Е? жо?ары 5 ?пай
1. «Хандар» тобы - Керей мен Ж?нібекті Н.?.Назарбаевпен салыстырады.
2. «Билер» тобы - ?аза? ханды?ыны? аума?ын ?Р территориясымен салыстырады
3. «Батырлар» тобы - ?аза? ханды?ын ?аза?стан Республикасымен
салыстырады.
Саба?ты бекіту: 6-7 мин.
1.?білхайыр мемлекетінде ?збек, ?аза?, ?ата?ан, но?айлы ?лыстарыны? рулары болды. Оларды б?рін А) “то?сан екі баулы ?ыпша?”
2. Ж?нібек пен Керей ханды ?арсы ал?ан Мо?олстан ханын ата? С) Есенб??а
3. ?аза? ханды?ы ?ай ханды?ты? т?сында к?шейді? С) ?асым
4. «?аза?» атауы ?андай ма?ынаны білдіреді? А)Бостанды? с?йгіш, ерж?рек, еркін адамдар
5. ?аза? ханды?ыны? ??рыл?ан жылдары:1465-1466жж
6. Ал?аш алтын адам ?аза?стан ?андай жерінен табыл?ан еді? Есік обасынан, жасы 17-18 адам.
Суретте берілгендерді? атын атап ой ?орыту (2 мин).
Астана ?аласында орнатыл?ан «Б?йтерек монументі» 1996 жылы 26 ?азанда негізі ?алан?ан.
Астана ?аласында салын?ан Ханшатыр кешені 2006-2010 ??рылыс ж?мыстары ж?ргізіліп салынды.
«Т?уелсіздік сарайы»
Проект авторы Гюльтекин Линеа 2006-2007 жж. Желто?сан айында ??рылыс ж?мыстары ая?талып салынды.
?йге тапсырма: (1 мин)
1.«?аза? ханды?ы - 550 жыл» ой тол?ау жазып келу.
2. Кескін карта?а ?аза? ханды?ыны? жер аума?ын, территориясын салып келу.
3. ?асым, Есім, Ха?назар хандар туралы ?осымша ?дебиетті пайдаланып портреттік сипаттама беру.
Ба?алау: Топпен сайыстар бойынша ?пай сандары есептеліп ба?аланады
(2 мин)
18-20 ?пай «5»
13-16 ?пай «4»
10-12 ?пай «3»
