Презентация: «Ау?ан со?ысы ж?ректерге жара салды» 9сынып

Ау?ан со?ысы (27.12.1979 — 15.02.1989) — КСРО ?арулы к?штеріні? Ау?анстан?а басып кіріп, оны? ішкі істеріне ?ол с??уы салдарынан т?тан?ан со?ыс. КОКП ж?не КСРО басшылы?ы Ау?анстанда?ы 1978 жыл?ы с?уір т??керісі н?тижесінде билікке келген “халы?ты?-демократяиылы? ?кіметті” ?олдап, к?ршілес елді? соцмалистік ба?ытпен дамуын к?здеп, “интернационалды? ?скери ж?рдем береміз” деген желеумен оны? ішкі істеріне араласты.[1] Б?л “?ыр?и ?аба? со?ыс” кезе?і ?ткеннен кейінгі уа?ытта да КСРО-ны? ?зге елдерді ?з ы?палына ?арату саясатыны? ай?ын к?рінісі еді. 1965 ж. ?а?тарда Ау?анстанда Ке?ес Ода?ы Мемлекеттік ?ауіпсіздік крмитеті (МХК) ты?шыларыны? ?атысуымен жартылай астыртын ?ызмет ат?ар?ан халы?ты?-демокр. партия (ХДП) ??рылып, біраздан со? ол екіге б?лінген. “Хальк” тобын Н.М.Тараки, Х.Амин, ал “Парчам” тобын Б.Кармаль бас?арды. 1977 ж. мамырда М?скеуді? н?с?ауымен ХДП-ны? екі тобы бірігіп, астыртын ?имылдарын ?л?айта т?сті. М?хаммед Дауд ?кіметі ХДП-?а ?ысым жасап, 1978 ж. 26 с?уірде оны? басшыларын ?амау?а алды. Ерте?іне Кабулда?ы ?скери к?штер к?теріліп, Дауд бала-ша?асымен ?аза?а ?шырады. С?йтіп Ау?анстанда ХДП билігі орнады. Жа?а ?кімет КСРО-ны? айт?анынан шы?пай, бірден социализм негізін ?алау?а кірісті. Жер реформасын енгізу, діндарларды ?удалау, а?арту саласында?ы ?згерістер, ке?естік мамандарды к?бірек пайдалану, жергілікті к?шпелі тайпаларды? ?дет-??рпымен, салт-м?ддесімен санаспау, т.б. б??ара халы?ты? наразылы?ын тудырды. 1978 ж. ?азанда ірі ?арулы ?арсылы?тар басталды. Ау?ан ?кіметі КСРО-мен досты?, тату к?ршілік ж?не ынтыма?тасты? туралы шарт?а отырып (желто?сан, 1978), М?скеуге ар?а с?йеді. Алайда халы? к?ресі одан ?рі к?шейе т?сті. 1979 жылды? а?ырында 26 у?лаятта 18 к?теріліс ?рті лаулады. Сондай жа?дайда ХДП басшылары ?зара тартысып, Кармаль тобы же?іліп (1978, шілде-тамыз), оны? ?зін Чехословакия?а елші етіп жіберді. Келесі жыл?ы ?ырк?йекте Тараки Аминні? ?олынан ?аза тауып, ХДП мен мемлекет басына Амин отырады. Б?л жа?дайды М?скеу ?з м?ддесіне ?ауіп ретінде ?абылдады. КСРО МХК Аминді ?ызметінен шеттетіп, “парчамшылдарды” билікке ?келуге ?рекеттенді. 1979 ж. 12 желто?санда Ке?ес Ода?ы басшыларыны? ша?ын тобы (Л.И. Брежнев, Ю.В. Андропов, М.А. Суслов, Д.Ф. Устинов, А.А. Громыко) Ау?анстан?а ке?ес ?скерін енгізу туралы шешім ?абылдады. С?йтіп, 1979 ж. 27 желто?санда КСРО ?скерлері Ау?анстан шекарасынан ?тіп, онда 1989 жылды? 15 а?панына дейін со?ыс ?имылдарын ж?ргізді.

?аза?стан ?лесі

Таразда?ы опат бол?андар?а ескерткіш

?аза?станнан Ау?ан со?ысына 22000 адам ?атысып, оларды? 761-і ?аза тапты. 21 адам хабарсыз кетті. Б?гінгі та?да ?аза? елінде 10000-?а жуы? ау?ан ардагерлері бар. Оларды? 3000-дайы м?гедектер ?атарында. Ау?анды? ардагерлер ?о?амы ?кілдеріні? с?зінше ке?ес заманында мемлекет тарапынан б?лар?а айтарлы?тай к??іл б?лінді. Ал ?азіргі кезде аталмыш же?ілдіктерден м?лдем алынып тасталды. Елбасыны? 1998 - жылды? 28 - с?уірінде шы??ан жарлы?ы атал?ан жандар?а берілетін ?аржылы? к?мекті? м?лшерін аны?тап берді. Б?гінде ол 2 мы? те?геден с?л ?ана асады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Презентация: «Ау?ан со?ысы ж?ректерге жара салды» 9сынып»

«Ауған соғысы жүректерге жара салды»

Ауған соғысы туралы

Ауған соғысы (27.12.1979 — 15.02.1989) — КСРО Қарулы күштерінің Ауғанстанға басып кіріп, оның ішкі істеріне қол сұғуы салдарынан тұтанған соғыс. КОКП және КСРО басшылығы Ауғанстандағы 1978 жылғы сәуір төңкерісі нәтижесінде билікке келген “халықтық-демократиялық үкіметті” қолдап, көршілес елдің социалистік бағытпен дамуын көздеп, “интернационалдық әскери жәрдем береміз” деген желеумен оның ішкі істеріне араласты.

Бұл “қырғи қабақ соғыс” кезеңі өткеннен кейінгі уақытта да КСРО-ның өзге елдерді өз ықпалына қарату саясатының айқын көрінісі еді. 1965 ж. қаңтарда Ауғанстанда Кеңес Одағы Мемлекеттік қауіпсіздік комитеті (МХК) тыңшыларының қатысуымен жартылай астыртын қызмет атқарған халықтық-демократиялы қ партия (ХДП) құрылып, біраздан соң ол екіге бөлінген.

Ауғанстан Ислам партиясының моджахедтері, 1987 жыл.

“ Хальк” тобын Н.М.Тараки, Х.Амин, ал “Парчам” тобын Б.Кармаль басқарды. 1977 ж. мамырда Мәскеудің нұсқауымен ХДП-ның екі тобы бірігіп, астыртын қимылдарын ұлғайта түсті. Мұхаммед Дауд үкіметі ХДП-ға қысым жасап, 1978 ж. 26 сәуірде оның басшыларын қамауға алды. Ертеңіне Кабулдағы әскери күштер көтеріліп, Дауд бала-шағасымен қазаға ұшырады. Сөйтіп Ауғанстанда ХДП билігі орнады.

“ Хальк” тобын Н.М.Тараки, Х.Амин, ал “Парчам” тобын Б.Кармаль басқарды. 1977 ж. мамырда Мәскеудің нұсқауымен ХДП-ның екі тобы бірігіп, астыртын қимылдарын ұлғайта түсті. Мұхаммед Дауд үкіметі ХДП-ға қысым жасап, 1978 ж. 26 сәуірде оның басшыларын қамауға алды. Ертеңіне Кабулдағы әскери күштер көтеріліп, Дауд бала-шағасымен қазаға ұшырады. Сөйтіп Ауғанстанда ХДП билігі орнады.

IKAZ.KZ - ашық мәліметтер порталы

Жаңа үкімет КСРО-ның айтқанынан шықпай, бірден социализм негізін қалауға кірісті. Жер реформасын енгізу, діндарларды қудалау, ағарту саласындағы өзгерістер, кеңестік мамандарды көбірек пайдалану, жергілікті көшпелі тайпалардың әдет-ғұрпымен, салт-мүддесімен санаспау, т.б. бұқара халықтың наразылығын тудырды. 1978 ж. қазанда ірі қарулы қарсылықтар басталды. Ауған үкіметі КСРО-мен достық, тату көршілік және ынтымақтастық туралы шартқа отырып (желтоқсан, 1978), Мәскеуге арқа сүйеді.

Жаңа үкімет КСРО-ның айтқанынан шықпай, бірден социализм негізін қалауға кірісті. Жер реформасын енгізу, діндарларды қудалау, ағарту саласындағы өзгерістер, кеңестік мамандарды көбірек пайдалану, жергілікті көшпелі тайпалардың әдет-ғұрпымен, салт-мүддесімен санаспау, т.б. бұқара халықтың наразылығын тудырды. 1978 ж. қазанда ірі қарулы қарсылықтар басталды. Ауған үкіметі КСРО-мен достық, тату көршілік және ынтымақтастық туралы шартқа отырып (желтоқсан, 1978), Мәскеуге арқа сүйеді.

Алайда халық күресі одан әрі күшейе түсті. 1979 жылдың ақырында 26 уәлаятта 18 көтеріліс өрті лаулады. Сондай жағдайда ХДП басшылары өзара тартысып, Кармаль тобы жеңіліп (1978, шілде-тамыз), оның өзін Чехословакияға елші етіп жіберді. Келесі жылғы қыркүйекте Тараки Аминнің қолынан қаза тауып, ХДП мен мемлекет басына Амин отырады.

Алайда халық күресі одан әрі күшейе түсті. 1979 жылдың ақырында 26 уәлаятта 18 көтеріліс өрті лаулады. Сондай жағдайда ХДП басшылары өзара тартысып, Кармаль тобы жеңіліп (1978, шілде-тамыз), оның өзін Чехословакияға елші етіп жіберді. Келесі жылғы қыркүйекте Тараки Аминнің қолынан қаза тауып, ХДП мен мемлекет басына Амин отырады.

Бұл жағдайды Мәскеу өз мүддесіне қауіп ретінде қабылдады. КСРО МХК Аминді қызметінен шеттетіп, “парчамшылдарды” билікке әкелуге әрекеттенді. 1979 ж. 12 желтоқсанда Кеңес Одағы басшыларының шағын тобы (Л.И. Брежнев, Ю.В. Андропов, М.А. Суслов, Д.Ф. Устинов, А.А. Громыко) Ауғанстанға кеңес әскерін енгізу туралы шешім қабылдады. Сөйтіп, 1979 ж. 27 желтоқсанда КСРО әскерлері Ауғанстан шекарасынан өтіп, онда 1989 жылдың 15 ақпанына дейін соғыс қимылдарын жүргізді.

Бұл жағдайды Мәскеу өз мүддесіне қауіп ретінде қабылдады. КСРО МХК Аминді қызметінен шеттетіп, “парчамшылдарды” билікке әкелуге әрекеттенді. 1979 ж. 12 желтоқсанда Кеңес Одағы басшыларының шағын тобы (Л.И. Брежнев, Ю.В. Андропов, М.А. Суслов, Д.Ф. Устинов, А.А. Громыко) Ауғанстанға кеңес әскерін енгізу туралы шешім қабылдады. Сөйтіп, 1979 ж. 27 желтоқсанда КСРО әскерлері Ауғанстан шекарасынан өтіп, онда 1989 жылдың 15 ақпанына дейін соғыс қимылдарын жүргізді.

Қазақстан үлесі

Қазақстаннан Ауған соғысына 22000 адам қатысып, олардың 761-і қаза тапты. 21 адам хабарсыз кетті. Бүгінгі таңда Қазақ елінде 10000-ға жуық ауған ардагерлері бар. Олардың 3000-дайы мүгедектер қатарында. Ауғандық ардагерлер қоғамы өкілдерінің сөзінше кеңес заманында мемлекет тарапынан бұларға айтарлықтай көңіл бөлінді. Ал қазіргі кезде аталмыш жеңілдіктерден мүлдем алынып тасталды. Елбасының 1998 - жылдың 28 - сәуірінде шыққан жарлығы аталған жандарға берілетін қаржылық көмектің мөлшерін анықтап берді. Бүгінде ол 2 мың теңгеден сәл ғана асады.