Қазақстан териториясындағы ғұн тайпалары

Эстетикалық бағыттағы Жаңа ауыл жалпы білім беретін орта мектебі. КММ

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстан территориясындағы ғұн тайпалары

Өткізген: Умирбекова Ж. И

Сыныбы: 5 сынып

Сабақтың мақсаты:

Ғұн атауы, «халықтардың ұлы қоныс аударуындағы» ғұндардың рөлі, ғұн мемлекеттік бірлестігінің қалыптасу тарихы, шаруашылық өмірі мен тұрмысы туралы білім алады.

Үй тапсырмасын тексеру:

Тарихи шеңбері

Б.З.Б. VII-IV ҒАСЫРЛАР

Территориясы

Тайпалары

Жетісу

Арал маңы

Әлеуметтік жіктелуі

Тиграхауда(шошақ бөрікті)

Шаруашылығы

Абыздар (ақ түс)

Парадарайя(теңіздің арғы жағынан келген

Мұрғаб өзені

Көшпелі мал (Батыс және Орталық Қазақстан)

Хаомаварга (хаома сусынын дайындаушы)

Жауынгерлер (қызыл түс)

Орталық

Өнері

Жартылай көшпелі мал (Шығыс Қазақстан, Жетісу)

Исседон

Қауым мүшелері: егіншілер мен малшылар (көк немесе сары түс)

Солтүстік

Тарихи дерек көздері

“ Аңдық стиль” (б.з.д. V-IV ғасырлардағы “ Алтын адам”)

Отырықшы мал

Шығыс

Геродот

Аталуы

Аргиппей

Суармалы егіншілік (Оңтүстік Қазақстан, Талас, Шу, Сырдария)

Страбон жазбалары

Аримаспа

Геродот “Азиялық скифтер”

Оңтүстік

Массагет, дай

Парсылар: “Құдіретті еркектер”

Батыс

Полиэн

Иран жазбалары: “Жүйрік атты турлар”

Савромат

Авеста кітабы

Оңтүстік Батыс

Каспы

Жаңа сабақ жоспарлары:

• Ғұндар
• Ғұндардың шаруашылық өмірі мен тұрмысы
• Ғұндардың жеңімпаз жорықтары және халықтардың ұлы қоныс аударуы

Дәптермен жұмыс

• Шуньвей, Юечжі,

• Чжичжи, Хунну.

Бірінші тапсырма:

Жауабын табыңдар.

Ғұндар б.з.б. IV-III ғасырларда қайда қоныстанған

Орталық Азияда

Ғұндардың билеушісі қалай аталды

Шаньюй

Ғұндарда қанша ру болды

24

Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы

Мөде

Аттила деген кім?

Ғұн мемлекетінің атақты билеушісі, император

Екінші тапсырма: Сызбаны толтырыңдар

Ғұндардың шаруашылығы

Аңшылық

Мал шаруашылығы

Егін шаруашылығы

Жаңа сабақты бекіту:

Жұлдызды сәт ойыны

Реті

Сұрақ

1

2

Ғұндардың ойларынша бұқа, бұғы, аққу нышаны

Жауап

Тұман Мөдені өзінен алыста ұстамақ болып, қай елге аманатқа береді

3

Бұқа-күш пен биліктің

Бұғы-бақыт пен жақсылықтың

Ғұндардың қолөнері жайында не білесіңдер

4

Юечжі (ғұндармен көршілес көшпелі тайпа )

Б.з.б. 71 жылы дағдарыс басталып, ақыры б.з.б. 55 жылы ғұн мемлекеті немен аяқталды

Аққу-үй ошағын сақтаушы

Темірден бұйымдар жасау, қола, тері өңдеумен, қатар қыштан ыдыстар жасай білген.

5

Екіге бөлінумен (оңтүстік және солтүстік)

Еділ патша қай жылдар шамасында өмір сүрген

Б.з-дың 400-453жылдар шамасы

Бағалау: Житон арқылы

Үйге тапсырма:

Параг-ң соңындағы кестені толтырыңдар, тест