?у?ын-с?ргінні? негізгі кезе?дері. 1937-1938 жылдарда?ы жаппай жазалау.

Қуғын-сүргіннің негізгі кезеңдері. 1937-1938 жылдардағы жаппай жазалау

11 сынып

“ Социализм жолымен ілгерілеген сайын тап күресі шиелінісе түседі”

И.В.Сталин

Жазалау шаралары:

• Жеке адамды, халықтарды жер аударды;
• Жер аудару;
• Еңбекпен түзеу лагерлеріне қамау;
• КСРО-дан тыс жерлерге қудалау.

Социализмнің казармалық, тоталитарлық сипатының көрінісі:

• Республикаға заң шығару құқығы берілмеді;
• Республикалар іс жүзінде егемендік ала алмады;
• Жер, фабрикалар мен зауыттар, ұжымшарлар мен кеңшарлар мемлекет меншігіне өтті.

Зиялы қауымды жаппай қудалау:

• Жеке адам құқығы аяққа басылып, балама пікір айтқан адам “халық жауы” қатарына жатқызылып, жазаланды.

Қазақстанда лагерьлер жүйесі:

• Степлаг-Далалық лагерь
• Қарлаг-ерекше режимді еңбекпен түзеу лагері
• ЧСИР- отанға опасыздық жасағандар отбасыларының мүшелеріне арналған лагерь
• Алжир- Отанға опасыздық жасағандар әйелдерінің Ақмола лагері

• ГУЛАГ- лагерьлер Бас басқармасы
• Үштіктер- үш адамнан құрылған комиссия
• ОГПУ-Біріккен мемлекеттік саяси басқарма

101 мың Қазақстандық гулаг-қа жабылып, 27 мыңы атылды. “Халық жауларының” 40 мыңы кейін ақталды.

Сталиншілдіктің басты қылмысы

• Әміршіл-әкімшіл жүйе қолдану;
• Лагерьлер жүйесін құру;
• Халықтарды күштеп көшіру;
• Азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын бұзу.

31 мамыр-Ұлттық аза күні

Қарлагта азап шеккендер:

• А.Л.Чижевскии
• Салмақсыздық жағдайындағы қан айналымы теориясының авторы
• В.Л. Пржецлавскии
• Жылу техникасы жөніндегі ірі маман

• В.С.Пустовойт
• Атақты селикционер
• Екі мәрте Социалистік Еңбек Ері
• Н.В. Тимофеев-Ресовскии
• Радиациялық генетиканың негізін салушы

Спеплаг пен Алжирде азап шекккендер:

• С.Сейфуллиннің, Т.Жүргеновтың, С.Қожановтың әйелдері;
• Т.Рысқұловтың әйелі мен қызы

Жазалау шараларының құрбандары:

• Қазақ тілі білімінің негізін салушы- А.Байтұрсынов
• Тілтанушы ғалым, профессор- Қ.Жұбанов
• Қазақтың тарихи білім негізін салушы – С.Асфендияров

• 1935 ж 5 қазанда Соловки лагерінде М.Дулатов қайтыс болды;

• 1930ж 4 сәуірде кеңес әдебиетінің негізін салушы Ж.Аймауытовты атуға үкім шығарылды.