?о?амды?-гуманитарлы? ба?ытта?ы ?олданбалы курстарды? проблемалары мен даму болаша?ы

Тамыз кеңесіне арналған баяндама

Қоғамдық-гуманитариалық бағыттағы қолданбалы курстардың проблемалары мен даму болашағы

2006-2007 оқу жылынан бастап Қазақстанның білім беру ұйымдарының жаппай іс тәжірибесінде орта жалпы білім берудің жоғары сатысындағы бағдарлы оқыту нормативтік-құқықтық сипаттағы мынадай факторлар ескеріле отырып жүзеге асырылады.

Бағдарлы  оқыту

• оқу бағытының ішінде оқушы тандап алатын, оқушының танымдық сұранысын және ынтасын қанағаттандыруға әрі оның жеке білімдік траекториясын іске асыруға бағытталған бағдарлы  пәндердің және қолданбалы курстардың жиынтығы

10-сыныпқа арналған

« Қазақстан тарихының негіздері »

қолданбалы курс бағдарламасы

Курстың мақсаты

Оқушыларды адамзаттың өткен тарихымен таныстыру, дүниежүзілік мәдениеттің басты-басты жетістіктерімен сусындату, өткен тарихты сын көзімен талдай отырып, келешекті бағдарлайтын, шығармашылықпен ойлана отырып, олардан дұрыс қорытынды жасай алатын, тарихи деректермен өздігінше жқмыс істеп, өз білімін үнемі толықтырып отыратын азаматтарды тәрбиелеу

ДАҒДЫ

БІЛІМ

БІЛІК

Қазақстан тарихының хронологиялық шеңберін сипаттайды

Ежелгі Қазақстан тарихынның негіздері: тайпалық бірлестіктер мен одақтардың пайда болуы

Құқықтық ой жүйесі кемел, қолындағы материалдық игіліктерді, жұмыс уақытын тиімді пайдалана алатын

Тарихи оқиғалардың маңыздарын ажырату

Орта ғасырлардағы Қазақстан өңірінде пайда болған алғашқы мемлекеттер тарихы

Қойылған міндеттерді шешудің ең тиімді жолын анықтауға қабілетті болу;

Болған соғыстар мен көтерілістердің мақсат-міндеттерін ажырату

Қазақ хандығының құрылу тарихы, маңызы

Өз білімін жетілдіру, танымдық қабілеттерін дамыту арқылы белсенділіктерін арттыру

Үнемі шығармашылық ізденісте болу

Қазақ мемлекетінің әлеуметтік-экономикалық, саяси-мәдени дамуы

«ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ» қолданбалы курсының бағдарламасы

Апталық сағаты-1 сағат, жылдық сағаты-34 сағат

Тақырыптық-күнтізбелік жоспар

Тақырып

10 сынып 34 сағат

Мазмұны

Сағат саны

Кіріспе

Алғашқы адамдардың пайда болуы. Алғашқы адамдардың өмірі. Еңбек құралдары.

І модуль. Ежелгі Қазақстан тарихы 9 сағат

1

Тас дәуірі

Тас дәуірі (палеолит). Орта тас дәуірі (мезолит). Жаңа тас ғасыры (неолит). Мыс-тас ғасыры (энеолит). Ежелгі адамдардың қоршаған орта туралы түсінігі.

Қола дәуірі

2

Қола дәуіріне жалпы сипаттама. Қола дәуірінің ерекшеліктері, мәдениеті, тұрақтары. Шаруашылық пен қоғамдық өмірдегі өзгерістер.

Көшпелі мал шаруашылығы.

Қазақстан аумағындағы тайпалық одақтар мен мемлекеттер

Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы. Көшпелі бақташылық-шаруашылықтың негізгі түрлері.

1

Сақтар. Сақтардың мекендеген жері. Сақ қоғамы. Сақтардың тұрмысы мен шаруашылығы. Сақтардың тәуілсіздік үшін күресі. Сақтардың мәдениеті. Үйсіндер тарихы, орналасқан жері, ескерткіштері. Үйсіндердің шаруашылығы мен тұрмысы. Қаңлылар туралы алғашқы деректер. Қаңлы қоғамы. Қаңлылардың шаруашылығы мен тұрмысы. Ғұн мемлекеті. Халықтардың Ұлы қоныс аударуы. Ғұн шаруашылығы мен мәдениеті.Сармат тайпаларының тарихы.

Темір дәуіріндегі Қазақстан өңірі

1

2

Орталық Қазақстан. Шығыс Қазақстан. Солтүстік Қазақстан.

Дін және мәдениет

1

Ежелгі Қазақстан мәдениеті. Көшпелі-лердің салт-дәстүрі мен діни наным-дары. Ежелгі дәуір адамдарының бет пішіні.

Ағымдық бақылау

1

Зерттеу жұмысы

1

ІІ модуль Ортағасырлардағы Қазақстан тарихы 18 сағат

Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттер ( VI-IX ғғ)

VI-IX ғғ отырықшы және жартылай отырықшы мәдениет.

Түрік қағанаты (552-603 жж). Батыс түрік қағанаты (603-704жж). Түркеш қағанаты (704-756 жж). Қарлұқ қағанаты (756-940 жж). Оғыз мемлекеті ( ІХ ғасырдың соңы-ХІ ғасырдың басы). Қимақ қағанаты (ІХ ғасырдың соңы-ХІ ғасырдың басы).

Дамыған ортағасырлардағы мемлекеттер (Х-ХІІІғғ)

2

Жартылай көшпелі және отырықшы мәдениеттердің өзара әсері. Архитектура және өнер ( VI-IX ғғ).. Түріктердің рухани мәдениеті.

Ұлы Жібек жолы.

1

Қарахан мемлекеті (942-1212жж). Найман,Керейіттер, Жалайырлар. Қарақытай мемлекеті (1125-1212 жж). Қыпшақ хандығы (ХІ-ХІІІ ғасырдың басы)

2

Ұлы Жібек жолының қалыптасуы және тарихи маңызы. Ұлы Жібек жолының тармақтары. Ұлы жібек жолының Қазақстандағы сілемдері.

ІХ ғ екінші жартысы- ХІІІ ғ басындағы Қазақстан мәдениет.

1

ХІІІ-Х V ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан.

Қалалық мәдениеттің дамуы. ІХ-ХІІ ғасырдағы қолөнер, сауда және шаруашылықтың дамуы. Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы. Дін және мәдениет. Исламның дамуы. Ғылым мен білімнің дамуы.

Межелік

1

Моңғолдардың қазақ жерін жаулап алуы. Алтын Орда (ХІІІ ғасырдың ортасы- Х VI ғасырдың басы). Ақ Орда (ХІІІ ғасырдың ортасы- Х V ғасырдың басы). Моғолстан (Х IV ортасы - Х VI ғасырдың басы). Әмір Темірдің басқыншылық жорықтары. ХІІІ – Х V ғасырдағы Ноғай Ордасы, Солтүстік Қазақстан және Батыс Сібір. Әбілқайыр хандығы. Мемлекеттік-әкімшілік құрылыс. Х IV – Х V ғғ Қазақстанның экономикалық жағдайы.

Қазақ халқының қалыптасуы. Х IV -Х V ғғ мәдениет

Жоба қорғау

3

1

Біртұтас қазақ мемлекетінің құрылуы

Қазақстан аумағындағы этносаяси қауымдастықтың қалыптасуы. Х IV -Х V ғғ мәдениеті мен сәулет өнерінің дамуы.

1

Қазақ ұлттық мемлекетінің құрылуының алғышарттары. Қазақ хандығының құрылуы. Қазақ хандығының ішкі-сыртқы саясаты

Қазақ хандығының Х VI -Х VII ғғ дамуы.

1

Қазақ мемлекетінің Х VI -Х V ІІ ғғ әлеуметтік-экономикалық жағдайы.

Қасым хан (1511-1518 жж). Хақназар хан (1538-1580 жж). Тәуекел хан (1582-1598 жж). Есім хан (1598-1628 жж). Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы.

Қазақстанның Х IV -Х V І ғғ мәдениет

2

Қазақ хандығының мемлекеттік әкімшілік құрылымы. Қазақ халқының Х VI -Х V ІІ ғасырлардағы шаруашылығы.

1

Қазақ халқының мәдениеті. Қазақ халқының шығармашылық дәстүрі. Х IV -Х V І ғасырлардағы тарихи шығармалар.

Аралық

1

Өздік жұмыс

1

ІІІ модуль Сарамандық жұмыс 6 сағат

Қорытынды бақылау

Жоба қорғау, реферат қорғау

Тест, бақылау жұмыстары

3

3

Қолданбалы курстың жүргізілу барысында жалпы 4 түрлі бақылау өткізуді жоспарланады

• М.М.Жанпейісованың “Модульдік технологиясы”
• Ж.А.Караевтің «Деңгейлік оқыту технологиясы»
• Сын тұрғысынан ойлау технологиясы
• Жобалау технологиясы
• Ақпараттық коммуникациялық технология
• Қашықтықтан оқыту технологиясы
• Электрондық оқулықтар

Модульдік технологияның стратегиялары

зертте

түсіндіріңіз

салыстыр

Шығармашылық жұмыс:сайыс,баспасөз,сынақ

Баспасөз

Сайыс

Сынақ

Семинар

Дебат

Саяхат

Ауызша журнал

Топпен,жекелей

Конференция

Ізденушілік

Салыстыру

Сабақта қолданылатын жұмыс түрлері

Деректермен

Зерттеу

Шығармашылық жұмыс:сайыс,баспасөз,сынақ

Сызба-нұсқамен,

кестемен жұмыс

Тарихи шеңбері

Б.з.б VII-IV ғасыр

терририясы

Жетісу

Тайпалар

Тихрахауда

Әлеуметтік жіктелуі

Арал маңы

Шаруашы-лығы

Мұрғаб өзені

Парадарайя

Абыздар- ақ түсті киім киген

Жауынгерлер- қызыл түсті киім киген

Қауым мүшелері «сегізаяқтылар»- егіншілер мен малшылар- көк немесе сары түсті киім киген

Орталық

Жартылай көшпелі мал шаруашылығы

  Көшпелі мал шаруашылығы

Суармалы егіншілік

Хаомаварга

Өнері

«Аңдық стиль»

Исседан

Тарихи атаулары

Солтүстік

Шығыс

Аргиппей

Геродот- « Азиялық скифтер»

Парсылар-« Құдыретті еркектер»

Ирандықтар- «Жүйрік атты турлар»

Сыртқы жағдайы

Аримаспы

Батыс

Б.з.б529 жылы

Савроматтар

Б.з.б. 519-518 жж

Оңтүстік

Б.з.б. IV ғасырда (330-327жж)

Массагаттер

парсы патшасы Кирдің жорығы

парсы патшасы Дарийдің жорығы

Б.з.б 490 жылы

Тарихи дерек көздері

Александр македонскийдің жорығы

Геродот

Старбон --------*жазбалары

Полиэн

«Авеста» кітабы

Марафон шайқасында парсылармен одақтасып, гректермен соғысты

Сатылай кешенді талдау жасау

Көтерілістің тарихи шеңбері

1916 ж

Жетісу

Бекболат Әшекеев, Тоқаш Бокин, Жәмеңке Мәмбетов, Ұзақ Саурықов, Ақкөз Қошанов

Жетекшілері

1)Амангелді Иманов,

2) Әбдігапар Жанбосынов

Торғай

Себебі

1916 жылғы 25 маусымдағы патша жарлығы

Жетісу

Верный, Қарқара, Мерке, Шу, Ыстықкөл аңғары, Үлкен, Кіші Кеген, Сусамыр аңғары, Таластың жоғары ағысы

Көтеріліс ошақтары

Қостанай, Ырғыз, Ақтөбе, Байқоңыр кеніші, Шоқпаркөл,Орынбор – Ташкент темір жол жұмысшылары, Семей, Ақмола

Торғай

Сипаты

Отаршылдыққа қарсы ұлт–азаттық қозғалыс

1) Аймақ ауқымында ұйымшылдықтың жеткіліксіздігі, бытыраңқылық.

2) Патша үкіметі қозғалысқа қарсы шұғыл шаралар қолданды, күш басымдылығы

3) Қазақстандағы ұлтаралық қайшылықтар

4) Саны аз пролетариат ықпал ете алмады.

5) Қазақстанда біртұтас басшылық пен ұйымдық орталық болмады.

6) Патша әкімшілігі ру аралық тартысты шебер  пайдаланды.

Жеңілу себебі

Тарихи маңызы

Қазақстандағы ұлттар отаршылдық езгіге қарсы бірікті.

Электронды оқулықтар

Тест жинақтары

Ашық тест

MY-TEST X

Internet жүйесіндегі білімді тестілеудің автоматты жүйесі

Толықтыруды қажет ететін тест

MY-TEST X

Жобалау

әдісі

Жоба тақырыптары

• Алғашқы адамдар- алғашқы өркениет негізін қалаушылар
• Қазақстан ежелгі тас дәуірінде
• Қазақстанды мекендеген ұлы ғұн тайпаларының соғыс құралдары
• Орта ғасырлардағы материалдық және рухани мәдениет.
• Моңғол шапқыншылығының зардабы
• Қазақ халқының қалыптасуы
• Қазақтың ұлы хандары

өлшемдер

көрсеткіштер

Өлшеуіштер

Жобаның өзектілігі

19-20

Тақырыптың таңдалу себебінің негізделуі

15-18

Жобаның аталған курс мазмұнына сәйкестігі

Жобаның мақсаттылығы

Болжамның қойылуы

10-14

Жоба мақсатының қол жетімділігі

0-9

Міндеттердің қойылуы

Ақпараттық қамтылуы

Міндеттердің орындалуы

Мектеп курсындағы оқулықтар

Ғылыми-танымдық әдебиеттер

Бағдарламалық қамтылуы

Интернет-ресурстар

Стандартты бағдарламалар

Кәсіби бағдарламалар

Бейнеөңдеу

Оқушының зерттеу мәдениеті

Зерттеу әдістерін қолдануы

Талдау жүргізуі, қорытындылауы

Жобаны ұсыну деңгейі

Бағалау парағы

№

1

тапсырмалар

Тест

2

І модуль

ІІ модуль

16

Хронология

3

ІІІ модуль

19

3

Картамен жұмыс

4

21

Семантикалық талдау

4

5

5

5

5

4

Тарихи терминологиямен жұмыс

6

5

5

5

Сатылай кешенді талдау

7

5

8

4

4

Сызбалармен жұмыс

9

Оқулықпен жұмыс

5

5

5

5

5

4

Презинтацияларды қорғау

10

Жоба қорғау

5

4

5

ҚОРЫТЫНДЫ БАҒА

4

5

5

5

4

45

5

51

65

Білім сапасы

жыл

2010-2011

Қазақстан

тарихы

2011-2012

Дүниежүзі

тарихы

51,2

2012-2013

58

49

Құқықтану

негіздері,

Қоғамтану

100

57

51

2013-2014

58

100

64

66

100

Білім сапасы

ОҚУ ҮРДІСІНДЕГІ ЖЕТІСТІКТЕРІ

Қалалық олимпиадаларға қатысу 2006-2013 ж ж о қушылар саны

1

Облыстық деңгейде

2008-2009.

Ғылыми жоба

Амантай Зибагүл

18

Қазақстан тарихы пәнінен интелектуалдық олимпиада

2009-2014.

50

“ Тарих ата” интелектуалдық марафонға

(онлайн режимінде)

Облыстық олимпиадаларға қатысу 2013-2014 ж ж о қушылар саны

1

18

Қалалық олимпиада жеңімпаздары

Жаңабай Бауыржан

ІІІ

Ақыш Әбілқайыр

2007

ІІ

Бораш Ернат

2008

І

Байжігітова Балауса

2009

ІІІ

Қалдайбай Рауана

Құдайберлі Бағлан

ІІІ

2010

2011

ІІІ

Абитаев Әділ

2012

ІІ

Махамбет Әлихан

2013

ІІІ

2014

Облыстық олимпиада жеңімпаздары

Дарибеков Данияр

І

2013-2014

Зейін қойып

тыңдағандарыңыз үшін

үлкен рахмет!