Просмотр содержимого документа
«?аза? жерінен шы??ан шы?армалар »
Cабақтың тақырыбы:
Қазақ жерінен шыққан шығармалар
Сабақтың мақсаты:
Орта ғасырлардағы ғылым мен әдебиеттің дамуына өз үлесін қосқан ғалымдар, әдебиет өкілдері туралы, сол дәуірде туған тарихи шығармалар жөнінде түсінік беру.
Күтілетін нәтиже:
Осы дәуірде өмір сүрген ғұламалардың өмірін, ғылым мен мәдениетке қосқан үлесі туралы біледі. Құнды деректермен танысады, маңызын анықтайды, салыстырады.
Ақыл көркі – тіл,
Тілдің көркі – сөз.
Ж.Баласағұн
Сабақтың түрі:аралас сабақ. Дамыта оқыту технологиясы
Туған жері Жетісу жеріндегі Қарахан мемлекетінің көрнекті астанасында дүниеге келген. Бұрын бұл қаланы «Күз Орда» деп атаған. Оның еңбегі түркілер мәдениетінің жарық жұлдызы әдеби мұраның авторы
Қазақ халқының жүрегінде пайғамбарға деген сүйіспеншіліктің бүр жаруына атсалысқан ғұламалардың бірі,Ислам дінін жаюын, осы жолда көрген қиыншылықтарын, Хақ жолындағы күрескен, аш-жалаңаштарды киндірген, жетімдерге қамқор болған, бұл өмірде жолын таппай адасып жүрген жандарға тура жолды көрсеткен ғұлама
Қазақ даласынан шыққан ұлы ғалым, ойшыл философ, математик, астролог, музыка теоретигі. Әскербасының отбасында дүниеге келген.
Түркінің тұңғыш тіл маманы, түркі тілінің оқулығын жасаған, грамматикасын түзеп, жалпы түркі әлемінің тіл өнерінің өрісін кеңейтіп, өркенін өсірген ғұлама. Түркология тарихында ол тұңғыш тарихи салыстырмалы әдісті қолданып, түркі тілдері тарихи диалектологиясының негізін салды
Бұл кім
Түркінің тұңғыш тіл маманы, түркі тілінің оқулығын жасаған, грамматикасын түзеп, жалпы түркі әлемінің тіл өнерінің өрісін кеңейтіп, өркенін өсірген ғұлама. Түркология тарихында ол тұңғыш тарихи салыстырмалы әдісті қолданып, түркі тілдері тарихи диалектологиясының негізін салды
Қазақ даласынан шыққан ұлы ғалым, ойшыл философ, математик, астролог, музыка теоретигі. Әскербасының отбасында дүниеге келген.
Ол Орта Азияның белгілі ақыны.
Туған жері Жетісу жеріндегі Қарахан мемлекетінің көрнекті астанасында дүниеге келген. Бұрын бұл қаланы «Күз Орда» деп атаған. Оның еңбегі түркілер мәдениетінің жарық жұлдызы әдеби мұраның авторы
Қазақ халқының жүрегінде пайғамбарға деген сүйіспеншіліктің бүр жаруына атсалысқан ғұламалардың бірі,Ислам дінін жаюын, осы жолда көрген қиыншылықтарын, Хақ жолындағы күрескен, аш-жалаңаштарды киндірген, жетімдерге қамқор болған, бұл өмірде жолын таппай адасып жүрген жандарға тура жолды көрсеткен ғұлама
?
?
?
Еске түсірейік
T
Қазақ даласында туған қандай тарихи шығармаларды білесіңдер?
Түртіп алу (Инсерт)
V
-
Білемін
+
Білгенім
Мен үшін жаңалық
?
Таң қалдырды
Мына маржан сөздердің мағынасын ашып түсіндір
үгінеки
Бай боламын десең жерді еңсеріп,
Көңіліңді байытып ал,ей серім.
(Ж.Баласағұн)
Дос адам сарайыңды жұмақ етер.
(М.Қашқари)
Өзің үшін ойлағандарыңы адамдар үшін де қала. (Ахмет Иүгінеки)
Басыңы бір бәле келсе, одан құтылатын күнді сабырмен күт (Ахмет Иүгінеки)
Сараңдық дәрімен емделмейтін ауру
(Ахмет Иүгінеки)
Сыртқы әсемдігін көріп сен дүниеге, Көңілмен байлану, біліп қой қателердің басы ол
Әй дос ,үлкендерге құрмет көрсет (Ахмет Иүгінеки)
Ұят барда иман бар
Өзін білген Хақты білгені,
Құдайдан қорқып, ынсапқа келгені (Ахмет Йасауи)
Салыстырыңдар.
Ж.Баласағұни мен М.Қашқаридың еңбектерін салыстырып көріңдер. М.Дулати мен Қ.Жалайыри шығармаларындағы ұқсастықты табыңдар.
Сұрақтар
Тарих-и Рашиди
Қазақ халқы, оның тарихы, экономикасы туралы қандай мағлұматтар бар.
Жылнамалар жинағы.
Шыңғыснама.
Әбілғазы шежірелері.
Семантикалық карта.
Атаулар
Әл-Фараби
тұлға
Хас Хажиб
шығарма
лауазым
Диуани-лұғат ат түрік
қала
Иасы
ескерткіш
Қарахан
Ә-мұра
Құтты білік
Венндиаграммасы
Ортағасырлардағы шығамалар
Ортақ қасиеті
Қазіргі таңдағы шығармалар
"Кім жылдам" ойыны
1Мұхаммед Хайдар Дулати
Түркі сөздерінің жинағы.
2.Жүсіп Баласағұни.
Диуани Хикмет.
3.Махмұд Қашқари.
4.Қожа Ахмет Иассауи.
Астрономияға кілт.
5. Әл-Фараби
Құт негізі- білік.
Тарих-и Рашиди
Музыканың үлкен кітабы.
6.Сүлеймен Бақырғани.
Ақыр заман
Ойлан, тап!
“Мақал-мәтел” сөзжұмбағы
Жақсы болғың келсе, ... сөз айтпа.
Сөзден зор ... жоқ.
Сабырлы сөзде ... бар.
... сөз темірді тесер.
Жақсы сөз ... де жолға салар.
Ж
А
М
А
Н
Қ
Ұ
Р
А
Л
С
А
Л
М
А
Қ
Т
У
Р
А
Бал ... тілден у тамар.
Тілге тиек, сөзге ... керек.
... сөз ине сабақтайды.
... білсең, тыңдай да біл.
Халық сөзі теңіздің ... .
П
І
Л
Д
І
Т
А
М
Ғ
А
Н
Д
Ә
Й
Е
К
Е
П
Т
І
С
Ө
Й
Л
Е
Й
Т
О
Л
Қ
Ы
Н
Ы
"Сөзден сөзге" ойыны
Берілген сөздердің соңғы буындарынан жаңа сөз құрастырып жазыңдар.
Кітап, дәптер, телефон, мақал, әдемі, құлпынай, адам, қармақ, саяжай, ауыл, сәби, көрме, арғымақ.
Үлгі: кітап-тапқыр,...
Ой түйін
Нені білемін?
Нені білдім?
Алдағы уақытта нені білгім келеді?
Бағалау
Рефлексия
-Бүгінгі сабақтан не білдің?
-Не үйрендің
-Бүгінгі сабаққа келмей қалған оқушыға жаңа сабақты түсіндіре аласың ба?
-Бүгінгі сабақ не туралы
болды?
-Бұл сабақ қаншалықты
қиын болды?
- Бүгінгі сабақ соңында
қандай сезімде болдың?
- Мұғалімге айтар
ұсыныс- тілектерің
Үйге тапсырма :
«Ұлыларын ұлықтаған ел озады» тақырыбында эcсе жазу