kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

"??ндарды? т?рмысы мен шаруашылы?ы" атты ашы? саба?

Нажмите, чтобы узнать подробности

"??ндарды? шаруашылы?ы мен т?рмысы"атты ашы? саба? ?алалы? де?гейде ?ткізілді. Ежелгі ?аза?станда мекендеген ??ндар жайлы презентация.Алтыншы сынып," Ежелгі ?аза?стан тарихы" п?ні бойынша.П?н м??алімі Ахмет Светлана,?ызылорда ?аласы. ?лия Молда??лова атында?ы №173 орта мектепті? тарих п?ні м??алімі.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«"??ндарды? т?рмысы мен шаруашылы?ы" атты ашы? саба? »

Мөде – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы

Мөде – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы

Сабақтың жоспары: І. Ғұн атауы. ІІ. Ғұн мемлекетінің өрлеуі. ІІІ. Ғұндардың көршілерімен саяси байланысы. Ғұндардың шаруашылық өмірі, тұрмысы. Ғұн мәдениеті.

Сабақтың жоспары:

  • І. Ғұн атауы.
  • ІІ. Ғұн мемлекетінің өрлеуі.
  • ІІІ. Ғұндардың көршілерімен саяси байланысы.
  • Ғұндардың шаруашылық өмірі, тұрмысы.
  • Ғұн мәдениеті.

Б.з.б. І мыңжылдықтың ортасында Алтай, Оңтүстік Сібір мен Шығыс Қазақстан аумағында “Ғұн” деген атпен тайпа одағы қалыптаса бастады.  Қытайлар хунну, кейде сюнну деп атаған бұл тайпалар “халықтардың Ұлы қоныс аударуы” дәуірінде белгілі болды.
  • Б.з.б. І мыңжылдықтың ортасында Алтай, Оңтүстік Сібір мен Шығыс Қазақстан аумағында “Ғұн” деген атпен тайпа одағы қалыптаса бастады. Қытайлар хунну, кейде сюнну деп атаған бұл тайпалар “халықтардың Ұлы қоныс аударуы” дәуірінде белгілі болды.

Қытай деректерінде “ғұндардың алғашқы көсемі – Ся руынан шыққан билеушілердің бірі – Шуньвей болған” деп айтылады. Қытай транскрипциясынан қазақшаласақ, “Шоң би” болып шығады.  Ғұн мемлекетінің өрлеуі б.з.б. ІІІ ғасыр Тұман шаньюдің (патша) ұлы Мөденің атымен байланысты. Тұманның тұсында ғұндар бірқатар жерлерінен айырылады, көрші елдермен көп соғысады. Аңыздарға қарағанда, Тұман шаньюй әлдебір себептерге байланысты өзінің ұлы Мөдені тақ мұрагерінен айырған екен.  Алдымен Тұман Мөдені өзінен алыста ұстамақ болып Юечжі еліне аманатқа береді. Аманат деген сөз ертеде кепілдікті білдіреді, яғни екі елдің арасында бейбітшіліктің кепілі мағынада. Бірақ кейіннен Тұман осы уәдені бұзып, Юечжі еліне шабуыл жасайды. Кепілдікте жүрген Мөде өзінің жанқиярлығы арқасында аман қалады.  Осыдан кейін әкесі Мөденің жанына әскер қосып, шекаралық аймаққа күзетке жібереді. Мөде қолындағы әскерді әбден үйретіп, жаттықтырып, ақыры патшалық билікті алады.

Қытай деректерінде “ғұндардың алғашқы көсемі – Ся руынан шыққан билеушілердің бірі – Шуньвей болған” деп айтылады. Қытай транскрипциясынан қазақшаласақ, “Шоң би” болып шығады.

Ғұн мемлекетінің өрлеуі б.з.б. ІІІ ғасыр Тұман шаньюдің (патша) ұлы Мөденің атымен байланысты. Тұманның тұсында ғұндар бірқатар жерлерінен айырылады, көрші елдермен көп соғысады. Аңыздарға қарағанда, Тұман шаньюй әлдебір себептерге байланысты өзінің ұлы Мөдені тақ мұрагерінен айырған екен.

Алдымен Тұман Мөдені өзінен алыста ұстамақ болып Юечжі еліне аманатқа береді. Аманат деген сөз ертеде кепілдікті білдіреді, яғни екі елдің арасында бейбітшіліктің кепілі мағынада. Бірақ кейіннен Тұман осы уәдені бұзып, Юечжі еліне шабуыл жасайды. Кепілдікте жүрген Мөде өзінің жанқиярлығы арқасында аман қалады.

Осыдан кейін әкесі Мөденің жанына әскер қосып, шекаралық аймаққа күзетке жібереді. Мөде қолындағы әскерді әбден үйретіп, жаттықтырып, ақыры патшалық билікті алады.

Мөде – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы Б.з.б. ІІІ ғасырда Мөде Қытаймен кескілескен ғұн тайпаларын біріктіріп, ғұндардың билеушісі – шанью деген атақ алады. Ол шексіз билікке – “Аспан ұлы” деген атаққа ие болды.

Мөде – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы

Б.з.б. ІІІ ғасырда Мөде Қытаймен кескілескен ғұн тайпаларын біріктіріп, ғұндардың билеушісі – шанью деген атақ алады. Ол шексіз билікке – “Аспан ұлы” деген атаққа ие болды.

Ғұндардың құдіреттілігін шығыста Қытай, көршілес үйсіндер мен қаңлылар, солтүстікте Саян-Алтай тайпалары мойындады.

Ғұндардың құдіреттілігін шығыста Қытай, көршілес үйсіндер мен қаңлылар, солтүстікте Саян-Алтай тайпалары мойындады.

  • Ғұндар мен Қытайдың Хань династиясы арасындағы соғыс б.з.б. 188 жылы Хань әскерінің жеңілісімен аяқталды. Қытайлықтар жыл сайын алым-салық төлеуге және қытай ханшасын әйелдікке беруге мәжбүр болды.
Ғұндардың әскері Ғұн сарбаздары.

Ғұндардың әскері

Ғұн сарбаздары.

  • Ғұндар жақсы ұйымдастырылған атты әскер үлкен маңызға ие болды.
  • Олар негізінен садақпен, найзамен қаруланған.
Ғұн империясында б.з.б. 71 жылы дағдарыс басталып, ол ақыры б.з.б. 55 жылы ғұн мемлекетінің екіге бөлінуімен аяқталды ( оңтүстік және солтүстік ). Оңтүстік ғұндар Хань империясына (Қытай) бағынды. Ал Чжи-чжи шаньюй бастаған солтүстік ғұндар тәуелсіздігін біраз уақытқа дейін сақтап қалды.
  • Ғұн империясында б.з.б. 71 жылы дағдарыс басталып, ол ақыры б.з.б. 55 жылы ғұн мемлекетінің екіге бөлінуімен аяқталды ( оңтүстік және солтүстік ).
  • Оңтүстік ғұндар Хань империясына (Қытай) бағынды. Ал Чжи-чжи шаньюй бастаған солтүстік ғұндар тәуелсіздігін біраз уақытқа дейін сақтап қалды.

Бекіту

Бекіту

  • Қытай деректерінде ғұндар қандай атпен белгілі болды?
  • Қытай деректері бойынша ғұндардың алғашқы көсемі кім болған?
  • Аманат дегеніміз не?
  • Ғұндардың жоғарғы билеушісін қалай атады?
  • Ғұн қоғамында жоғары билікке ие болған Мөде қандай атаққа ие болды?
  • Б.з.б. 188 жылы болған қытайлықтар мен ғұндар арасындағы шайқас кімдердің жеңісімен аяқталды?
  • Зерттеушілердің көпшілігінің пікірі бойынша ғұндар кімдердің арғы тегі болып есептелінеді?
  • Ғұн империясы қашан екіге бөлініп, ыдырады?
  • Ғұндардың баспанасы не болды?
Үйге тапсырма:  19-параграфтың соңындағы сұрақ-тапсырмалар негізінде тақырыпты оқып келу.
  • Үйге тапсырма:
  • 19-параграфтың соңындағы сұрақ-тапсырмалар негізінде тақырыпты оқып келу.


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: История

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 6 класс

Скачать
"??ндарды? т?рмысы мен шаруашылы?ы" атты ашы? саба?

Автор: Ахмет Светлана

Дата: 10.05.2015

Номер свидетельства: 209754


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства