Xojeli rayonl ı q XBB ne qarasl ı 32-sanl ı mektepti ń tariyx p á ni mu ǵ allimi Bayniyazova Peridan ıń 5-klasqa “Tariyxtan g ú rri ń ler” p á ninen “ Muzeyler ” teması boyınsha sabaq islenbesi
Tema : Muzeyler
Bul temada biz sizler menen muzeyler ne ush ın kerekligi, muzeylerdiń túrleri, dúnyanıń ataqlı muzeyleri, Ózbekstan Respublikasınıń muzeyleri haqqında maǵlıwmatqa iye bolamız
Muzeyler ne ushın kerek ?
Muzeyler tariyxıy esteliklerdi saqlawshı,úyreniwshi, hám xalıqqa kórsetiwshi orın bolıp tabıladı.
Este saqlań!
Muzeylerde jıynalǵan estelikler kollekciyalar dep ataladı.
Muzeylerdiń túrleri :
-tariyx;
- á debiyat;
-k ó rkem- ó ner;
-texnika;
-medicina;
-haywanat d ú nyas ı ;
- á skeriy qural-jaraq h.t.b
Evropada kóplegen muzeylerdiń shólkemlestiriliwi
XIV-XVII ásirlerge
tuwrı keledi.
Eksponat- muzeylerde kórgizbege qoyılǵan buyımlar, súwretler, hújjetler, kitaplar
Biz sizler menen dúnya júziniń belgili muzeyleri boylap sayaxat etemiz!
Qáne kettik! Alǵa !
AQSH,Italiya,Franciya,
Ullı Britaniya,Germaniya,
Rossiya Federaciyası
dúnya júziniń belgili muzeyleri jaylasqan
mámleketlerden esaplanadı.
R o ssiyan ıń S a nkt-P e t e rburg qa l a s ı ndà ǵı «Ermit a j»,
P a rij de gi «Luvr»,
L o nd o nd aǵı «Brit a niya», It a liyad aǵı «Uffi c i» s ı yaql ı
dú nyad aǵı d ańqı k e tk e n muz e yl e rdi ń k o ll e kciyal arı qur a m ı nd a ta riy xıy buyımlardıń qımbat bahalı nusqaları saqlanadı .
Máselen, 1546-jılı qurılǵan hám dáslep korol sarayı wazıypasın ótegen Parijdegi Luvr muzeyinde áyyemgi Mısır,Greciya hám Rimde islengen siyrek ushırasatuǵın kórkem-óner dúrdanalarınıń túp nusqaları saqlanadı.
Luvrdıń eń ataqlı elsponatları
Xammurapi nizamlar toplamı b.e.sh. 1792-1750 jıllarda islengen
« Mona Liza » Leonardo da Vinchi qálemine tiyisli . 1503— 15 05
76,8×53 sm
Mantenya Andrea (1431—1506) « Raspyatiye ».
1457—1459.
Т axta , tempera . 76 х 96 см.
Luvrdaǵı tiykarǵı súwret hám háykellerde tiykarınan hayallar súwretlengen. Háykeller bolsa bronza , gúmis hám aǵashlardan quralǵan.
1989 jılda Orayda Napoleon háwlisinde aynalı piramida qurıldı. Birinshi bolıp bul muzey esikleri 1793 jıl 8 noyabrde ashıldı . Franciya revolyuciyası dáwirinde Napoleon muzeyi dep ataldı .
Biz sizler menen Ermitaj muzeyine sayaxat etemiz!
Qáne kettik! Alǵa !
Ermitajǵa tiykar salınǵan waqıt dep , 1764-jıldı yaǵnıy Ekaterina II niń buyrıǵı menen Berlin sawdageri Gockovskiydan 225 kartinalar kollekciyasın satıp alıp Peterburgqa alıp keliniwi hám Qısqı sarayǵa qoyılǵan waqtı esaplanadı. Patsha rezidenciyası sıpatında qurılǵan Qısqı saray Ermitajdıń eń baslı imaratı esaplanıp, ol 1000 komnata,120 teksheler, 1800 aynadan ibarat.
Atlantlar
Házirgi waqıtta Ermitajdıń imaratında
3 millionǵa shamalas eksponat saqlanbaqta. Onda 15000 kartina hám 12000 háykeller jámlengen.
1988 jılda Ermitaj dúnyanıń
eń uzın kartinalar galereyası sıpatında Ginnes rekordlar kitabına kiritildi.
Ózbekstan Respublikasınıń muzeyleri
Respublikamızdaǵı muzeyler :
- Ózbekstan tariyxı mámleketlik muzeyi ;
- Temuriyler tariyxı mámleketlik muzeyi ;
- Ózbekstan k ó rkem- ó ner muzeyi ;
- Ózbekstan xalıqları mádeniyat hám k ó rkem- ó ner tariyxı muzeyi ;
- Ózbekstan den-sawlıqtı saqlaw muzeyi h.t.b
Ózbekstan tariyxı mámleketlik muzeyinń ózinde 250 mıńnan artıq estelikler bar
Temuriyler tariyxı mámleketlik muzeyi 1996 jılı qurıldı. Biyikligi 31 metr bolǵan muzey imaratı úsh qabattan ibarat.
Ullı Sahıpqıran-ullı qurıwshı
Tuwılıw
Rawajlanıw
Maqtanısh
Tuwılıw
Sahıpqırannıń tuwılıwı menen baylanıslı
úrp-ádetler
Rawajlanıw
“ Rosti-rusti ” yaǵnıy “Tuwr ı l ı q z árúr ” uranı altın háripler menen jazılǵan. Amir Temurdıń wázirler, áskeriy sárkardalar hám ilimpazlar menen ótkerip atırǵan keńesi
Maqtanısh
Amir Temur hám Temuriyler dáwiri miyrasınıń áwladtan-áwladqa ótip kiyatırǵanlıǵı ideyası súwretlengen
Dúnya júzi mámleketleri muzeyleri xalıq-aralıq shólkemge birlesken. Bul xalıq-aralıq YUNESKO quramındaǵı “ Muzeyler xalıq-aralıq keńesi ” dep ataladı
Itibarıńız ushın raxmet !!!