Сайысты? ма?саты: ?аза?стан тарихы бойынша жина?та?ан білімдерін, танымды? ?абілеттерін арттыру.Сайыскерлерді? ойлау, с?йлеу да?дысын дамыту, ?з ойын жеткізе білуге, ізденуге ?алыптастыру.Ту?ан жерін, Отанын ?астерлеп, с?юге т?рбиелеу.
Сайысты? ?раны: «Халы?ты? кемеліне келіп, ?ркендеуі ?шін алдымен азатты? пен білім ?ажет» Ш.У?лиханов.
К?рнекіліктері: слайдтар,?анатты с?здер,?аза? хандарыны? суреттері
Сайысты? ж?ру барысы:
Ойын?а ?атысушылар 9 а,?,б сыныптарыны? талантты, дарынды о?ушылары
Сайысты? кезе?дері:
1 кезе? Топты таныстыру
2 кезе? Б?йге
3 кезе? Тарихи т?л?алар
4 кезе? К?кпар
5 кезе? Ділмар
Сайыс?а ?атысушы топтарды? ?здерін таныстыруын с?раймыз.
?арап т?рмай б?йгеге ері?із
Ш?кірттерге ?діл шешім бері?із
Ж?зден ж?йрік, мы?нан т?лпар шы?арар
Б?йге,б?йге б?йгелерді к?рі?із
Дей келе біз келесі кезе? Б?йге кезе?ін бастайы?.
?аза? ханды?ына-550 жыл
10.?аза? ханды?ыны? ??рылуы жайында айт?ан тарихшы (М.Х.Дулати)
20.Ханны? арнайы ?зін ?ор?ап ж?ретін жаса?ы ?алай аталады? (Т?ле?гіттер)
30. (1628-1652жж) та??а отыр?ан Есім ханны? баласы? (Ж??гір хан)
40.Ханды?ты? ке?еюі мен ны?аюына белсене араласып, ?з елін алыс-жа?ын елдерді? б?ріне танымал еткен Ж?нібек ханны? ?лы (?асым хан)
Т?уелсіздікке-24 жыл
10.Ел астанасыны? А?мола?а к?шетіндігі туралы Республика Президентіні? жарлы?ы жары? к?рген жыл? (1995ж)
20.1999жылы ЮНЕСКО шешімімен Астана ?аласы ?андай ата??а ие болды? (Бейбітшілік ?аласы)
30.?ай жылы Астана ?аласында Е?Ы? саммиті ?тті? (2010 жылы 1-2 желто?сан)
40.Т?уелсіз ?аза?станны? Елта?басы мен Туыны? жа?а ?лгілері ?абылдан?ан жыл? (1992 жылы маусым)
?лы Же?іске-70жыл
10. ?лы Отан со?ысына ?анша ?аза?станды?тар ?атысты? (1 млн 200 мы?)
20.Ленинград ?шін шай?аста жау дзотыны? аузын кеудесімен жауып ?аза тап?ан Ке?ес Ода?ыны? Батыры (С.Байма?анбетов)
30.Днепр ?шін ?рыста ерлік к?рсеткен,18 жасында Ке?ес Ода?ы Батыры ата?ын ал?ан ?аза? жігіті? (Б.Елеусізов)
40.Берлин ?шін шай?ас?ан, ?аза?стан Республикасыны? т???ыш ?ор?аныс Министрі бол?пн кім? (С.Н?рма?амбетов)
Логикалы? с?ра?тар
1. Егер т?нгі 12 са?атта жа?быр жауып т?рса, 72 са?аттан кейін т?сті к?туге болады ма? (Болмайды, себебі ?айтадан т?н болады)
2. Жыл он екі ай ішінде 30 ж?не 31 сандары ауысып отырады. Ал 28 саны ?ай айда кездеседі?( Барлы? айда)
3. Егістікте – жасыл, фирмада – ?ара, ал ?йде – ?ызыл.( ш?й)
4. Екі адам то?ыз??мала?ты 2 са?ат ойнады. ?р?айсысы неше са?аттан ойнады?( 2 са?аттан)
5. Барлы? ат ш?п жейді, біра? бір ат ш?п жемейді, ол ?андай ат? (шахмат)
6. Отыз «Я» ?ріпінен т?ратын ?ызды? аты?( ЗОЯ)
7. Тауы? бір ая?пен т?р?анда 5 кг, ал екі ая?пен т?р?анда неше кг болады?(5 кг)
8. «А»-дан «Я»-?а дейінгі а?атын ?зен? (Амудария)
3 кезе?. «Тарихи т?л?алар» - берілген м?тін ар?ылы тарихи т?л?аны аны?тау ?ажет, д?рыс жауап 10 ?паймен ба?аланады.
1. «?ш ж?зді? басын біріктіруші, халы? зердесінде б?л хан билеген кезе? ?аза? ханды?ыны? е? бір ?ркендеген, «?ой ?стіне бозтор?ай ж?мырт?ала?ан заман», деп еске алынады» (Т?уке хан)
2. «Бізді? ж?регіміз темір емес. Біра? бізді? кек отымыз ?андай темірді болса да ерітіп, к?йдіріп жібере алады. бізді? ?рейді же?етін е? к?шті ?аруымыз бар, ол – Отан?а деген с?йіспеншілік.» (Б.Момыш?лы)
3. «?аза? ханы,батыр,?олбасшы,15 жасында жо??арлар?а ?арсы со?ыс?а ?атысып,ерлік к?рсеткен» (Абылай хан)
4.
5. «1718-1748 жж билік ??р?ан, Ресейді? ?оластына еніп, жан са?тап ?алу ?шін 1730 жылы к?зінде елші жіберген Кіші ж?з ханы» (?біл?айыр хан)
6. «1841 жылы Ішкі Ордада ?з ?аражатына жо?ары мектеп аш?ан, 1832 жылы сауда ж?рме?кесін ?йымдастыр?ан хан» (Ж??гір хан)
4 кезе?. Ойынымызды? келесі кезе?і «К?кпар»
Б?л б?лімде экраннан ?ріптер к?рсетіледі. ?ріпті та?да?аннан кейін с?ра? ?ойылады, ал жауап сол ?ріптен басталады. ?р д?рыс жауап?а бір ?пайдан беріледі.
А
?
Б
В
Г
?
Д
Е
Ж
З
И
Й
К
?
Л
М
Н
О
?
П
Р
С
Т
У
?
?
Ф
Х
?
Ц
Ш
Щ
Ы
І
Ь
Э
Ю
Я
А- Елімізді? о?т?стік астанасы /Алматы/
?- Абылай ханны? шын есімі /?білманс?р/
Б- Астана ?аласыны? символы /Б?йтерек/
В- 1993 жылы 15 ?арашада бол?ан тарихи о?и?а /Валюта енгізілді/
Г- Тарихты? атасы /Герадот/
?- Н?рс?лтан Назарбаев?а берілген ата? /?асыр Адамы/
Д- Адамзатты? жаратушы?а, таби?атты? тылсым к?штеріне табынуы, олар?а деген наным-сенім /Дін/
Е- Еуразия ке?істігінде к?шпелілер империясын ??р?ан (Еділ патша)
Ж- «?аза? шежіресін» хат?а т?сірген (М?ш??р Ж?сіп К?пеев)
З- Сиырды? пірі /Зе?гі баба/
И- Елбасымызды? маманды?ы /Инжинер- металлург/
Й- «?зіреті с?лтан» аталатын ??рылыс кімге арнап салынды (Ахмет Йасауи)
К- ?аза?ты? со??ы ханы /Кенесары/
?- Т?кпе к?йді? майталман шебері(??рман?азы)
Л- Ке?ес ?кіметіні? басшысы (В.И. Ленин)
М- Ке?ес Ода?ыны? Батыры (М. М?метова)
Н- К?не иран с?зі, «жа?а к?н» дегенді білдіреді (наурыз)
О-?аза?станны? т???ыш астанасы /Орынбор/
?-?аза?станда?ы т?сті металлургияны? орталы?ы /?скемен/
П-Жо?ар?ы за? шы?арушы орган /Парламент/
Р-1995 жылы «?лемні? ?йгілі ?йелдері» деген энциклопедия?а енген ?йгілі ?нші /Р.Ба?ланова/
С- Б.з.б. І мы?жылды?та?ы ?аза?станны? т?р?ындары (са?тар)
Т- ?аза?станды ал?аш т?уелсіз деп таны?ан ел /Т?ркия/
У- Малды? т?лдегеннен кейінгі ал?аш?ы с?ті /Уыз/
?- Абайды? анасы (?лжан)
?- Жыл мезгілдерін ?аза?тар ?андай ж?лдыз?а байланысты білген /?ркер/
Ф-«Екінші ?стаз» атан?ан ??лама /Фараби/
Х- Парсы деректерінде са?тарды? бір тобы ?алай аталады (хаумаварга)
?- ?аза?стан Республикасына сі?ген е?бегі ?шін, оны? т?уелсіздігі жолында к?ресі ?шін берілетін орден /Халы? ?а?арманы/
Ц- Астана ?аласыны? б?рын?ы атауы /Целиноград/
Ш -1835-1865 жылдарда ?мір с?рген ?аза?ты? к?рнекті ?алымы (Ш. У?лиханов)
Щ- Каспий те?ізіні? жа?асында орналас?ан порты ?ала А?тауды? 1992 жыл?а дейінгі атауы (Щевченко)
Ы- ХІХ ?асырда ?мір с?рген д?улескер к?йші – ?обызшы (Ы?ылас Д?кен?лы)
І- С?ттен жасалатын та?ам (Ірімшік)
Ь-?аза?станны? е? биік тауы /Тянь-Шань/
Э-Халы?тарды? ?дет- ??рып, салт- д?ст?рін зерттейтін ?ылым /Этнография/
Ю- Планета (Юпитер)
Я- Ауызша тарих ??ымын т???ыш ?олдан?ан Адам (Ян Вансина)
5 кезе?
Ойынны? шарты берілген та?ырыптарды? бірін та?дап алып, сол бойынша ??гіме ??растыру. Онда о?ушы шешендік ?нері, ой ?оры, тіл байлы?ымен ерекшеленуі ?ажет. (2 минут уа?ыт беріледі)
«?аза? еліні? хандары», «Тіл – ?лт байлы?ы», «?аза?станды?тар ?лы Отан со?ысында»
?діл?азылар ал?асына с?з беріледі.Же?імпаз аны?талып, марапатталады.
Ж?ргізуші: Т?уелсіздікті? тірегі-білім.Мектеп ?абыр?асында?ы білімді ?рпа?-ел тірегі.?иялына ?анат біткен, ойы ?ш?ыр, білімді жастар болатынды?тары?ыз?а сенімдіміз.»
?лгі бізге аталарды? ерлігі,
?ла?атты, ?негелі е?бегі.
Т?уелсіздік туын ?стап жо?ары
Б?гінгі ?рпа? – болар елді? ерте?і.
Б?гінгі«Т?уелсіз елді? білімді ?рпа?тарымыз» атты зияткерлік сайысы сіздерді? тарихи танымдары?ызды,білімге ??штарлы?тары?ызды арттырды деген оймен б?гінгі сайысымызды ая?таймыз.