2. ?лы Отан со?ысы жылдарында 243 ат?ыштар полкіні? ??рамында бол?ан, 1924 жылы Б?ке кенішінде д?ниеге келген со?ыс ардагері (Кенжебек Ш?кенов)
3. КСРО Мемлекеттік сыйлы?ыны? лауреаты ата?ын е? ал?аш ал?ан ?аза?тарды? бірі, Жарма ауданыны? тумасы (Ж?байхан Шекембаев)
4. «Жарма жар?ын мекенім» атты ?ле?ні? авторы (Д?меш Омарбаева)
5. Жарма ауданыны? жер к?лемі (22,7 мы? шаршы ша?ырым)
ІІ тур. Сам?ау
1 команданы? с?ра?тары:
1. ?алым, тарихшы, археолог М.П.Грязновты? бастауымен осы жерден ?ола д?уіріне жататын адамдарды? ?абірі табылды. Сонымен ?атар, ?олдан жасал?ан ?йелдер ?шекейлері, сыр?алар, монша?тар, ?ыш ??мыралар табылды. Оларды? барлы?ы дерлік алтынмен ?аптал?ан. ?азыл?ан ?абырлардан адамдарды? бас ж?не бас?а да с?йектері табылды. К?не ?абыр ішінен табылатын адам ?а??аларыны? ?ай жыныс?а жататынды?ы туралы ?ылыми д?лелденген белгілеріне ?арай оны? екеуі ?йел, біреуі ер адам екендігі аны?талды. Б?л к?не ?абырлар ??пиясын ашуда алматылы? ?алым – археологтар А.М.Оразбаев, ?.Т?леубаевтар к?п е?бек сі?ірді. Б?л ?абырлар ?ай жерде орналас?ан?
?осымша к?мек: ?абырлар ?ызыла?аш ?кімшілігі жерінде орналас?ан (Сабындык?л жа?алауында)
2. Найман, оны? ішінде Бурадан тара?ан Жарма ауданынан шы??ан батыр, ?рі би. Ол Абылай ханны? билеріні? бірі бол?ан. Тарихтан белгілі Абылай жо??ар ?алма?тарыны? ?олына бірде ?апылыста т?сіп ?алды. ?ол?а т?скен Абылайды босатып алу?а ?ш ж?зден топ ??рылып, сол топты бас?арып бар?ан. Т?ркістанда?ы Ахмет Яссауиді? мавзолейінде жерленген. Биді? атын ата?ыз.
?осымша к?мек: Ту?ан жері Семей облысы, Шар ауданы, б?рын?ы Киров атында?ы совхоз орналас?ан айма?та?ы Делбегетай ауылыны? о?т?стік сілемі (?она?ай батыр)
3. Кенішті? ашылу тарихы ресми т?рде 1903 жылы басталады. ?азан т??керісіне кен барлау ж?не алтын ?азу ж?мыстарын б?л жерде «Аурум» акционерлік ?о?амы ж?ргізеді. Кеніш 40 ж. ая?ына дейін старательдік жолмен игерлді. 1925, 1927 жылдары алтын жуатын фабрикаларды? салынуы кен ?ндіру к?лемін арттыра т?сті. Б?л ?ай кеніш орны?
?осымша к?мек: 1950 жылы а?а геолог ж?не партия ?йымыны? хатшысы міндетін ат?арушы Р.О.Хайбулинні? ?сынысы бойынша поселкіге ?аза?станны? 30-жылды? мерекесі ??рметіне «Юбилейный» деген атау беріледі. (Б?ке кеніші)
2 команданы? с?ра?тары.
1. ХVІІІ ?асырда?ы Абылай баста?ан, аты а?ыз?а айнал?ан ?а?армандарды? бірі. Сыбан руыны? жарас??л деген атасынан шы??ан батыр. Ол ?рі би, шешен ж?не бірнеше шы?ыс еліні? тілін білген ірі тарихи т?л?а. Жо??арлар?а ?арсы к?ресте ?аракерей ?абанбай мен ?зіні? рулас а?асы А?танберді батыр, жыраумен білігрлігімен к?зге т?скен. деген. Б?л ?ай батыр?
?осымша к?мек: ?ас батырларды? ортасында батырлы?ы ?шін Абылай алтында?ан тон жауып, тап?ырлы?ы ?шін «Ада?» деп ата? беріп, «Тап?ырлы?ы ?зінікі, пайдасы мен да??ы ?аза? хал?ынікі емес пе» деген. (Еспенбет батыр)
2. ?аза?станда?ы байыр?ы алтын ?ндіру орындарыны? бірі. Кеніште алты мы??а жуы? халы? т?рды. 1934 жылы поселок статуыс беріледі. Поселок – Орталы?, Каланча, Параллельный, С?йкімбай, ??лжабай атты ?лкен бес округтан т?рды. Кенішті? о?т?стік – батыс б?лігінде Ж?дік бастауы атал?ан б?ла? болды. Б?ла?ты? орнынан ?азыл?ан ??ды?, ?азіргі поселок т?р?аныдрын ауыз сумен ?амтамасыз етіп келеді. К?не к?здер оны осы уа?ыт?а дейін оны Ж?дік байды? есімімен байланыстырып Бай ??ды?ы деп атайды.Кенішті ата?ыз.
?осымша к?мек: Поселкені? батысында «Пионер» тауы т?р. Оны? ежелгі аты – ?арашо?ы (А?жал кеніші)
3. Ауданда?ы Шардан кейінгі екінші ?зен. ?зынды?ы 182 ша?ырым. Су жиналу к?лемі – 303 мы? км. Жылды? а?ыны – 400 мы? м. ?алба жотасынан басталып, ауданны? шы?ыс жа?ымен а?ып ?тіп Ертіске сол жа?ынан ??яды. Салалары: К?йелі, Сыр?а. Б?л ?зенні? атауы ?андай?
1. Аудан тарихында елеулі орны бар заводтарды? бірі. Іргетасы 1932 жылы ?аланды. «Гигант» атал?ан совхоздан б?лініп шы??ан оны? еншісіне к?лемі 300 мы? гектар жерді алып жат?ан бес ферма белгіленді. Ферма орталы?тары Ар?ынбай, Бас??рмелті, Воронцовка, Засимовка, Михайловка ауыл-селоларында орналасты.
Шаруашылы? е? алдымен «Красный скотовод», онан со? «Скотовод», ?аза?стан Ленин комсомолы атында?ы совхоз атанып, а?ыр ая?ында б?гінгі атына ие болды. Т???ыш директоры – ленинградты? Сергей Петрович Зуев («?албатау» асыл т??ымды мал заводы).
2. Жарма жерінде Шар?а ??ятын е? со??ы ?зен. Ар?алы? тауыны? «?ыйту» шо?ысынан басталып, 4-ші разъезден т?мен теміржолдан ?тіп, ?арамола ж?рме?кесі т?сында Шар?а ??й?ан. ?ткен ?асырда ?зен арнасы ?н бойында тал мен терек а?ашына сыймай т?р?ан. Б?л к?нде ?зік-?зік суы бар ?лкен ??р жыра?а айнал?ан. ?зенні? ке? арнасына ?арай Т?рксіб ??рылысы кезінде б?л т?ста ?лкен к?пір салу есепке алын?ан (?ор?анбай ?зені)
ІV тур. «Шыр?ау»
1 команда.
1. К?рнекті ?о?ам ?айраткері, ?дебиетші, ?деби сыншы, ?аза? зиялыларыны? бірі. 1920 жылы Ке?естерді? б?кіл ?аза?станды? бірінші ??рылтай съезіне делегат болып ?атысады. ?аза? орталы? ат?ару комитетіне м?ше болып сайланады. 1921 жылы Семей Губатком м?шесі болып ?ызмет ат?арады. Губерниялы? ?аза? б?ліміні? басты?ы болады. 1933 жылы «Халы? жауы» деп айыпталып, 1937 жылы контрреволюциялы? ж?мыспен айналысты деген жал?ан жаламен 15 ?арашада ату жазасы беріледі. Осы жерлес а?ынны? атын ата?ыз.
?осымша к?мек: 1902 жылы Жарма ауданыны? ?ызыла?аш ауылында Найза?ара деген жерде д?ниеге келеді (Ыдырыс М?стамбаев).
2. Ке?тарлау ауылы Шар негізгі мектебі жанында?ы 1992 жылы ??рыл?ан ?лт-аспаптар оркестрі. Ансамбльді ??р?ан ?н-к?й п?ніні? м??алімі Р.Азаматова болды. Ансамбль м?шелері Д.Ш?ріпова, Е.Азаматова, Р.Атаханов, Г.Жайса?баева, Г.?айырбаева, Д.М?стафин, т.б.
3. Кен орнын 1944 жылы геолог Г.С.Катковский бас?ар?ан геологиялы? – барлау партиясы іздеп тап?ан. Ол Шар стансасынан солт?стік – шы?ыс?а ?арай 45 км жерде. 1947 жылы «Алтайалтын» тресінін ?арама?ына беріліп, олар оны ?ндірістік жол?а ?ою?а даярлы? ж?мыстарын ж?ргізеді.
?осымша к?мек: 1947 жылы ?азан т??керісіні? 30-жылды? мерекесі ??рметіне кеншілер мекені – «Октябрьск» деген ат?а ие болды (Еспе кеніші).
2 команда.
1. Ауданны? солт?стік б?лігіндегі ірі станса. 1964 жылдан бері поселке. Поселкеде бейруда ??рылыс материалдар заводы, Семей шифер-цемент заводтары ?шін ?ндіріс шикізат ?ндіретін карьер бар. ?ндіріс ала?ы мен станса аралы?ында теміржол тартыл?ан. Станса ар?ылы Жайма ауылына автомобиль жолы ?теді.Станса атауы ?алай?
?осымша к?мек: Новотаубинка а?тас орныны? игерілуіне байланысты тез дамыды (Суы?б?ла? стансасы)
2. 1720-1816 жылдары ?мір с?рген ?аза? а?ыны. Найман руыны? Сыбан табынан шы??ан. Ал?алы топты аузына ?арат?ан білгір би, а?иы? а?ын бол?ан адам. Шамамен Семей облысыны? Абай, Жарма аудандары арасында?ы «??ндызды» ??ірінде ту?ан ж?зге ?ара?ан ша?ында д?ние сал?ан. А?ши ке?шарыны? жерінде жерленген.
3. Б?л ансамбль 1996 жылы ?йымдастырылып, ?здеріні? ал?ашы?ы концерттерін 1997 жылы Георгиевка селосында ?сынды. Тек ?ыздардан ?ана ??рал?ан ша?ын ансамбль. Топ м?шелері – Б,Зиябекова, Д.Алшынбаева, ?.Сылдырбаева, т.б.
?осымша к?мек: Георгиевкада?ы м?дениет ?йіне ?арасты ??рыл?ан ансамбль (С?луым ансамблі)
V тур. «Жер?йы?»
Б?л станция Т?рксібті? 165-ші ша?ырымында т?р. Жол салу б?л т?ста 1928 жылды? маусымында ?тті. Ал?аш?ы паровоз м?нда 1928 жылы келді. Георафиялы? жа?ынан екі облысты? бірнеше аудандарына, облыс орталы?ы ?скеменні? ?зіне е? жа?ын теміржол бекеті болуы стансаны экономикалы? ?рі ?скери-стратегиялы? жа?ынан ма?ызды тораптарды? бірі етті. 1932 жылы Жарма ауданыны? орталы?ы болды. 1954 жылы шы?ыста?ы е? ?лкен элеватор іске ?осылды. Стансаны? батыс жа?ында «Солнечный» поселкесі бар. Оны? ал?аш ?азы?ы 1965 жылы жазда ?а?ылды. Осы кезе?нен бастап станса дамуыны? екінші кезе?і басталды. Б?л стансаны? атауы ?алай? (Жал?ызт?бе стансасы)
?орытындылай келе, осы факультатив саба?ыны? ?лгісін мектепте о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын арттыру ?шін ?олдану?а болады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
««ХХ ?асырды? ІІ жартысында?ы Жарма ауданы» мектепте саба?тан тыс уа?ытта ?олдану ?дісі.»
«ХХ ғасырдың ІІ жартысындағы Жарма ауданы» мектепте сабақтан тыс уақытта қолдану әдісі.
Жарма ауданы, Әуезов кенті
«Бақыршық орта мектебі» КММ-нің
тарих пәнінің мұғалімі
Шынар Мұхтарханқызы Темирханова
Әрбір адамға өз туған өлкесінің тарихын білу парыз. Өлкенің тарихымен өлкетану сабақтарында, сабақтан тыс уақытта факультатив сабақтарында және сол туған өлкедегі мұражайға саяхат жасау арқылы танысуға болады. Жарма ауданының тарихын жетік білу үшін, оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін ойын түрінде өткізуге болады. Ендігі кезекте осы туған өлкені тану мақсатымен факультативтік сабақтың бір үлгісін ұсынамын. Іс-шараның тақырыбы: «Туған өлке – тұнған шежіре»
Туған өлке – тұнған шежіре.
Мақсаты:
А) Жарма ауданының 85 жыл толуына орай туған өлкеміздің өткені мен бүгіні туралы жинақталған білімдерін талдау.
Б) Туған халқына, Отанына, оның тарихи тағдырына деген құрмет сезімін қалыптастыру, патриоттық тәрбие беру.
В) Оқушылардың ойлау, сөйлеу дағдысын дамыту. Өз ойын мәдениетті түрде жеткізе білуді қалыптастыру.
Өткізілу әдісі: Атажұрт тарихи-танымдық ойыны.
Көрнекілігі: Жарма ауданының 85 жылдығының эмблемасы, Қазақстан Республикасының картасы, нақыл сөздер, шарлар.
ІІ тур. «Самғау» - ұпайы көп команда бастайды. Қосымша көмек беріледі.
ІІІ тур. «Шарықтау» - жанкүйерлер сайысы.
ІV тур. «Шырқау» - аудан бойынша сұрақтар. Қосымша көмек беріледі.
V тур. «Жерұйық» - соңғы сайыс.
Барысы:
Кіріспе сөз.
І тур «Қанат қақты»
1 команда капитанына сұрақтар.
1. Жарма ауданының әкімшілік орталығы (Қалбатау селосы).
2. Жарма ауданынан шыққан еркін күрестен Қазақстан бойынша алғашқы чемпион, тұңғыш КСРО чемпионы (Қабден Байдосов)
3. Жарма өлкесіндегі алтын өндіретін «Алтайалтын» тресті құрылған жыл (1933 жылы)
4. Жарма жерінде Шарға құятын ең соңғы өзен (Қорғанбай)
5. 1922 жылы Жарма ауданы, Ақбұзау ауылында дүниеге келген Қазақстанға танымал жазушы (Әзілхан Нұршайықов)
2 команда капитанына сұрақтар.
1. 1985 жылы «Алтайалтын» комбинатынан бөлініп шыққан кен-металлургия комбинаты (Бақыршық кен-металлургия комбинаты).
2. Ұлы Отан соғысы жылдарында 243 атқыштар полкінің құрамында болған, 1924 жылы Бөке кенішінде дүниеге келген соғыс ардагері (Кенжебек Шәкенов)
3. КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атағын ең алғаш алған қазақтардың бірі, Жарма ауданының тумасы (Жұбайхан Шекембаев)
4. «Жарма жарқын мекенім» атты өлеңнің авторы (Дәмеш Омарбаева)
5. Жарма ауданының жер көлемі (22,7 мың шаршы шақырым)
ІІ тур. Самғау
1 команданың сұрақтары:
1. Ғалым, тарихшы, археолог М.П.Грязновтың бастауымен осы жерден қола дәуіріне жататын адамдардың қабірі табылды. Сонымен қатар, қолдан жасалған әйелдер әшекейлері, сырғалар, моншақтар, қыш құмыралар табылды. Олардың барлығы дерлік алтынмен қапталған. Қазылған қабырлардан адамдардың бас және басқа да сүйектері табылды. Көне қабыр ішінен табылатын адам қаңқаларының қай жынысқа жататындығы туралы ғылыми дәлелденген белгілеріне қарай оның екеуі әйел, біреуі ер адам екендігі анықталды. Бұл көне қабырлар құпиясын ашуда алматылық ғалым – археологтар А.М.Оразбаев, Ә.Төлеубаевтар көп еңбек сіңірді. Бұл қабырлар қай жерде орналасқан?
Қосымша көмек: Қабырлар Қызылағаш әкімшілігі жерінде орналасқан (Сабындыкөл жағалауында)
2. Найман, оның ішінде Бурадан тараған Жарма ауданынан шыққан батыр, әрі би. Ол Абылай ханның билерінің бірі болған. Тарихтан белгілі Абылай жоңғар қалмақтарының қолына бірде қапылыста түсіп қалды. Қолға түскен Абылайды босатып алуға үш жүзден топ құрылып, сол топты басқарып барған. Түркістандағы Ахмет Яссауидің мавзолейінде жерленген. Бидің атын атаңыз.
Қосымша көмек: Туған жері Семей облысы, Шар ауданы, бұрынғы Киров атындағы совхоз орналасқан аймақтағы Делбегетай ауылының оңтүстік сілемі (Қонақай батыр)
3. Кеніштің ашылу тарихы ресми түрде 1903 жылы басталады. Қазан төңкерісіне кен барлау және алтын қазу жұмыстарын бұл жерде «Аурум» акционерлік қоғамы жүргізеді. Кеніш 40 ж. аяғына дейін старательдік жолмен игерлді. 1925, 1927 жылдары алтын жуатын фабрикалардың салынуы кен өндіру көлемін арттыра түсті. Бұл қай кеніш орны?
Қосымша көмек: 1950 жылы аға геолог және партия ұйымының хатшысы міндетін атқарушы Р.О.Хайбулиннің ұсынысы бойынша поселкіге Қазақстанның 30-жылдық мерекесі құрметіне «Юбилейный» деген атау беріледі. (Бөке кеніші)
2 команданың сұрақтары.
1. ХVІІІ ғасырдағы Абылай бастаған, аты аңызға айналған қаһармандардың бірі. Сыбан руының жарасқұл деген атасынан шыққан батыр. Ол әрі би, шешен және бірнеше шығыс елінің тілін білген ірі тарихи тұлға. Жоңғарларға қарсы күресте Қаракерей Қабанбай мен өзінің рулас ағасы Ақтанберді батыр, жыраумен білігрлігімен көзге түскен. деген. Бұл қай батыр?
Қосымша көмек: Қас батырлардың ортасында батырлығы үшін Абылай алтындаған тон жауып, тапқырлығы үшін «Адақ» деп атақ беріп, «Тапқырлығы өзінікі, пайдасы мен даңқы қазақ халқынікі емес пе» деген. (Еспенбет батыр)
2. Қазақстандағы байырғы алтын өндіру орындарының бірі. Кеніште алты мыңға жуық халық тұрды. 1934 жылы поселок статуыс беріледі. Поселок – Орталық, Каланча, Параллельный, Сүйкімбай, Құлжабай атты үлкен бес округтан тұрды. Кеніштің оңтүстік – батыс бөлігінде Жәдік бастауы аталған бұлақ болды. Бұлақтың орнынан қазылған құдық, қазіргі поселок тұрғаныдрын ауыз сумен қамтамасыз етіп келеді. Көне көздер оны осы уақытқа дейін оны Жәдік байдың есімімен байланыстырып Бай құдығы деп атайды.Кенішті атаңыз.
Қосымша көмек: Поселкенің батысында «Пионер» тауы тұр. Оның ежелгі аты – Қарашоқы (Ақжал кеніші)
3. Аудандағы Шардан кейінгі екінші өзен. Ұзындығы 182 шақырым. Су жиналу көлемі – 303 мың км. Жылдық ағыны – 400 мың м. Қалба жотасынан басталып, ауданның шығыс жағымен ағып өтіп Ертіске сол жағынан құяды. Салалары: Күйелі, Сырға. Бұл өзеннің атауы қандай?
Қосымша көмек: Өзен бойында Жанатас, Әділбай ауылы, Жүніс биігі қазіргі Сұлусары, Қазаншұңқыр, Бірлікшіл, Жаңаауыл, Шалабай, Қос төбе елді мекендері орналасқан (Қызылсу өзені).
ІІІ тур. «Шарықтау» - жанкүйерлер сайысы.
1. Аудан тарихында елеулі орны бар заводтардың бірі. Іргетасы 1932 жылы қаланды. «Гигант» аталған совхоздан бөлініп шыққан оның еншісіне көлемі 300 мың гектар жерді алып жатқан бес ферма белгіленді. Ферма орталықтары Арғынбай, Басқұрмелті, Воронцовка, Засимовка, Михайловка ауыл-селоларында орналасты.
Шаруашылық ең алдымен «Красный скотовод», онан соң «Скотовод», Қазақстан Ленин комсомолы атындағы совхоз атанып, ақыр аяғында бүгінгі атына ие болды. Тұңғыш директоры – ленинградтық Сергей Петрович Зуев («Қалбатау» асыл тұқымды мал заводы).
2. Жарма жерінде Шарға құятын ең соңғы өзен. Арқалық тауының «Қыйту» шоқысынан басталып, 4-ші разъезден төмен теміржолдан өтіп, Қарамола жәрмеңкесі тұсында Шарға құйған. Өткен ғасырда өзен арнасы өн бойында тал мен терек ағашына сыймай тұрған. Бұл күнде үзік-үзік суы бар үлкен құр жыраға айналған. Өзеннің кең арнасына қарай Түрксіб құрылысы кезінде бұл тұста үлкен көпір салу есепке алынған (Қорғанбай өзені)
ІV тур. «Шырқау»
1 команда.
1. Көрнекті қоғам қайраткері, әдебиетші, әдеби сыншы, қазақ зиялыларының бірі. 1920 жылы Кеңестердің бүкіл қазақстандық бірінші құрылтай съезіне делегат болып қатысады. Қазақ орталық атқару комитетіне мүше болып сайланады. 1921 жылы Семей Губатком мүшесі болып қызмет атқарады. Губерниялық қазақ бөлімінің бастығы болады. 1933 жылы «Халық жауы» деп айыпталып, 1937 жылы контрреволюциялық жұмыспен айналысты деген жалған жаламен 15 қарашада ату жазасы беріледі. Осы жерлес ақынның атын атаңыз.
Қосымша көмек: 1902 жылы Жарма ауданының Қызылағаш ауылында Найзақара деген жерде дүниеге келеді (Ыдырыс Мұстамбаев).
2. Кеңтарлау ауылы Шар негізгі мектебі жанындағы 1992 жылы құрылған ұлт-аспаптар оркестрі. Ансамбльді құрған ән-күй пәнінің мұғалімі Р.Азаматова болды. Ансамбль мүшелері Д.Шәріпова, Е.Азаматова, Р.Атаханов, Г.Жайсаңбаева, Г.Қайырбаева, Д.Мұстафин, т.б.
Қосымша көмек: 1993 жылғы облыстық байқаудың жеңімпазы атанды (Назеркем ұлт – аспаптар оркестрі)
3. Кен орнын 1944 жылы геолог Г.С.Катковский басқарған геологиялық – барлау партиясы іздеп тапқан. Ол Шар стансасынан солтүстік – шығысқа қарай 45 км жерде. 1947 жылы «Алтайалтын» тресінін қарамағына беріліп, олар оны өндірістік жолға қоюға даярлық жұмыстарын жүргізеді.
Қосымша көмек: 1947 жылы Қазан төңкерісінің 30-жылдық мерекесі құрметіне кеншілер мекені – «Октябрьск» деген атқа ие болды (Еспе кеніші).
2 команда.
1. Ауданның солтүстік бөлігіндегі ірі станса. 1964 жылдан бері поселке. Поселкеде бейруда құрылыс материалдар заводы, Семей шифер-цемент заводтары үшін өндіріс шикізат өндіретін карьер бар. Өндіріс алаңы мен станса аралығында теміржол тартылған. Станса арқылы Жайма ауылына автомобиль жолы өтеді.Станса атауы қалай?
Қосымша көмек: Новотаубинка ақтас орнының игерілуіне байланысты тез дамыды (Суықбұлақ стансасы)
2. 1720-1816 жылдары өмір сүрген қазақ ақыны. Найман руының Сыбан табынан шыққан. Алқалы топты аузына қаратқан білгір би, ақиық ақын болған адам. Шамамен Семей облысының Абай, Жарма аудандары арасындағы «Құндызды» өңірінде туған жүзге қараған шағында дүние салған. Ақши кеңшарының жерінде жерленген.
Қосымша көмек: Озық ойлы шешендік толғау өлеңдерімен, парасатты биліктерімен «Қазақтың қара тілдісі», «Қара тілдің шешені», «Халық атасы» болған адам (Ақтайлақ би)
3. Бұл ансамбль 1996 жылы ұйымдастырылып, өздерінің алғашықы концерттерін 1997 жылы Георгиевка селосында ұсынды. Тек қыздардан ғана құралған шағын ансамбль. Топ мүшелері – Б,Зиябекова, Д.Алшынбаева, Ә.Сылдырбаева, т.б.
Қосымша көмек: Георгиевкадағы мәдениет үйіне қарасты құрылған ансамбль (Сұлуым ансамблі)
V тур. «Жерұйық»
Бұл станция Түрксібтің 165-ші шақырымында тұр. Жол салу бұл тұста 1928 жылдың маусымында өтті. Алғашқы паровоз мұнда 1928 жылы келді. Георафиялық жағынан екі облыстың бірнеше аудандарына, облыс орталығы Өскеменнің өзіне ең жақын теміржол бекеті болуы стансаны экономикалық әрі әскери-стратегиялық жағынан маңызды тораптардың бірі етті. 1932 жылы Жарма ауданының орталығы болды. 1954 жылы шығыстағы ең үлкен элеватор іске қосылды. Стансаның батыс жағында «Солнечный» поселкесі бар. Оның алғаш қазығы 1965 жылы жазда қағылды. Осы кезеңнен бастап станса дамуының екінші кезеңі басталды. Бұл стансаның атауы қалай? (Жалғызтөбе стансасы)
Қорытындылай келе, осы факультатив сабағының үлгісін мектепте оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін қолдануға болады.
