"Ежелгі ?аза?стан м?дениеті" сыныптан тыс іс-шара

13.02.2015жыл.

Сабақтың тақырыбы: «Ел ертеңі-білімді ұрпақ» тарихи сайыс.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың тарих сабағынан алған білімдерін жинақтап, одан әрі танымдылығын арттыру.

Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау, ойлау дағдысын дамыту. Өз ойын жан-жақты толық жеткізе білуге, ізденуге үйрету.

Тәрбиелік: Төл тарихымызды құрметтеуге, ұжымшылдыққа, эстетикаға, еңбекті сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:плакаттар, слайдтар, дидактикалық материал, карточкалар.

Сабақтың түрі: сайыс

Сабақтың әдісі: білімді жинақтау, қорыту, сұрақ- жауап, ойын әдіс

Сайыс барысы:

І. Ұйымдастыру

ІІ. Ойынның мақсаты мен жоспарын айту

ІІІ. Ойынды кезең бойынша өту

ІҮ. Топтарға әр түрлі тапсырмалар беру

Ү. Қорытындылау

Сайыс кезеңдері

І-кезең Танысу

ІІ-кезең Ұйқыашар

ІІІ-кезең Ойлан,тап

ІҮ –кезең Адасқан әріптер

Ү-кезең Жұмбақ оқиға

VI.Көрермендермен ойын

ҮІI . Қорытынды

І-кезең «Ұйқыашар»

1. Мәдениет неше түрге бөлінеді? ( рухани және материалдық)

2. Шежіре дегеніміз не? (халықтың шығу тегін, таралуын баяндайтын тарих ғылымының бір тармағы)

3.Киіз үйлер үлкен-кішілігіне қарай неше түрге бөлінеді?(4 түрге-4,6,8,12 қанатты )

4.Киіз үйдің сыртына жабатын киізі ( туырлық, үзік, түндік)

5. Әледегі ең көне кітаптардың бірі болып саналатын заратуштра дінінің қасиетті кітабы қалай аталады? (Авеста)

6. . Ең алғаш қағазды ойлап тапқандар (қытайлар)

7.Ислам дінінің негізін қалаған (Мұхаммед пайғамбар)

8.Халықтың әдет-ғұрпын, шығу тегін зерттейтіндер (этнографтар)

9.Тарихтағы ең көне жазу үлгісі (Шумер сына жазуы)

10.Қожа Ахмет Йассауи кесенесі қай қалада тұрғызылған (Түркістан)

11.Құдай-мүсін қалай аталады? (пұт)

12. Тарихтың атасы (Геродот)

13.Адамзаттың өткен тарихын заттай дерек арқылы зерттейтін ғылым (археология)

14. Орхон-Енисей өзендері бойынан табылған ескерткіш (Күлтегін)

15.. Египетте жазу құралы ретінде Ніл өзенінің таяз жерлерінде өсетін ағаш тәрізді өсімдік (папирус)

16 Қазақ даласында бірінші болып қыздарды білімге тартқан ағартушы, педагог (Ыбырай)

ІІ.Кезең Ойлан,тап

1. Январь-қаңтар 12. Март-наурыз

2. Темучин-Шыңғысхан 13 . Томирис- сақ патшайымы

3. Кир- парсы патшасы 14. Тас дәуірі -палеолит

4. Бифас-екі жағынан өделген

шапқыш тас құрал

5. Мезолит- орта тас ғасыры 15. Неолит- жаңа тас ғасыры

6. Энеолит-мыс-тас ғасыры 1 6. Геродот- грек тарихшысы

7. Пұт-құдайдың мүсіні 17. Кесене-сәулет ескерткіші

8.Әже-әкенің шешесі 1 8. Жеңге- ағаның әйелі

9.Сыма Цянь- қытай тарихшысы 1 9. Аттила – ғұндар басшысы 10. Прииск - Византия елшісі 20. Тигрохауд – сақ тайпасы

11.Валюта-Ұлттық ақша

ІІІ.“Адасқан әріптер“

ІV.Кезең “Жұмбақ оқиға“ (Шарты алдын ала жазылған тарихи оқиғаны

Тыңдаоқып, жұмбақ оқиғаны шешеді)

1.Өзінің денесін пышақпен тіліп-тіліп жау жағына өтеді, оларға өзіне қорлық көрсеткен қандастарын айтып шағынады. Енді өзін өкпелетендерден кегін алмақшы екенін айтады. Мақсаты қарсыласын қырғынға ұшырату еді. Ол бұл мақсатын жүзеге асырады. (Б.з.б. 521-486 ж. Шырақ)

2. Олар көрші империя үшін өте қауіпті, қатерлі болды. Талдан тоқылған бөгеттер мен терең орлар да, берік қамалдарда да ешқандай бөгет бола алмады.Тіпті тұғыры берік әрі қымбамтқа түскен қорғаныс та түкке жарамай қалды. Орталық азияны, Сібірді бағындырды. Ұлы Жібек жолына бақылау жасады. Оларға көрші халықтар алым салық төлеп тұрды. Олар адам келбетті, арыстан жүректі болды. Рим шекарасына беттеді. (Ғұндар)

3. Мемлекет оңтүстігінде Қытаймен және Үйсіндермен көршілес жатты. Қытай өкілінің императорға хабарында „олар өркөкірек, өжет келеді. Біздің елшілерімізге басын имейді. Орталық билік атынан келген өкілдерімізді үйсін елшілерінен төмен отырғызады. Олардың билеушілері мен ақсақалдарына тамақты алдымен береді, ал содан барып біздің елшімізге таратады“ делінген. (Қаңлы)

Қорытындылау: Сабақты қорытындылау, жеңімпаз топты марапаттау.