Ма?саты : О?ушыларды? Конституцияны? м?ні, сипаты, ма?ызы туралы білімдерін
ке?ейту;
???ы?ымызды? ?алыптасу тарихыны? кезе?дері, ?р кезе?дегі ерекшеліктері
туралы білімдерін жетілдіру;
За?ды? ?а?идалар мен ?ркениеттік За?ды? ережелерді бойына сі?іру;
Тарихи танымын ке?ейте отырып, о?ушыларды Ата За??а сый- ??рметпен
?арау?а т?рбиелеу.
К?рнекіліктері : арнайы слайдтар « Конституция баптары», «?Р Мемлекеттік р?міздері»,
?Р Мемлекеттік Конституциясы
?ту барысы :
М??алімні? кіріспе с?зімен басталады. ?рбір м?дениетті, білімді халы?ты? саналы азаматты? де?гейін к?рсететін на?ты ?лшемдерді? бірі- халы?ты? ?зіндік ???ы?ы мен за?дарыны? болуында. ?Р-ны? Конституциясы елімізді? сондай басты саяси ???ы?ты? ??жаты болып табылады. Б?л ал?аш?ы са?атымыз ?Р-ны? 1995 жылы 30 тамызда ?абылдан?ан Ата За? к?ніне арналады. Елімізді? осы кезге дейін ж?ріп ?ткен ???ы?ты? жолын саралай отырып, б?гінгі ?олданыста?ы Ата За?ымызды? арты?шылы?тары мен ерекшеліктері туралы баяндаймыз.
1-ж?ргізуші : Елімізді? Конституциясы адамны? ???ы?тары, бостанды?тары, ?адір- ?асиетіні? гуманистік т?жырымдамасы ж?не ?о?амны? даму де?гейіне с?йкес келетін ?ділетті за? жиынты?ы болып табылады.
2- ж?ргізуші : Конституцияны? негізгі ерекшелігі- ол бір жа?ынан мемлекетті?, ал екінші жа?ынан ?о?амны? негізгі За?ы. Конституция- бізді? бостанды?ымызды? негізі, т?уелсіздікті? тірегі.
1-о?ушы: Ата За?ым- бабаларды? лебізі,
Ата За?ым- барлы? За?ны? негізі.
Ар?а с?йер Ата За?да адамды
Арты? санау, кемсітуді? жо? ізі.
Еркін елді? Ата За?ы арда?ты,
?рбір с?зі, ?рбір бабы салма?ты.
Адам ???ы бостанды?ы, те?дігі-
Барлы?ын да ?арастыр?ан жан- жа?ты.
2-о?ушы: Ата За?мен арайлан?ан айналам,
Басшы орын?а сайлаймын да, сайланам.
Білім алам, е?бек етем, дем алам,
?артай?анда зейнеткер боп жайланам.
Ата За?ым- мемлекет айбыны,
Ата За?ым- а?ыл- ойды? айдыны.
Ту?ан жерді?- ?аза?стан еліні?,
Ата За?мен ?ор?алады байлы?ы.
1-ж?ргізуші : Енді осы кезге дейін ж?ріп ?ткен ???ы?ты? жолымыз?а к?з салып к?релік.
Б?гінгі бар деректерге с?йенсек, ?аза? ханды?ы ??рыл?ан кезде XV ? барша ж?рт ертеден келе жат?ан ауызша за?дар ж?йесі «?деп» за?ына ба?ынып келген. ?азіргі к?нге дейін с?йлеген с?зімізде, жаз?ан ма?аламызда халы? арасында ?бден ?алыптас?ан, б?лжытпас ?а?ида?а айнал?ан істерді баянда?анда «?деттегідей», «?детте» деп жатамыз. ?дет За?ы б?кіл ?аза? ?ауымы ?шін Ата За?ы болатын. Мемлекеттегі барлы? істер осымен ?лшеніп, осымен ба?амдалды. «?детке» б?гінге дейін ?лтты? болмысымыз?а т?н болып келген барлы? ?дет- ??рыптар т?н болды.
2- ж?ргізуші : XVI ? «?дет- ??рыптарды» ?асым хан т???ыш ж?йелеп, жина?тау?а ж?не жетілдіруге тырысып, бес Жар?ыны т?жырымдап берді. 1. М?лік За?ы 2. ?ылмыс За?ы 3. ?скери За?ы 4. Елшілік жоралары 5. Ж?ртшылы? За?ы
1-ж?ргізуші : Есім хан «?асым сал?ан ?ас?а жолды» заман рухына сай т?птіштеп, жа?адан т?рт т??ырды д?ниеге келтірді:
Хан болсын – хан?а лайы? За? болсын,
Батыр болсын- жоры? жолы ма??л болсын.
Абыз болсын- абыз сыйлау парыз болсын,
Би болсын- би т?сетін ?й болсын.
Тарихта б?л «Есім сал?ан ескі жол» деп аталатын т?рт т??ыр еді.
2- ж?ргізуші : ?з Т?уке ?з замандастары- Т?ле, ?азыбек, ?йтеке, ??ттыбай, ?нет баба секілді білікті билермен а?ылдаса отырып, «Жеті Жар?ы» атты За?дар топтамасын шы?арды. Жеті Жар?ы за?дары XX ? басына дейін ?з к?шін са?тады.
1-ж?ргізуші : 1991 жылы 16 желто?санда ?аза?стан т?уелсіздігін жарияла?аннан кейін ?аза?стан тарихы жар?ын беттерге толды, ?лкен- ?лкен тарихи о?и?алар болды. ?арышты? жылдамды?пен зымыра?ан заманны? за?ды талабына с?йкес 1995 жылы 30 тамызда ?ткен б?кілхалы?ты? референдумны? н?тижесінде республиканы? жалпы бесінші, ал т?уелсіз елді? екінші Конституциясы ?абылданды.
2- ж?ргізуші : Б?гінгі ?олданыста?ы негізгі За?ымыз кіріспеден, 9 б?лімнен, 98 баптан ??рал?ан. ?Р адамды, оны? ?мірін, оны? ???ы?тары мен бас бостанды?ын е? ?ымбат ?азына деп танып отыр. Жалпы мемлекетімізді? негізгі ?ызметіні? т?бегейлі принциптері мыналар деп танылады : ?о?амды? татулы?, саяси т?ра?тылы?, экономикалы? даму, патриотизм, мемлекеттік аса ма?ызды м?селелерді демократиялы? жолмен шешу.
3-о?ушы: К?к туым к?терілді, ба?ым жанып,
Елта?ба т?рде ?лемге танылды аны?.
Шыр?адым ?н?ранды бар дауыспен,
Арманым- Ата За?ым ?абылданып.
1-ж?ргізуші : К?ні б?гін арда?ты бабаларымызды? асыл армандарыны? бірі орындалып отыр, ол- шынайы мемлекеттік, бірт?тас, жалпы?а бірдей Ата за?ымызды? болуы. Осы Ата за?ымыз хал?ымыз?а адал ?ызмет етеді деп сенеміз.?р азамат Конституцияны м??ият о?ып ?йренгені ж?н.
Енді арнайы дайындал?ан слайдтар?а назар аударайы?.
?Р Мемлекеттік р?міздері ж?не оларды? авторлары туралы.
2- ж?ргізуші : ?аза?стан егемендік ал?аннан кейін жалпы халы?ты? ?л- ау?аты, елімізді? экономикасы біртіндеп жа?сарды. Осы?ан байланысты осы ма?сатта Елбасы ба?дарламалар жасап, Халы??а жыл сайын Жолдаулар ?сынып отыр. Президент Жолдауларына то?талынады.
Просмотр содержимого документа
«Ата За?-Т?уелсіздік тірегі»
Тақырыбы: « Ата Заң- тәуелсіздік тірегі »
Мақсаты : Оқушылардың Конституцияның мәні, сипаты, маңызы туралы білімдерін
кеңейту;
Құқығымыздың қалыптасу тарихының кезеңдері, әр кезеңдегі ерекшеліктері
туралы білімдерін жетілдіру;
Заңдық қағидалар мен өркениеттік Заңдық ережелерді бойына сіңіру;
Тарихи танымын кеңейте отырып, оқушыларды Ата Заңға сый- құрметпен
қарауға тәрбиелеу.
Көрнекіліктері : арнайы слайдтар « Конституция баптары», «ҚР Мемлекеттік рәміздері»,
ҚР Мемлекеттік Конституциясы
Өту барысы :
Мұғалімнің кіріспе сөзімен басталады.
Әрбір мәдениетті, білімді халықтың саналы азаматтық деңгейін көрсететін нақты өлшемдердің бірі- халықтың өзіндік құқығы мен заңдарының болуында. ҚР-ның Конституциясы еліміздің сондай басты саяси құқықтық құжаты болып табылады. Бұл алғашқы сағатымыз ҚР-ның 1995 жылы 30 тамызда қабылданған Ата Заң күніне арналады. Еліміздің осы кезге дейін жүріп өткен құқықтық жолын саралай отырып, бүгінгі қолданыстағы Ата Заңымыздың артықшылықтары мен ерекшеліктері туралы баяндаймыз.
1-жүргізуші : Еліміздің Конституциясы адамның құқықтары, бостандықтары, қадір- қасиетінің гуманистік тұжырымдамасы және қоғамның даму деңгейіне сәйкес келетін әділетті заң жиынтығы болып табылады.
2- жүргізуші : Конституцияның негізгі ерекшелігі- ол бір жағынан мемлекеттің , ал екінші жағынан қоғамның негізгі Заңы. Конституция- біздің бостандығымыздың негізі, тәуелсіздіктің тірегі.
1-оқушы: Ата Заңым- бабалардың лебізі,
Ата Заңым- барлық Заңның негізі.
Арқа сүйер Ата Заңда адамды
Артық санау, кемсітудің жоқ ізі.
Еркін елдің Ата Заңы ардақты,
Әрбір сөзі, әрбір бабы салмақты.
Адам құқы бостандығы, теңдігі-
Барлығын да қарастырған жан- жақты.
2-оқушы: Ата Заңмен арайланған айналам,
Басшы орынға сайлаймын да, сайланам.
Білім алам, еңбек етем, дем алам,
Қартайғанда зейнеткер боп жайланам.
Ата Заңым- мемлекет айбыны,
Ата Заңым- ақыл- ойдың айдыны.
Туған жердің- Қазақстан елінің,
Ата Заңмен қорғалады байлығы.
1-жүргізуші : Енді осы кезге дейін жүріп өткен құқықтық жолымызға көз салып көрелік.
Бүгінгі бар деректерге сүйенсек, Қазақ хандығы құрылған кезде XV ғ барша жұрт ертеден келе жатқан ауызша заңдар жүйесі «Әдеп» заңына бағынып келген. Қазіргі күнге дейін сөйлеген сөзімізде, жазған мақаламызда халық арасында әбден қалыптасқан, бұлжытпас қағидаға айналған істерді баяндағанда «әдеттегідей» , «әдетте» деп жатамыз. Әдет Заңы бүкіл қазақ қауымы үшін Ата Заңы болатын. Мемлекеттегі барлық істер осымен өлшеніп, осымен бағамдалды. «Әдетке» бүгінге дейін ұлттық болмысымызға тән болып келген барлық әдет- ғұрыптар тән болды.
2- жүргізуші : XVI ғ «Әдет- ғұрыптарды» Қасым хан түңғыш жүйелеп, жинақтауға және жетілдіруге тырысып, бес Жарғыны тұжырымдап берді. 1. Мүлік Заңы 2. Қылмыс Заңы 3. Әскери Заңы 4. Елшілік жоралары 5. Жұртшылық Заңы
1-жүргізуші : Есім хан «Қасым салған қасқа жолды» заман рухына сай тәптіштеп, жаңадан төрт тұғырды дүниеге келтірді:
Хан болсын – ханға лайық Заң болсын,
Батыр болсын- жорық жолы мақұл болсын.
Абыз болсын- абыз сыйлау парыз болсын,
Би болсын- би түсетін үй болсын.
Тарихта бұл «Есім салған ескі жол» деп аталатын төрт тұғыр еді.
2- жүргізуші : Әз Тәуке өз замандастары- Төле, Қазыбек, Әйтеке, Құттыбай, Әнет баба секілді білікті билермен ақылдаса отырып, «Жеті Жарғы» атты Заңдар топтамасын шығарды. Жеті Жарғы заңдары XX ғ басына дейін өз күшін сақтады.
1-жүргізуші : 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан тәуелсіздігін жариялағаннан кейін өазаөстан тарихы жарқын беттерге толды, үлкен- үлкен тарихи оқиғалар болды. Ғарыштық жылдамдықпен зымыраған заманның заңды талабына сәйкес 1995 жылы 30 тамызда өткен бүкілхалықтық референдумның нәтижесінде республиканың жалпы бесінші, ал тәуелсіз елдің екінші Конституциясы қабылданды.
2- жүргізуші : Бүгінгі қолданыстағы негізгі Заңымыз кіріспеден, 9 бөлімнен, 98 баптан құралған. ҚР адамды, оның өмірін, оның құқықтары мен бас бостандығын ең қымбат қазына деп танып отыр. Жалпы мемлекетіміздің негізгі қызметінің түбегейлі принциптері мыналар деп танылады : қоғамдық татулық, саяси тұрақтылық, экономикалық даму, патриотизм, мемлекеттік аса маңызды мәселелерді демократиялық жолмен шешу.
3-оқушы: Көк туым көтерілді, бағым жанып,
Елтаңба төрде әлемге танылды анық.
Шырқадым Әнұранды бар дауыспен,
Арманым- Ата Заңым қабылданып.
1-жүргізуші : Күні бүгін ардақты бабаларымыздың асыл армандарының бірі орындалып отыр, ол- шынайы мемлекеттік, біртұтас, жалпыға бірдей Ата заңымыздың болуы. Осы Ата заңымыз халқымызға адал қызмет етеді деп сенеміз.Әр азамат Конституцияны мұқият оқып үйренгені жөн.
Енді арнайы дайындалған слайдтарға назар аударайық.
ҚР Мемлекеттік рәміздері және олардың авторлары туралы.
2- жүргізуші : Қазақстан егемендік алғаннан кейін жалпы халықтың әл- ауқаты, еліміздің экономикасы біртіндеп жақсарды. Осыған байланысты осы мақсатта Елбасы бағдарламалар жасап, Халыққа жыл сайын Жолдаулар ұсынып отыр. Президент Жолдауларына тоқталынады.
Қорытынды: ҚР- ның Негізгі Заңының қабылдануы, Елбасының айқын бағдарламасы Қазақ мемлекеттігінің нығайғанын дәлелдейді. Мұның өзі республиканың ілгері, алға қарай дамуының кепілі.
Дәуірлеп тасысын дәулетің,
Биіктеп шырқасын сәулетің,
Қазағым, еркін ел, кең байтақ,
Құлпырсын, гүл жайнап келбетің.
Тәрбие сағаты Мемлекеттік Әнұранның орындалуымен аяқталады.
