Желілік этикет, а?паратпен ж?мыс істеу саласында ?Р за?намасы

Сынып: 11 «Б»                                                                    К?ні: 15.01.2015 ж.
Саба?ты? та?ырыбы: Желілік этикет, а?паратпен ж?мыс істеу саласында ?Р за?намасы
Ма?саты: 1. Білімді игеруіне с?йкес, біліктер мен да?дыларды ж?не ?абілеттерін шы?дау
                  2. Білімді ж?йелеу, тияна?тау, жа?а саба?ты т?сіндіру.
                  3. Сауаттылы??а, ?жымда бірлесіп ж?мыс істеуге ?йретуді к?здеу.
?дістері: Т?сіндіру, шы?армашылы? ж?мыс
К?рнекіліктері: Интерактивті та?та.
Саба?ты? барысы
І. ?йымдастыру кезе?і
А) О?ушыларды саба??а дайындау, т?гендеу
?) ??ыпты, ынталы болу?а ?йрету
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жа?а саба?

О?ушылар ?й тапсырмасы бойынша саба?ты т?сіндіреді.
Бір немесе бірнеше мемлекетті? аума?ында орналас?ан желілер ?аламды? деп аталады. Интернет – миллионда?ан компьютерлерді бір алып желіге біріктіретін, а?парат?а шексіз ?ол жеткізу ж?не т?рлі амалдармен ?атынас жасау м?мкіндігін ?сынатын д?ние ж?зіндегі е? ?лкен ж?не е? танымал желі.
І топ. К?птеген іздеу серверлері:
http:\\www. google. com — GOOGL, а?паратты? іздестіру ж?йесі 1999 жылы ?ырк?йек айында ашыл?ан. Б?гінгі к?ндері Searchenginewatch. com эксперттеріні? айтуына ?ара?анда базаны? к?лемін 560 млн ??жаттар ??райды. Ж?йе ?олданушылар?а ?арапайым ж?не ке?ейтілген іздестіру интерфейсін ?сынады. К?птеген тілдерде сонымен ?атар орыс тілінде, а?парат іздеу м?мкіндігі бар.
http:\\www. yahoo. com — Yahoo — тез іздестіретін аны?тамалы?тарды? бірі. А?параттарды жеке с?здер бойынша немесе классификатор бойынша іздеу м?мкіндігін береді.
http:\\www. aport. ru — Апорт — а?паратты? іздестіру ж?йесі алды??ы ?атарда?ы іздестіру ж?йесіне кіреді. Б?гінгі к?ндері м?ліметтер к?лемін 20 млн индекстелінген ??жаттар ??райды. Ж?йеде іздестіруді? ке? спектрлі м?мкіндіктері бар. Онда ?арапайым ж?не ке?ейтілген іздестіру м?мкіндіктері ?сынылады. А?параттарды, а?ылшын ж?не орыс тілінде іздеуге болады.
http:\\www. yandex. ru — Яндекс — а?паратты? іздестіру ж?йесі 1997 жылы ашыл?ан. Б?гінгі к?ндері базада?ы индекстелінген ??жаттар к?лемі 33 милион?а жуы?. А?паратты? іздестіру ж?йесі логикалы? операторлармен белгіленген ?зіні? меншікті ж?йесін ?олданады, сонымен ?атар к?птеген т?рлі іздестіру функцияларын ?сынады.
http:\\www. rambler. ru — Rambler — іздестіру ж?йесінде Россияны? ж?не ТМД елдеріндегі серверлерде орналас?ан 12 миллион?а жуы? м?ліметтер индекстелінген. ?зекті с?з бен ?атар классификаторлар ар?ылы іздестіру м?мкіндігі ?арастырыл?ан.
ІІ топ. ?аза?стан Республикасыны? аны?тамалы? іздестіру ж?йелері:
http:\\www. site. kz — «Весь WWW - Казахстан» — ?аза?станды? іздестіру
порталы, ол Интернет ?леміндегі ж?здеген мы? серверлер мен сайттарды табуда к?мек береді. ?зекті с?з бен ?атар классификаторлар ар?ылы іздестіру м?мкіндігі ?арастырыл?ан.
http://tabu. nursat. kz — TABU іздестіру ж?йесі KZ доменіндегі ресурстар мен ?атар ?аза?станнан тыс?ары жерлердегі еліміз туалы веб - пара?тарды іздестіруге
арнал?ан. ?зекті с?з бен ?атар классификаторлар ар?ылы іздестіру м?мкіндігі ?арастырыл?ан.
http://akolya. hypermart. net — ?аза? тіліндегі, а?параттарды, веб - пара?тарды
іздестіруге болады. ?зекті с?з ар?ылы іздестіру м?мкіндігі ?арастырыл?ан.

Жа?а саба?.

Желілік этикет ережесімен таныстыру

ЖЕЛІЛІК ЭТИКЕТ ЕРЕЖЕСІ

1-ереже: Сіз адаммен с?йлесіп отыр?аны?ызды есі?ізде ?ста?ыз. Сізді балаба?шада ?йреткен, алтын ереже ?андай? Бас?алар?а олай істеме, ?йтпесе оларда са?ан соны жасайды. ?зі?ізді с?йлесіп отыр?ан адамны? орнына ?ойы?ыз. ?орша?андар?а тіл келтірмей, ?з к?з?арасы?ызды білдіруден бас тартпа?ыз.

Кейбір ке?істікте «Телекоммуникацияны пайдалан?ан кезде сіз адаммен с?йлесіп отыр?аны?ызды есте ?ста?ыз, ?йтпесе компьютер экранымен ж?мыс істейсіз. Сіз ?олмен ешн?рсе к?рсете алмайсыз, дауыс ыр?а?ын ?згерте алмайсыз, ж?не сізді? бет пішіні?із де еш?андай р?лді білдірмейді. Сізді? сырласы?ыз с?з, тек ?ана с?з к?реді» деп айтыл?ан.

Электронды? почта немесе телеконференция бойынша с?йлесіп отыр?ан кезде сізді? сырласы?ызды? с?з т?сіндіруінде сіз же?іл ?ателесуі?із м?мкін. ?кінішке орай сізді? адресаты?ыз да ?зіні? сезімі мен ?деті бар адам болуын ?мытпау ?ажет.

2-ереже: Шынайы ?мірдегі т?ртіп стандартын желіде де ?ста?ыздар.

Шынайы ?мірде бізді? к?пшілігіміз кейде шектеуге, кейде ?сталып ?алмайы? деп за??а ба?ынады. Виртуалды ке?естікте ?сталып ?алу м?мкіндігі бар. Кейде адамдар «экран артында» тірі адам отыр?анын ?мытып, желідегі т?ртіп ережелері ?арапайым ?мірдегідей ?атал емес деп ойлайды.

Б?л ?ателік т?сіндіріледі, сонда да б?л ?ателік. Т?ртіп стандарттары виртуалды ке?естікті? ?рт?рлі н?ктелерінде ?р?алай болуы м?мкін, біра? шынайы ?мірдегідей олар ж?мса? емес. ?атынас этикетін са?та?ыздар. «Барлы? этикет сізді? ?зі?із ?шін ??растырыл?аннан т?рады» деп айтатындар?а сенбе?іздер. Егер де сіз киберке?істікте этикалы? т?рдегі м?селені кездестірсе?із, онда оны шынайы ?мірде ?алай шешетіні?ізді ойла?ыз.

3-ереже: Киберке?істікте сіз ?ай жерде екені?ізді есте ?ста?ыз. Бір жерде бірден ?абылданады, ол біра? бас?алар?а д?рекілік деп саналуы м?мкін. Мысалы, теледидарлы? ба?дарламалар тал?ыланатын конференцияларда?ы ?рт?рлі с?здер мен ?сектер – к?дімгі жа?дай. Егер сіз олармен журналистикалы? пікір-талас?а ?атысуды шешсе?із, Сізге ол еш?андай ата? ?оспайды. Сонды?тан виртуалды ке?істікті? жа?а аясында болса?ыз, алдымен жан-жа?ы?ыз?а ?ара?ыз. Уа?ыты?ызды жа?дайды т?сінуге ж?мса?ыз, адамдарды? ?алай ж?не не туралы айтып жат?анын ты?да?ыз. Осыдан кейін ??гімеге т?сі?із.

4-ереже: Бас?аларды? уа?ыты мен м?мкіндігін сыйла?ыз.

5-ереже: Бет келбеті?ізді са?та?ыз. Анонимдік ерекшелігін ?олданы?ыз. Желіде (мысалы конференцияда) сіз шынайы ?мірде кездеспеген адамдармен кездесуі?із м?мкін. Оларды? еш?айсысы да сізді к?рмейді. Сонды?тан да ешкім сізді тері?ізді?, к?зі?ізді?, шашы?ызды? т?сі, салма?ы?ыз, жасы?ыз немесе киімі?із ?шін с?кпейді. Біра?, сізді жазуы?ыз бойынша ба?алайды. Желідегілер ?шін б?л ?те ма?ызды. Осыдан грамматика ережесі ерекше орын алады. ?олданушыларды бала?аттама?ыз. Ж?не де т?зімді, ?рі сыпайы болы?ыз. Нормативті емес лексиканы пайдаланба?ыз, ?рыс-керіс ?шін ?рыс-керіске т?спе?із.

6-ереже: ?ай жерде сіз к?мектесе аласыз, сол жерде бас?алар?а к?мектесі?із. Со?ында, осы кері жа?дайдан кейін, бір жа?сы ке?ес. Виртуалды ке?істікте неге с?ра? ?ою тиімді? ?йткені сізді? с?ра?ы?ызды? жауабын білетін к?п адамдар о?иды. Тіпті тек бірнеше адам ?ана жауап бергенні? ?зінде, білімні? жалпы к?лемі желіде ?л?аяды. Интернет ?алымдарды? т?жірибе алмасуын ?сіріп отыр. Кейінірек б?л ?деріске бас?аларда ?уестене бастады. Сонды?тан – ?атысы?ыздар. Т?жірибе алмасу – ?уестенетін іс. Б?л желіні? б?рын?ы ж?не ?те жа?сы д?ст?рі.

7-ереже: Б?секелеске т?спе?із ж?не оларды флеймге жібері?із. Флейм (flames) – б?л бас?а ?атысушы ??гімелеріні? ойын ескермей айтыл?ан эмоционалды ескертулер. Флейм – б?л да желіні? ескі д?ст?рі. Флеймдер шы?арушылар?а ?ана емес, оны о?итындар?а да пайдалы болуы м?мкін.

8-ереже: Жеке жазба ???ы?ын сыйла?ыз.

9-ереже: ?з м?мкіндіктері?ізді теріс пайдаланба?ыз. Виртуалды ке?істікте кейбір адамдар ?здерін профессионал (білікті маман) сезінеді. Б?л ?рбір желілік ойындарда?ы шеберлер, ?рбір офистегі сарапшылар ж?не ?рбір ж?йедегі ж?йелік адмитистраторлар. Бас?а ?олданушылар?а ?ара?анда ке? білімдері бар немесе ?олдарында ке? ?кілеттігі бар б?л адамдар ата?ты тез алады. Біра?, олар онымен ?олданады дегенді білдірмейді. Мысалы, желілік адмистраторлар жеке почталы? хабарламаны о?ымауы тиіс.

10-ереже: Бас?аларды? ?атесін кешіруде ?йрені?із. ?рбір адам кезінде жа?а адам бол?ан ж?не ?рбірі б?л кітаптан м?ддесін алып тастамайды. Сонды?тан да біреу ?ате – ол с?здегі ?ате; абайсыз флейм; ма?ынас с?ра? немесе д?рыс емес ?зын жауап жіберген жа?дайда – о?ан т?сініспен ?арау?а тырысы?ыз. Сізді? с?хбаттасушы?ызды? – адам екенін ?мытпа?ыз. Желі ?кімшілігіне с?гіс жасама?ыз. ?ыс?аша болы?ыз. ?зі?із туралы ойды ?адір т?ты?ыз ма?ыналы та?ырыпты ?олданы?ыз. О?итындарды ойла?ыз. ?зілмен абай болы?ыз! Кросс-постингке ?ызы?па?ыз. ?з жауабы?ызда айтыл?андарды біріктірі?із. ж?не ?ыс?аша жаса?ыз. Конференция емес, электронды почта ар?ылы жауап бері?із. Хабарлама?а жауап бермес б?рын, алдымен барлы?ын о?ып шы?ы?ыз. Авторлы? ???ы? ж?не лицензия туралы есте са?та?ыз. Сілтеме туралы ?мытпа?ыз. Бас?аларды? к??ілін т?сіретін, с?здерді белгілеп ?ойы?ыз. С?з жолыны? ?зынды?ын ?ыс?арты?ыз ж?не арнайы символдарды ?олданбау?а тырысы?ыз.

?орыта келгенде, ау?ымды желіде ?здеріне ?ажет а?парат іздеп отырып, о?ушылар «Интернет желісінде жариялан?ан а?паратты? ???ы?ты? ?ор?ау» м?селесін кездестіреді. К?птеген о?ушылар баяндама, реферат, курсты? ж?мыс жазуда ау?ымды желі м?мкіндіктерін тиімді пайдаланады: веб-беттерінде жариялан?ан а?параттарды толы?ымен немесе та?дап к?шіреді, ба?дарлама архивін, оларды ?ызы?тыратын ж?мысты, суретті, анимация ж?не т.б. к?шіріп алады. Со?ан ?арамастан олар ?з істеріне б?л а?паратты? «?зіні? жеке ???ы? иесі бар» екеніне м?лдем есеп бермейді ж?не к?п жа?дайда оны пайдалану ?шін с?йкес р?хсат алу ?ажет екенінен хабарсыз болады. Сонды?тан о?ушылар а?паратты? ???ы?ты? ?ор?ау нормасын б?збай, а?паратты ?олдануды? ережелерін ме?геруді, а?паратты? ?айнар к?здеріне д?рыс сілтеме жасауды, а?паратты? ?орларды ?олдануда ???ы? иелеріне с?раныс ??руды ?йренуі тиіс.

Ба?алау.

?йге тапсырма: «Желілік этикет» та?ырыбына слайд ??ру

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Желілік этикет, а?паратпен ж?мыс істеу саласында ?Р за?намасы »

Сынып: 11 «Б» Күні: 15.01.2015 ж.

Сабақтың тақырыбы: Желілік этикет, ақпаратпен жұмыс істеу саласында ҚР заңнамасы

Мақсаты: 1. Білімді игеруіне сәйкес, біліктер мен дағдыларды және қабілеттерін шыңдау
2. Білімді жүйелеу, тиянақтау, жаңа сабақты түсіндіру.
3. Сауаттылыққа, ұжымда бірлесіп жұмыс істеуге үйретуді көздеу.
Әдістері: Түсіндіру, шығармашылық жұмыс
Көрнекіліктері: Интерактивті тақта.
Сабақтың барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі
А) Оқушыларды сабаққа дайындау, түгендеу
Ә) Ұқыпты, ынталы болуға үйрету
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ. Жаңа сабақ

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сабақты түсіндіреді.
Бір немесе бірнеше мемлекеттің аумағында орналасқан желілер ғаламдық деп аталады. Интернет – миллиондаған компьютерлерді бір алып желіге біріктіретін, ақпаратқа шексіз қол жеткізу және түрлі амалдармен қатынас жасау мүмкіндігін ұсынатын дүние жүзіндегі ең үлкен және ең танымал желі.
І топ. Көптеген іздеу серверлері:
http:\\www. google. com — GOOGL, ақпараттық іздестіру жүйесі 1999 жылы қыркүйек айында ашылған. Бүгінгі күндері Searchenginewatch. com эксперттерінің айтуына қарағанда базаның көлемін 560 млн құжаттар құрайды. Жүйе қолданушыларға қарапайым және кеңейтілген іздестіру интерфейсін ұсынады. Көптеген тілдерде сонымен қатар орыс тілінде, ақпарат іздеу мүмкіндігі бар.
http:\\www. yahoo. com — Yahoo — тез іздестіретін анықтамалықтардың бірі. Ақпараттарды жеке сөздер бойынша немесе классификатор бойынша іздеу мүмкіндігін береді.
http:\\www. aport. ru — Апорт — ақпараттық іздестіру жүйесі алдыңғы қатардағы іздестіру жүйесіне кіреді. Бүгінгі күндері мәліметтер көлемін 20 млн индекстелінген құжаттар құрайды. Жүйеде іздестірудің кең спектрлі мүмкіндіктері бар. Онда қарапайым және кеңейтілген іздестіру мүмкіндіктері ұсынылады. Ақпараттарды, ағылшын және орыс тілінде іздеуге болады.
http:\\www. yandex. ru — Яндекс — ақпараттық іздестіру жүйесі 1997 жылы ашылған. Бүгінгі күндері базадағы индекстелінген құжаттар көлемі 33 милионға жуық. Ақпараттық іздестіру жүйесі логикалық операторлармен белгіленген өзінің меншікті жүйесін қолданады, сонымен қатар көптеген түрлі іздестіру функцияларын ұсынады.
http:\\www. rambler. ru — Rambler — іздестіру жүйесінде Россияның және ТМД елдеріндегі серверлерде орналасқан 12 миллионға жуық мәліметтер индекстелінген. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған.
ІІ топ. Қазақстан Республикасының анықтамалық іздестіру жүйелері:
http:\\www. site. kz — «Весь WWW - Казахстан» — Қазақстандық іздестіру
порталы, ол Интернет әлеміндегі жүздеген мың серверлер мен сайттарды табуда көмек береді. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған.
http://tabu. nursat. kz — TABU іздестіру жүйесі KZ доменіндегі ресурстар мен қатар Қазақстаннан тысқары жерлердегі еліміз туалы веб - парақтарды іздестіруге
арналған. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған.
http://akolya. hypermart. net — қазақ тіліндегі, ақпараттарды, веб - парақтарды
іздестіруге болады. Өзекті сөз арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған.

Жаңа сабақ.

Желілік этикет ережесімен таныстыру

ЖЕЛІЛІК ЭТИКЕТ ЕРЕЖЕСІ

1-ереже: Сіз адаммен сөйлесіп отырғаныңызды есіңізде ұстаңыз. Сізді балабақшада үйреткен, алтын ереже қандай? Басқаларға олай істеме, әйтпесе оларда саған соны жасайды. Өзіңізді сөйлесіп отырған адамның орнына қойыңыз. Қоршағандарға тіл келтірмей, өз көзқарасыңызды білдіруден бас тартпаңыз.

Кейбір кеңістікте «Телекоммуникацияны пайдаланған кезде сіз адаммен сөйлесіп отырғаныңызды есте ұстаңыз, әйтпесе компьютер экранымен жұмыс істейсіз. Сіз қолмен ешнәрсе көрсете алмайсыз, дауыс ырғағын өзгерте алмайсыз, және сіздің бет пішініңіз де ешқандай рөлді білдірмейді. Сіздің сырласыңыз сөз, тек қана сөз көреді» деп айтылған.

Электрондық почта немесе телеконференция бойынша сөйлесіп отырған кезде сіздің сырласыңыздың сөз түсіндіруінде сіз жеңіл қателесуіңіз мүмкін. Өкінішке орай сіздің адресатыңыз да өзінің сезімі мен әдеті бар адам болуын ұмытпау қажет.

2-ереже: Шынайы өмірдегі тәртіп стандартын желіде де ұстаңыздар.

Шынайы өмірде біздің көпшілігіміз кейде шектеуге, кейде ұсталып қалмайық деп заңға бағынады. Виртуалды кеңестікте ұсталып қалу мүмкіндігі бар. Кейде адамдар «экран артында» тірі адам отырғанын ұмытып, желідегі тәртіп ережелері қарапайым өмірдегідей қатал емес деп ойлайды.

Бұл қателік түсіндіріледі, сонда да бұл қателік. Тәртіп стандарттары виртуалды кеңестіктің әртүрлі нүктелерінде әрқалай болуы мүмкін, бірақ шынайы өмірдегідей олар жұмсақ емес. Қатынас этикетін сақтаңыздар. «Барлық этикет сіздің өзіңіз үшін құрастырылғаннан тұрады» деп айтатындарға сенбеңіздер. Егер де сіз киберкеңістікте этикалық түрдегі мәселені кездестірсеңіз, онда оны шынайы өмірде қалай шешетініңізді ойлаңыз.

3-ереже: Киберкеңістікте сіз қай жерде екеніңізді есте ұстаңыз. Бір жерде бірден қабылданады, ол бірақ басқаларға дөрекілік деп саналуы мүмкін. Мысалы, теледидарлық бағдарламалар талқыланатын конференциялардағы әртүрлі сөздер мен өсектер – кәдімгі жағдай. Егер сіз олармен журналистикалық пікір-таласқа қатысуды шешсеңіз, Сізге ол ешқандай атақ қоспайды. Сондықтан виртуалды кеңістіктің жаңа аясында болсаңыз, алдымен жан-жағыңызға қараңыз. Уақытыңызды жағдайды түсінуге жұмсаңыз, адамдардың қалай және не туралы айтып жатқанын тыңдаңыз. Осыдан кейін әңгімеге түсіңіз.

4-ереже: Басқалардың уақыты мен мүмкіндігін сыйлаңыз.

5-ереже: Бет келбетіңізді сақтаңыз. Анонимдік ерекшелігін қолданыңыз. Желіде (мысалы конференцияда) сіз шынайы өмірде кездеспеген адамдармен кездесуіңіз мүмкін. Олардың ешқайсысы да сізді көрмейді. Сондықтан да ешкім сізді теріңіздің, көзіңіздің, шашыңыздың түсі, салмағыңыз, жасыңыз немесе киіміңіз үшін сөкпейді. Бірақ, сізді жазуыңыз бойынша бағалайды. Желідегілер үшін бұл өте маңызды. Осыдан грамматика ережесі ерекше орын алады. Қолданушыларды балағаттамаңыз. Және де төзімді, әрі сыпайы болыңыз. Нормативті емес лексиканы пайдаланбаңыз, ұрыс-керіс үшін ұрыс-керіске түспеңіз.

6-ереже: Қай жерде сіз көмектесе аласыз, сол жерде басқаларға көмектесіңіз. Соңында, осы кері жағдайдан кейін, бір жақсы кеңес. Виртуалды кеңістікте неге сұрақ қою тиімді? Өйткені сіздің сұрағыңыздың жауабын білетін көп адамдар оқиды. Тіпті тек бірнеше адам ғана жауап бергеннің өзінде, білімнің жалпы көлемі желіде ұлғаяды. Интернет ғалымдардың тәжірибе алмасуын өсіріп отыр. Кейінірек бұл үдеріске басқаларда әуестене бастады. Сондықтан – қатысыңыздар. Тәжірибе алмасу – әуестенетін іс. Бұл желінің бұрынғы және өте жақсы дәстүрі.

7-ереже: Бәсекелеске түспеңіз және оларды флеймге жіберіңіз. Флейм (flames) – бұл басқа қатысушы әңгімелерінің ойын ескермей айтылған эмоционалды ескертулер. Флейм – бұл да желінің ескі дәстүрі. Флеймдер шығарушыларға ғана емес, оны оқитындарға да пайдалы болуы мүмкін.

8-ереже: Жеке жазба құқығын сыйлаңыз.

9-ереже: Өз мүмкіндіктеріңізді теріс пайдаланбаңыз. Виртуалды кеңістікте кейбір адамдар өздерін профессионал (білікті маман) сезінеді. Бұл әрбір желілік ойындардағы шеберлер, әрбір офистегі сарапшылар және әрбір жүйедегі жүйелік адмитистраторлар. Басқа қолданушыларға қарағанда кең білімдері бар немесе қолдарында кең өкілеттігі бар бұл адамдар атақты тез алады. Бірақ, олар онымен қолданады дегенді білдірмейді. Мысалы, желілік адмистраторлар жеке почталық хабарламаны оқымауы тиіс.

10-ереже: Басқалардың қатесін кешіруде үйреніңіз. Әрбір адам кезінде жаңа адам болған және әрбірі бұл кітаптан мүддесін алып тастамайды. Сондықтан да біреу қате – ол сөздегі қате; абайсыз флейм; мағынас сұрақ немесе дұрыс емес ұзын жауап жіберген жағдайда – оған түсініспен қарауға тырысыңыз. Сіздің сұхбаттасушыңыздың – адам екенін ұмытпаңыз. Желі әкімшілігіне сөгіс жасамаңыз. Қысқаша болыңыз. Өзіңіз туралы ойды қадір тұтыңыз мағыналы тақырыпты қолданыңыз. Оқитындарды ойлаңыз. Әзілмен абай болыңыз! Кросс-постингке қызықпаңыз. Өз жауабыңызда айтылғандарды біріктіріңіз. және қысқаша жасаңыз. Конференция емес, электронды почта арқылы жауап беріңіз. Хабарламаға жауап бермес бұрын, алдымен барлығын оқып шығыңыз. Авторлық құқық және лицензия туралы есте сақтаңыз. Сілтеме туралы ұмытпаңыз. Басқалардың көңілін түсіретін, сөздерді белгілеп қойыңыз. Сөз жолының ұзындығын қысқартыңыз және арнайы символдарды қолданбауға тырысыңыз.

Қорыта келгенде, ауқымды желіде өздеріне қажет ақпарат іздеп отырып, оқушылар «Интернет желісінде жарияланған ақпараттық құқықтық қорғау» мәселесін кездестіреді. Көптеген оқушылар баяндама, реферат, курстық жұмыс жазуда ауқымды желі мүмкіндіктерін тиімді пайдаланады: веб-беттерінде жарияланған ақпараттарды толығымен немесе таңдап көшіреді, бағдарлама архивін, оларды қызықтыратын жұмысты, суретті, анимация және т.б. көшіріп алады. Соған қарамастан олар өз істеріне бұл ақпараттың «өзінің жеке құқық иесі бар» екеніне мүлдем есеп бермейді және көп жағдайда оны пайдалану үшін сәйкес рұхсат алу қажет екенінен хабарсыз болады. Сондықтан оқушылар ақпараттың құқықтық қорғау нормасын бұзбай, ақпаратты қолданудың ережелерін меңгеруді, ақпараттың қайнар көздеріне дұрыс сілтеме жасауды, ақпараттық қорларды қолдануда құқық иелеріне сұраныс құруды үйренуі тиіс.

Бағалау.

Үйге тапсырма: «Желілік этикет» тақырыбына слайд құру