WordPad ба?дарламасында м?тінні? ?зінділерін маусты? к?мегімен апару (тасымалдау) ж?не к?шіру ?дістері немесе командалары ар?ылы к?шіруге ж?не жылжыту?а болады.
Апару ж?не орналастыру ?дісі - б?л м?тінні? ?зіндісін б?ліп алып, маусты? сол жа? батырмасын басып т?рып, ?ажетті орын?а апарып орналастыру.
М?тінні? б?лігін к?шіру ?шін алдымен м?тіннін б?лігін белгілейміз, одан кейін Ctrl пернесін басьш т?рьш, ?ажетті орын?а апарамыз.
WordPad - та ж?мыс істеген кезде м?тінні? бір б?ліктерін ??жатты? ішінде бір орнынан бас?а орын?а, тіпті бас?а м?тінге, бас?а ??жаттар арасында, бас?а ?олданбаларды? ??жаттарыны? арасында ауыстырьш апару?а ж?не к?шіруге тура келеді. Б?л жа?дайда жылжытатын немесе к?шіретін а?паратты уа?ытша са?тау?а арнал?ан алмасу буферін пайдалан?ан ж?н.
WordPad ба?дарламасыны? к?жатына ?алауымыз бойынша а?ымда?ы к?н мен уа?ытты кірістіруге болады, ол ?шін ??рал-саймандар та?тасында?ы Дата/время батырмасын шертеміз немесе Вставка => Дата и время командасын орындаймыз. Диалогтік терезеде ?ажет пішімді та?дап, ОК батырмасын шерті?дер. Б?л кезде ме?зер т?р?ан жерде к?н мен уа?ыт пайда болады.
/Ауызша т?сіндіру/М?тінді іздеу
М?тінні? ішіндегі ?ажетті с?зді іздеу ?шін, к?рал-саймандар та?тасында?ы Найти (табу) батырмасына шертеміз немесе Правка = > Найти командасын орындаймыз. Поиск диалогты терезесінде образец ?рісіне ізделінетін с?зді енгіземіз.
Егер с учетом регистра опциясыны? жалаушасын орнатса, тек Образец ?рісінде жазыл?ан с?з ?ана табылады. ?ажетті с?зді тап?ан со? WordPad оны б?ліп береді де, іздеуді то?татады, біра? терезе экранда ?алады, Найти далее батырмасын басып іздеуді ары ?арай жал?астыру?а болады.
/Ауызша т?сіндіру/М?тінді ауыстыру
М?тіндегі бір с?зді екінші с?збен ауыстыру ?шін, Правка => Заменить командасын орындаймыз. Замена диалогті терезесінде Образец ?рісіне ауыстыр?ымыз келетін с?зді немесе с?йлемді енгіземіз, ал Заменить на ?рісіне о?ан ауысатын с?зді немесе с?йлемді енгізіп, Заменить батырмасын басамыз.
WordPad мәтіндік редакторында құжат құру сатыларын атаңыз
Мәтіннің қаріпін, өлшемін, әлпетін қалай өзгертеміз?
Мәтінді тегістеудің қандай түрлері бар, олар қалай орындалады?
Мәтіннің бір бөлігін көшіру және жылжыту дегеніміз не?
ІІІ. Жаңа сабаққа дайындық кезеңі:
1) WordPad мәтіндік редакторының қосымша мүмкіндіктеріне не жатады?
2) WordPad мәтіндік редакторының қосымша мүмкіндіктері қажет пе?
IV.Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Төмендегі сұрақтарды қарау:
1. Мәтін үзінділерін жылжыту және көшіру
2. Күн мен уақытты кірістіру
3. Мәтінді іздеу
4. Мәтінді ауыстыру
5. WordPad құжатына суреттерді кірістіру
/Ауызша түсіндіру/Мәтін үзінділерін жылжыту және көшіру
WordPad бағдарламасында мәтіннің үзінділерін маустың көмегімен апару (тасымалдау) және көшіру әдістері немесе командалары арқылы көшіруге және жылжытуға болады.
Апару және орналастыру әдісі - бұл мәтіннің үзіндісін бөліп алып, маустың сол жақ батырмасын басып тұрып, қажетті орынға апарып орналастыру.
Мәтіннің бөлігін көшіру үшін алдымен мәтіннін бөлігін белгілейміз, одан кейін Ctrl пернесін басьш тұрьш, қажетті орынға апарамыз.
WordPad - та жұмыс істеген кезде мәтіннің бір бөліктерін құжаттың ішінде бір орнынан басқа орынға, тіпті басқа мәтінге, басқа құжаттар арасында, басқа қолданбалардың құжаттарының арасында ауыстырьш апаруға және көшіруге тура келеді. Бұл жағдайда жылжытатын немесе көшіретін ақпаратты уақытша сақтауға арналған алмасу буферін пайдаланған жөн.
Мәтінніц бір бөлігін көшіру әрекеті:
Көшіретін мэтін белігін белгілейміз
Правка - Копировать командасын орындаймыз немесе Қосымша меню -Копировать, пернетақтаның көмегімен Crtl+C
Мәтіннің бір бөлігін жылжыту әрекеті:
Жылжытатын мәтін бөлігін белгілейміз
Правка - Вырезать командасын орындаймыз немесе Қосымша меню - Вырезать, пернетақтаның көмегімен Crtl+X
Көшірілген немесе жылжытылған мәтінді кірістіру әрекеті:
Көшірілген немесс жылжытылған мәтінді кірістіретін орынға меңзерді орналастыру
Правка — Вставить командасын орындаймыз немесе Қосымша меню — Вставить пернетақтаның көмегімен Crtl+V.
/Ауызша түсіндіру/Күн мен уақытты кірістіру
WordPad бағдарламасының кұжатына қалауымыз бойынша ағымдағы күн мен уақытты кірістіруге болады, ол үшін құрал-саймандар тақтасындағы Дата/время батырмасын шертеміз немесе Вставка = Дата и время командасын орындаймыз. Диалогтік терезеде қажет пішімді таңдап, ОК батырмасын шертіңдер. Бұл кезде меңзер тұрған жерде күн мен уақыт пайда болады.
Дата және уақыт диалогтік терезесі
Датасы көрсетілген мәтін
/Ауызша түсіндіру/Мәтінді іздеу
Мәтіннің ішіндегі қажетті сөзді іздеу үшін, кұрал-саймандар тақтасындағы Найти (табу)батырмасына шертеміз немесе Правка = Найти командасын орындаймыз. Поиск диалогты терезесінде образец өрісіне ізделінетін сөзді енгіземіз.
Іздеу командасының диалогтік терезесі
Егер с учетом регистра опциясының жалаушасын орнатса, тек Образец өрісінде жазылған сөз ғана табылады. Қажетті сөзді тапқан соң WordPad оны бөліп береді де, іздеуді тоқтатады, бірақ терезе экранда қалады, Найти далее батырмасын басып іздеуді ары қарай жалғастыруға болады.
/Ауызша түсіндіру/Мәтінді ауыстыру
Мәтіндегі бір сөзді екінші сөзбен ауыстыру үшін, Правка = Заменить командасын орындаймыз. Замена диалогті терезесінде Образец өрісіне ауыстырғымыз келетін сөзді немесе сөйлемді енгіземіз, ал Заменить на өрісіне оған ауысатын сөзді немесе сөйлемді енгізіп, Заменить батырмасын басамыз.
WordPad құжатына дайын суреттерді, сондай-ақ Paint графикалық редакторында немесе басқа графикалық қолданбаларда жасалған суреттерді кірістіруге болады.
Графикалық обьектіні кірістіру үшін келесі әрекеттерді орындаңдар:
Paint редакторын пайдаланып сурет салыңдар немесе дайын суретті алыңдар.
Суретті белгілеңдер.
Правка менюінен Копироватть немесе Вырезать командаларының бірін таңдаңдар.
Суретті кірістіретін мәтінді ашыңдар.
Меңзерді құжаттың суретті кірістіретін жеріне орналастырып, Вставить батырмасын шертіңдер немесе Правка→ Вставить командасын орындаңдар.
Суретті тышқанның сол жақ батырмасымен басып тұрып іліп алыңдар да, мәтіннің тиісті жеріне орналастырыңдар.
V. Сабақты бекіту:
1-тапсырма. WordPad мәтіндік редакторының Көшіру, Қиып алу командаларымен жұмыс жасау арқылы өлеңді құрастырыңдар.
Кәпір көздің дүниеде араны үлкен Жауабы:Кәпір көздің дүниеде араны үлкен
Тоя ма екен дүниеге алған сайын Дүниеге алған сайын тоя ма екен
Өлген қанша тірі жүрсе де күні Қанша тірі жүрсе де өлген күні
Болады екен бірдей-ақ көзбен өзге Бірдей-ақ көзбен өзге болады екен.
2-тапсырма. Paint редакторында боялған бағдаршам салып, ішіне “Қызыл-Тоқта, Сары-Күте тұр, Жасыл-Жүр” сөздерін енгізіп, WordPad мәтіндік редакторына кірістіріңдер.
VI. Сабақты қорытындылау және оқушылардың білімін бағалау:
Оқушыларға ауызша сұрақтар қою:
1. Мәтіннің бір бөлігін көшіру және жылжыту дегеніміз не?
2. Мәтіннің бір бөліктерін жылжыту немесе көшіру әрекеттсрі қалай орындалады?
3. Күн мен уақытты қалай кірістіреді?
4. Жылжыту, көшіру әрекеттерін орындаудың бірнеше жолдарын көрсет
5. Мәтінге сурет енгізу әрекеті қалай орындалады?
VII.Үйге тапсырма беру:
Оқулықтан 5.2. тақырыпты оқу және 171 беттегі 1,2-ші, 176 беттегі 1-тапсырмаларды орындаңдар.