Сабақтың мақсаттары: Білімділік:Шартты операторлардың жазылу тәртібімен таныстыру және тармақталған алгоритмдерді бағдарламалау жайлы түсіндіру. Теориялық білімдерін есептер шығара отырып, практика жүзінде көрсете білу дағдыларын қалыптастыру. Дамытушылық:Бағдарламалау тілінде жұмыс жасай білу дағдыларын, ойлау қабілеттерін, өз білімдерін сауатты түрде жеткізе білуді, пәнге деген қызығушылықты дамыту. Ой қорытып, нақты шешім қабылдауға, ұқыптылыққа, бірін -бірі тыңдай білуге үйрету. Тәрбиелік: зеректікке, білгірлікке тәрбиелеу. Оқушылардың белсенділігін арттыру, жұмыс жасау мақсатында компьютерлік сауаттылыққа, өзара көмектесуге, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, слайд, постер, бағалау бетшесі, фото сурет бар стикерлер Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. (2 мин)Оқушылар сыныпқа кірген кезде фотосуреттер бар стикерлер таратылады. - Сәлеметсіздер ме, оқушылар? - Бүгін сабақта кім кезекші? - Бүгін сабақта кім жоқ? (журнал бойынша түгендеймін)
Алгоритм дегеніміз не? (Алгоритм дегеніміз - берілген есептің шығару жолын реттелген амалдар тізбегі түріне келтіру)
Алгоритмнің типтерін атандар?
Алгритмдердің берілу тәсілдері?
Алгоритмді компьютер түсінетіндей тілде жазуды не деп атаймыз? (Программалау тілі)
Сызықтық алгоритм қандай алгоритм? (Сызықты алгоритм тізбектеле орналасқан командалардан, ал блок-схемалар бір сызық бойына орналасқан тізбекті блоктардан тұрады. Әрекеттердің тізбектей орындалуын сипаттайтын алгоритм -сызықтық алгоритм деп аталады).
Тармақталған алгоритм қандай алгоритм? (Тармақталу процестері бар алгоритмдерді ұйымдастыру үшін шартты операторлар пайдаланылады. Тармақталу белгілі шарттың орындалуы немесе орындалмауына байланысты атқарылады. Тармақталған алгоритмдердің программасын құру үшін шартты операторларды пайдаланамыз.
Тармақталған алгоритмдер – алгоритмде арифметикалық теңсіздік пен теңдік түрінде берілген логикалық шарт тексеріледі. Логикалық шарт тексеріледі, егер орындалса, онда 1 – жолмен, ал егер орындалмаса, онда 2-ші жолмен жүзеге асады да, соңында екі тармақ бірігеді. Мұндай алгоритмдерді шарт тексеру, яғни тармақталу алгоритмдері деп атаймыз. Блок схемасында шарт тексеру блогы – ромб қолданылады. Тармақталу операторы көрсетілген шартқа тәуелді құрамына кіретін операторлардың орындалуын немесе орындалмауын қамтамасыз етеді. Тармақталған алгоритмдерді бағдарланған кезде мынадай қызметші сөздер қолданылады: if(иф) - егер , then(зен) – онда , else(элс) - әйтпесе
ІІІ. Есептер шығару.
Топтармен жұмыс.
Сыныптағы оқушыларды стикерлердегі фотосуреттерге байланысты екі топқа бөлемін. Топ басшыларына бағалау карточкалары беріледі.
№1 тапсырма. Y=5a+2b өрнегін а, в-ның кез келген мәндерінде есептеу алгоритмін, блок-схемасы мен программасын құрыңдар.
(екі топқа А3 форматтағы ақ қағаз таратылады, екі топ осы тапсырманы орындайды. Сосын тақтаға ілінеді. Тексеріледі)
Бір топқа функцияның блок-схемасын, екінші топқа QBasic программалау тілінде программасын құруға беріледі.
№2 тапсырма.
функциясының блок-схемасы мен программасын құрыңдар.
І топ. Программасын жазады.
Qbasic тілінде
REM есептеу
INPUT x
IF x^ 2 ELSE y=SQR (x)
PRINT «y=»; y
END
ІІ топ. Блок-схемасын құрады.
иә
жоқ
Y=x^ 2
Y=SOR(x)
5. Сергіту сәті . (5минут) " Мақал -сөздің мәйегі". Ойын шарты: Әр топтан бір-бірден екі оқушы шығып қоржыннан кәмпитті алады да, берілген сөйлемге сай, ұқсас мақал-мәтел табуы керек. 1. Жігітті компьютеріне қарап, бағала. (Жігітті досына қарап, бағала) 2. Байт биттен құралады. (Теңге тиыннан құралады) 3. Вирустан қорыққан, Интернетке шықпас. (Шегірткеден қорыққан, егін екпес) 4. Компьютердің жұмысы, иесіне мәлім. (Атының сыры иесіне мәлім) 5. Веб - дизайншының өз еркі, сайтты қалай жасаса. (Қазаншының өз еркі, қайдан құлақ шығарса) 6. Білмесең, «анықтамадан» сұра. (Білмесең білгеннен сұра) 7. Бір ядролы процессор жақсы, ал екі ядролы одан да жақсы. (Бір бас жақсы, екі бас одан да жақсы) 8. Антивирусы күштіні - Вирус ала алмайды. (Досы көпті жау алмайды) 9. Күлсең ескірген компьютерлерге күл. (Күлсең кәріге күл) 10. Компьютерде екі колонка, дауысы жер жарады. (Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады)
№3 тапсырма. aх2 +bх+с=0 квадрат теңдеуінің түбірлерін табу блок-схемасы мен программасын құрыңдар.
І топ. Блок-схемасын құрады.
ІІ топ. Программасын жазады. (Жазып, сызып болғасын бір-біріне барып түсіндіреді, дәптерге жазып алады.)
№4 тапсырма. Жеке карточкалар таратылады. Балалар бұл тапсырмаларды компьютерге отырып, QBasic программалау тілінде орындайды.
№1. Теңдеуді шеш:
№2. Теңдеуді шеш:
№3. Теңдеуді шеш:
№4. Теңдеуді шеш:
№5. Теңдеуді шеш:
№6. Теңдеуді шеш: 5х2 + 8х - 4 = 0
№7. Теңдеуді шеш: 4х2 - 8х + 6 = 0
№8. Теңдеуді шеш: х2 + 2х - 4 = 0
№9. Теңдеуді шеш: 5х2 - 7х + 2 = 0
№10. Теңдеуді шеш: х2-7х+10 =0
№11. Теңдеуді шеш: у2-12у+32 = 0
12. Теңдеуді шеш: х2 -9х+18 = 0
13. Теңдеуді шеш: у2 + 8у+12 =0
14. Теңдеуді шеш: х2-5х+6=0
Топ басшысы балаларды бағалау парағына бағалайды, маған тапсырады.
Қорытыңды. Балалар бүгін сабақта нені білдіңдер, нені үйрендіңдер, не қиын болды?
Балалар сендер алған фотостикерлерінде кімдердің портреттері деп ойлайсыңдар.
Жауабы: Программалау тілдерінің атауы, шығу тарихы. Математик, механик,философ, лирик,физик Блез Паскаль және Бейсик тілінің құрастырушысы: 1964 жылы Дартмут колледжінің профессоры Джон Кемени.