Та?дау операторы

Таңдау операторы.

Таңдау операторы арқылы программадағы мүмкін болатын бірнеше оператордың біреуі таңдалады. Таңдау параметрі real және string типтерінен басқа кез келген типті қабылдайды.

Таңдау операторының құрылымы:

Case өрнек of

1-тұрақты: 1-оператор;

2-тұрақты: 2-оператор;

...

n-тұрақты: n-оператор;

else оператор

end;

Case – жағдай, of – бойынша қызметші сөздері.

Бұл оператор былайша жұмыс істейді:

Алдымен өрнектің мәні есептеледі, сонан соң өрнектің мәніне тең тұрақты ізделенеді. Сәйкесінше сол тұрақтыдан кейін жазылған оператор орындалады да, таңдау операторының жұмысы аяқталады. Егер тізімде есептелген мәнге тұрақты табылмаса, басқару else сөзінен кейін тұрған операторға беріледі.

Ары қарай таңдау операторы бойынша есептерімізді қарастырайық.

1 есеп. 1990-1995 жылдарын енгізгенде экранда сол жылдардағы елеулі оқиғалар шығаратын программа құру.

Program jil;

Var x:integer;

Begin

Write(‘jil engiz’);

Readln (x);

Case x of

1990:writeln(‘egemendik turali deklarasiaga kol koigan jil’);

1991:writeln(‘KR tauelsizdik algan jil’);

1992:writeln(‘Ramizder bekitilgen jil’);

1993:writeln(‘Tenge ainalimga engizilgen jil’);

1994:writeln(‘T.Musabaev garishka ushkan jil’);

1995:writeln(‘Ata zan kabildangan jil’);

end;

end.

1. есеп. Ай нөмірлері берілген. Осы ай нөмірі бойынша мезгіл атауын шығару программасы.

Program _4;

Var k:integer;

Begin

Writeln('ai nomirin engiz');

Readln(k);

Case k of

1,2,12:Writeln('kis');

3..5:Writeln('koktem');

6..8:Writeln ('jaz');

9..11:Writeln('kuz');

Else Writeln('ondai mezgil jok');

end;

Readln;

End.

3 есеп. Массаның өлшем бірліктері келесідегідей нөмірленген: 1- милиграмм, 2- грамм, 3- тонна, 4- центнер. Массаның нөмірі (1-ден 4-ке дейін бүтін сан) және бұл өлшем бірліктердегі массаның денесі (нақты сан) берілген. Массаның денесін килограммен табу.

Program esep1;

Var x,y:real;

n:integer;

Begin

Write(‘x engiz’);

Readln (x);

Write(‘olshem birlik nomirin engiz’);

Readln (n);

Case n of

1:y:=0.000001*x;

2:y:=0.001*x;

3:y:=1000*x;

4:y:=100*x;

end; writeln (‘jauabi=’,y);

end.

1. есеп. Екі сан берілген. Осы сандар бойынша арифметикалық амалдарды орындаңыз.

Program _7_1;

Var a,c: real;

b: char;

Begin Write('birinshi san:');

readln (a);

Writeln ('tanba koiniz');

readln (b);

Write ('ekinshi san:');

readln (c);

case b of

'+' : a:=a+c;

'-' : a:=a-c;

'*' : a:=a*c;

'/' : a:=a/c;

end;

writeln(a:5:3);

end.

1. есеп. Енгізілген символды арип немесе сан немесе араласы екендігін анықтау программасы.

Program _12;

var c: char;

begin

write ('kez kelgen simbol engiz: ');

readln (c);

case c of

'0'..'9': writeln ('bul san');

'a'..'z','A'..'Z': writeln ('bul arip');

else writeln ('Arip te san da emes')

end;

readln;

end.