Компьютерлер, Информатика мен есептеуіш техника негіздері ?дістемелік н?с?ау ба?дарламалары. Турбо Паскаль о?улы?ы.
Саба? т?рі: Аралас саба?
Саба?ты? ?дісі: Лекция саба?
Саба? барысы. 1. ?йымдастыру кезе?і
С?лемдесу, о?ушыларды т?гелдеу.
2. ?й ж?мысын с?рау
1. С?ра?: Алгоритм ??рылымына ?арай ?аншага б?лінеді?
2. С?ра?: Тарма?талу командасыны? ?анша т?рі бар?
3. С?ра?: Паскаль тілінде программа неше б?ліктен т?рады?
4. С?ра?: Var операторыны? ?ызметі ?андай? Жа?а саба?
Шартты оператор Паскаль тіліні? бас?ару операторларына шартсыз ж?не шартты к?шу операторлары, цикл (?айталау) ?йымдастыру операторлары жатады. Б?ларды? со??ылары ??рылымы к?рделі операторлар ар?ылы ж?зеге асырылады
??рама оператор тілді? ережесіне с?йкес программаны? кез келген жерінде т?ра береді де, бір оператор сия?ты орындалады.
Begin
1- оператор;
2- оператор;
....
n-1-оператор;
n-оператор
end.
М?нда?ы операторды шектеп т?ратын BEGIN(басы), END(со?ы) т?йінді с?здері операторлы? жа?шалардеп аталады, BEGIN с?зіні? со?ына ж?не END с?зіні? алдында?ы оператордан кейін н?ктелі ?тір «;» ?ойылмайды.
begin
R операторы
S операторы
еnd
end.
??рама операторлар шартты ?ту, та?дау ж?не ?айталау операторлары ??рамында жиі кездеседі.
Шартты оператор. Тарма?талу процестері бар алгоритмдерді ?йымдастыру ?шін шартты операторлар пайдаланылады. Тарма?талу белгілі бір шартты? орындалуы немесе орындалмауына т?уелді ат?арылады. Кейде бір тарма? ішінде ешбір амал орындалмай да ?ала береді. Шарт ретінде логикалы? ?рнекті? м?ні пайдаланылады. Турбо Паскальда екі шартты операторлар бар, олар: If ж?не case.
паа If шартты операторы. If ( егер ) операторы программада?ы іс-?рекеттерді? орындалу реттілігін ?згертетін м?мкіндікті? е? ке? тара?ан т?сілі болып табылады.
Бекіту: Жа?а саба??а байланысты с?ра? жауап беру ар?ылы жа?а саба?ты ?ортындылау.
1. Білімділік: Оқушылар шартты операторлардың жазылу тіртібін білуі керек.
2. Дамытушылық: Оқушылар тармақталған алгоритмдерге программа құруды компьютерде көрсету. Тармақталу операторы, Таңдау операторы, Өту операторларымен практикада көрсету.
3. Тәрбиелік: Оқушылар информатика кабинетінде техникалық қауіпсіздік ережесін сақтау және еңбекке баулу.
Құрал – жабдықтар, көрнекті құралдар:
Компьютерлер, Информатика мен есептеуіш техника негіздері әдістемелік нұсқау бағдарламалары. Турбо Паскаль оқулығы.
Сабақ түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: Лекция сабақ
Сабақ барысы. 1. Ұйымдастыру кезеңі
Сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу.
2. Үй жұмысын сұрау
1. Сұрақ: Алгоритм құрылымына қарай қаншага бөлінеді? 2. Сұрақ: Тармақталу командасының қанша түрі бар? 3. Сұрақ: Паскаль тілінде программа неше бөліктен тұрады? 4. Сұрақ: Var операторының қызметі қандай? Жаңа сабақ
Шартты оператор Паскаль тілінің басқару операторларына шартсыз және шартты көшу операторлары, цикл (қайталау) ұйымдастыру операторлары жатады. Бұлардың соңғылары құрылымы күрделі операторлар арқылы жүзеге асырылады
Құрама оператор тілдің ережесіне сәйкес программаның кез келген жерінде тұра береді де, бір оператор сияқты орындалады.
Begin
1- оператор;
2- оператор;
....................
n-1-оператор;
n-оператор
end.
Мұндағы операторды шектеп тұратын BEGIN(басы), END(соңы) түйінді сөздері операторлық жақшалардеп аталады, BEGIN сөзінің соңына және END сөзінің алдындағы оператордан кейін нүктелі үтір «;» қойылмайды.
begin
R операторы
S операторы
еnd
end .
Құрама операторлар шартты өту, таңдау және қайталау операторлары құрамында жиі кездеседі.
Шартты оператор. Тармақталу процестері бар алгоритмдерді ұйымдастыру үшін шартты операторлар пайдаланылады. Тармақталу белгілі бір шарттың орындалуы немесе орындалмауына тәуелді атқарылады. Кейде бір тармақ ішінде ешбір амал орындалмай да қала береді. Шарт ретінде логикалық өрнектің мәні пайдаланылады. Турбо Паскальда екі шартты операторлар бар, олар: If және case.
паа If шартты операторы. If ( егер ) операторы программадағы іс-әрекеттердің орындалу реттілігін өзгертетін мүмкіндіктің ең кең тараған тәсілі болып табылады.
Бекіту: Жаңа сабаққа байланысты сұрақ жауап беру арқылы жаңа сабақты қортындылау.
Сабақты қорытындылау: Жаңа сабақты түсіндіріп, оқушылардың біліміне сәйкес бағалау.
