Е?бекші?аза? ауданы
?арат?ры? орта мектебі
Информатика п?ніні? м??алімі
Байрамова Назира Важиповна
Информатика п?ні. 5-сынып.
Саба?ты? та?ырыбы: Объектілерді іздеу. Объектілерді к?шірмелеу, орнын ауыстыру ж?не жою
Саба?ты?.ма?саты:
Білімділік: О?ушыларды обьектілермен ж?мыс жасау ережелерімен таныстыру;
Т?рбиелілік: О?ушыларды ал?ан білімдерінт?рбиелілікке, ??ыптылы??а, тияна?тылы??а ?йрету;
Дамытушылы?: О?ушыларды? ойлау ?абілетін, логикалы?-абстракциясын дамыту;
Саба?ты? т?рі: аралас саба?
Саба?та ?олданылатын к?рнекті ??ралдар: компьютер, о?улы?, ж?мыс д?птері
Саба?ты? ?ту барысы:
1. О?ушыларды ?йымдастыру
2. ?йге берілген тапсырманы тексеру
А)Тест 10 с?ра?
?) С?здік ж?мыс
Б) ?ткен материалды ?айталау с?ра?тары
3. Жа?а та?ырыпты т?сіндіру
4. Компьютермен ж?мыс
5. Саба?ты бекіту
6. ?орытындылау
7. ?йге тапсырма беру
1. «Информатика» п?ні нені зерттейтін ?ылым?
А) а?параттар жиынты?ын ?) м?ліметтерді тасымалдауды
Б) ЭЕМ-ні? к?мегімен та?балар мен сигналдарды са?тау за?дылы?тарын
В) ЭЕМ-ні? к?мегімен а?параттарды жинау, са?тау, ??деу за?дыллы?тарын
2. Принтерді? ?андай т?рлері бар?
А) лазерлік, инелік, сиялы? ?) матрицалы?, инелік, сия б?ріккіш
Б) матрицалы?, лазерлік, сия б?рккіш
3. А?паратrы? процестерді ж?зеге асыратын ??рал.
А) компьютер ?) модем Б) сканер В) принтер
4. Дискілерді? ?андай т?рлері бар?
А) иілгіш, ?атты, ж?мса? ?) иілгіш, ?атты, компакт Б) ?атты, иілгіш, терте
5. ?ай с?йлем д?рыс?
А) Пернета?та - енгізу ??рыл?ысы ?) Пернета?а - шы?ару ??рыл?ысы
Б) Монитор - енгізу ??рыл?ысы В) Принтер - енгізу ??рыл?ысы
6. Иілгіш дискетаны о?у?а арнал?ан ??рыл?ы -
А) принтер ?) дискенгізгіш Б) процессор В) CD-ROM
7. А?паратты шы?ару ??рыл?ыларын к?рсеті?із.
А) Монитор, принтер ?) Монитор, тыш?ан
Б) Процессор, принтер В) Принтер, сканер
8. Компьютерді? барлы? м?ліметтерді ??деу ж?мысын ?йымдастыратын ба?дарламалар ж?йесі.
А) интерфейс ?) операциялы? ж?йе Б) драйвер
9. WINDOWS дегеніміз не?
А) Программалы? ?абы?ша ?) операциялы? ж?йе
Б) м?тіндік редактор В) графиктік редактор
10. Ж?йелік блокты? ішінде ?андай ??рыл?ылар бар?
А) процессор, ?ат?ыл диск, CD-ROM, дискжетек
?) процессор, жады, электронды т?тікше Б) дискжетек, процесссор, пернета?та
С?здік ж?мыс:
ПАПКА - ?АПШЫ?
СЕБЕТ - КОРЗИНА
ПРОГРАММА - БА?ДАРЛАМА
ЯРЛЫК - ТА?БАША
МАУС - ТІНТУІР
ПЕРНЕТА?ТА - КЛАВИАТУРА
ПЕРНЕ - КЛАВИША
СИСТЕМНЫЙ БЛОК - Ж?ЙЕЛІК БЛОК
?ткен материалды ?айталау с?ра?тары:
Ба?дарламаларды іске ?осу ж?не ?апшы?тарды ашуды? неше жолы бар?
Ж?мыс ?ст?лінде жа?а ?апшы? ??ру ?рекеті ?алай орындалады?
А?паратты? ?лшем бірлігі
lКбайтта ?анша байт бар?
Файлды? толы? аты неше б?ліктен т?рады?
Экранны? т?ртб?рышты ?оршаулы айма?ы.
Ж?мыс ?стелі дегеніміз не?
Себет (Корзина) ол.
батырмасыны? ?ызметі.
Файл дегеніміз не? Толы? сипаттама бер.
?апшы? дегеніміз не? ?апшы? к?ру жолдары ?андай?
Та?баша дегеніміз не? Та?баша ??ру жолдары ?андай?
Жа?а т?сініктер:
?апшы?тарды, файлдар мен та?башаларды жылжыту мен к?шіру Windows объектілерімен ж?мыс істегенде, оларды к?шіру немесе бір орыннан екінші орын?а жылжыту кажет болады.
Объектілерді к?шіргенде, объект б?рын?ы орнында калады, ал к?шірмесі жа?а орын?а орналастырады. ?анша к?шірме ?ажет болса, сонша алу?а болады. Объектіні жылжыт?анда, ол жа?а орын?а орналастырылады да, б?рын?ы орнынан жо? болып кетеді.
Объектілерді жылжыту мен к?шіруді? бірнеше жолы бар. Соларды ?арастырайы?:
Тыш?анны? о? жа? батырмасыны? к?мегімен.
Объектіні кашпы?ты? терезесінде жылжыту немесе к?шіру ?шін, тыш?ан н?с?а?ышын объектіні? ?стіне орналастырып, оны? о? жа? батырмасын басып т?рып, жа?а opын?a жылжытады да, батырманы босатады. Б?дан кейін экранда динамикалы? меню пайда болады, онда келесі: егер к?шіру ?ажет болса, Копupoвать, жылжыту ?ажет болса, Переместuть, ал та?баша жасау ?ажет болса, Создать ярлык командаларыны? бірін тандау?а болады.
2. Тыш?анны? сол жа? батырмасыны? к?мегімен.
Тыш?анны? сол жа? батырмасымен объектіні жылжыт?анда, Ctrl немесе Shift пернелерін ?олдану?а болады.
1. Жылжыту кезінде Ctrl пернесі басулы т?рса, онда та?дал?ан объектілер файлды? типіне ж?не оны? та?айындал?ан орнына ?арамастан к?шіріледі.
2. Shift пернесі басулы болса, Windows объектініжылжытады.
Объектілерді жабы? ?апшы??а к?шіру ж?не жылжыту.
Объектілерді бас?а ?ашпы?тар?а б?л ?апшы?тарды ашпай-а? к?шіруге немесе жылжыту?а (ауыстыру?а) болады. Ол ?шін жабы? ?апшы??а орналастыратын фaйл белгішесін тыш?анмен іліп алып, оны файлды орналастыратын ?апшы? белгішесіне тасымалдап, маусты? батырмасын босату керек.
Меню командалары ар?ылы объектілерді к?шіру ж?не жылжытy
Объектілерді жылжытуда "апарып ?ою" ?дісі ?немі ?олайлы бола бермейді. Сонды?тан Правка менюіні? К?шіру (Копuровать), ?ию (Вырезать) ж?не Кірістіру (Вставить) деп аталатын командаларын пайдалану?а болады. Б?л командаларды пайдалан?анда, а?парат алдымен алмасу буферіне орналастырылады. Алмасу буферін пайдалану негізі Wіпdоws'98-ді? барлы? ж?йелері мен ?олданбалары ?шін бірдей.
Алмасу буфері - жылжытылатын немесе к?шірілетін а?параттарды уа?ытша са?тау?а арнал?ан жадты? арнайы б?лігі. Алмасу буферіндегі а?парат о?ан жа?а а?парат б?лігі келіп т?скенше са?талады, ал содан кейін алды??ы а?парат жойылады.
Алмасу буферіні? к?мегімен деректерді ?р т?рлі ??жаттар мен ?олданбаларды? арасында алмастырып отыру?а болады. Алмасу буферін пайдалану ?шін, алдымен деректерді о?ан орналастырып (са?тап) ?ояды да, содан кейін одан алып ?ажетті ??жат?а кірістіреді. Б?л процедураны ?иып алып кірістіру немесе к?шіріп алып кірістіру процедурасы деп атайды.
К?шіру деп ал?аш?ы ??жатта?ы белгіленген а?паратты? Алмасу буферіне осы деректерді? к?шірмесі т?рінде орналастырылуын айтады.
?иып алу деп ал?аш?ы ??жатта?ы белгіленген а?паратты? берілген ??жаттан алынып, алмасу буферіне орналастырылуын айтады.
Кірістіру деп ?азіргі кезде алмасу буферінде бар а?параттарды ??жатты? ?ажетті жеріне кірістіруді айтады.
Алмасу буферіндегі а?параттар компьютерді ?шіргенше немесе онда бас?а а?параттар жіберілгенше са?талады. Алмасу буферіндегі а?параттарды осы ??жат?а, сондай-а? Wіпdоws-ты? бас?а да ?олданбаларына кірістіру ?шін бірнеше рет ?олдану?а болады.
Копировать, Вырезать ж?не Вставuть командаларын пернета?таны? к?мегімен объектілерді к?шіру ?шін Ctrl+C, ?иып алу ?шін Ctrl+ Х, ?ажетті орын?а кірістіру ?шін Ctrl+ V пернелерін басып шы?ару?а да болады.
?апшы?тарды?, файлдарды? немесе та?башаларды? аттарын ?згерту.
Объектілерді? аттарын ?згертуді? бірнеше ?дістері бар:
1. Объектіні белгілеп тыш?анны? о? батырмасын басу, ?осымша менюден Переимеnовать командасын орындау
2. Белгіленген объектіні? ?апшы? терезесіні? менюіндегі Файл - Переименовать командасын орындау
3. Объектіні белгілеп оны? атында тыш?ынны? батырмасын шерту, жа?а ат жазу
4. Объектіні белгілеп ?2 пернесін басу, жа?а ат жазу
?апшы?тарды, файлдар мен та?башаларды жою
Объектіні немесе объектілер тобын жоюды? бірнеше жолы бар:
1. Объектіні белгілеп, Delete пернесін басу
2. Белгіленген объектіде тыш?анны? о? батырмасын басып, ?осымша менюден Удалить командасын орындау
3. Объектіні немесе объектілер тобын белгілеп, ?апшы?ты? терезесіні? менюіндегі Файл - удалить командасын орындау
4. Объектіні немесе объектілер тобын белгілеп, тыш?анны? сол батырмасын басып т?ру ар?ылы Себет (Корзина) белгішесіне апару
?шірілген объектілер Себетте (Корзинада) оны жой?анша немесе ?алпына келтіргенше са?талады. Себеттегі объектіні ?алпына келтіру ?шін, оны белгілеп Файл - Востановить командасын орындау керек немесе тыш?ынны? о? батырмасын шертіп ?осымша менюден Востановить командасын орындаймыз.
Себетті тазалау
1. Себетті ашу, файлдарды белгілеп Delete пернесін басу
2. Себет белгішесінде тыш?анны? о? батырмасын шертіп, ?осымша менюден Очистить корзину командасын орындау.
Тапсырмалар:
1-тапсырма.
Ж?мыс столында ?з есімі?ізбен аталатын жа?а ?апшы? ??ры?ыз.
Осы буманы? ішіне Мені? ??жаттарым (Мои документы) ?апшы?ынан бірнеше
объектілерді ?р т?рлі ?дістермен к?шірі?із
Жа?а ?апшы?ты? атын ?згерті?із
?апшы?ты ?шірі?із ж?не Себеттен ?айта ?алпына келтірі?із
?апшы?ты ?айта ?шіріп Себетті тазала?ыз
2-тапсырма. Ж?мыс д?птеріндегі 3.5.4, 6, 7, 4тапсырмаларды орындау
Саба?ты ?орытындылау с?ра?тары:
Объектілерді к?шіру мен жылжыту дегеніміз не?
Объектілерді к?шіруді? ?андай жолдары бар?
Объектілерді жылжыту ?рекеті ?алай орындалады?
Алмасу буфері дегеніміз не?
Объектілерді жоюды? ?андай жолдары бар?
?йге тапсырма: та?ырыпты о?у.