Модель т?рлері.

П?ні: Информатика 
О?ытушы: Т?леутай Г.?
Сыныбы: 9 А,Б                 Мерзімі:12.04.2016         Тексерілді:_____________
                                                            13.04.2016
Саба?ты? та?ырыбы: Модельдеу. Модель ??ымы. Модельдер типтері. Модельдеу т?сілдері.
Саба? ма?саты:Білімділік: о?ушыларды модельдер т?рлерімен таныстыру ж?не модель ??ымы туралы т?сіндіру
Дамытушылы?: объектіні? а?паратты? ж?не графикалы? модельдерін ??растыра алу?а, айырмашылы?тарын ажырата білуге ?йрету
Т?рбиелік: топта ж?мыс істеу кезіндегі ережелерді са?тау, ынтыма?тасты??а ж?мыс істеуге баулу.
??ралдар: о?улы?, презентация.
?діс-т?сілдер: «С?ра?-жауап», «Мозайка», «А?паратты? диктант»,ж?пты?, топты? ж?мыс ?дістері.
О?ыту н?тижесі: о?ушылар а?паратты?, графикалы?, материалды? модельдер ??ымдарын ме?гереді, де?гейлік тапсырмаларды орындау ар?ылы білімдерін толы?тырады
САБА? БАРЫСЫ
I.?йымдастыру. 2 мин
О?ушылармен амандасып, бір-бірімізге хормен С?ТТІЛІК тілеу.
Саба?та жо? о?ушыларды белгілеу;
О?ушыларды жасырын ?а?аз?а жазыл?ан суреттерді та?дау бойынша 3 топ?а б?лу.
ІІ. ?ткен та?ырыпты ?айталау. 3 мин
С?ра? – жауап.
1. Модель дегеніміз не?
2. Модельдеу деген не?.
3. Программалау тіліні? е? ?олайлысын ?сын?ан ?алым?
4. Кез келген программа ?андай с?зден басталады?
5. Программаны ?андай операторлары болады?

ІІІ.О?у-танымды? ?рекетіне дайынды? 3 мин
Жа?а саба?ты? та?ырыбын аны?тайды:
М-ар?ау
О-рамжапыра?

Д-оп
Е-сек
Л-ев
Ь
Т- ?лкі
?-лкен
Р-акетка

Л-а?
Е-мен
Р-адуга
І-лгіш
Ма?сатымыз:-Модельдер т?рімен танысу
модель т?рлерін ажырата алуды ?йрену
Жа?а саба?ты? та?ырыбы ?андай?
1. Мысы?ты? баласы
2. Бізді? мектепті? ба?шасында ?сетін к?к?ніс т?рі
3. Баскетбол, волейбол ойнау?а арнал?ан ??рал
4. Е? т?зімді ?й жануары

5. "Арыстан" с?зіні? орысша аудармасы
6. Жі?ішкелік белгісі
7. ?у жануар
8. Кішкентай с?зіне антоним с?з
9. Теннис ойнау?а арнал?ан
??рал
10. Ешкіні? т?лі
11. Е? берік а?аш
12. "Кемпір?оса?" с?зіні? орысша аудармасы
13. Киім ілуге арнал?ан ??рал
Б?гінгі саба?та не істейміз деп ойлайсы?дар?
Саба?ты? ма?саты ?андай?
IV.Жа?а саба?
Модель т?рлері
Модельдерді ?асиеттеріне ?арай мынандай топтар?а жіктейді:
1. ?олданылу айма?ы
2. Модельде уа?ыт факторын ескеру
3. Білім саласына ?арай топтау
4. Модельді к?рсету т?сіліне ?арай топтау
?олданылу айма?ына ?арай модельдеу келесі т?рде жіктеледі.
1. О?у
2: Т?жірибелік
3. ?ылыми – техникалы?
4. Ойын
5. Имитациялы?

О?у моделі - к?рнекті о?у ??ралы, ?р т?рлі машы?тандыруды, ?йретуші программалар т?рінде болуы м?мкін.
Т?жірибелік модель – жобалау объектісіні? кішірейтілген немесе ?те майда объектілер ?шін оларды? ?лкейтілген к?шірмесі болып табылады. Б?л модельдер – объектіні зерттеу, ?асиеттерін болжау, зерттеу ма?сатында ?олданылады.
?ылыми - техникалы? модельдер – процестер мен ??былыстарды зерттеу ма?сатында ??рылады. 
Ойын моделдеріне - ?скери, экономикалы?, спортты? ойындар жатады.
Имитациялы? модель – шын м?ніндегі на?ты объектін ?те жо?ары д?лдікпен бейнелей алады.
Модельді уа?ыт факторына байланысты динамикалы? ж?не статистикалы? деп екі топ?а жіктеуге болады.
Статистикалы? модель деп объект ж?нінде алын?ан а?паратты? белгілі бір уа?ыт б?лігіндегі ?зіндісін айту?а болады. Мысалы тіс емханасында д?л сол уа?ыт мезетіндегі о?ушыларды? тістеріні? жа?дайы туралы м?лімет береді:бастауыш сыныпта?ыларды? с?т тісі, орта ж?не жо?ар?ы буында?ы о?ушыларды? емделген, емделуге тиісті тістеріні? саны т.б.
Динамикалы? модель – уа?ыт барысында?ы объектіні? ?асиеттерін ?згерісін к?рсету м?мкіндігін береді. Мысалы, жеке о?ушыны? емханада?ы т?біртек кітапшасын динамикалы? модель деп айту?а болады. ?йткені осы кітапша бойынша жыл сайын оларды? денсаулы?ында?ы болып жат?ан ?згерістерді аны?тау м?мкіндігі бар. 
?й салу кезінде оны? іргетасыны? ?абыр?алары мен тіреулеріні? ?немі т?сіп т?ратын к?шке шыдамдылы?ын тексеру керек. Б?л – ?йді? статистикалы? моделі. Сондай – а? дауыл?а, жер сілкінісіне т.б. уа?ыт факторларына байланысты болатын ?згерістерді де ескеру ?ажет. Б?л м?селелерді динамикалы? модельге с?йене отырып аны?тау?а болады.
Модельдерді к?рсетілу ?дісіне ?арай топтау
1.    Материалды? 
2.    А?паратты?
2.1.    Та?балы? 
2.1.1.    Компьютерлік 
2.1.2.    Компьютерлік емес
2.2.    Вербальды?

Материалды? модельді бас?а с?збен затты? немесе физикалы? деп айту?а да болады. Олар т?пн?с?аны? геометриялы? ж?не физикалы? ?асиеттерін к?рсетеді. Материалды? модельдерді? ?арапайым мысалдарына балалар ойыншы?тарын алу?а болады. 
А?паратты? модельді ?олмен ?стап, к?збен к?ре алмаймыз. Себебі, олар тек а?параттар?а ?ана ??рылады. М?ндай модельдер ?орша?ан ортаны а?паратты? жа?ынан зерттеуге м?мкіндік береді.
А?паратты? модель дегеніміз – объектіні, процесті?, ??былысты? ?асиеттері мен к?йін сипаттайтын а?парат жиынты?ы ж?не сырт?ы ?леммен ?зара байланыс болып табылады.
Та?балы? ж?не вербальды? а?паратты? модельдер
Вербальды? модель дегеніміз – ойша немесе ??гіме т?рінде жасал?ан а?паратты? модель.
Та?балы? модель деп арнайы та?балармен, я?ни кез келген жасанды тіл ??ралдарымен к?рсетілген а?паратты? модельді айтады.
К?рсету т?ріне ?арай а?паратты? моделді мынадай топтар?а жіктеуге болады:
Геометриялы? модель – графикалы? пішіндер мен к?лемді конструкциялар.
Ауызша модель – иллюстрацияны пайдаланып, ауызша ж?не жазбаша сипаттаулар.
Математикалы? модель–объект немесе процесті? ?р т?рлі параметрлеріні? байланысын к?рсететін математикалы? формулалар. 
??рылымды? модельдер – схема, графиктер мен кестелер т.б.
Логикалы? модель – ой ?орытындысы мен шарттарды талдау негізге алын?ан іс - ?рекеттерді та?дауды? ?р т?рлі н?с?алары к?рсетілген модельдер.
Арнайы модельдер – ноталар, химиялы? формулалар.
Сергіту с?ті:
V.Бiлiмдерінбекiту.
1. зат есім
2. екі сын есім
3. ?ш етістік
4. т?рт с?зден т?ратын с?йлем
5. синоним с?з

Мысалы:

1. ?уырша?
2. ?демі, ?лкен
3. с?йлейді, ойнайды, к?зін ж?мады
4. Ма?ан анам ?уырша? сыйлады.
5. Ойыншы?
1 топ?а – машина
2 топ?а – г?л
3 топ?а – ?ша?
А?паратты? диктант 
Т?сіп ?ал?ан с?здерді толы?тырып жазу
1.......... – на?ты объектіні, процессті немесе ??былысты ы?шам ?рі ша?ын т?рде бейнелеп к?рсету.
2. Модельдеу – объектілерді, процесстерді немесе ??былыстарды зерттеу ма?сатында оларды?........... (макетін) ??ру.
3. Вербальды? модельдегеніміз –....... немесе....... т?рінде жасал?ан а?паратты? модель.
4............ – деп компьютерді? к?мегімен арнайы программалы? орталар іске асыратын модельдерді айтады.
5. Геометриялы? модель –........... пішіндер мен к?лемді конструкциялар.
Кубизм ?дісі. 
1.Модель дегеніміз не?
2. Модельді? негізгі ?асиеттері ?андай?
3. Модельдеу дегеніміз не?
4. Білім саласына ?атысты ?андай модельдерді білесі??
5. Материалды модельге 1 мысал келтір

VI. Ба?алау. 
VII. ?й тапсырмасы туралы м?лімет 
?ш объектіні? вербальды?, я?ни, ??гіме т?рінде ж?не графикалы? моделін ??растыру
Берілген тапсырманы хабарлау, оны? орындау ?дiстемесiнт?сiндiру.
VIII. ?орытынды.