Ұйымдастыру кезеңі. 1. Оқушыларды түгелдеу, журнал толтыру, оқушылардың дәптерлерін, оқулықтарын қарап шығу. 2. Сынып, тақта, парта тазалығын қарап шығу, қажет болса ескертулер жасау. 3. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. ІІ.Жаңа сабақ: Программалау тілінде мына ұғымдар жиі қолданылады: Өрнек Арифметикалық немесе логикалықамалдар таңбасымен біріктірілген айнымалылар, атаулар, функциялар, жиымдар т.б мағанасы бар сөздер тізбегі өрнек деп аталады. Өрнек жазуда кеткен қателікті компьютер анықтай алмауы мүмкін. Оператор Программалау тілінің белгілі бір іс-әрекетті орындай алатын тұрақты мағанасы бар сөйлемін оператор дейді. Операторды жазғанда қате кетсе компьютер бірден анқытайды. Тіл синтаксисі Программа жазу барысында сақталуға тиісті тілдің ережелерін программалау тілінің синтаксисі дейді. Синтаксистік қатені де компьютер бірден анқытайды. Тілдің семантикасы Программа жазудың мағаналық ережелерін тілдің семантикасы дейді. Семантикалық қателерді компьютер анықтай алмауы мүмкін. Паскаль тілінде программа жеке жолдардан тұрады. Жол бойында бірнеше оператор жазылса, олардың арасы «;» -мен ажыратылады. Бір жолдағы таңбалар саны пробелді қосқанда 256-дан аспауы тиіс. Паскаль программасының құрылымы. 1. тақырып | | program программа аты жазылады; | 2. сипаттау бөлімі | | … Var типтері көрсетілген айнымалылар; | | | begin | 3. операторлар бөлімі | | Операторлар; | | | end. |
var қызметші сөзі Паскалда жиі қолданылады, осы сөзден кейін программада қолданылатын барлық айнымалылар типтері көрсетіліп арасы үтірмен бөлініп, тізіліп жазылады. Бұл айнымалылар мәліметтер мен нәтижелерден және аралық шамалардын тұрады. Мәліметтер – программа орындалуы үшін керекті айнымалылар. Мәліметтер Паскаль тілінде READ операторының көмегімен компьютерге енгізіледі. Программа ішінен бұл операторды кездесітіріп, компьютер, «?» белгісін экранға шығарып сан (мәлімет) енгізуід күтеді. Былай жазылады: read(x,y,z); клавиатурадан арасы пробелмен бөлінген үш сан теріп клавшін басамыз. Readln(x) - сұрақ белгісі жаңа жолға шығып тұрады. Нәтижелер – программа орындалып болған соң мәні анықталатын айнымалылар. Нәтижені экранға шығрау үшін Паскалда WRITE операторы қолданылады. Мыс: werite(‘natyje= ‘;x). ‘апостроф белгісінің арасындағылар экранға сол күйінде өзгеріссіз шығады да, х-тың орнына оны мәні шығады.writeln(‘s= ‘,s) нәтиже жаңа жолға шығады.Аралық шама – мәліметке де нәтижеге де жатпайтын, программа орындау барысында қажет болатын программалаушы енгізген айнымалылар.Қосалқы программа – алдын ала ат қойылған программа. Ол негізгі программаның кез-келген бөлігінде атын көрсету арқылы шақырылып атқарыла береді. |