Т?рбиелік:О?ушыларды? та?ырып?а деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, ??ыптылы??а т?рбиелеу.
Болжамдап отыр?ан н?тиже:О?ушылар м?тіндік редактормен ж?мыс жасай алады, м?тін ?зінділерін ерекшелей алады, м?тінді пішімдеуді ж?не редакциялауды біледі.
М?тінді теріп бол?ан со? т?зету ж?не пішімдеу ?шін м?тін б?ліктерін ерекшелей білу керек.
Тыш?анны? к?мегімен ерекшелеу ?шін ??жатты? сол жа? «ерекшелеу ернеуі» деп аталатын, ернеуін ?олданады. Тыш?анны? сілтемесі о??а ?арай б?рыл?ан стрелка т?ріне айналады. Пернета?тадан ерекшелеген кезде Shift ж?не Ctrl пернелері тіркесімдерін бірге басу керек.
М?тін б?ліктерін ерекшелеу т?сілдері
Кейде экранда бірден жолды, абзацты немесе т?тастай м?тінді ерекшелеген ы??айлы. Б?л жа?дайлар ?шін арнайы т?сілдер ойластырыл?ан.
Т?тас жолды ерекшелеу. Егер тыш?анны? сол жа? батырмасымен жолды? басын бер рет шертсе?дер, жол т?тастай ерекшленеді. Тыш?анны? сілтемесі б?л жерде а? стрелка кейіпіне енеді. Міне, былай:
Егер экранны? осы жерінде тыш?анны? сол жа? батырмасын екі рет шертсек, онда т?тас абзац ерекшеленеді:
М?тінді т?тастай бірден ерекшелеу ?шін пернета?тадан бір мезгілде Ctrl пернесі мен цифрлы? ?осымша пернета?тадан «5» санын басу?а да болады.
Windows операциялы? ж?йесіндегі бас?а нысандар сия?ты, м?тіндердегі нысандарды Delete пернесімен – курсордан о? жа?та орналас?ан символдарды, BackSpase пернесімен – курсорды? сол жа?ында орналас?ан символды жою?а болады.
Егер м?тінді алмастыру режимінде терсек, онда б?рын бол?ан символдарды алмастыру?а болады. Ол Insert пернесін бас?анда ?осылады. М?тінді ?осуды жал?астыру ?шін, Insert пернесін ?айта басу керек.
М?тінні? ерекшеленген б?лігін екі т?сілмен Жылжыту?а болады:
Тыш?анмен с?йреу;
Алмасу буферін ?олдану: м?тін б?лігін ерекшелеп, оны алмасу буферіне ?иып алу (Жола?та?ы вырезать батырмасы), м?тіндік курсорды керек жерге апарып, б?лікті алмасу буферінен кірістіру Вставить.
К?шіру амалы жылжыту?а ?те ??сас:
Ерекшеленген б?лікті тыш?анмен Ctrl пернесін баса отырып жылжытамыз;
немесе оны алмасу буферіне к?шіреміз (Жола?та?ы Копировать батырмасы), керек жерге кірістіреміз.
Егер м?тінге амал?олдан?анда бір н?рсе д?рыс шы?пай жатса, абыржуды? керегі жо?. Жылдам ?олжеткізу та?тасында?ы Кері ?айту пернесін немесе Ctrl+z пернелерін басу ар?ылы кез келген ?рекеттен бас тарту?а болады. ?рекеттер тізбектеліп кері ?айтарылады, сонды?тан оларды? кез келгенін ?з та?даулары? бойынша ?айтара алмайсы?дар.
Сабақтың тақырыбы:Мәтіннің үзіндісін ерекшелеу. Мәтінді пішімдеу және редакциялау.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:Оқушыларды мәтіннің үзіндісін ерекшелеуді, мәтінді пішімдеуді және редакциялауды үйрету барысында білім, білік дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық:Оқушылардың мәтіндік редактормен жұмыс жасау арқылы ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік:Оқушылардың тақырыпқа деген қызығушылығын арттырып, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Болжамдап отырған нәтиже:Оқушылар мәтіндік редактормен жұмыс жасай алады, мәтін үзінділерін ерекшелей алады, мәтінді пішімдеуді және редакциялауды біледі.
Мәтінді теріп болған соң түзету және пішімдеу үшін мәтін бөліктерін ерекшелей білу керек.
Тышқанның көмегімен ерекшелеу үшін құжаттың сол жақ «ерекшелеу ернеуі» деп аталатын, ернеуін қолданады. Тышқанның сілтемесі оңға қарай бұрылған стрелка түріне айналады. Пернетақтадан ерекшелеген кезде Shift және Ctrl пернелері тіркесімдерін бірге басу керек.
Мәтін бөліктерін ерекшелеу тәсілдері
Кейде экранда бірден жолды, абзацты немесе тұтастай мәтінді ерекшелеген ыңғайлы. Бұл жағдайлар үшін арнайы тәсілдер ойластырылған.
Тұтас жолды ерекшелеу. Егер тышқанның сол жақ батырмасымен жолдың басын бер рет шертсеңдер, жол тұтастай ерекшленеді. Тышқанның сілтемесі бұл жерде ақ стрелка кейіпіне енеді. Міне, былай:
Егер экранның осы жерінде тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертсек, онда тұтас абзац ерекшеленеді:
Мәтінді тұтастай бірден ерекшелеу үшін пернетақтадан бір мезгілде Ctrl пернесі мен цифрлық қосымша пернетақтадан «5» санын басуға да болады.
Windows операциялық жүйесіндегі басқа нысандар сияқты, мәтіндердегі нысандарды Delete пернесімен – курсордан оң жақта орналасқан символдарды, BackSpase пернесімен – курсордың сол жағында орналасқан символды жоюға болады.
Егер мәтінді алмастыру режимінде терсек, онда бұрын болған символдарды алмастыруға болады. Ол Insert пернесін басқанда қосылады. Мәтінді қосуды жалғастыру үшін, Insert пернесін қайта басу керек.
Мәтіннің ерекшеленген бөлігін екі тәсілмен Жылжытуға болады:
Тышқанмен сүйреу;
Алмасу буферін қолдану: мәтін бөлігін ерекшелеп, оны алмасу буферіне қиып алу (Жолақтағы вырезать батырмасы), мәтіндік курсорды керек жерге апарып, бөлікті алмасу буферінен кірістіру Вставить.
Көшіру амалы жылжытуға өте ұқсас:
Ерекшеленген бөлікті тышқанмен Ctrl пернесін баса отырып жылжытамыз;
немесе оны алмасу буферіне көшіреміз (Жолақтағы Копировать батырмасы), керек жерге кірістіреміз.
Егер мәтінге амалқолданғанда бір нәрсе дұрыс шықпай жатса, абыржудың керегі жоқ. Жылдам қолжеткізу тақтасындағы Кері қайту пернесін немесе Ctrl+z пернелерін басу арқылы кез келген әрекеттен бас тартуға болады. әрекеттер тізбектеліп кері қайтарылады, сондықтан олардың кез келгенін өз таңдауларың бойынша қайтара алмайсыңдар.
Түйін:
түзетуге жататындар: мәтін бөліктерін жою, қосу, жылжыту, көшіру, іздеу және алмастыру.
Мәтінді ерекшелеу үшін пернетақта мен тышқанды қолданған қолайлы. Мәтін бойынша жылжыту пернелері мен Ctrl, Shift пернелері бірге пайдаланылуы мүмкін.
Delete пернесі – курсордан оң жақта орналасқан, ал BackSpace пернесі – курсордың сол жағында орпналасқан символды жояды.
ІV.Жаңа сабақты бекіту
4.1. Компьютермен жұмыс (Кітаптағы 165-167 беттердегі деңгейлік тапсырмаларды орындайды)
V. Сабақты қорытындылау және оқушыларды бағалау
5.1. Сұрақ – жауап
1. Мәтін теру ережелерін атаңдар.
2. Мәтіннің басына бос абзацты қалай қосамыз?
3. Мәтінге қолданылатын қандай амалдар түзетуге жатады?
4. Мәтіннің элементтерін жоюға арналған пернелерді атаңдар?
