Алгоритм дегеніміз- берілген есепті? шы?ару жолын реттелген амалдар тізбегі т?ріне келтіру. Программа тілі программаны ??райтын жазбалар ж?йесін аны?тайтын ережелер жина?ы.
Паскаль тілінде бас?ару операторларына шартты операторлар жатады. Егер есепті? мазм?нында шарт беріліп, шешімі сол шарт?а байланысты болса, шартты к?шу операторы ?олданылады.
Тарма?талу операторы дегеніміз – шартты? орындалуына ж?не орындалмауына байланысты екі т?рлі жа?дайды? бірін та?дау?а м?мкіндік береді. Шарт ретінде логикалы? ?атынастар ?олданылады. Логикалы? шарт тексеріледі, егер орындалса, онда бір жолмен, ал егер орындалмаса, онда екінші жолмен ж?зеге асады да, со?ында екі тарма? бірігеді. М?ндай алгоритмдерді шарт тексеру, я?ни тарта?талу операторы деп атайды. Блок – схемасында шарт тексеру блогы ромб ?олданылады.
жо? ия
Тарма?талу алгоритмдерінде мынадай ?ызметші с?здер ?олданылады. IF – егер, THEN – онда, ELSE – ?йтпесе.
Оператор прогаммада?ы іс – ?рекеттерді? орындалу реттілігін ?згертетін м?мкіндікті? е? к?п тара?ан т?сілі болып табылады. Шартты к?шу операторыны? толы? т?рі, паскаль тілінде жазылуы
1 шарт 2 оператор
If < шарт > then < 1 оператор > else < 2 оператор >
Егер шартты? м?ні “ а?и?ат ” болса, THEN с?зінен кейінгі оператор, ал м?н “ жал?ан ” болса, ELSE с?зінен кейінге оператор орындалады.
Шартты? ?рнегін жазу ?шін мынадай салыстыру белгілерін пайдаланамыз:
=
Те?
<
Кіші
≤
Кіші немесе те?
>
?лкен
≥
?лкен немесе те?
<>
Те? емес
М?селен, ?мірден ?арапайым мысал. Егер демалыс к?ні ауа райы жа?сы болса, онда біз саяба??а серуендеуге барамыз, ?олайсыз болса ?йде теледидар к?реміз.
Просмотр содержимого документа
«"Конспектурока информатики,презентация для урока"»
Сабақтың тақырыбы: III тарау. Алгоритмдеу және программалау.
Тармақталу операторлары.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Шартты операторлардың жазылу тәртібімен
таныстыру және тармақталған алгоритмдерді
бағдарламалау жайлы түсіндіру. Сабақтан алған
теориялық білімдерін жүйелі түрде тәжірибе жүзінде
көрсете білу дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық: Бағдарламалау тілінде жұмыс жасай білу
дағдыларын, ойлау қабілеттерін, өз білімдерін
сауатты түрде жеткізе білуді, пәнге деген
қызығушылығын дамыту.
Тәрбиелік: Оқушылардың белсенділігін арттыру, жұмыс жасау
мақсатында компьютерлік сауаттылыққа, өзара
көмектесуге, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақты түсіндіру.
Сабақтың түрі: Топтық
Сабақтың көрнекіліктері: Интерактивті тақта, оқулық, жұмыс дәптер.
Пән аралық байланыс: Математика
Сабақтың жоспары:
Ұйымдастыру бөлімі – 1 мин
Үй тапсырмасын қайталау – 5 мин
Жаңа сабақты түсіндіру – 13 мин
Жаңа сабақты қорытындылау сұрақтары – 3 мин
Оқушылардың қызығушылығын арттыру – 5 мин
Есептер шығару – 15 мин
Оқушыларды бағалау – 2 мин
Үй тапсырмасы – 1 мин
I. Ұйымдастыру бөлімі: 1.Сәлемдесу
2.Сабаққа қатысын тексеру
3.Үй тапсырмасын сұрау
II.Жаңа сабақты баяндау:
Алгоритм дегеніміз- берілген есептің шығару жолын реттелген амалдар тізбегі түріне келтіру. Программа тілі программаны құрайтын жазбалар жүйесін анықтайтын ережелер жинағы.
Паскаль тілінде басқару операторларына шартты операторлар жатады. Егер есептің мазмұнында шарт беріліп, шешімі сол шартқа байланысты болса, шартты көшу операторы қолданылады.
Тармақталу операторы дегеніміз – шарттың орындалуына және орындалмауына байланысты екі түрлі жағдайдың бірін таңдауға мүмкіндік береді. Шарт ретінде логикалық қатынастар қолданылады. Логикалық шарт тексеріледі, егер орындалса, онда бір жолмен , ал егер орындалмаса , онда екінші жолмен жүзеге асады да, соңында екі тармақ бірігеді. Мұндай алгоритмдерді шарт тексеру, яғни тартақталу операторы деп атайды. Блок – схемасында шарт тексеру блогы ромб қолданылады.
жоқ ия
шартттттттттттттт
1 оператор
2 оператор
Тармақталу алгоритмдерінде мынадай қызметші сөздер қолданылады. IF – егер , THEN – онда, ELSE – әйтпесе.
Оператор прогаммадағы іс – әрекеттердің орындалу реттілігін өзгертетін мүмкіндіктің ең көп тараған тәсілі болып табылады. Шартты көшу операторының толық түрі, паскаль тілінде жазылуы
1 шарт 2 оператор
If then else
Егер шарттың мәні “ ақиқат ” болса, THEN сөзінен кейінгі оператор, ал мән “ жалған ” болса, ELSE сөзінен кейінге оператор орындалады.
Шарттың өрнегін жазу үшін мынадай салыстыру белгілерін пайдаланамыз:
=
Тең
Кіші
≤
Кіші немесе тең
Үлкен
≥
Үлкен немесе тең
Тең емес
Мәселен, өмірден қарапайым мысал. Егер демалыс күні ауа райы жақсы болса, онда біз саябаққа серуендеуге барамыз, қолайсыз болса үйде теледидар көреміз.
Ауа райы жақсы ма?
Теледидар көреміз
Саябақта серуендейміз
Жаңа сабақты қорытындылау сұрақтары:
1.Алгоритм дегеніміз не?
2.Тармақталу операторы дегеніміз не?
3.Тармақталу алгоритмінде қандай қызметші сөздер қолданылады?
4.Шарт өрнегін жазу үшін қандай салыстыру белгілері қолданылады?
I топ. Екі санның үлкенін табатын программа және блок сызбасын құру.
IIтоп. у =
Программа және блок сызбасын құру.
V.Оқушыларды бағалау
Сабақ барысында әр оқушының сабақ соңында өздерінің қаншалықты дәрежеде тақырыпты меңгергені анықталады, үй тапсырмасын, есеп шығару, тест парағы, бүгінгі жаңа сабаққа жақсы қатысқан оқушыларды өз деңгейлеріне қарап бағалау.
VI. Үйге тапсырма
Тармақталу операторлары.
Тест сұрақтары.
1.Алгоритмдердің есептегі белгілі бір шартқа тәуелді тармақталып бірнеше
жолдарға бөліну тобын ....
а) сызықтық алгоритм
б) тармақталған алгоритм
в) циклдік алгоритм
2.Қандай жағдайда тармақталу алгоритмі қолданылады?