Конспект к уроку "Жолдык шамалар"

Рыс?алиева А?жунис Маханбетовна

Б?О, Жа?а?ала ауданы, Жа?а?ала ауылы, Жа?а?ала жалпы орта білім беретін мектебіні? информатика п?ні м??алімі

Саба?ты? та?ырыбы:  §10. Жолды? шамалармен ж?мыс .

 Саба?ты? ма?саты :

Білімділігі : . Символдармен, м?тінмен ат?арылатын ж?мыстар туралы жалпы      

                        т?сінік береді, программалауда Паскаль оперторларын тиімді   

                        ?олдану да?дысын ?алыптастырады.

Т?рбиелігі :  Программаны ы?шам, сапалы жазу да?дысын дамытады.

                       Программа м?тінін, н?тижелерін экран?а шы?ару интерфейісіне   

                        эстетикалы?    талап ?оя біледі.

Дамытушылы?ы : О?ушыны? ?рбір саба??а ынтасы мен ?абілетін  

                       біріктіріп, п?нге   деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.

Саба?ты? т?рі : жа?а саба?ты ме?герту саба?ы

Саба?ты? к?рнекілігі : компьютер, интерактивті та?та, электронды? о?улы?

Саба?ты? барысы :

а) ?йымдастыру кезе?і

б) саба? с?рау

в) ба?алау

г) жа?а саба?

д) бекіту

е) ?йге тапсырма

ж) ?орытынды

Жа?а саба?ты т?сіндіру

  Char     – айнымалыны? м?ні жеке символ болатынын білдіретін тип,

  String   -  айнымалыны? м?ні с?з/с?йлем екенін білдіретін тип, м?ндегі символдар саны 256-дан аспауы керек.

  Text     -  м?тіндік тип, файл аттарын белгілеуде ?олданылады.

       Апостроф?а алып жазылатын, бір жолда орналас?ан ASCII тобына жататын символдар тізбегі – символдар жолы деп аталады. Символдар жолы STRING ?ызметші с?зімен белгіленеді. Компьютерде жолды? ?р символы 1 байт орын алады.

      Жолды? шаманы? айнымалылар б?лімінде сипатталу т?рі: <айнымалы аты>: STRING [жол ?зынды?ы];

      Егер квадрат жа?шада жолды? ?зынды?ы к?рсетілмесе, онда жолды? ?зынды?ы 255 – ке те? деп алынады.

Мысалы:

Var

a: STRING [5];

symb: STRING[3];

      Жолды? т?ра?тылар экран?а шы?арылатын ?рт?рлі хабарламаларда ?олданылады.

       Жолды? шамалар?а біріктіру ж?не салыстыру амалдары ?олданылады.

Біріктіру амалын конкатенация деп атайды, ж?не «+» белгісімен белгіленеді. Мысалы: ‘8’+’сынып’=’8сынып’

Салыстыру амалдарына <,>, <=, >=, < >, = белгілері жатады. Жолды? шамаларды? салыстыру н?тижесі логикалы? шама. Салыстыру осы шамалар?а кіретін символдарды? кодтарына байланысты болады.

Мысалы:

‘CCC’>’CC’         TRUE

‘Bol_’>’Bol’         TRUE

    Ескерту: STRING типті айнымалылар м?ндерін енгізуді READLN (READ емес) операторымен орында?ан д?рыс.

      Жолды? типтегі шамалар ?шін келесі стандартты функциялар ?олданылады:

    Символды? шамалар?а ?олданылатын функцияларды пайдалану?а мысалдар ?арастырайы?.

1 – мысал: Берілген екі с?з тіркесінен е? ?зынын аны?тау.

Program esep1;

var soz1, soz2: string;

N,i: integer;

Begin

Write (`eki sozdi engiz`);

Readln (soz1, soz2);

N:=lenqth (soz1);

I:= lenqth (soz2);

If (N > I) then write (N) else write (I);

End.

     2 – мысал. С?з тіркесі берілген. «по» буыны ?анша рет кездесетіндігін есептейтін программа ??ру.

Program esep2;

var s: string;

N,i: integer;

Begin

Write (`berilgen  sozdi engiz`);

Readln (s); N:=0;

Begin

For i:= 1 to lenqth (S) do

If  copy (S,I,2) = ‘по` then N:= n+1;

End;

Write (` «по»` саны N=`, n);

End.

    Программаны?  н?тижесі:

berilgen  sozdi engiz

попона – енгізілген с?з

«по» саны N =2 – шы??ан н?тиже

          О?улы?тан 3,4,5- мысалдарды орындау.

?орытынды

Ба?ылау с?ра?тары

1. Жолды? шамалар ?андай ?ызметші с?здермен белгіленеді?
2. Бір жолды? айнымалы?а ?анша символ жазу?а болады?
3. Жолды? шаманы? ?зынды?ы деген не?
4. Жолды? шамалар?а ?олданылатын амалдар ?андай?
5. Жолды? шамаларды ??дейтін стандартты функциялар?а не кіреді? Оларды? м?ндеттері ?андай?

Практикалы? ж?мыс №16

?йге тапсырма

§ 10 та?ырыпты о?у, тестке жауап жазу