Компьютерлік графика т?рлері. Векторлы?, фракталды? ж?не растрлы? графика

Сыныбы: 7

Пәні: Информатика

Күні:

Сабақтың тақырыбы:Компьютерлік графика түрлері. Векторлық, фракталдық және растрлық графика

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушыларды компьютерлік графика ұғымыментаныстыра отырып, графиканың түрлері,редакторлары туралы білімдерін қалыптастыру;

2. Оқушылардың компьютерлік графикамен жұмыс істеу үйрету арқылы теориялық білімін, ой-өрісін, шапшаң ойлау қабілетін дамыту;

3. Оқушыларды жан-жақты болуға, техникалық құрылғыларды пайдалану барысында жүйелілікке тәрбиелеу;

Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ.

Сабақтың әдісі:Кембриж тапсырмалар

Көрнекілік:Интерактивті тақта, презентация,

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру

2.Өткен ақпаратты қайталау

3.Жаңа сабақты баяндау. Мәтінмен жұмыс

4.Ой қорыту.Сабақты бекіту

5.Компьютермен жұмыс.

6. Бағалау. Үйге тапсырма беру.

ІІ. Өткен ақпаратты қайталау. Лездік сұрақтар,

1. Графиканың неше түрі бар?4түрі Ғылыми,іскерлік,конструкторлық, корнекі.

2. Ғылыми графика дегеніміз не?Ғылыми зерттеу обьектілерін корнекі түрде корсету.

3. Іскерлік графика дегеніміз не?

Компьютерлік графиканың бұл саласы әр түрлі мекемелер жұмысында жиі қолданылатын иллюстрация жасауға арналған.

1. Пиксель коды дегеніміз не?Бұл пиксельдің түсі туралы ақпарат

2. Суретті экранға шығару құрылғысы?Монитор, бейнеадаптер

3. Компьютерге бейнені енгізу құрылғыларына қандай құрылғылар жатады?Сканер, цифрлік фотоаппараттар, цифрлік бейнекамералар жатады

4. Компьютерлік анимация дегеніміз не?Компьютер мониторында жылжымалы бейнелерді алу.

5. Бейнежад не үшін қажет?Бейне ақпататты сақтау үшін

6. Дисплейдегі кез келген түсті қандай үш түс арқылы алуға болады?қызыл, жасыл, көк.

7. Графикада монитордын неше түрі қолданылады?2 түрі Электронды саулелі түтікше және сұйықкристалды.

ІІІ. Жаңа сабақты баяндау

Компьютерлік графика – әр түрлі кескіндерді (суреттерді, сызбаларды, мультипликацияларды) компьютердің көмегімен алуды қарастыратын информатиканың маңызды саласы. Қазіргі компьютерлік графика қолданылу әдісі бойынша мынадай негізгі салаларға бөлінеді

Векторлық графика

Фракталдықграфика

Растрлық графика

ЕКІ ӨЛШЕМДІ ГРАФИКА

ҮШ ӨЛШЕМДІ ГРАФИКА

Компьютерлік графиканың түрлері

Компьютерлік графика үш түрге: растрлық, векторлық және фракталдық болып бөлінеді. Олар бір-бірінен монитор экранында бейнелену және қағаз бетіне басып шығарылған кезде кескіндердің қалыптасу принциптері бойынша ажыратылады.

 Растрлық графикада кескіндер түрлі-түсті нүктелердің жиынтығынан тұрады.Графикалық ақпараттың осындай нүктелер жиыны немесе пиксельдер түрінде ұсынылуы растрлық түрдегі ұсынылу болып табылады. Растрлық кескінді құрайтын әрбір пиксельдің өз орны мен түсі болады және әр пиксельге компьютер жадында бір ұяшық қажет.     

Растрлық кескіннің сапасы сол кескіннің өлшеміне (тігінен және көлденең орналасқан пиксельдердің саны) және әр пиксельді бояуға қажетті түстердің санына тәуелді болады. 

    Растрлық кескіндердің артықшылықтары да, кемшіліктері де бар.

    Артықшылығы:  растрлық кескінді түзетуге, әдемілей түсуге, яғни оның кез-келген бөлігін өзгертуге болады; нүктелерді қажет болмаса ішінара алып тастауға немесе қоюлатуға, сондай-ақ кескіннің әр нүктесін ақ-қара немесе басқа кез келген түске өзгертуге болады.

Кемшілігі: растрлық кескін өлшемінің масштабын өзгерткенде (бір немесе бірнеше бағытта созу немесе сығу) кескіннің сапасын жоғалтатыны. Мысалы, кескінді үлкейткенде, оның көрінісі дөрекіленіп кетсе, кішірейткенде – кескін сапасы өте нашарлап кетеді (нүктелерін жоғалтқандықтан).

    Растрлық кескіндердің тағы бір кемшілігі – файлдар өлшемдерінің өте үлкендігінде (түстері неғұрлым көп және сапасы жоғары болған сайын, олар соғұрлым үлкен болады).

Бірақ бұл кемшіліктеріне қарамастан, қазіргі техникада растр өте жоғары сапалы кескін алуға мүмкіндік береді. Сондықтан растрлық кескіндер көркем графикада кеңінен қолданылады.     

      Растрлық графика электронды (мультимедиалық) және полиграфиялық басылымдарды жасап шығару үшін де жиі қолдылады. Растрлық графикалық редакторлар көбінесе жаңа суреттерді салу үшін емес, дайын суреттерді өңдеу үшін қолданылады. Осы мақсатта көбінесе суретшілердің қолымен салынған дайын суреттер сканерленіп алады немесе фотосуреттер алынады. Соңғы кездері растрлық кескіндерді компьютерге енгізу үшін сандық фотокамералар мен видеокамералар кеңінен қолданылуда.

Растрлық графиканы векторлық графикамен салыстыру
Салыстыру критерийлері	Растрлық графика	Векторлық графика
Кескіндерді ұсыну әдісі	Растрлық кескін пиксельдердің жиынтығынан тұрады.	Векторлық кескіндер командалардың тізбегі түрінде бейнеленеді.
Шынайы суреттерді бейнелеу мүмкіндігі	Растрлық кескіндер шынайы суреттерді  айқын бейнелей алады.	Векторлық графика фотосуреттегідей сапалы кескіндерді алуға мүмкіндік бермейді.
Кескіндерді өңдеу мүмкіндігі	Растрлық кескіндерді үлкейтіп-кішірейткенде немесе бұрғанда кескін өзінің бастапқы сапасын жоғалтады.	Векторлық кескіндерге сапасын жоғалтпай-ақөзгеріс енгізуге, яғни қажет болса оларды кішірейтуге немесе үлкейтуге болады.
Кескіндердің басып шығарылу ерекшеліктері	Растрлық суреттерді принтерде оңай басып шығаруға болады.	Векторлық суреттер кейде принтерде басылмайды немесе нашар басылып шығады.

Векторлық кескіндер, бұл - сызық, доға, шеңбер және тікбұрыш сияқты геометриялық объектілер жинағынан тұратын кескіндер. Бұл жерде вектор дегеніміз - осы объектілерді сипаттайтын мәліметтер жиынтығы.

  Векторлық графиканың басты артықшылығы оған кескін сапасын жоғалтпай өзгеріс енгізуге, оңай кішірейтуге және үлкейтуге болатындығы. Келесі артықшылығы - векторлық кескіндердің ақпараттық көлемі растрлық кескіндермен салыстырғанда әлдеқайда аз болады. Векторлық кескіндер СorelDRAW, Adobe illustrator, Micrografx Draw секілді векторлық графикалық редакторларда жасалады.

  Векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған программалық құралдар бірінші кезекте кескіндерді өңдеу үшін емес, оларды жаңадан салу үшін қолданылады. Бұндай құралдар жарнама агенттіктерінде, дизайнерлік бюроларда, редакциялар мен баспаханаларда кеңінен қолданылады. Қарапайым геометриялық объектілер мен қаріптерді пайдалануға негізделген безендіру жұмыстары векторлық графика құралдарының көмегімен әлдеқайда оңай іске асады.

Фракталды графиканың жасалу әдісі сурет салуға немесе безендіруге емес,програмалауға негізделеді. Егер растрлық графикада растр (пиксель), ал векторлық графикада сызық базалық элемент болып табылса, фракталдық графикада математикалық формуланың өзі базалық элемент болып табылады, бұл компьютердің жадында ешқандай объект сақталмайды, кескін тек қана теңдік бойынша салынады деген сөз.   Сәйкестендіру кестесі

Графикалық файлдардың кеңейтілімдері:

BMP GIF PNG JPEG

Семантикалық карта

Графика	Анықтамасы	Артықшылығы	Кемшілігі	Кеңейтілімі
Векторлық
Растрлық
Фрактальдық

IV. Ой қорыту.Сабақты бекіту

Топтастыру(оқушылар көмегімен)

Бүгінгі сабаққа қатысы бар сөзді тауып сызыңыздар!

В	П	Л	Ь	А	Д	Ж ПИКСЕЛЬ ТОЧКА ТҮС ГРАФИКА ВЕКТОР ОЙЫН РАСТР ФОТО ФОРМУЛА ТОР
Е	И	Е	Ч	К	Н	Т
К	К	С	О	Р	Е	Ү
Т	А	П	Т	Е	Г	С
О	Й	Н	Н	Н	Т	А
Р	А	Т	Ы	О	Ф	Л
Р	С	О	Й	Т	О	У
Б	Т	Р	Ф	О	Р	М

в

е

к

т

о

р

л

ы

қ

м

о

н

и

т

о

р

ғ

ы

л

ы

м

и

э

л

л

и

п

с

п

и

к

с

е

л

ь

к

о

д

ы

к

о

м

п

ь

ю

т

е

р

р

а

с

т

р

л

ы

н

ү

к

т

е

л

і

к

с

к

а

н

е

р

1. Кескіндер бұл сызық, доға шеңбер және тікбұрыш сияқты геометриялық обьектілер жинағынан тұратын кескіндер дегеніміз не? (Векторлық)

2. Суретті экранға шығару құрылғысы?(Монитор)

3. Ең бірінші пайда болған бағыт? (Ғылыми)

4. Векторлық графиканы анықтайтын мәліметтің бірі? (Эллипс)

5. Пиксель коды туралы ақпарат? (Пиксель коды)

6. Адамның ақпаратпен жұмыс істеуіне арналған әмбебап техникалық құрал? (Компьютер)

7. Түрлі түсті нүктелердің жиынтығы?(Растрлы)

8. Растрлық графиканың екінші аты? (Нүктелік)

9. Графикалық бейнені компьютерге енгізу құрылғысы? (Сканер)

V. Компьютермен жұмыс

1 Paintnet графикалық редакторында төмендегі нысанды салыңыз!

2. Paintnet графикалық редакторында төмендегі нысанды салыңыз! Түстер палитрасын қолданыңыз!

Күрделі тапсырмалар:

VI. Үйге тапсырма. Бағалау

Графика түрлері.

Ғылыми графика

Бұл ең бірінші пайда болған бағыт.

Оның міндеті – объектілерді көрнекі бейнелеу. Ғылыми және инженерлік қызметте ғылыми графика ғылымизерттеулер мен сынаулар жүргізгенде, есептеу нәтижесінграфиктік өңдеу үшін,есептеу, эксперимент жүргізгенде және олардың нәтижесінграфиктікөңдеу үшін, есептеу, эксперимент жүргізгендежәне олардыңнәтижесін көрнекі түрде көрсету үшінқолданылады. Медициналық қызметте ғылыми графика кардиограмма, рентгенограмма және т.с.с.түрінде қолданылады.

№7 орта мектеп

Ашық сабақ

Тақырыбы: Растрлық, фрактальдық және векторлық графика

Сыныбы: 7 «А»

Информатика пәнінің мұғалімі: Толендиева А.Б

Мерке 2015 оқу жылы

Бағалау парағы.