- Және, немесе, емес схемалары деген не? Олардың ақиқаттық кестесін көрсетіңдер.
- Компьютер үшін триггер қандай қызмет атқарады? Оның схемасын көрсетіңдер.
- Қосындылауыш деген не? Ақиқаттық кесте нені білдіреді?
3. Жаңа тақарыпты түсіндіру.
Ғылыми- техникалық прогресс әр түрлі есептеу машиналарын құруға мәжбүр болды. ДК жасау ғасырдың ең маызды өнертабыстарының біріне жатады. ДК- есептеуіш техниканың Адам өміріндегі мәні мен ролі айтарлықтай. Есептеуіш машиналаның түрлері:
Үлкен ЭЕМ-дер: бұл өте қуатты компьютерлер, олар ірі мекемелерге, кәсіпорындарға немесе халық шаруашылығының тұтастай жұмыс істеуі үшін қолданылады. Оны пайдалану үшін көптеген қызметкерлері бар есептеу орталықтары құрылады. Бірнеше міндеті, бірнеше пайдаланушылармен қатар шеше береді.
Мини ЭЕМ-дер. Үлкен ЭЕМ-дерге қарағанда өлшемдері шағын және өнімділігі мен құны да төмен. Өндірістік процестерді басқаруға, ғылыми мекемелерде, ғылыми жұмыстарды оқу ісімен үйлестіретін жоғарғы оқу орындарында қолданылады. Онымен жұмыс істеу үшін шағын есептеу орталығы қажет.
Микро ЭЕМ-дер. Үлкен ЭЕМ-дерге қарағанда өнімділігі төмен, негізгі деректер дайындау, программалық қамтамасыз етуін жетілдіру бойынша көмекші операциялар орындайды. Онымен жұмыс істеу үшін құрамында бірнеше Адамы бар шағын лаборатория қажет.
Дербес- компьютерлер:Соңғы 20 жылда қарқынды дамып келеді. Олар «пайдаланушы» деп аталатын бір адамның жұмыс істеуіне арналған. Жұмыс істеу үшін арнайы бағдарламалау тілін білу керек. Көлемі шағын, құны төмен.
ЭЕМ түрлерінің ең маңызды сипаттамалары:1. уақыт бірлігін орындайтын операцияларының орташа мөлшерімен өлшенетін шапшаңдығы – MIPS; 2. операция орындайтын сандардың берлу түрі мен разрядтылығы; 3. жадтайтын құрылғыларының сыйымдылығы мен шапшаңдығы.
буын (1993 ж.- қазіргі кезге дейін)- 64 разрядты МП негізінде.
ДК МП-ның параметрлері бойынша төмендегідей болып бөлінеді:
Параметрі
Микропроцессорлар типі
80386 DX
80486 SX
80486 DX
Pentium
Pentium-Pro
Pentium 4.
Тактілік жиілігі, МГц
33-40
33-80
50-100
60-150
100-200
4000
Разрядтылығы, бит
32
32
32
64
64
64
ЖЖҚ көлемі, Мбайт
2;4;8;
2;4;8;
4;6;8;
4;8;16;
8;16;32;
512
КЕШ-жад көлемі, Кбайт
64;128
128;256
256;512
512;1024
512;1024;2048
32000
ҚМДЖ көлемі, Мбайт
420
540
850
1000
2000
1000000
БейнеадаптерVGA/SVGA,%
24/76
10/90
0/100
0/100
1/100
0/1000
Сопроцессорының бар болуы, %
67
80
100
100
100
100
Параметр
Үлкен ЭЕМ-дер
Мини ЭЕМ-дер
Микро ЭЕМ-дер
ДК
Өнімділігі, MIPS
1000-100000
10-1000
1-100
133-1000
Ішкі жад сыймдылығы, Мбайт
2000-10000
64-10000
4-512
4-256
Сыртқы жад сыйымдылығы, Гбайт
500-5000
50-1000
2-100
1-100
Разрядтылығы, бит
64-128
32-64
16-64
11-64
Дербес компьютердің құрауыштары:процессордың ұясы, орталық процессор, жедел жад, қатқыл диск, CD-ROM, бейнеадаптер, монитор.
Дербес компьютерлердің түрлері:
Тұрмыстық мақсаттағы- жалпы тұтынушыларға арналған, сондықтан олар мейілінше арзан, сенімді және базалық конфигурациясы өте қарапайым. Олар үй жағдайында ермек үшін, оқу үшін, жаттығу үшін қолданылады. Біраз жаңартулар енгізссе, бұл модельдер мәтін өңдеуге, шағын ғылыми және инженерлік есептер шығару үшін қолдануы мүмкін.
Жалпы мақсаттағы- ғылыми-техникалық сипаттағы есеп шығару үшін, оқу және жаттығу үшін қолданылады.Олар пайдаланушының жұмыс орнында, кәсіпорындарда, мекемелерде, дүкендерде қоймаларда орналастырылады.Бұл класс машиналарының жедел жадының сыйымдылығы үлкен және иілгіш, қатқыл магниттік димкілерде сыртқы жадысы, меншікті дисплей болады.
Кәсіби мақсаттағы- жоғары шапшаңдығы, ақпараттың үлкен көлемі жиымын тиімді жіберуді , жедел жадтың айтарлықтай сыйымдылығын талап тетін күрделі ақпараттық және өндірістік мәселелерді шеше үшін ғылым саласында пайдаланылады.
Қазіргі кездегі ДК-лердің консруктивтік орындалуы немесе өлшем типтері бойынша жіктелуінің жаңа белгілдері:
Жеңілдігі мен көлемінің шағындығы LAPTOP, NOTEBOOK, HANDHELD компьютерлердің шығуна мүмкіндік берді. LAPTOР- компьютерде пернетақта мен жүйелік блок бір корпуста орналасқан, жоғары жағынан электронды негізімен ажыратылмайтындай сұйық кристалды дисплеймен жабылған.Сымдар корпуста жасырынған. NOTEBOOK- А4 стандартты қағаздың бір бетінің лшеміндей, толық емес пернетақтасы бар.Оларда ЖҚДМ,ЖИМД қолданылады модемді,факсмодемді қолдануға болады.. NOTEBOOK-А4 бетінің бір бетінен кішірек,қалтада жұмыс істеуге болады. Электр желісіне тәуелсіз. Программалар дербес жұмыс кезінде сыймдылығы 32,64,128Кбайт кбайт программалар жазылған қатты карточкалардың көмегімен енгізіледі.