С а б а ? ж о с п а р
Бекітемін
ААТК о?у ісіні? ме?герушісі
Елеубекова Г.М
«18» 11.2015 ж
Саба?ты? та?ырыбы: Кабельдер мен коннекторлар.
Білімділік: Студенттерді кабельдер мен коннекторлар, т?рлерімен ж?мыс істеу ережесі мен таныстыру.
Дамытушылы?: Компьютерлік желілер туралы т?сінік бере отырып, студенттерді? есептеуіш ж?йені аппаратты? ?амтамасыз ету п?нінен ал?ан білімдерін толы?тыру, ой ?рістерін дамыту, ?зіндік іс ?рекетін, шы?армашылы?ын, п?нге деген ?ызу?ышылы?ын арттыру
Т?рбиелік : Студенттерді жан – жа?ты болу?а, ?з бетімен ж?мыс жасау?а, сауатты жазу?а, ізденімпазды??а, компьютерлік сауаттылы??а т?рбиелеу.
Керекті техникалы? ??ралдар: Компьютер кешені, мультимедиялы? проектр.концентратор кабельдер мен коннекторлар
Саба?ты? т?рі: ?айталау саба?ы
Саба?ты? ?дісі: Т?сіндіу
І. ?йымдастыру б?лімі.Студенттермен амaндасып, саба??а дайындау.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру кезе?і
ІІІ. Жа?а та?ырыпты т?сіндіру кезе?і:
Кабель — ?ор?аныш ?аптамасы бар бітеу ?абы??а салын?ан о?шаулан?ан откізгіш немесе ?ткізгіштер тобы.
Пайдаланылатын физикалы? орта?а байланысты кабельдерді? екі тобы ?арастырылады.
- жалпа? кабельдер (eсілген ж?птар ж?не коаксиал кабельдер, с?уле шы?аратын кабельдер ??райды)
Оларда электр сигналы металл, к?бінесе мыс ар?ылы беріледі.
Б?ларды? е? арзаны — жалпа? кабельдер, оны? бірнеше ?ткізгіштері бір жол?а ?атар салына береді. Алайда жалпа? кабельдерді? сигнал тарату жылдамды?ы т?мен ?рі олар электромагниттік б?геуілдерден ?ор?алма?ан. Б?л кабельдер ?ыс?а ??растырулар кезінде ке?інен пайдаланылады. Есілген ж?птар жалпа? кабельдерден г?рі ?ымбаттау. Біра? олар электромагниттік б?геуілдерден жа?сы ?ор?ал?ан. Есілген ж?птар, негізінен, абоненттік арналарды жаса?анда пайдаланылады. Коаксиал кабельдері е? ?ымбат кабельдерді? бірі. Олар сигналдарды ?лкен жылдамды?пен таратады ?рі б?геуілдерден жа?сы ?ор?ал?ан. Коаксиал кабельдер ке? жола?ты арналарды жаса?анда жиі пайдаланылады.
- жары?ты тарату?а арнал?ан (оларды? негізін электромагниттік богеуілдерден барынша жа?сы ?ор?ал?ан с?улежолдар ??райды)
Оптикалы? кабельдер коаксиал кабельдерден ?ымбат, біра? оптикалы? арналарды? сигнал тарату жылдамды?ы ?лкен. Жерге кабель т?сеу процесі к?п е?бекті ?ажет етеді. Б?л, ?сіресе, ?р т?рлі ??бырлармен ж?не электр кабельдерімен толтырыл?ан ?ала к?шелерінде бай?алады. Сол себепті м?нда кабель т?сеу ?шін жо?ары вольтты? электр тарату жолдарыны? ба?аналары, трамвай мен троллейбустарды? электр сымдарыны? бекіткіштері, метро туннельдері, темір жолдар, ?зендер, арналар, т.б. ке?інен ?олданылады.
Кабель муфталары (Кабельные муфты) — кабельдерді? ??рылысты? б?ліктерін ?осып жал?ау?а арнал?ан.
Кабель муфталары — кабель сымдарын, талшы?тарын, тізбектерін сапалы жал?ап ж?не ?ор?а?ыш ?абы?тарын жабды?тап, жалпы ал?анда, кабельді? жал?ан?ан жеріндегі сипаттамасын ?амтамасыз етуге арнал?ан.
К?п с?улелі коннектор (Многолучевой коннектор; array connector) — к?п талшы?ты (4—8 не-месе 12 талшы?ты) кабельді ?осатын бетта?тай коннекторлары ар?ылы а?ытпалы ?осылысты ?амтамасыз ететін оптикалы?-талшы?ты? б?йым. ?детте, оны? ішіндегі талшы?тар бір ?атарда, бір-біріне жа?ын ??ралады. К?п с?улелі коннекторлар зауытта ?ана жасалады ж?не модульдік оптикалы?-талшы?ы? магистралды? арналар ??руды ?амтамасыз етед.
Кабельді байланыс жолы(Кабельная линия связи). Симметриялы немесе коаксиалды тізбектер бір-бірінен о?шауланып, бірнеше тізбектер белгілі бір т?ртіппен біріктіріліп, металдан немесе пластмассадан жасал?ан т?тікше т?рінде жасал?ан ?абы?шаны? ішіне орналастырылады. М?ндай ?абы?ша тізбектерді сырт?ы ауа, су ж?не бас?а таби?и ??былыстардан ?ор?ау ?шін ?олданылады. Осындай ?абы?шаларды ?ор?асыннан, алюминийден ж?не пластмассадан жасайды.
?р т?рлі механикалы? ?серлерден ?ор?ау ?шін ?абы?ша?а орналас?ан тізбектерді? сырты ?ор?а?ыш ?абатпен ?апталады.
Жер астына, су астында, шахталарда, канализацияда орналасуына байланысты ?ор?а?ыш ?абат ?р т?рлі болады (о?шаулан?ан, зиянды ?серлерден ?ор?а?ыштар, т.б.).
О?шаула?ыш материалдарды? т?ріне, тізбектерді? орналасу т?ртібіне байланысты кабельдер т?менгі жиілікті ж?не жо?ары жиілікті болып б?лінеді. Т?менгі жиілікті симметриялы кабельдер, ?сіресе дыбысты? жиілікті спектрлік кабельдер к?п арналы байланыстар жасау ?шін пайдаланылады. Оларды? спектрлік ау?ымы ж?здеген кГц-ті ?амтиды. Ал коаксиал тізбекті кабельдерді? спектрлік ау?ымы онда?ан МГц болады.
Кабельді байланыс жолдары ?здеріні? ?ай жерде ?олданылатынына байланысты б?лінеді:
- жергілікті,
- ?алалы?,
- ?алааралы?.
V. ?орытындылау
VI. Бекіту кезе?і:
Нені білдік?
Нені білгіміз келеді?
?йге тапсырма: Кабельдер мен коннекторлар та?ырыбына слайд!