"Информатика білгірлері" сыныптан тыс іс-шара

«Тараз қаласы әкімдігінің білім бөлімінің №11 орта мектебі»

мемлекеттік коммуналдық мекемесі

Сыныптан тыс сабақ

Тақырыбы: ИНФОРМАТИКА БІЛГІРЛЕРІ

Сыныбы: 7 «А», «Ә»

Мұғалімі: Абдезимова С.Ж.

2015-2016 оқу жылы

Тақырыбы: «ИНФОРМАТИКА БІЛГІРЛЕРІ»

Мақсаты: Оқушылардың информатика пәнінен алған білімдерін жинақтау, ой-өрісі танымдылық қасиеттерін дамыту, адамгершілікке, әдептілікке, шығармашылыққа балу өз ойларын еркін жеткізуге дағдыларын қалыптастыру.

Сәлем бердік, құрметті ұстаздар, әділ-қазылар, оқушылар. Сіздермен бірлесе отырып «Информатика білгірлері» атты ойынымызды бастауға рұксат етіңіздер.

Әсемпаз болма әрнеге,

Өнерпаз болсаң арқалан.

Сен де бір кірпіш дүниеге,

Кетігін тап та бар қалан.

деген Абай атамыздың сөзін қайталай келе біздің ойынымыздың шартын түсіндіре кетсек. Сайысымыз 5 кезеңнен тұрады.

1 кезең Бәйгеде сұрақтар берілген оған оқушылар бірінші болып тетікті басқан оқушы жауап береді. Егер де ал жауап бере алмаса келесі тетікті басқан оқушы жауап бере алады. Әр жауап 3 баллдан есептеледі.

2 кезең «Полиглотта» әртүрлі сұрақтар берілген оған оқушылар қазақ-орыс-ағылшын тілінде жауап беруге тиіс. Қазақ және орыс тілдерінің жауаптарына бір-бір балдан беріледі, ағылшын тілінде жауап берілген жауапқа 3 бал беріледі. Толық жауапқа 5 бал.

3 кезең «Ғажайып алаң» оқушылар әр тор көзден өзі білем деген тор көзді таңдап, егерде жауап берген жағдайда сол балдық жүйе беріледі.

4 кезең «Жорғада» 2 оқушы қалып сайысқа түседі. «Жорға» ережесі бойынша оқушылар жеке-жеке сұрақтарға жауап беруге тиіс.

5 кезең «Жеті жұмбақ» жасырылған әр жұмбаққа 5 бал беріледі.

«Батылдық - балалық шақта шыңдалады» десек баланы бала ететін тәрбие құралының бірі - ойын екендігі белгілі. Алдымен ойынға шығатын оқушыларды ортаға шығарайық. Ойынға 8 оқушы қатысады.

Бақ пен сыналар бұл жарысқа қатысып отырған оқушыларға сәт сапар тілей отырып, шындарға биік қоңғайсың демекпіз. Ал жас қырандар

1- тур. «Бәйге» турын бастаймыз.

Қарап тұрмай бәйгеге еріңіз,

Шәкірттерге әділ шешім беріңіз

Жүзден жүйрік мыңнан тұлпар шығарар,

Бәйге, бәйге, бәйгелерді көріңіз.

1 кезең БӘЙГЕ

1. Аты бар байттар тізбегі? (файл)

2. Қағаздағы көріністі экранға түсіруші? (сканер)

3. Калькулятордың неше түрі бар? (2)

4. Адам мен компьютер арасындағы қарым-қатынас? (интерфейс)

5. Дүниежүзілік желі? (интернет)

6. Windows дегеніміз не? (операциялық жүйе)

7. зиянкес программа? (вирус)

8. Келесі жолға өту пернесі? (enter)

9. компакт-диск оқу құрылғысы? (CD-ROM)

10. Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал? (компьютер)

11. Объектілер қоймасы? (қапшық)

12. Латынның «information» сөзі нені білдіреді? (баяндау, түсіндіру)

13. Адам көзі мен монитор арасындағы арақашықтық қанша болуы керек? (70 см)

14. Жақтаулармен шектелген экрандағы тіктөртбұрышты аймақ (терезе)

15. Бір килобайт қанша байтқа тең? (1024 байт)

16. Меңзердің сол жағындағы символды өшіретін перне (BackSpace)

«Ана тілің- арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте

Өзге тілдің бәрін біл

Өз тілді құрметте»- деп Қ.Мырзалиев ағамыз айтқандай, жас өркендердің тіл білімін тамашалайық.

2 кезең Полиглот

1. Латынның тісіндру, баяндау, мәлімет деген ұғымдарды білдіретін сөзі. (Ақпарат-Информация-Informatio)

2. Компьютерге мәтін, текст енгізуге арналған құрылғы. (Пернетақта-клавиатура-Keyboard)

3. Компьютер пенетақтасында қанша пернетақта бар? (Жүз бір-сто один-One hundred one)

4. Мысыққа ойын керек, бірдеңеге өлім керек. (тышқан-мышка-mouse)

5. Бұл ең басты перне, оны басу әдетте белгілі бір әрекеттің, операцияның аяқталғанын, компьютер бұл әрекеттерді өңдеу керек екенін көрсетеді. (енгізу-ввод-enter)

6. Бұл перне меңзердің оң жағында тұрған символды өшіреді. (өшіру-удалить-delete)

7. Бұл пернелердің ішіндегі ең ұзын перне, ол символдарды бір-бірінен ажырату үшін қолданылады. (Бос орын-пробел-Proble)

8. Жақтаулармен шектелген экрандағы төртбұрышты аймақ. (терезе-окно-window)

9. Терезелерді төрт жағынан қоршап тұрған жақтаулар қалай аталады? (Шекара-Граница-Border)

10. Өшірілген файлдар қайда сақталады? (себет-корзина-basket)

11. Оның жұмысы үшін аздаған ғана жад қажет, өте кішкентай мәтіндік редактор. (кітапша-блакнот-notebook)

12. Терезенің жұмыс аймағында маустың нұсқағышы I латын әрпінің түрін, ал жұмыс бетінің сыртында кәдімгі стандартты жебе түрінде болады. (меңзер-курсор)

13. Бұл жолдармен бағандарда реттеліп берілген ақпарат. (кесте-таблица)

14. Бағдарламалар, мәліметтер немесе олардың бөліктері. (қапшық-папка-file)

3 кезең ҒАЖАЙЫП АЛАҢ

Ғалымдар	тарих	информация	әр түрлі
10	10	10	10
20	20	20	20
30	30	30	30

ҒАЛЫМДАР

10 -Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)

20 -19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасап шығарған ғалым (Блез Паскаль)

30 -XVII ғасырдың басында логарифм түсінігін енгізген шотландиялық математик. (Джон Неппер)

ТАРИХ

10 –Бұл санау құрылғыларын гректер мен Батыс Еуропалықтар «абак» деп, қытайлықтар «суанпан», деп атаған, ал, жапондықтар не деп атаған? (Серобян)

20 –Есептеуіш техникаларының қарқынды дамуы қай ғасырдан басталды? (XIX)

30 –Ада Лавлейс Бэббидж машинасына бағдарламасын қай жылы жазды? (1846 жылы)

ИНФОРМАТИКА

10 –Адам ақпаратпен не істейді? (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).

20 –Информатикаға анықтама бер. (Ақпараттық процестерді зертейтін ғылым информатика деп аталады).

30 –ЭЕМ неше буынға бөлінеді? (Бес буынға)

ӘР ТҮРЛІ

10 –Компьютер деген не? (Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрылғы)

20 –Компьютердің негізгі құрылғылары. (монитор, жүйелік блок, маус, модем).

30 –Сигнал дегеніміз не? (Оның көмегімен адам немесе құрылғы ақпарат қабылдайтын процесс).

4 кезең ЖОРҒА

1 оқушыға сұрақтар:

1. Компьютердің миы. (Процессор).

2. Компьютердің ішкі жады. (Жедел жад)

3. Компьтердің экранына ақпарат қандай құрылғының көмегімен шығады? (Монитор)

4. Принтердің неше түрі бар? (3 түрі)

5. Қағаздағы кескінді түсіріп дисплей экранына шығаруға арналған құрылғы. (Сканер)

6. Іске қосу- батырмасын ата. (Пуск)

7. Әр түрлі графикалық кескіндерді салуға, редакциялауға мүмкіндік беретін бағдарлама. (Paint)

8. Баспа құралы. (Принтер)

9. Бүкіл жер шарын қамтитын көптеген әр түрлі компьютерлер және компьютерлік желілердің жиынтығы. (Интернет)

10. Әр түрлі қорларды, мысалы, бағдарламаларды, құжаттарды және принтерлерді бірігіп пайдалану үшін бір-бірімен жалғастырылған компьютерлер тобы. (компьютерлік желі)

2 оқушыға сұрақтар:

1. Бұл адам ойлауының түрлері мен заңдары туралы оның ішінде дәлелдеуге болатын пікірлердің заңдылықтары туралы ғылым. (Логика).

2. Жалған немесе ақиқат болуы мүмкін қандай да бір пайымдау. (Пікір)

3. Есептеуіш машиналар неше түрге бөлінеді? (4 түрге)

4. Дербес компьютер неше топқа бөлінеді? (3 топқа)

5. Процессор қандай қызмет атқарады? (Қозғалтқыш)

6. Компьютер іске қосылған кезде жүктелетін және оның барлық құрылғыларының жұмысын басқаратын арнайы программа. (Операциялық жүйе)

7. Көбейтілуге және басқа компьютерге жұғуға қабілетті, өлшемі шағын арнайы компьютерлік бағдарлама. (Компьютерлік вирус)

8. Вирустарды жоюға және табуға мүмкіндік беретін программа. (Антивирустық программа)

9. Компьютерге мәтін енгізу құрылғысы. (Пернетақта)

10. Интернетке телефон арқылы шығу құрылғысы. (Модем).

5 кезең ЖЕТІ ЖҰМБАҚ

Экранда «АҚПАРАТ» сөзіне сөзжұмбақ жасырылған, қай оқушы шешсе сол 10 ұпайға ие болады.

• Бұтақ орнында мың бір инесі

Компьютер жаны мекені

(кактус)

• Кемірушіге ұқсайды сырт бейнесі,

Түсі оның сұр, құйрығы ұзын

Ойланып, білгіш болсаң жауап берші

(тышқан)

• Ақпарларды қағазға шығарады,

Бұл құрылғы қалай деп аталады?

(принтер)

• Егер білсең айта ғойшы,

Бұл қандай құрылғы

Ақпаратты қағаздағы,

Компьютерге енгізеді?

(сканер)

• Экранның бетінде оның тұрағы,

Қашан болсын жыпылықтап тұрады

(меңзер)

• Төртбұрышты әйнек,

Тұнып тұрған әлек

(манитор)

• Биологияда бұл паразит

Көзге зорға көрінер

Информатикада өлшем бірлік,

Ақпараттарды өлшер

(бит)

Сонымен бүгін біз информатика пәні бойынша «Информатика білгірлері» сайысын өткізіп, ең жақсы ойын көрсеткен оқушыларға және де ойынды жақсы бағалап отырған әділқазылар алқасына да рахметімізді айтамыз.