Информатика п?нінен "Диаграмма ??ру" та?ырыбына ашы? саба?

Саба? та?ырыбы: Диаграмма ??ру

Саба? ма?саты:

· Білімділік: О?ушыларды диаграмма ж?не графиктер т?рлерімен таныстыру ж?не оларды ??руды, т?зетуді ?йрету.

· Т?рбиелік: О?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын, белсенділігін арттыру.

· Дамытушылы?: О?ушыларды? компьютерлік білімділігін арттыру.

О?у-?ндірістік ж?мыс: тапсырмалар.

?ндірісте о?ыту к?рнекілігі:

1. Дербес компьютер, принтер, проектор

2. Дидактикалы? материалдар мен бекіту с?ра?тары

3. О?улы? кітапша – 7

4. Тапсырма ?а?аздары

6. Н?с?аулы? сызба -15 дана

Саба? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і

а) О?ушыларды т?гендеу.

б) Саба??а дайынды?ын тексеру, ынталарын саба??а аудару

ІІ. Кіріспе н?с?ауы

2.1. Саба?ты? та?ырыбын, ма?сатын айту таныстыру.

2.2. О?ушыларды білімге ша?ыру ?шін,ойландыра отырып с?ра?тар ?оямын.?ткен саба??а с?йене отырып, о?у барысын дамыту, о?ушылар та?та?а шы?ып осы с?ра?тар?а «Таза та?та» ойыны ар?ылы жауап береді.

1. Excel электронды? кестесіні? ат?аратын ?ызметі ?андай?

2. Excel программасын ?алай іске ?осу?а болады? (к?рсету)

3. ?яшы? дегеніміз не?

4. Электронды? кестедегі кітап деген не? Жа?а кітап ?алай ??рылады?

5. Excel терезесіні? негізгі элементтерін ата?

6. Стандартты саймандар та?тасыны? командалары?

7. Ба?аналар, ?атарлар ?алай белгіленеді?

8. Кестені жиектеу ?рекеті ?алай орындалады?

9. Кесте ішіндегі фонды? т?стер деп нені айту?а болады?

10. Пара?ты немесе ж?мыс кітабын толы? ?ор?ау ?шін ?андай команданы орындау ?ажет?

11. Электронды? кестеге формулалар ?алай жазылуы керек?

Та?башалар ар?ылы жауап беру. О?ушылар б?лу керек ?айсысы та?баша Excel ба?дарламасына жатады, ?айсысы Word ба?дарламасына жатады. Та?башалар проектор ар?ылы к?рсетіледі. Енді сіздерге с?ра?, ?андай та?башалар б?рын сіздер Word –тан білді?іздер, енді Excel ба?дарламасынан ?андай та?башалар ?осылды?

2.3.Саба? та?ырыбы бойынша о?ушылар?а н?с?ау беру.

1. Excel ба?дарламасында 14 т?рлі екі ж?не ?ш ?лшемді диаграмма т?рлері орнатыл?ан. Кесте деректерін к?рнекті т?рде – диаграммалар немесе графиктер т?рінде к?рсетуге болады. Оларды т?р?ызу ?шін Excel-ді? Диаграмма шебері (Мастер диаграмм) деп аталатын ??ралы бар, «Стандартты» саймандар та?тасында?ы батырманы шерту ар?ылы ша?ыру?а болады.

2. Диаграмма шеберін іске ?осу, видеопроектор ар?ылы к?рсету

3. Диаграмма типін та?дап, ?сыныл?ан тізімнен оны? к?рсетілген т?рлеріні? бірін (гистограмма, сызы?ты?, д??гелек, график, т.б.) та?дап, ?рі ?арай (Далее) батырмасын шерту.

4. Проектор ар?ылы Диаграмманы? ?адамдарын к?рсету.

2.4. Жа?а та?ырыпты пысы?тау.

1. Excel-дегі диаграмма дегеніміз не?

2. Ол ?андай элементтерден т?рады?

3. Диаграмманы? ?андай типтері бар?

4. Диаграмма?а та?ырып ?алай жазылады?

5. Диаграммалар шеберіні? бірінші ?адамында ?андай параметрлер та?айындау керек?

6. Диаграмма баспа?а ?алай шы?арылады?

7. Ж?мыс?а кірісер алдында Е?бектегі са?ты? ережесін ?айталайы?.

Тапсырма беру.Енді б?гін осы та?ырыптан ал?ан білімдері?ізді тексеру ма?сатында сіздерге ?р т?рлі тапсырмалар дайындап келдім.

Бір диаграмманы? ?лгісін проектор ар?ылы к?рсету.

9. Берілген тапсырмалар бойынша диаграмма ??ру.

10. О?ушылар?а ?р ?стелге н?с?ау сызбасын тарату.

ІІІ. ?ткілікті н?с?ау ж?не о?ушылар?а берілетін ж?мыстар

3.1. Ба?ылау ретінде о?ушыларды? ж?мыстарын ?арау

а) Енбектегі са?ты? ережелерін ?арау;

б) Жіберілген ?ателерін к?рсету;

в) ?ателерді т?зету жа?дайларды айтып, т?сіндіріп беру

О?ушылар нені білуі керек:

- диаграммаларды ??ру т?сілдерін;

- баспа?а басуды ?алып?а келтіруді;

О?ушылар нені ?йренуі керек:

- диаграмма ??руды.

- ??жаттарды баспа?а басуды.

І?. ?орытынды н?с?ауы

1. Саба??а ?орытынды жасау, б?гін саба?та не ?ттік?

2. О?ушыларды? орында?ан ж?мыстарын ?арап ба?алау,

3. Т?зетуді ?ажет ететін жа?дайларды айтып, т?сіндіріп беру.

4. Ба?аларын естірту.

5. ?йге тапсырма беру, диаграмма ??руды о?ып келу.

Саба??а конспект

Та?ырыбы: «Диаграммаларды ??ру»

Диаграммалар деректерді? графикалы? т?рде ?сынылуына арнал?ан. Диаграммалар келесі типтегідей болады:

Ді?гектік (гистограмма)

Сызы?ты?

Д??гелек

Н?ктелік

Шы?ыршы?ты?

Цилиндрлік

Конусты?

Пирамидалы? ж?н т.б.

Д??гелек диаграммадан бас?а барлы? диаграммаларды? екі осі: к?лдене? немесе категория осі ж?не тік немесе м?ндер осі болады.

Диаграммалар мынадай элементтерден т?рады: тор, та?ырып ж?не а?ыз. Та?ырыптар диаграмманы? жеке элементтерін т?сіндіру ?шін ?олданылады. А?ыз диаграммада берілген бір?атар деректерді ажырату?а к?мектеседі.

Диаграммаларды? бір?атар типтерін ?арастырайы?.

1. Дербес компьютерді іске ?осу.

2. Диаграмма шебері батырмасы бойынша шерті?дер.

3. 1-?адам –диаграмма типі, диалог терезесіні? Тип тізімінен диаграмманы? типін та?да?дар, Келесі батырмасын шерті?дер.

4. 2- ?адам – диаграмма деректеріні? к?зі - диалог терезесі пайда болады ж?не ?нсіз келісім бойынша ?атарларды ба?ана бойынша т?р?ызу ?сынылады, Дайын батырмасы бойынша шертеміз.

5. 3- ?адам – диаграмма параметрлері диалог терезесінде диаграмманы безендіру бойынша сервис ?сынылады. Ості жазып ?ою?а, диаграмма?а ат беруге ж?не т.б. орындау?а болады. Келесі батырмасын шертеміз.

6. 4- ?адам – диаграмма орналастыру – диалог терезесі диаграмманы бар бетте немесе жеке бетте орналастыру?а м?мкіндік береді. Бар бетті та?дап, Дайын батырмасы бойынша шертеміз.

Диаграммаларды ?ою ?шін, бетке санды? деректермен кестені шы?арып алу керек. Саймандар ?атарынан «Диаграмма» белгісін та?дап, ?ОЮ – ДИАГРАММА деген осы беттегі б?йры?ты басу керек. Бетте маркер ар?ылы диаграмма белгісі пайда болады. Тыш?анны? сол жа?ын басып, о??а – т?мен жылжыта отырып, диаграмманы? орнын к?рсету керек.

Диаграмманы ?а?аз?а шы?ару ?шін:

1. Т?р?ызыл?ан диаграмманы екі рет басу ар?ылы белгілеу керек.

2. Алдын ала к?ру режимін енгізу керек.

3. Беттер командасына басып, Колонтитулдар мен тор белгілерін алып тастау ?ажет.

1- ?адам

М?нда Excel ба?дарламасында Диаграмма шеберіні? <5-тен 1-?адам> деген с??бат терезесіне шы?ады. Осы терезеде диаграмманы т?р?ызатын м?ліметтер орналас?ан ?ялар белгіленеді. Егер белгіленетін блокты, терезе жауып т?рса, оны бас?а орын?а жылжыту?а болады. Тыш?анмен 13:16 блогын белгілеп алып, Диаграмма шеберіні? Келесі с?зін та?дау керек.

2- ?адам

Келесі с??бат терезесінде Excel ба?дарламасы т?р?ыза алатын диаграмма т?рлеріні? ішінен ?ажетті біреуін та?дап алу керек. Гистограмма диаграмма т?рін тыш?анды басу ар?ылы та?дап алып, келесіге к?шу ?ажет.

3- ?адам

?шінші с??бат терезесі ?андай диаграмма т?рін та?да?ан?а байланысты. Гистограмма т?рін та?да?анды?тан ?шінші терезе суретіндей болады. Ол терезеден формат т?рін белгілеп алып, келесіні басу ?ажет.

4- ?адам

Б?л Excel ба?дарламасыны? б?рын белгілеп ал?ан м?ліметтерді ?алай пайдалана алатынын к?рсетеді. ?адамда м?ліметтерді? ?айда орналас?анын ?атарда ма, ба?анада ма к?рсетіп, оларды? т?сіндіру м?ліметтерін «т?сініктемелегенде» ?андай аралы?тан та?дау керектігін к?рсету керек. Т?сініктеме диаграммада?ы м?ліметтерді? аттарын ж?не о? жа?та орналасатын н?с?ау –маркерлерін бейнелейді. Егер шы??ан н?тиже ?намаса, ?айтадан алды??ы терезе «кейін» -ге оралу ?ажет. Мысалы: Мониторда диаграмма шебері м?ліметтерді? ?атарлары д?рыс орналас?анын аны?таса, ?згертуді? ?ажеті жо?.

5- ?адам

Б?л с??бат терезеде т?сініктеме (легенда) ?осымша атаулар, н?с?аулар ?ажет болса, соларды ж?не диаграмма атын, Х пен ? осьтері бойынша жазылу?а тиісті м?лімет енгізу керектігі к?рсетіледі.

Т?сініктеме ?осу деген с?ра??а т?сінік беретін м?ліметті ?осу ?шін, Ия пернесіне, ?йтпесе Жо? пернесіне басып жауап беру ?ажет.

Диаграмма аты деген ?ріске «компьютерді пайдалану» деген с?зді енгізіп, ая?тау пернесіне басу керек. Б?л ж?мыс пара?ына салын?ан диаграмма. Егер диаграмманы? ?нама?аны болса, оны ?айта т?зетуге болады.

Тапсырма

Ке?істікте к?лемді д??гелек диаграмма т?р?ызу ж?не оны т?зету

Диаграмманы т?зету кезіндегі экран бейнесі

Д??гелек диаграммалар – жиі пайдаланылатын график т?рі. Олар бір б?тінні? ??рама б?ліктерін немесе проценттерін бейнелеуге ?те ы??айлы. Енді д??гелек диаграмма т?р?ызу жолдарын ?арастырайы?.

1. Жа?а файл дайындаймыз.

2. Суреттегідей етіп та?ырып жазып, о?ан с?йкес м?ліметтер кестесін жасаймыз.

3. Диаграмма шебері батырмасын басып, диаграмма т?р?ызу ?шін керекті м?ліметтерді 13:16 блогын аламыз.

4. Диаграмманы ?адам бойынша былай етіп т?р?ызамыз:

- 1-?адамда 13:16 ж?не А3:А6 блоктарын та?даймыз;

- 2-?адамда Кестені? д??гелек деген типті та?даймыз;

- 3-?адамда еш н?рсені ?згертпейміз. Excel б?рін ?зі д?рыс та?дап алады.

5. 5-?адамда т?сініктемені ?осамыз.

Аттарын б?л ?адамда енгізбей т?ра т?рамыз, сонда бейне экран?а шы?ады. Енді безендіру элементтерін енгізу ?шін, оны т?зету режиміне к?шеміз.

?олданыл?ан ?дебиет

1. Microsoft Excel – 97 кестелік процессоры, Лабораториялы? практикум

2. Информатика, Талапкер топтамасы: Астана «Арман -ПВ»?сын?ан «О?ушы» аны?тамасы

3. Кирнос В.Н. Информатика, 11-сынып?а арнал?ан о?улы?

4. Балафанов Е.К., Б?рібаев Б.Б. Информатикадан 30 саба? – А., 2003

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Информатика п?нінен "Диаграмма ??ру" та?ырыбына ашы? саба? »

Сабақ тақырыбы: Диаграмма құру

Сабақ мақсаты:

Білімділік: Оқушыларды диаграмма және графиктер түрлерімен таныстыру және оларды құруды, түзетуді үйрету.

Тәрбиелік: Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын, белсенділігін арттыру.

Дамытушылық: Оқушылардың компьютерлік білімділігін арттыру.

Оқу-өндірістік жұмыс: тапсырмалар.

Өндірісте оқыту көрнекілігі:

1. Дербес компьютер, принтер, проектор

2. Дидактикалық материалдар мен бекіту сұрақтары

3. Оқулық кітапша – 7

4. Тапсырма қағаздары

6. Нұсқаулық сызба -15 дана

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

а) Оқушыларды түгендеу.

б) Сабаққа дайындығын тексеру, ынталарын сабаққа аудару

ІІ. Кіріспе нұсқауы

2.1. Сабақтың тақырыбын, мақсатын айту таныстыру.

2.2. Оқушыларды білімге шақыру үшін ,ойландыра отырып сұрақтар қоямын.Өткен сабаққа сүйене отырып, оқу барысын дамыту, оқушылар тақтаға шығып осы сұрақтарға «Таза тақта» ойыны арқылы жауап береді.

1. Excel электрондық кестесінің атқаратын қызметі қандай?

2. Excel программасын қалай іске қосуға болады? (көрсету)

3. Ұяшық дегеніміз не?

4. Электрондық кестедегі кітап деген не? Жаңа кітап қалай құрылады?

5. Excel терезесінің негізгі элементтерін ата?

6. Стандартты саймандар тақтасының командалары?

7. Бағаналар, қатарлар қалай белгіленеді?

8. Кестені жиектеу әрекеті қалай орындалады?

9. Кесте ішіндегі фондық түстер деп нені айтуға болады?

10. Парақты немесе жұмыс кітабын толық қорғау үшін қандай команданы орындау қажет?

11. Электрондық кестеге формулалар қалай жазылуы керек?

Таңбашалар арқылы жауап беру. Оқушылар бөлу керек қайсысы таңбаша Excel бағдарламасына жатады, қайсысы Word бағдарламасына жатады. Таңбашалар проектор арқылы көрсетіледі. Енді сіздерге сұрақ, қандай таңбашалар бұрын сіздер Word –тан білдіңіздер, енді Excel бағдарламасынан қандай таңбашалар қосылды?

2.3.Сабақ тақырыбы бойынша оқушыларға нұсқау беру.

1. Excel бағдарламасында 14 түрлі екі және үш өлшемді диаграмма түрлері орнатылған. Кесте деректерін көрнекті түрде – диаграммалар немесе графиктер түрінде көрсетуге болады. Оларды тұрғызу үшін Excel-дің Диаграмма шебері (Мастер диаграмм) деп аталатын құралы бар, «Стандартты» саймандар тақтасындағы батырманы шерту арқылы шақыруға болады.

2. Диаграмма шеберін іске қосу, видеопроектор арқылы көрсету

3. Диаграмма типін таңдап, ұсынылған тізімнен оның көрсетілген түрлерінің бірін (гистограмма, сызықтық, дөңгелек, график, т.б.) таңдап, Әрі қарай (Далее) батырмасын шерту.

4. Проектор арқылы Диаграмманың қадамдарын көрсету.

2.4. Жаңа тақырыпты пысықтау.

1. Excel-дегі диаграмма дегеніміз не?

2. Ол қандай элементтерден тұрады?

3. Диаграмманың қандай типтері бар?

4. Диаграммаға тақырып қалай жазылады?

5. Диаграммалар шеберінің бірінші қадамында қандай параметрлер тағайындау керек?

6. Диаграмма баспаға қалай шығарылады?

7. Жұмысқа кірісер алдында Еңбектегі сақтық ережесін қайталайық.

Тапсырма беру.Енді бүгін осы тақырыптан алған білімдеріңізді тексеру мақсатында сіздерге әр түрлі тапсырмалар дайындап келдім.

Бір диаграмманың үлгісін проектор арқылы көрсету.

9. Берілген тапсырмалар бойынша диаграмма құру.

10. Оқушыларға әр үстелге нұсқау сызбасын тарату.

ІІІ. Өткілікті нұсқау және оқушыларға берілетін жұмыстар

3.1. Бақылау ретінде оқушылардың жұмыстарын қарау

а) Енбектегі сақтық ережелерін қарау;

б) Жіберілген қателерін көрсету;

в) Қателерді түзету жағдайларды айтып, түсіндіріп беру

Оқушылар нені білуі керек:

- диаграммаларды құру тәсілдерін;

- баспаға басуды қалыпқа келтіруді;

Оқушылар нені үйренуі керек:

- диаграмма құруды.

- құжаттарды баспаға басуды.

ІҮ. Қорытынды нұсқауы

1. Сабаққа қорытынды жасау, бүгін сабақта не өттік?

2. Оқушылардың орындаған жұмыстарын қарап бағалау,

3. Түзетуді қажет ететін жағдайларды айтып, түсіндіріп беру.

4. Бағаларын естірту.

5. Үйге тапсырма беру, диаграмма құруды оқып келу.

Сабаққа конспект

Тақырыбы: «Диаграммаларды құру»

Диаграммалар деректердің графикалық түрде ұсынылуына арналған. Диаграммалар келесі типтегідей болады:

Діңгектік (гистограмма)

Сызықтық

Дөңгелек

Нүктелік

Шығыршықтық

Цилиндрлік

Конустық

Пирамидалық жән т.б.

Дөңгелек диаграммадан басқа барлық диаграммалардың екі осі: көлденең немесе категория осі және тік немесе мәндер осі болады.

Диаграммалар мынадай элементтерден тұрады: тор, тақырып және аңыз. Тақырыптар диаграмманың жеке элементтерін түсіндіру үшін қолданылады. Аңыз диаграммада берілген бірқатар деректерді ажыратуға көмектеседі.

Диаграммалардың бірқатар типтерін қарастырайық.

Дербес компьютерді іске қосу.
Диаграмма шебері батырмасы бойынша шертіңдер.
1-қадам –диаграмма типі, диалог терезесінің Тип тізімінен диаграмманың типін таңдаңдар, Келесі батырмасын шертіңдер.
2- қадам – диаграмма деректерінің көзі - диалог терезесі пайда болады және үнсіз келісім бойынша қатарларды бағана бойынша тұрғызу ұсынылады, Дайын батырмасы бойынша шертеміз.
3- қадам – диаграмма параметрлері диалог терезесінде диаграмманы безендіру бойынша сервис ұсынылады. Ості жазып қоюға, диаграммаға ат беруге және т.б. орындауға болады. Келесі батырмасын шертеміз.
4- қадам – диаграмма орналастыру – диалог терезесі диаграмманы бар бетте немесе жеке бетте орналастыруға мүмкіндік береді. Бар бетті таңдап, Дайын батырмасы бойынша шертеміз.

Диаграммаларды қою үшін, бетке сандық деректермен кестені шығарып алу керек. Саймандар қатарынан «Диаграмма» белгісін таңдап, ҚОЮ – ДИАГРАММА деген осы беттегі бұйрықты басу керек. Бетте маркер арқылы диаграмма белгісі пайда болады. Тышқанның сол жағын басып, оңға – төмен жылжыта отырып, диаграмманың орнын көрсету керек.

Диаграмманы қағазға шығару үшін:

1. Тұрғызылған диаграмманы екі рет басу арқылы белгілеу керек.

2. Алдын ала көру режимін енгізу керек.

3. Беттер командасына басып, Колонтитулдар мен тор белгілерін алып тастау қажет.

1- қадам

Мұнда Excel бағдарламасында Диаграмма шеберінің деген сұқбат терезесіне шығады. Осы терезеде диаграмманы тұрғызатын мәліметтер орналасқан ұялар белгіленеді. Егер белгіленетін блокты, терезе жауып тұрса, оны басқа орынға жылжытуға болады. Тышқанмен 13:16 блогын белгілеп алып, Диаграмма шеберінің Келесі сөзін таңдау керек.

2- қадам

Келесі сұқбат терезесінде Excel бағдарламасы тұрғыза алатын диаграмма түрлерінің ішінен қажетті біреуін таңдап алу керек. Гистограмма диаграмма түрін тышқанды басу арқылы таңдап алып, келесіге көшу қажет.

3- қадам

Үшінші сұқбат терезесі қандай диаграмма түрін таңдағанға байланысты. Гистограмма түрін таңдағандықтан үшінші терезе суретіндей болады. Ол терезеден формат түрін белгілеп алып, келесіні басу қажет.

4- қадам

Бұл Excel бағдарламасының бұрын белгілеп алған мәліметтерді қалай пайдалана алатынын көрсетеді. Қадамда мәліметтердің қайда орналасқанын қатарда ма, бағанада ма көрсетіп, олардың түсіндіру мәліметтерін «түсініктемелегенде» қандай аралықтан таңдау керектігін көрсету керек. Түсініктеме диаграммадағы мәліметтердің аттарын және оң жақта орналасатын нұсқау –маркерлерін бейнелейді. Егер шыққан нәтиже ұнамаса, қайтадан алдыңғы терезе «кейін» -ге оралу қажет. Мысалы: Мониторда диаграмма шебері мәліметтердің қатарлары дұрыс орналасқанын анықтаса, өзгертудің қажеті жоқ.

5- қадам

Бұл сұқбат терезеде түсініктеме (легенда) қосымша атаулар, нұсқаулар қажет болса, соларды және диаграмма атын, Х пен Ү осьтері бойынша жазылуға тиісті мәлімет енгізу керектігі көрсетіледі.

Түсініктеме қосу деген сұраққа түсінік беретін мәліметті қосу үшін, Ия пернесіне, әйтпесе Жоқ пернесіне басып жауап беру қажет.

Диаграмма аты деген өріске «компьютерді пайдалану» деген сөзді енгізіп, аяқтау пернесіне басу керек. Бұл жұмыс парағына салынған диаграмма. Егер диаграмманың ұнамағаны болса, оны қайта түзетуге болады.

Тапсырма

Кеңістікте көлемді дөңгелек диаграмма тұрғызу және оны түзету

Диаграмманы түзету кезіндегі экран бейнесі

Дөңгелек диаграммалар – жиі пайдаланылатын график түрі. Олар бір бүтіннің құрама бөліктерін немесе проценттерін бейнелеуге өте ыңғайлы. Енді дөңгелек диаграмма тұрғызу жолдарын қарастырайық.

Жаңа файл дайындаймыз.
Суреттегідей етіп тақырып жазып, оған сәйкес мәліметтер кестесін жасаймыз.
Диаграмма шебері батырмасын басып, диаграмма тұрғызу үшін керекті мәліметтерді 13:16 блогын аламыз.
Диаграмманы қадам бойынша былай етіп тұрғызамыз:

- 1-қадамда 13:16 және А3:А6 блоктарын таңдаймыз;

- 2-қадамда Кестенің дөңгелек деген типті таңдаймыз;

- 3-қадамда еш нәрсені өзгертпейміз. Excel бәрін өзі дұрыс таңдап алады.