Саба?ты? та?ырыбы: Білім баспалда?ы
Ма?саты: о?ушыларды? білім де?гейін аны?тау, танымды?, ойлау ?абілеттерін дамыту, п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру.
Білімділік : О?ушыларды? информатика п?нінен ал?ан білімдерін сарап?а салу
Дамытушылы?: О?ушыларды тап?ырлы??а баулып, зейінін, ой –?рісін, белсенділігін дамытып, білімге ??штарлы?ын арттыру.
Т?рбиелік: ?з білімдеріне деген сенімділіктерін ны?айту, ?иынды?тарды же?е білуге т?рбиелеу.
Т?рі: интеллектуалды сайыс.
Жабды?ы: интерактивті та?та, «Білім кілті», жауап пара?ы
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру б?лімі:
а) сайыс?а ?атысушылармен танысу;
?) сайыс турларымен таныстыру.
ІІ. Негізгі б?лім:
1. Ой сергіту баспалда?ы. /С?ра?тар?а жылдам жауап беріледі. ?пайы аз о?ушы келесі баспалда??а к?теріле алмайды./
С?ра?тар:
- Информатика ?андай ?ылым? (а?паратты? процестерді зерттейтін ?ылым)
- Компьютер деген не? (а?партты ??деу ??рыл?ысы)
- А?паратты? е? кіші ?лшем бірлігі. (бит)
- Паскаль тілін енгізген кім? (Никлаус Вирт)
- Монитор мен адамны? ара?ашы?ты?ы неше см? (60-70)
- Екілік ж?йесіні? сандары. (0, 1)
- «А?парат» с?зі ?ай тілден шы??ан? (латын)
- Ал?аш?ы есептеу ??ралы. (сауса?)
- Графикалы? а?параттарды компьютерге енгізу ??рыл?ысы. (сканер)
- Дыбыс жазу?а арнал?ан ??рыл?ы. (микрофон)
- А?паратты ?а?аз?а басып шы?ару ??рыл?ысы. (принтер)
- Компакт – дискіні о?у?а арнал?ан ??рыл?ы. (CD – ROM)
- Windows амалды? ж?йесінде ?шірілген файлдар ?айда жіберіледі? (себет)
- М?ліметтер ?орын ??ру?а арнал?ан Microsoft Office-ті? ??рамына кіретін ба?дарлама. (MS Access )
- Integer ?андай тип? (б?тін)
- Символды? ж?не санды? а?параттарды енгізу ??рыл?ысы. (пернета?та)
- Жа?таулармен шектелген т?ртб?рышты айма? (Терезе)
- Белгілі бір атпен са?тал?ан байттар тізбегі. (файл)
- Паскаль тілінде а?паратты енгізу операторы? (read, readln)
2. М?мкіндік баспалда?ы. /Тест тапсырмалары беріледі. ?пайы аз о?ушы келесі баспалда??а к?теріле алмайды./
1. Бит дегеніміз не?
А) екілік сан
?) 1Кбайт = 1024байт
Б) 0 мен 1 т?ратын екілік сан та?балары
В) сегіз разрядты екілік саннан т?ратын информациялар жиыны
Г) 8 Кбайт
2. Информацияларды жина?тау, т?рлендіру ?дістерін ж?не за?дылы?тарын зерттейтін ?ылым:
А) Динамика
?) Информатика
Б) Логика
В) Кибернетика
Г) Статистика
3. Деректерді енгізуге арнал?ан негізгі ??рыл?ылар:
А) Процессор, принтер ж?не модем
?) Пернета?та, тыш?ан ж?не сканер
Б) Модем, монитор ж?не процессор
В) Принтер, модем ж?не монитор
Г) Монитор, процессор ж?не плоттер
4. Келесіні? ?айсысы компьютерді? негізгі элементі болып табылады?
А) Винчестер
?) Микропроцессор
Б) Принтер
В) ДК жадысы
Г) Монитор
5. А?парат деп нені т?сінеміз?
А) Тек санды? деректерді ?ана
?) Тек санды? ж?не м?тіндік деректерді ?ана
Б) Кез келген сигналдар, деректер немесе м?ліметтер
В) Тек м?тіндік деректерді ?ана
Г) ??жаттар т?рінде ?сыныл?ан деректерді ?ана
6. Функционалды? пернелерді к?рсеті?із:
A)
?) Insert, Delete, Home, End
Б) Caps Lock, Scroll Lock, Num Lock
В) F1-F12
Г) Enter, Tab, Ctrl, Alt, Esc
7. Микропроцессор да. бар:
А) Жады
?) Иілгіш дискілер
Б) Басып шы?ару ??рыл?ысы
В) Енгізу ??рыл?ысы
Г) Т?ра?ты ж?не оперативті жады
8. Дискетаны? негізгі параметрі болып есептеледі:
А) Т?сі
?) Корпус материалы
Б) Диаметрі
В) Биіктігі
Г) ?алы?ды?ы
9. Магниттік дискідегі жина?тауыштар т?рлері ?андай?
А) ?атты ж?не ж?мса?
?) Иілгіш ж?не ?ат?ыл
Б) Бос ж?не толы?
В) Ке?ейтілген ж?не ?арапайым
Г) Енгізу ж?не шы?ару
10. Меншіктеу командасы ?алай жазылады:
А) =
?) < >
Б) = >
В) :=
Г) =:
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
жауабы
Б
?
?
?
Б
В
Г
Б
А
В
3. Та?дау баспалда?ы. /3 та?ырып бойынша с?ра?тар ?ойылады. О?ушылар та?ырып б?лімі мен ?пай санын ?зі та?дайды. ?пайы аз о?ушы келесі баспалда??а к?теріле алмайды./
?АЛЫМДАР
10. 1962 жылы д?ние ж?зінде бірінші рет ?осу машинасы ??растыр?ан француз математигі.
(Блез Паскаль)
20. Х?ІІ ?асырды? басында логарифм т?сінігін енгізген шотландиялы? математик. (Джон Неппер)
30. Д?ние ж?зі бойынша 1846 жылы ал?аш?ы есептеуіш машинасына ал?аш?ы ба?дарлама жаз?ан бірінші ба?дарламалаушы. (Ада Лавлейс)
ТАРИХ ж?не ??ралдар
10. Б?л ??ралдын д?л ?ашан пайда бол?ан уа?ытын осы кезге дейін ешкім айта алмайды. Деректерге ?ара?анда, оны? жасы 2000 -5000 жылдар шамасында, ал пайда бол?ан жері ?ытай немесе ертедегі Египет,тіпті ежелгі Греция болуы да м?мкін. Оны? ?згертілген т?рі осы к?нге дейін ?олданылып келеді. Ол ??рал Ресейде XVI- XVII ?асырларда пайда бол?ан. Осы ??ралды к?бейту кестесімен біріктіру жолымен жетілдіруге со??ы талаптану 1921 жыл?а жатады.
С?ра?: Б?л ??рал ?азір ?алай аталады? (Есепшот)
20. ?азір ?р о?ушыны? ?олында ж?ретін калькуляторды? негізін сал?ан ??рал ?алай аталады? Б?л ??ралды жетілдірілдіру ?шін орыс ?нертап?ыштары П.Л. Чебышев пен В.Т. Однер к?п е?бек етті. (Арифмометр).
30. ЭЕМ-ны? буындары мен элементтік базалары. (І буын – электронды? шамдар, ІІ буын – транзисторлар, ІІІ буын – интегралды? схемалар, І? буын – микропроцессорлар, ? буын – жасанды интеллект.)
?РТ?РЛІ
10. А?паратты? процестерді ж?зеге асыратын негізгі ??рал? (ДК)
20. ?лемдегі е? бай американды? программист. ( Гейтс Уильям Генри)
30. Б?л ?андай ??рыл?ы? (Компьютерді? оперативті жадысы (ОЗУ) немесе Random Access Memory м?ліметтерді ?ыс?а мерзімге са?тау ?шін ?ызмет етеді.)
4. С?йкестендіру баспалда?ы. /Берілгендерді с?йкестендіреді. ?пайы аз о?ушы келесі баспалда??а к?теріле алмайды./
1. А?паратты? ?лшем бірліктерін кему ретімен орналастыр.
Петабайт
Байт
Терабайт
Мегабайт
Гигабайт
Бит
Килобайт
Петабайт
Терабайт
Гигабайт
Мегабайт
Килобайт
Байт
Бит
2. 10 санау ж?йесіне аударып, ?су ретімен орналастыр.
256 (8)
101001 (2)
36 (8)
101110 (2)
2С (16)
52 (8)
36 (8)
101001 (2)
52 (8)
2С (16)
101110 (2)
256 (8)
5. Сенім баспалда?ы. /?ойыл?ан с?ра?тар?а «и?» немесе «жо?» деп жауап береді. ?пайы аз о?ушы келесі баспалда??а к?теріле алмайды./
О?ушы?а ?ойылатын с?ра?тар:
- Принтер баспа ??рыл?ысы. (Ия)
- 1 килобайт 8 битке те? (Жо?)
- Компьютер екілік санау ж?йесінде ж?мыс істейді. (Ия)
- Калькулятор ?арапайым есептеулер ж?ргізетін программа. (Ия)
- СD дискіні? к?лемі 1,44 Мбайт. (Жо?)
- Монитор ЭЕМ-ні? негізгі ??рыл?ысы. (Ия)
- Екілік санау ж?йесі 0 мен 9 аралы?ында?ы сандардан т?рады. (Жо?)
- Пернета?та ?ріптік ж?не санды? а?паратты енгізетін ??рыл?ы. (Ия)
- Терезе б?л жа?таушалармен шектелген ?шб?рышты айма?. (Жо?)
- 1 мегабайт 1024 килобайт?а те? (Ия)
- Процессор а?паратты шы?ару ??рыл?ысы. (Жо?)
- Дискжетек Флеш карталарды о?итын ??рыл?ы. (Жо?)
- 8 бит 1 байт?а те?. (Ия)
- Enter б?л а?паратты жою пернесі. (Жо?)
- Файл атауы 1-ден 255 ке дейінгі символдардан ??ралады. (Ия)
?осымша с?ра?:
Адам мен компьютер арасында байланыс орнатушы ж?йе. (Амалды? ж?йе )
6. Білім баспалда?ы. /Со??ы баспалда??а шы??ан о?ушы?а с?ра? ?ойылады. Жауабы д?рыс болса, «Білім кілті» ?сынылады./
С?ра?. 1833 жылы ол программа ар?ылы бас?арылатын «Аналитикалы? машина» жобасын жасады. Б?л машинада ?азіргі компьютерлерде бар барлы? негізгі ??раушылар: бастап?ы сандар мен аралы? н?тижелерді са?тау?а арнал?ан жады, жадыдан алын?ан сандармен амалдарды орындайтын арифметикалы? ??рыл?ы, берілген программа бойынша есептеу барысын ?ада?алап отыратын бас?ару ??рыл?ысы, деректерді енгізу мен оларды басып шы?ару ??рыл?ылары болды. Ал?аш?ы есептеуіш автоматыны? авторы, ?азіргі компьютерді? атасы кім?
Жауабы: М?ндай ал?аш?ы есептеуіш автоматты? авторы а?ылшын о?ымыстысы Чарлз Бэббидж.
Бэббиджді? идеясы ?з уа?ытынан озы? еді. Оны? машинасы ?те к?рделі ??рыл?ы бол?анды?тан, ол кездегі техникалы? м?мкіндік м?ны ж?зеге асыра алмады. Бас?ару ба?дарламасы перфокарта деп атал?ан ?атырма ?а?аздарда?ы тесіктерді? к?мегімен кодталды.
ІІІ. ?орытынды б?лім.
Же?імпаз о?ушы?а «Білім кілті» тапсырылып Ма?тау ?а?азымен, сайыс?а ?атысып 5 баспалда??а шы??ан о?ушылар Ал?ыс хаттармен марапатталады.
Просмотр содержимого документа
«bilim-baspaldagy-9а»
Дарынды балаларға арналған "Дарын" аймақтық мектеп-интернаты
Сабақтың тақырыбы:
"Білім баспалдағы"
(Интеллектуалды сайыс)
Пән: Информатика
Сынып: 9 "А"
Пән мұғалімі: Утегенова М.Д.
Кентау 2013 жыл
Сабақтың тақырыбы: Білім баспалдағы
Мақсаты: оқушылардың білім деңгейін анықтау, танымдық, ойлау қабілеттерін дамыту, пәнге қызығушылығын арттыру.
Білімділік : Оқушылардың информатика пәнінен алған білімдерін сарапқа салу
Дамытушылық: Оқушыларды тапқырлыққа баулып, зейінін, ой –өрісін, белсенділігін дамытып, білімге құштарлығын арттыру.
Тәрбиелік: Өз білімдеріне деген сенімділіктерін нығайту, қиындықтарды жеңе білуге тәрбиелеу.
Түрі: интеллектуалды сайыс.
Жабдығы: интерактивті тақта, «Білім кілті», жауап парағы
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі:
а) сайысқа қатысушылармен танысу;
ә) сайыс турларымен таныстыру.
ІІ. Негізгі бөлім:
1. Ой сергіту баспалдағы. /Сұрақтарға жылдам жауап беріледі. Ұпайы аз оқушы келесі баспалдаққа көтеріле алмайды./
Сұрақтар:
Информатика қандай ғылым? (ақпараттық процестерді зерттейтін ғылым)
Компьютер деген не? (ақпартты өңдеу құрылғысы)
Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі. (бит)
Паскаль тілін енгізген кім? (Никлаус Вирт)
Монитор мен адамның арақашықтығы неше см? (60-70)
Екілік жүйесінің сандары. (0, 1)
«Ақпарат» сөзі қай тілден шыққан? (латын)
Алғашқы есептеу құралы. (саусақ)
Графикалық ақпараттарды компьютерге енгізу құрылғысы. (сканер)
Дыбыс жазуға арналған құрылғы. (микрофон)
Ақпаратты қағазға басып шығару құрылғысы. (принтер)
Компакт – дискіні оқуға арналған құрылғы. (CD – ROM)
Windows амалдық жүйесінде өшірілген файлдар қайда жіберіледі? (себет)
Мәліметтер қорын құруға арналған Microsoft Office-тің құрамына кіретін бағдарлама. (MS Access )
Integer қандай тип? (бүтін)
Символдық және сандық ақпараттарды енгізу құрылғысы. (пернетақта)
Жақтаулармен шектелген төртбұрышты аймақ (Терезе)
Белгілі бір атпен сақталған байттар тізбегі. (файл)
Паскаль тілінде ақпаратты енгізу операторы? (read, readln)
2. Мүмкіндік баспалдағы. /Тест тапсырмалары беріледі. Ұпайы аз оқушы келесі баспалдаққа көтеріле алмайды./
1. Бит дегеніміз не?
А) екілік сан
Ә) 1Кбайт = 1024байт
Б) 0 мен 1 тұратын екілік сан таңбалары
В) сегіз разрядты екілік саннан тұратын информациялар жиыны
Г) 8 Кбайт
2. Информацияларды жинақтау, түрлендіру әдістерін және заңдылықтарын зерттейтін ғылым:
А) Динамика
Ә) Информатика
Б) Логика
В) Кибернетика
Г) Статистика
3. Деректерді енгізуге арналған негізгі құрылғылар:
А) Процессор, принтер және модем
Ә) Пернетақта, тышқан және сканер
Б) Модем, монитор және процессор
В) Принтер, модем және монитор
Г) Монитор, процессор және плоттер
4. Келесінің қайсысы компьютердің негізгі элементі болып табылады?
А) Винчестер
Ә) Микропроцессор
Б) Принтер
В) ДК жадысы
Г) Монитор
5. Ақпарат деп нені түсінеміз?
А) Тек сандық деректерді ғана
Ә) Тек сандық және мәтіндік деректерді ғана
Б) Кез келген сигналдар, деректер немесе мәліметтер
В) Тек мәтіндік деректерді ғана
Г) Құжаттар түрінде ұсынылған деректерді ғана
6. Функционалдық пернелерді көрсетіңіз:
A) 
Ә) Insert, Delete, Home, End
Б) Caps Lock, Scroll Lock, Num Lock
В) F1-F12
Г) Enter, Tab, Ctrl, Alt, Esc
7. Микропроцессор да ... бар:
А) Жады
Ә) Иілгіш дискілер
Б) Басып шығару құрылғысы
В) Енгізу құрылғысы
Г) Тұрақты және оперативті жады
8. Дискетаның негізгі параметрі болып есептеледі:
А) Түсі
Ә) Корпус материалы
Б) Диаметрі
В) Биіктігі
Г) Қалыңдығы
9. Магниттік дискідегі жинақтауыштар түрлері қандай?
А) Қатты және жұмсақ
Ә) Иілгіш және қатқыл
Б) Бос және толық
В) Кеңейтілген және қарапайым
Г) Енгізу және шығару
10. Меншіктеу командасы қалай жазылады:
А) =
Ә)
Б) =
В) :=
Г) =:
| № | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| жауабы | Б | Ә | Ә | Ә | Б | В | Г | Б | А | В |
3. Таңдау баспалдағы. /3 тақырып бойынша сұрақтар қойылады. Оқушылар тақырып бөлімі мен ұпай санын өзі таңдайды. Ұпайы аз оқушы келесі баспалдаққа көтеріле алмайды./
ҒАЛЫМДАР
10. 1962 жылы дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасы құрастырған француз математигі.
(Блез Паскаль)
20. ХҮІІ ғасырдың басында логарифм түсінігін енгізген шотландиялық математик. (Джон Неппер)
30. Дүние жүзі бойынша 1846 жылы алғашқы есептеуіш машинасына алғашқы бағдарлама жазған бірінші бағдарламалаушы. (Ада Лавлейс)
ТАРИХ және құралдар
10. Бұл құралдын дәл қашан пайда болған уақытын осы кезге дейін ешкім айта алмайды. Деректерге қарағанда, оның жасы 2000 -5000 жылдар шамасында, ал пайда болған жері Қытай немесе ертедегі Египет,тіпті ежелгі Греция болуы да мүмкін. Оның өзгертілген түрі осы күнге дейін қолданылып келеді. Ол құрал Ресейде XVI- XVII ғасырларда пайда болған. Осы құралды көбейту кестесімен біріктіру жолымен жетілдіруге соңғы талаптану 1921 жылға жатады.
Сұрақ: Бұл құрал қазір қалай аталады? (Есепшот)
20. Қазір әр оқушының қолында жүретін калькулятордың негізін салған құрал қалай аталады? Бұл құралды жетілдірілдіру үшін орыс өнертапқыштары П.Л. Чебышев пен В.Т. Однер көп еңбек етті. (Арифмометр).
30. ЭЕМ-ның буындары мен элементтік базалары. (І буын – электрондық шамдар, ІІ буын – транзисторлар, ІІІ буын – интегралдық схемалар, ІҮ буын – микропроцессорлар, Ү буын – жасанды интеллект.)
ӘРТҮРЛІ
10. Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал? (ДК)
20. Әлемдегі ең бай американдық программист. ( Гейтс Уильям Генри)
30. Бұл қандай құрылғы? (Компьютердің оперативті жадысы (ОЗУ) немесе Random Access Memory мәліметтерді қысқа мерзімге сақтау үшін қызмет етеді.)
4. Сәйкестендіру баспалдағы. /Берілгендерді сәйкестендіреді. Ұпайы аз оқушы келесі баспалдаққа көтеріле алмайды./
1. Ақпараттың өлшем бірліктерін кему ретімен орналастыр.
Петабайт
Байт
Терабайт
Мегабайт
Гигабайт
Бит
Килобайт
Петабайт
Терабайт
Гигабайт
Мегабайт
Килобайт
Байт
Бит
2. 10 санау жүйесіне аударып, өсу ретімен орналастыр.
256 (8)
101001 (2)
36 (8)
101110 (2)
2С (16)
52 (8)
36 (8)
101001 (2)
52 (8)
2С (16)
101110 (2)
256 (8)
5. Сенім баспалдағы. /Қойылған сұрақтарға «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді. Ұпайы аз оқушы келесі баспалдаққа көтеріле алмайды./
Оқушыға қойылатын сұрақтар:
Принтер баспа құрылғысы. (Ия)
1 килобайт 8 битке тең (Жоқ)
Компьютер екілік санау жүйесінде жұмыс істейді. (Ия)
Калькулятор қарапайым есептеулер жүргізетін программа. (Ия)
СD дискінің көлемі 1,44 Мбайт. (Жоқ)
Монитор ЭЕМ-нің негізгі құрылғысы. (Ия)
Екілік санау жүйесі 0 мен 9 аралығындағы сандардан тұрады. (Жоқ)
Пернетақта әріптік және сандық ақпаратты енгізетін құрылғы. (Ия)
Терезе бұл жақтаушалармен шектелген үшбұрышты аймақ. (Жоқ)
1 мегабайт 1024 килобайтқа тең (Ия)
Процессор ақпаратты шығару құрылғысы. (Жоқ)
Дискжетек Флеш карталарды оқитын құрылғы. (Жоқ)
8 бит 1 байтқа тең. (Ия)
Enter бұл ақпаратты жою пернесі. (Жоқ)
Файл атауы 1-ден 255 ке дейінгі символдардан құралады. (Ия)
Қосымша сұрақ:
Адам мен компьютер арасында байланыс орнатушы жүйе. (Амалдық жүйе )
6. Білім баспалдағы. /Соңғы баспалдаққа шыққан оқушыға сұрақ қойылады. Жауабы дұрыс болса, «Білім кілті» ұсынылады./
Сұрақ. 1833 жылы ол программа арқылы басқарылатын «Аналитикалық машина» жобасын жасады. Бұл машинада қазіргі компьютерлерде бар барлық негізгі құраушылар: бастапқы сандар мен аралық нәтижелерді сақтауға арналған жады, жадыдан алынған сандармен амалдарды орындайтын арифметикалық құрылғы, берілген программа бойынша есептеу барысын қадағалап отыратын басқару құрылғысы, деректерді енгізу мен оларды басып шығару құрылғылары болды. Алғашқы есептеуіш автоматының авторы, қазіргі компьютердің атасы кім?
Жауабы: Мұндай алғашқы есептеуіш автоматтың авторы ағылшын оқымыстысы Чарлз Бэббидж.
Бэббидждің идеясы өз уақытынан озық еді. Оның машинасы өте күрделі құрылғы болғандықтан , ол кездегі техникалық мүмкіндік мұны жүзеге асыра алмады. Басқару бағдарламасы перфокарта деп аталған қатырма қағаздардағы тесіктердің көмегімен кодталды.
ІІІ. Қорытынды бөлім.
Жеңімпаз оқушыға «Білім кілті» тапсырылып Мақтау қағазымен, сайысқа қатысып 5 баспалдаққа шыққан оқушылар Алғыс хаттармен марапатталады.
