О?ушыларды? білуі тиіс: информатика п?ні нені о?ытады, а?парат ??ымын, а?парат т?рлерін. А?парат алу к?зі, ?абылдау ж?не беру ортасын;
О?ушыларды? ?йренуі тиіс: информатика ??ымдарына, а?парат?а, а?парат алу к?зіне, ?абылдау ж?не беру ортасына аны?тама беруді;
Дамытушылы?: О?ушыларды? ойлау ?абілетін, логикасын, м?дениеттілік дамыту.
Саба?та ?олданылатын к?рнекті ??ралдар: Компьютер
Саба?ты? ?ту барысы:
1.?йымдастыру кезе?і
ІІ.Саьа?ты? ма?саты мен міндеттерін ?ою
ІІІ.Білімді ?зектендіру
С?ра?тар:
1. Информатика п?ні нені зерттейді?
2. Компьютерді? информатика?а ?андай ?атысы бар?
3. А?парат дегеніміз не?
4. А?паратты ?андай а?парат к?здерінен аласы?дар?
5. А?паратты? ?андай ??деу т?сілдерін білесі?дер?
ІV. Жа?а саба?
Информатика п?ні компьютермен ты?ыз байланысты. Біра?, компьютер – оны? к?мегі ар?ылы а?паратпен ж?мыс істеуге болатын ??рал ?ана.
Информатика – а?паратты алу, жина?тау, са?тау, т?рлендіру, ж?нелту ж?не пайдалану т?сілдері туралы ?ылым.
Адамны? барлы? ?ызметі а?паратпен байланысты. Кез келген тама?ты пісіру ?шін о?ан ?ажетті заттар мен дайындау жолын білу керек. Т.с.с
А?парат – са?тау, т?рлендіру, ж?нелту ж?не пайдалану нысаны болып таблатын ?орша?ан ?лем туралым?леметтер.
Сендер к?нде ?андай да бір а?парат аласы?дар. А?паратты ала отырып, оны ?абылдайсы?дар, игересі?дер, ?айта ??дейсі?дер.А?паратты ата-аналары?а, достары?а жеткізулері? м?мкін. Я?ни, а?парат к?зі ж?не оны ?абылдаушы бар. Адам а?паратты сезім м?шелері ар?ылы ?абылдайды.
?алымдарды? деректері бойынша біз а?паратты? 81%-ын к?ру ар?ылы, 10%-ын –есту, 4%-ын иіскеу,3%-ын- д?м сезу ж?не 2%-ын- сезу ар?ылы аламыз.
Сонымен ?атар ?рбір адам жеке-дара м?мкіндіктерге ие. Мысалы, дизаинерді? к?ру ?абілеті, музыкантты? есту ?аблеті жа?сы дамы?ан. Сендерді? кейбіреулері? жа?а материалды кітаптан о?ып жа?сы т?сінсендер, ?лдекім біреу айтып берсе арты? т?сінеді, ал та?ы біреулері?е т?сіну ?шін практикалы? тапсырманы ?здері? орындап шы??андары? ы??айлы.
А?паратты? т?рлері
Адамны? а?паратты ?андаи а?паратты? арнамен ?абылдауына байланысты, ол ?рт?рлі болады.
Мысалы, та?ертен са?атты? шылдырын адам есту м?шесі-??ла?пен ?абылдайды. А?парат к?зі ?о?ыраулы са?ат болып табылады. Ал а?паратты ?абылдаушы-адам. А?парат ?й?ыдан оянатын уа?ыт келгені туралы м?ліметті жеткізіп т?р. А?паратты? м?ндай т?рі естілетін а?парат деп аталады.
Сонымен, адамны? ?абылдау т?сілдері бойынша а?парат к?рінетін, естілетін, д?м сезу, иіскеу ж?не сезу ар?ылы болып б?лінеді.
Б?л а?паратты? ?зі (мысалы,к?рінетін) ?рт?рлі бейнеленуі м?мкін: сан, м?тін немесе сурет т?рінде. М?селен, автот?ра?ты?ы машиналарды? санын 5санымен, «бес» с?зімен жазыл?ан м?тінмен ж?не оларды? суретін салу ар?ылы бейнелеуге болады.
Я?ни,а?паратты та?ы бейнелеу т?сілдеріне ?арай да т?рге б?луге болады.
Бейнелеу т?сілдеріне ?арай а?парат санды?, м?тіндік, графикалы?, дыбысты? ж?не видеоа?парат болуы м?мкін. А?паратты? б?л т?рлері ?азілгі кезде компьютерде табысты к?рсетіледі.
А?паратты ??деу т?сілдері
А?паратты са?тау
А?паратты ?айта-?айта пайдалану ж?не оны тасмалдау ?шін а?паратты са?тауды? ма?ызы ?те зор. А?паратты са?тау ?шін адамдар жадыны немесе «сырт?ы» тасы?ыштарды ?олданады. Ерте заманда б?л ма?сатта тастар мен папирус пайдаланылады. ?азіргі а?парат ?а?аз бен электронды? тасы?ыштарда – дискілер мен флешкаларда са?талады.
Егер а?паратты? к?лемі ?те ?лкен болса, онда ?зі?е керекті а?паратты табу ?иын?а т?седі. Б?л жа?дайда а?парат белгілі бір т?ртіппен реттелуі тиіс. Реттелген ащ?парат?а ?рт?рлі картотекаларды (кітапханаларда?ы, емханаларда?ы) жатд?ызу?а боладыа?паратты бумалар?а ?лестіріп са?тау?а, алфавит бойынша, жазыл?ан к?ні бойынша ж?не т.б с?рыптау?а болады.
А?паратты ж?нелту.
А?парат т?ра?ты жеткізіліп отырады. А?паратты алыс жерлерге жеткізу ?шін адамдар ?рт?рлі ??ралдар ойлап шы?ар?ан. Олар?а телеграфты, телефонды теледидарды Интернетті ж?не бас?аларды жат?ызу?а болады.
А?паратты ж?нелту ?шін ?олданылатын ??рыл?ыларды а?паратты жеткізу арнасы деп атайды.
А?паратты жеткізу ?рдісіне ?р?ашан а?парат к?зі ж?не оны ?абылдаушы болады. А?парат к?зі а?паратты ж?нелтеді, ал ?абылдаушы – оны ?абылдайды.
А?паратты ??деу а?паратты? кез келген ?згеруі оны? ??делуі деп аталады А?паратты ??деу оны? бастап?ы т?рден бас?а т?рге айналуын немесе а?парат мазм?ныны? ?згеруін білдіреді. А?паратты ??деу н?тижесін адам ары ?арай ?з ?ажетіне жаратады
А?паратты са?тау?а, жеткізуге, ??деуге болады.
А?паратты тасымалдау ?дерісіне ?р?ашан а?парат к?зі ж?не оны ?абылдаушы ?атысады.
А?паратты ??деу н?тежиесін адам ары ?арай ?з ?ажетіне жаратады.
Ба?ылау с?ра?тары мен тапсырмалар
1. «А?парат» термині туралы жа?адан не білді?дер?
2. Сендерге ?андай а?парат тасы?ыштар белгілі?
3. ?азіргі кезде а?паратты? ?андай т?рлері бар?
4. Адам а?паратты ?андай сезім м?шелері ар?ылы ?абылдайды?
5. А?парат?а ?андай амалдар ?олдану?а болады?
6. Адам а?паратты ?алай са?тайды?
7. А?паратты ?айда са?тау?а болады?
8. А?паратты ж?нелту арналары деген не:
9. Адам а?паратты ?алай ??дейді?
V. ?йге тапсырма: Информатика. А?парат. А?паратты? алуан
т?рлілігі ж?не оларды ??деуді? т?сілдері.
VІ. Ба?алау
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Информатика. А?парат. А?паратты? алуан т?рлілігі ж?не оларды ??деуді? т?сілдері. »
Сабақтың тақырыбы: Информатика. Ақпарат. Ақпараттың алуан
түрлілігі және оларды өңдеудің тәсілдері.
Сабақтың мақсаты: оқушыларды ақпарат, информатика ұғымы, түрі және қасиеттерімен таныстыру
Оқушылардың білуі тиіс: информатика пәні нені оқытады, ақпарат ұғымын, ақпарат түрлерін. Ақпарат алу көзі, қабылдау және беру ортасын;
Оқушылардың үйренуі тиіс: информатика ұғымдарына , ақпаратқа, ақпарат алу көзіне, қабылдау және беру ортасына анықтама беруді;
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикасын, мәдениеттілік дамыту.
Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: Компьютер
Сабақтың өту барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі
ІІ.Саьақтың мақсаты мен міндеттерін қою
ІІІ.Білімді өзектендіру
Сұрақтар:
1. Информатика пәні нені зерттейді?
2. Компьютердің информатикаға қандай қатысы бар?
3. Ақпарат дегеніміз не?
4. Ақпаратты қандай ақпарат көздерінен аласыңдар?
5. Ақпараттың қандай өңдеу тәсілдерін білесіңдер?
ІV. Жаңа сабақ
Информатика пәні компьютермен тығыз байланысты. Бірақ, компьютер – оның көмегі арқылы ақпаратпен жұмыс істеуге болатын құрал ғана.
Информатика – ақпаратты алу, жинақтау, сақтау, түрлендіру, жөнелту және пайдалану тәсілдері туралы ғылым.
Адамның барлық қызметі ақпаратпен байланысты. Кез келген тамақты пісіру үшін оған қажетті заттар мен дайындау жолын білу керек. Т.с.с
Ақпарат – сақтау, түрлендіру, жөнелту және пайдалану нысаны болып таблатын қоршаған әлем туралымәлеметтер.
Сендер күнде қандай да бір ақпарат аласыңдар. Ақпаратты ала отырып, оны қабылдайсыңдар, игересіңдер, қайта өңдейсіңдер.Ақпаратты ата-аналарыңа, достарыңа жеткізулерің мүмкін. Яғни, ақпарат көзі және оны қабылдаушы бар. Адам ақпаратты сезім мүшелері арқылы қабылдайды.
Ғалымдардың деректері бойынша біз ақпараттың 81%-ын көру арқылы, 10%-ын –есту, 4%-ын иіскеу,3%-ын- дәм сезу және 2%-ын- сезу арқылы аламыз.
Сонымен қатар әрбір адам жеке-дара мүмкіндіктерге ие. Мысалы, дизаинердің көру қабілеті, музыканттың есту қаблеті жақсы дамыған. Сендердің кейбіреулерің жаңа материалды кітаптан оқып жақсы түсінсендер, әлдекім біреу айтып берсе артық түсінеді, ал тағы біреулеріңе түсіну үшін практикалық тапсырманы өздерің орындап шыққандарың ыңғайлы.
Ақпараттың түрлері
Адамның ақпаратты қандаи ақпараттық арнамен қабылдауына байланысты, ол әртүрлі болады.
Мысалы, таңертен сағаттың шылдырын адам есту мүшесі-құлақпен қабылдайды. Ақпарат көзі қоңыраулы сағат болып табылады. Ал ақпаратты қабылдаушы-адам. Ақпарат ұйқыдан оянатын уақыт келгені туралы мәліметті жеткізіп тұр. Ақпараттың мұндай түрі естілетін ақпарат деп аталады.
Сонымен, адамның қабылдау тәсілдері бойынша ақпарат көрінетін, естілетін, дәм сезу, иіскеу және сезу арқылы болып бөлінеді.
Бұл ақпараттың өзі (мысалы,көрінетін) әртүрлі бейнеленуі мүмкін: сан, мәтін немесе сурет түрінде. Мәселен, автотұрақтығы машиналардың санын 5санымен, «бес» сөзімен жазылған мәтінмен және олардың суретін салу арқылы бейнелеуге болады.
Яғни,ақпаратты тағы бейнелеу тәсілдеріне қарай да түрге бөлуге болады.
Бейнелеу тәсілдеріне қарай ақпарат сандық, мәтіндік, графикалық, дыбыстық және видеоақпарат болуы мүмкін. Ақпараттың бұл түрлері қазілгі кезде компьютерде табысты көрсетіледі.
Ақпаратты өңдеу тәсілдері
Ақпаратты сақтау
Ақпаратты қайта-қайта пайдалану және оны тасмалдау үшін ақпаратты сақтаудың маңызы өте зор. Ақпаратты сақтау үшін адамдар жадыны немесе «сыртқы» тасығыштарды қолданады. Ерте заманда бұл мақсатта тастар мен папирус пайдаланылады. Қазіргі ақпарат қағаз бен электрондық тасығыштарда – дискілер мен флешкаларда сақталады.
Егер ақпараттың көлемі өте үлкен болса, онда өзіңе керекті ақпаратты табу қиынға түседі. Бұл жағдайда ақпарат белгілі бір тәртіппен реттелуі тиіс. Реттелген ащқпаратқа әртүрлі картотекаларды (кітапханалардағы, емханалардағы) жатдқызуға боладыақпаратты бумаларға үлестіріп сақтауға, алфавит бойынша, жазылған күні бойынша және т.б сұрыптауға болады.
Ақпаратты жөнелту.
Ақпарат тұрақты жеткізіліп отырады. Ақпаратты алыс жерлерге жеткізу үшін адамдар әртүрлі құралдар ойлап шығарған. Оларға телеграфты, телефонды теледидарды Интернетті және басқаларды жатқызуға болады.
Ақпаратты жөнелту үшін қолданылатын құрылғыларды ақпаратты жеткізу арнасы деп атайды.
Ақпаратты жеткізу ұрдісіне әрқашан ақпарат көзі және оны қабылдаушы болады. Ақпарат көзі ақпаратты жөнелтеді, ал қабылдаушы – оны қабылдайды.
Ақпаратты өңдеу ақпараттың кез келген өзгеруі оның өңделуі деп аталады Ақпаратты өңдеу оның бастапқы түрден басқа түрге айналуын немесе ақпарат мазмұнының өзгеруін білдіреді. Ақпаратты өңдеу нәтижесін адам ары қарай өз қажетіне жаратады
Ақпаратты сақтауға, жеткізуге, өңдеуге болады.
Ақпаратты тасымалдау үдерісіне әрқашан ақпарат көзі және оны қабылдаушы қатысады.
Ақпаратты өңдеу нәтежиесін адам ары қарай өз қажетіне жаратады.
Бақылау сұрақтары мен тапсырмалар
1. «Ақпарат» термині туралы жаңадан не білдіңдер?
2. Сендерге қандай ақпарат тасығыштар белгілі?
3. Қазіргі кезде ақпараттың қандай түрлері бар?
4. Адам ақпаратты қандай сезім мүшелері арқылы қабылдайды?
5. Ақпаратқа қандай амалдар қолдануға болады?
6. Адам ақпаратты қалай сақтайды?
7. Ақпаратты қайда сақтауға болады?
8. Ақпаратты жөнелту арналары деген не:
9. Адам ақпаратты қалай өңдейді?
V. Үйге тапсырма: Информатика. Ақпарат. Ақпараттың алуан
