Сабақтың тақырыбы: Енгізу және шығару, меншіктеу операторын пайдаланып,
бағдарламалар құру.
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың алған білімдерін арттыру, жүйелеу,
блок-схема және бағдарлама құру практикалық білімдерін тексеру;
Сабақтың типі: Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Сабақтың түрі: практикалық жұмыс
Оқыту әдісі: сөздік,көрнекі, практикалық, проблемалық -іздену
Оқыту формасы: ұжымдық, жеке
Сабақ көрнекілігі: интерактивті тақта, слайд, Паскаль бағдарламасы, үлестірме бетшелер
Пәнаралық байланыс: ағылшын, математика, қазақ әдебиеті.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру
а/ оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, сынып журналын толтыру;
ә/ сынып тазалығына, техникалық құрылғылардың іске қосылып тұруына
назар аудару;
І. Үй тапсырмасын тексеру,қайталау
Мақсат: Түрлі оқу элементтері көмегімен үй тапсырмасын тексеру арқылы, сабаққа дайындықтарын тексеру
«Алтын қақпа» интеллектуалды ойын / тапсырмалармен жұмыс,
сұрақ- жауап/
Тас қақпа
1.Ақиқат пікірді тап
Күміс қақпа
Шама түрін (типін) анықта:
Алтын қақпа
Сәйкестікті орында.
Сандық
Сұрақ-жауап
1.Оператор дегеніміз не, ол қалай жазылады ?
2.Жазылу түрі қандай?
3.Операторларды пайдаланып не істеуге болады?
4.Операторлар нешеге бөлінеді? Олардың құрамы.
5. Паскаль тілін кім шығарды ?
6. Паскаль тіліндегі програма құрылымы қандай ?
7. Паскальтілінің негізгі элементтерін ата.
8. Меншіктеу операторы қандай қызмет атқарады ?
9. Енгізу операторының негізгі қызметі қандай ?
10. Шығару операторының негізгі қызметі қандай ?
11. Көшу операторы не үшін қажет ?
12. Бос оператор дегеніміз не ?
Құлып
Өрнектерді Паскаль тіліне аударып жаз.
І топ: y= (а-в)²/(а+2в);
ІІ топ: y= (с+а)²/(с-4в);
І топ: y= (sin²x+cos²x)/x³;
ІІ топ: y= (x-y)³/(sin²x-cos²x);
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Жаңа материалмен жұмыс.
а/ Турбо Паскаль ортасында бағдарлама құру
1.Табан дөңгелегінің радиусы R,биіктігі h
болатын цилиндрдің толық бетін табың дар. Sт.б=2Pi *R(R+h); r=2.5; h=4.7; Pi-3.14;
Program Цилиндр;
Const PI=3.14159;
var R, h, v, s: real;
begin
read (R, h, s);
r:=2.5;
h=4.7;
s:= 2*pi*r*(r+h);
v:=p*sqr(r)*h;
writeln (‘ silindrdin tolic beti s=‘,s:6:3);
writeln (‘ silindrdin kolemi v=‘,v:6:3);
end.
№1 Екі санның қосындасын табу программасын құру керек.
Program kosindi;
Var a, b, x integer;
Begin
Write (‘a, b-сандарын енгіз');
Readln(a, b);
X:=a+b;
Writeln(‘x =’,x);
End.
№2 Екі санның бөліндісін табу программасын құру керек.
Program bolindi;
Var a, b, x:real;
Begin
Write (‘a, b-сандарын енгіз');
Readln(a, b);
X:=a/b;
Writeln(‘x=’,x);
End.
№3 Екі санның қосындысының квадраттарын және көбейтіндісін табу программасын құру керек. х = (a+ b) [1], у = a* b
Program esep 1;
Var a, b, x, y:integer;
Begin Write (‘a. b- сандарын енгіз’);
Readln (a, b);
X:=sqr (a+b);
Y:= a*b;
Writeln (‘x=’, x);
Writeln (‘y=’, y);
End.
ІҮ.Пысықтау, бекіту
а/Компьютермен жұмыс. Есептер шығару.
Берілген тапсырмалардың бағдарламасын жазып, компьютерде орындаңдар.
Диктант.Берілген бағдарлама мәтінін оқушылармен бірге жазып шығу.
Шардың радиусы берілген, шардың көлемін табу бағдарламасын жазу керек
Программаның аты ESEP1- оқушылар жазу керек – Program ESEP1;
Тұрақтылар бөлімінде PI тең 3,14159 – оқушылар жазу керек – const PI=3.14159;
Айнымалылар бөлімі -оқушылар жазу керек – var
Шар радиусы нақты сан - оқушылар жазу керек - r: real;
Шар көлемі нақты сан - оқушылар жазу керек - v: real;
Операторлар бөлімі ашылады - оқушылар жазу керек - begin
Шар радиусы мәнін енгізуге ұсыныс - оқушылар жазу керек - Writeln(‘r – мәнін енгізіңдер’);
Шар радиусының мәнін енгізу (оқып алу) операторы - оқушылар жазу керек - Read(r);
Шар көлемін есептеу формуласы Паскаль тілінде - оқушылар жазу керек - V:=4*PI*r*r*r;
Нәтижені экранға шығару, шығару форматы бойынша нәтижеге 8 орын беріледі ал бөлшек бөліміне 3 орын беріледі - оқушылар жазу керек - Writeln (‘ V=’, V:8:3);
Бағдарлама соңы - оқушылар жазу керек - End.
Program ecep1;
const PI=3.14159;
Var r, v: real;
Begin
Writeln(‘r – мәндерін енгіз’);
Read(r);
V:=4*PI*r*r*r;
Writeln(‘V:=’,V:8:3);
End.
Шыққан бағдарламаны компьютерде теріп, нәтижесін алу керек.
N-ге дейінгі бүтін сандардың қосындысын есептейтін бағдарлама құру керек.
ә/ тест
1. Раscal тілінің бос операторлары?
а/ integer, real; б/ begin, end;
в/ for, to, do; г/ if, then, else;
2.Программада қандай бөлім міндетті түрде болуы керек?
а/Label бөлімі; б/type бөлімі;
в/var бөлімі; г/begin…end бөлімі;
3.Меншіктеу операторы қайсы жағдайда қате жазылған?
а/b+1:=a; б/a:=5;
в/a:=b; г/a:=a+b;
4.Егер i: Integer, x: Real болса, қайсы жолда қате болады?
а/ i:=x; б/x:=I;
в/x:=i/10; г/i:=i+1;
5. Компьютердің негізгі бөліктеріне нелер жатады?
- Монитор,динамик,жүйелік блок.
- Монитор,жүйелік блок,пернетақта.
- Принтер,сканер,пернетақта.
6.Пернетақта қандай құрылғы?
- Енгізу
- Шығару
- Есте сақтау
7.Read – бұл.
- Деректі оқиды
- Деректі тексереді
- Деректі енгізеді
8.Егер есепте логикалық шарт қарастырылса?
- Сызықтық алгоритм
- Логикалық алгоритм
- Тармақталған алгоритм
9.Write –бұл.
- Деректі оқиды
- Деректі енгізеді
- Деректі шығарады
10.Енгізу операторы:
- Write
- Read
- Real
11.Төмендегілердің ішінен қарапайым операторды ата?
- Меншіктеу
- Тармақталу
- Таңдау
12.Оқу операторын ата?
- Input
- Output
- Read
Ү. Қорытынды бөлім.
а/ Оқушы білімін бағалау
ә/ Үйге тапсырма беру
Оқушы білімін бағалау.
Оқушылар сабақ бойы жинаған ұпайларын санап, оны қосып бағалау норамсымен танысып,бірін-бірі бағалайды.
- Сабақтағы өз жұмыстарыңызға баға беріңіздер. Өздеріңнің сабақтан кейінгі көңіл – күйлеріңді көңіл - күй нышанымен (смайлик) білдіріп, мониторға жапсырып қойыңдар.
- Сабақта сіздермен бірге жұмыс жасау мен үшін үлкен мәртебе. Сабақ соңында сіздерге өзімнің көңіл – күйімді де білдіргім келеді.
Сабақ аяқталды. Сау болыңыздар
Үйге тапсырма
1. Тапсырма 6,7,8. Берілген есепке бағдарлама құру.
