kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Ашы? саба?: "Таби?ат -тіршілікті? к?зі"

Нажмите, чтобы узнать подробности

                        Таби?ат -тіршілікті? к?зі

Ашы? т?рбие са?аты


К?ктем келді.
К?ктем келді, ?андай ?ажап, тамаша,
Жандар едік ойнап ?скен балаша.
?ырда?ы шал?ын ?сем г?лге оранып,
??лпырады, ??лпырады - ау жа?аша.

К?ктем келді, о таби?ат, жер ана
К?зі?ді сал айнала?а, ма?ан да.
?ыс т?ссін, мейлі, к?з т?ссе де б?л к?ктем,
Сайрап т?рар б?лб?лша мені? санамда.

К?ктем, сенсі? тіршілікті? к?ткені,
Сен келген со? жылынар ?ыр б?ктері
Болшы м??гі ж?регімні? шуа?ы,
Сайрап салар к??ілімні? к?ктемі.

К?ктем, к?ктем, ?зі? неткен кербез е?,
Жайнады ?ой, таулар, б?ктер, б?л ?зен.
С?лулы? пен сымбаты?ды ?н ?ылып,
Бел орта?да ойна? салып мен келем.
К?ктемні? шуа?ты к?ні ?андай тамаша?! К?ктеммТаби?ат. тіршіліксі? т?нып т?р?ан!

 

Сен – к?нсі?!
К?терілген к?ліп ?ырдан.
Сен – к?лсі?! Сен – орман!
Сен – б?ла?сы?!
Адамды с?лулы??а ??ны?тыр?ан!
Таби?ат – адамзатпен бірт?тас д?ние. Таби?ат, Жер-ана, Ту?ан жер, Атамекен - ??ла??а жылы естіліп, шатты? сезімін ?ялататын ?лы ??ымдар. Таби?ат - адамны? бойына ?уат, к??іліне шабыт, сезіміне л?ззат шапа?атын ?ялататын с?лулы? пен ?семдік ?лемі. Таби?ат - адам денсаулы?ыны? са?шысы, жан?а дауа, шипагер. Ертеден ?ал?ан «К?зі?ді ?алдыр – б?ла? к?зін аша ж?р, ізі?ді ?алдыр – жа?сы істен м?ра шаша ж?р, ?зі?ді ?алдыр – ба?ша ?сіріп жаса н?р» деген с?здерде ?мірдегі ?зі?нен кейінгі ?рпа?ы?а ?лмейтін м?ра ?алдыр, сонда «сені? ?олдан к?зін аш?ан б?ла?ы?, жа?сы істері? – шыра?ы?, ал жасыл орман – ??нары? болма?» деп ?сиет ?алдыр?ан. Хал?ымызды? ма?танышы, ?алым ен бірге с?ні кіріп, жа?ар?ан таби?атымызды таза ?стап, аял

Таби?ат дегенді ?алай т?сінесі?дер? 

-Таби?ат ! осы бір с?з ж?рекке жылы, к??ілге ?онымды естіледі. Таби?ат с?зінде ?аншама тере? ой, ма?ына, ?ла?атты мол ??ым, т?жырымы ке? ой жатыр деуге болады. 

-Таби?ат к?ллі тіршілік атаулыны? ??тты ?оныс –мекені, алтын ?я бесігі, ??т –берекесі. Адам ?шін таби?ат –е? ?асиетті де ?астерлі ??ым. 

-Таби?атты ?аза? хал?ыны? бар ?мір – тіршілігі таби?атпен ете?е байланыста. Таби?ат?а аялы ала?ан, жылы ж?рек сезімі, к?зді? ?арашы?ындай ?ам?олы? керек екеніне ерекше м?н берген. 

ІІ кезе?:
Ж?мба? шешу. К?ктемде к?гереді,
Жазда ырыс?а б?ленеді.
К?зде пісіп мар?аяды,
?ыста бірден ?артаяды. (Жер) 

- Жерді? тіршілік ?шін ?андай пайдасы бар?
-Таби?атты? басты байлы?ы – жер. Жер –бізді? ?азынамыз, байлы?ымыз.
Жер бізді? алтын бесігіміз. Анамызды ?алай жа?сы к?рсек, табиаттымызды да, с?йе білуіміз керек. 

* Халы? батыры Бауыржан Момыш?лы «С?лулы? дегенні? тамыры таби?ат » деген. С?лулы? деген таби?атты? к?ркі. Мысалы: г?л ?андай ?, а?дарымыз ше?, а?аштарымыз ше? ??старымыз ше? Осыларды? барлы?ы таби?атты? с?лулы?ын білдіреді. 
ау - бізді? парызымыз. ?йткені «болаша? біздерден басталады».

Таби?атты ?ор?ау туралы маман болса? не істер еді?дер?
Сынып?а жалпы с?ра?.
«Ту?ан жер таби?атын ?ор?ау керек пе, ?лде жо? па?» 
О?ушыларды? пікірін талдау
?орытынды: 
?аза?стан Республикасыны? Конституциясында « ?аза?стан Республикасыны? ?рбір азаматы таби?атты ?ор?ау?а ж?не са?тау?а міндетті» делінген.
Ту?ан жерді с?ю –парыз,
С?ю ?шін білу – парыз
?асиетін ??у – парыз,
К?зеті?де т?ру –парыз

Таби?ат?а байланысты ?андай ма?ал-м?тедер білеміз?
К?лді? к?ркі –??ра?, 2. Орман –ел д?улеті,
Тауды? к?ркі – б?ла?. Жер с?улеті.

3. Сулы жер –нулы жер. 4. А?аш ексе? аялап,
Басы?да болар саяба?. 

Таби?ат – адамзатпен бірт?тас д?ние. Таби?ат, Жер-ана, Ту?ан жер, Атамекен - ??ла??а жылы естіліп, шатты? сезімін ?ялататын ?лы ??ымдар. Таби?ат - адамны? бойына ?уат, к??іліне шабыт, сезіміне л?ззат шапа?атын ?ялататын с?лулы? пен ?семдік ?лемі. Таби?ат - адам денсаулы?ыны? са?шысы, жан?а дауа, шипагер. Ертеден ?ал?ан «К?зі?ді ?алдыр – б?ла? к?зін аша ж?р, ізі?ді ?алдыр – жа?сы істен м?ра шаша ж?р, ?зі?ді ?алдыр – ба?ша ?сіріп жаса н?р» деген с?здерде ?мірдегі ?зі?нен кейінгі ?рпа?ы?а ?лмейтін м?ра ?алдыр, сонда «сені? ?олдан к?зін аш?ан б?ла?ы?, жа?сы істері? – шыра?ы?, ал жасыл орман – ??нары? болма?» деп ?сиет ?алдыр?ан. Хал?ымызды? ма?танышы, ?алым 

Шо?ан У?лиханов та: «Таби?ат пен адам! ?зі?із айты?ызшы, тіршілікте одан ?ажап, олардан ??пия не бар? ?аза?тар киеге ?лкен м?н береді. Таби?атты, кейбір жануарлар мен ??старды, к?шпелі т?рмыс?а ?ажетті заттарды киелі деп ?астерлейді. Осы атал?андарды ??рмет т?ту, ырым - жорасын жасаттыру адам баласына ба?ыт пен байлы?, ??т ?келеді» деп, атап к?рсеткен. Адам – таби?атты? ажырамас б?лігі. Сонды?тан хал?ымызда «Жер-Ана» деген егіз ??ым ?алыптас?ан. Жерді ?з Анасындай, Анасын К?ндей ?астерлеу Ата ?оста?ан салтымыз. «Жер шо?ты?ы – К?кшетау», «Жер жаннаты – Жетісу» деп, бабаларымыз ту?ан жерге, таби?ат?а деген ысты? махаббатын білдірген. Сол кезде-а? ?аза? «Су ішкен ??ды?ы?а т?кірме», «Б?ла? к?рсе?, к?зін аш», - деп, жас ?рпа?ты? бойына таби?атты ?ор?ау?а т?рбиелеген. Сол т?рбие, бабалар сал?ан игі д?ст?р б?гінгі к?ні де жал?асын тауып жатыр. Дегенмен, таби?ат Ана?а б?гінгі к?нні? к?зімен ?арайын болса?, ?орша?ан ортамызды? шынымен де жетімдік тартып отыр?ан т?стары бар. О?ан,?рине, б?гінгі заман ?ажеттілігі, ?мір талабы себеп болып отыр. Елді? ?рлеп, шары?та?аны ?аншалы?ты ма?ызды болса, таби?атты? тазалы?ы да соншалы?ты ма?ызды.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Ашы? саба?: "Таби?ат -тіршілікті? к?зі" »

Табиғат -тіршіліктің көзі

Ашық тәрбие сағаты


Көктем келді..
Көктем келді, қандай ғажап, тамаша,
Жандар едік ойнап өскен балаша.
Қырдағы шалғын әсем гүлге оранып,
Құлпырады, құлпырады - ау жаңаша.

Көктем келді, о табиғат, жер ана
Көзіңді сал айналаңа, маған да.
Қыс түссін, мейлі, күз түссе де бұл көктем,
Сайрап тұрар бұлбұлша менің санамда.

Көктем, сенсің тіршіліктің күткені,
Сен келген соң жылынар қыр бөктері
Болшы мәңгі жүрегімнің шуағы,
Сайрап салар көңілімнің көктемі.

Көктем, көктем, өзің неткен кербез ең,
Жайнады ғой, таулар, бөктер, бұл өзен.
Сұлулық пен сымбатыңды ән қылып,
Бел ортаңда ойнақ салып мен келем.
Көктемнің шуақты күні қандай тамаша?! КөктеммТабиғат ... тіршіліксің тұнып тұрған!


Сен – күнсің!
Көтерілген күліп қырдан .
Сен – көлсің! Сен – орман!
Сен – бұлақсың!
Адамды сұлулыққа құнықтырған!
Табиғат – адамзатпен біртұтас дүние. Табиғат, Жер-ана, Туған жер, Атамекен - құлаққа жылы естіліп, шаттық сезімін ұялататын ұлы ұғымдар. Табиғат - адамның бойына қуат, көңіліне шабыт, сезіміне ләззат шапағатын ұялататын сұлулық пен әсемдік әлемі. Табиғат - адам денсаулығының сақшысы, жанға дауа, шипагер. Ертеден қалған «Көзіңді қалдыр – бұлақ көзін аша жүр, ізіңді қалдыр – жақсы істен мұра шаша жүр, өзіңді қалдыр – бақша өсіріп жаса нұр» деген сөздерде өмірдегі өзіңнен кейінгі ұрпағыңа өлмейтін мұра қалдыр, сонда «сенің қолдан көзін ашқан бұлағың, жақсы істерің – шырағың, ал жасыл орман – құнарың болмақ» деп өсиет қалдырған. Халқымыздың мақтанышы, ғалым ен бірге сәні кіріп, жаңарған табиғатымызды таза ұстап, аял

Табиғат дегенді қалай түсінесіңдер? 

-Табиғат ! осы бір сөз жүрекке жылы, көңілге қонымды естіледі. Табиғат сөзінде қаншама терең ой, мағына, ұлағатты мол ұғым, тұжырымы кең ой жатыр деуге болады. 

-Табиғат күллі тіршілік атаулының құтты қоныс –мекені, алтын ұя бесігі, құт –берекесі. Адам үшін табиғат –ең қасиетті де қастерлі ұғым. 

-Табиғатты қазақ халқының бар өмір – тіршілігі табиғатпен етеңе байланыста. Табиғатқа аялы алақан, жылы жүрек сезімі, көздің қарашығындай қамқолық керек екеніне ерекше мән берген. 

ІІ кезең:
Жұмбақ шешу. Көктемде көгереді,
Жазда ырысқа бөленеді.
Күзде пісіп марқаяды,
Қыста бірден қартаяды. (Жер) 

- Жердің тіршілік үшін қандай пайдасы бар?
-Табиғаттың басты байлығы – жер. Жер –біздің қазынамыз, байлығымыз.
Жер біздің алтын бесігіміз. Анамызды қалай жақсы көрсек, табиаттымызды да, сүйе білуіміз керек. 

* Халық батыры Бауыржан Момышұлы «Сұлулық дегеннің тамыры табиғат » деген. Сұлулық деген табиғаттың көркі. Мысалы: гүл қандай ?, аңдарымыз ше? , ағаштарымыз ше? құстарымыз ше? Осылардың барлығы табиғаттың сұлулығын білдіреді. ау - біздің парызымыз. Өйткені «болашақ біздерден басталады».

Табиғатты қорғау туралы маман болсаң не істер едіңдер?
Сыныпқа жалпы сұрақ.
«Туған жер табиғатын қорғау керек пе, әлде жоқ па?» 
Оқушылардың пікірін талдау
Қорытынды: 
Қазақстан Республикасының Конституциясында « Қазақстан Республикасының әрбір азаматы табиғатты қорғауға және сақтауға міндетті» делінген.
Туған жерді сүю –парыз,
Сүю үшін білу – парыз
Қасиетін ұғу – парыз,
Күзетіңде тұру –парыз

Табиғатқа байланысты қандай мақал-мәтедер білеміз?
Көлдің көркі –құрақ, 2. Орман –ел дәулеті,
Таудың көркі – бұлақ. Жер сәулеті.

3. Сулы жер –нулы жер. 4. Ағаш ексең аялап,
Басыңда болар саябақ. 

Табиғат – адамзатпен біртұтас дүние. Табиғат, Жер-ана, Туған жер, Атамекен - құлаққа жылы естіліп, шаттық сезімін ұялататын ұлы ұғымдар. Табиғат - адамның бойына қуат, көңіліне шабыт, сезіміне ләззат шапағатын ұялататын сұлулық пен әсемдік әлемі. Табиғат - адам денсаулығының сақшысы, жанға дауа, шипагер. Ертеден қалған «Көзіңді қалдыр – бұлақ көзін аша жүр, ізіңді қалдыр – жақсы істен мұра шаша жүр, өзіңді қалдыр – бақша өсіріп жаса нұр» деген сөздерде өмірдегі өзіңнен кейінгі ұрпағыңа өлмейтін мұра қалдыр, сонда «сенің қолдан көзін ашқан бұлағың, жақсы істерің – шырағың, ал жасыл орман – құнарың болмақ» деп өсиет қалдырған. Халқымыздың мақтанышы, ғалым 

Шоқан Уәлиханов та: «Табиғат пен адам! Өзіңіз айтыңызшы, тіршілікте одан ғажап, олардан құпия не бар? Қазақтар киеге үлкен мән береді. Табиғатты, кейбір жануарлар мен құстарды, көшпелі тұрмысқа қажетті заттарды киелі деп қастерлейді. Осы аталғандарды құрмет тұту, ырым - жорасын жасаттыру адам баласына бақыт пен байлық, құт әкеледі» деп, атап көрсеткен. Адам – табиғаттың ажырамас бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз ұғым қалыптасқан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу Ата қостаған салтымыз. «Жер шоқтығы – Көкшетау», «Жер жаннаты – Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сол кезде-ақ қазақ «Су ішкен құдығыңа түкірме», «Бұлақ көрсең, көзін аш», - деп, жас ұрпақтың бойына табиғатты қорғауға тәрбиелеген. Сол тәрбие, бабалар салған игі дәстүр бүгінгі күні де жалғасын тауып жатыр. Дегенмен, табиғат Анаға бүгінгі күннің көзімен қарайын болсақ, қоршаған ортамыздың шынымен де жетімдік тартып отырған тұстары бар. Оған,әрине, бүгінгі заман қажеттілігі, өмір талабы себеп болып отыр. Елдің өрлеп, шарықтағаны қаншалықты маңызды болса, табиғаттың тазалығы да соншалықты маңызды.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Информатика

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 6 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Ашы? саба?: "Таби?ат -тіршілікті? к?зі"

Автор: Кличжанова Г?лжахан Бахытжан?ызы

Дата: 11.05.2016

Номер свидетельства: 325432


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства