ХХІ ?асыр – а?параттандыру ?асыры, я?ни ?о?амды а?параттандыру болып табылады.
?аза?стан Республикасыны? «Білім туралы» За?ында «Білім беру ж?йесіні? басты міндеті – ?лтты? ж?не жалпы адамзатты? ??ндылы?тар, ?ылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды ?алыптастыру?а ж?не білім алу ?шін ?ажетті жа?дайлар жасау;. о?ытуды? жа?а технологияларын енгізу, білім беруді а?параттандыру» - деп білім беру ж?йесін одан ?рі дамыту міндеттері к?рсетілген. Соларды? бірі білім беруді а?паратттандыру барысында дидактикалы? ж?не о?ыту ??ралы болып компьютер саналады. Сонды?тан кез келген білім беру саласында мультимедиялы? электронды? о?ыту ??ралдары барлы? п?ндерді о?ыту?а пайдаланады.
Жа?а технологияны? бізге ?сынып отыр?ан та?ы бір жетістігі б?л ?рине мультимедиялы? о?улы?ымыз - электронды? о?улы?. Білім беруді? кез келген саласында танымды? белсенділікті арттырып, ойлау ж?йесін ?алыптастыру?а шы?армашылы?пен ж?мыс істеуге жа?дай жасайтын – электронды? о?улы?. Электронды? о?улы?ты пайдалану м??алімні? ?ылыми-?дістемелік потенциалын дамытып, оны? саба? ?стіндегі е?бегін же?ілдетеді. Электронды? о?улы?тарды ?арапайым о?улы?тар?а ?ара?анда пайдалану ы??айлы ж?не оларда ?зін-?зі тексеру ж?йесі бар. Осы электронды? о?улы?ты? арты?шылы?ы болып табылады. М??алім ?шін электронды? о?улы? б?л к?нбе-к?н дамытылып т?ратын ашы? т?рдегі ?дістемелік ж?йе, оны ?рбір о?ытушы ?з педагогикалы? т?жірибесіндегі материалдармен толы?тыра отырып, ары ?арай жетілдіре алады. Электронды? о?улы? ар?ылы т?рлі суреттер, видеок?ріністер, дыбыс ж?не музыка ты?датып к?рсетуге болады. Б?л ?рине, м??алімні? та?та?а жазып т?сіндіргенінен ?лде?айда тиімді, ?рі ?серлі. Ме?герілуі ?иын саба?тарды компьютерді? к?мегімен о?ушылар?а ??ындырса, жа?а та?ырып?а деген баланы? ??штарлы?ы оянады. О?ушыларды? к?пшілігі естігеніні? 5% ж?не к?ргеніні? 20% есте са?тайтыны белгілі. Аудио ж?не видео а?паратты бір мезгілде ?олдану есте са?тауды 40-50% дейін арттырады.
Электронды? о?ытуды? ма?саты – білім беру сапасын ж?не бас?ару тиімділігін арттыру ?шін о?у процесін автоматтандыру, педагогтар мен о?ушыларды е? жа?сы білім беру ресурстарына ж?не технологияларына те? ?ол жеткізуін ?амтамасыз ету. Ал?а ?ой?ан ма?сат?а жету-о?ыту сапасын арттыру?а, мектепті бас?аруды жетілдіруде, сырт?ы ортамен а?паратты? біріктіруге ?кеп со?тырады.
Электронды? о?ыту – б?л кешенді емес бірт?тас, дидактикалы?, ?дістемелік, интерактивті ба?дарламалы? ж?йе ж?не ол о?у материалынан кездесетін ?иынды?тарды артта ?алдырады, ?рі мультимедианы? со??ы м?мкіндіктерін ?олданып, ?ылыми зерттеу ?дістерін толы?тырады. Б?л жерде о?ытуды? т?сінікті, ке? к?лемде ?арастырыл?ан материалдары ?олданылады. Дидактикалы? за?дастырыл?ан жалпы білім ?дістемелік аспектілер, арнайылап о?ыту, негізгі п?н немесе п?ндер тобы ж?не электронды? о?ытуды? ба?дарламалы? на?тылы?ымен ?зара ты?ыз байланыста болды.
Электронды? о?ыту – ба?дарламалы?-?дістемелік кешен, ?зіндік немесе м??алімні? к?мегімен білім беру м?мкіндігін электронды? т?рде ?амтиды.
Сонымен ?атар, электронды? о?ыту ??ралы мен мазм?нына, о?ыту ?дістеріне, о?ытуды? формасына ж?не ??рамына ?ойылатын кешен талаптарды аны?тау ?ажеттігінен электронды? о?ытуды? ?дістемелік ж?йесін ?алыптастыру ма?саты туындап отыр.
?азіргі кезде орта білім беру ?йымдарыны? 90% -ында электронды о?ыту ж?йесі ?олданылады. ?азіргі кезде ?о?амны? а?параттану жа?дайында а?паратты? технологияларды? ?ар?ынды дамуы адам ?міріні? ?р т?рлі саласына біртіндеп ?згерістер енгізуде. А?паратты? технологияны? ?ар?ынды дамуына с?йкес, электронды? о?ыту деп аталатын о?ытуды? жа?а технологиясы ?алыптасып ны?ая т?суде.
О?ыту ма?саттары мен міндеттеріне білім беру, біліктілік пен да?дыны ?алыптастыру, т?жірибе алмасу, алын?ан білім, біліктілік пен да?дынытексеруді жат?ызу?а болады. Электронды? о?ытуды? ?дістемелік о?ыту моделіне о?ыту ??ралдарыны? ерекше орны зор. Олар о?ыту ??рылымы мен мазм?ныны? ?дістерін ж?не о?ытуды? формаларын аны?тайды. Электронды? о?ытуды? ?дістеріне топты? ?діс ж?не жеке-дара о?ыту ?дісі жатады.
Электронды? о?ыту ??ралдарына о?ытуды ?йымдастыру ж?не ж?ргізу ?шін арнал?ан ба?дарламалы? ?німдерді жат?ызамыз. Электронды? о?ыту жа?дайында ?р т?рлі о?ыту формалары мен ?дістеріне мазм?нын ?алыптастыру м?мкіндіктерін аны?тау ?шін о?ыту ??ралдарын салыстыру ж?не оларды ба?алауды? негізгі ба?ыттарына ескру ?ажет.
О?ушылар?а білім беруде жа?а о?ыту технологияларын ?олдану, инновациялы? ба?ытта ж?мыс жасау заман а?ымына сай талап етілуде. О?у процесінде компьютерді пайдалану ж?не ?олдану со??ы жылдары ?ол?а алынып келеді. Сонымен ?атар, электронды? о?улы?тарды саба?та пайдалану кезінде о?ушылар б?рын ал?ан білімдерін ке?ейтіп, ?з бетімен шы?армашылы? тапсырмалар орындап, тестілер шешіп, карта ж?не сызбалармен ж?мыс жасау?а да?дыланады. Электронды? о?улы?тар ар?ылы т?рлі суреттер, видеок?ріністер, дыбыс ж?не музыка ты?датып к?рсетуге болады. Б?л, ?рине м??алімні? та?та?а жазып, т?сіндіргенінен ?лде?айда тиімді, ?рі ?серлі, о?ушыларды? ?ызы?ушылы?ын белсенділігін арттырады.
Біз бейбіт елде, мемлекеттік білімді жетілдіруге аса м?н берген елде т?рамыз. Жалпы білім беруді? ма?саты – тере? білімні?, к?сіби да?дыларды? негізінде еркін ба?дарлай білуге, ?зін-?зі дамыту?а адамгершілік т?р?ысынан жауапты шешімдерді ?абылдау?а ?абілетті жеке т?л?аны ?алыптастыру?а, я?ни жеке т?л?аны ?алыптастыру?а негізделген, а?паратты технологияны тере? ме?герген, жылдам ?згеріп жататын б?гінгі заман?а лайы?ты, жа?ашыл т?л?аны ?алыптастыру.
?аза?станны? т?уелсіз мемлекет ретінде ?алыптасуы орта білім беру ж?йесіні? дамуымен ты?ыз байланысты. ?ай халы?ты?, ?ай ?лтты? болсын толы?ып ?суіне, рухани ?рі м?дени дамуына басты ы?пал жасайтын тірегі де, т?п ?азы?ы да – мектеп. Мектептерді? білім де?гейін к?теру ж?не онда интерактивті ??ралдарды пайдалану ар?ылы о?у – т?рбие процесін тиісті де?гейге к?теру, мектеп ?стаздарыны?, басшыларыны?, педагогикалы? ?жымны? ж?йелі басшылы??а ал?ан ба?ыты деп есептейміз.
А?паратты? технологияны? келешек ?рпа?ты? жан-жа?ты білім алуына, іскер ?рі талантты, шы?армашылы?ы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалы?, психологиялы? жа?дай жасау ?шін де тигізер пайдасы аса мол.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Электронды? о?ыту ж?йесіндегі о?ыту ба?дарламаларын ?алыптастыру»
№263 орта мектебінің мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары және информатика пәнінің мұғалімі.
Маханбетұлы Ержан
Электрондық оқыту жүйесіндегі оқыту бағдарламаларын қалыптастыру.
ХХІ ғасыр – ақпараттандыру ғасыры, яғни қоғамды ақпараттандыру болып табылады.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті – ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау; ... оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру» - деп білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеттері көрсетілген. Солардың бірі білім беруді ақпаратттандыру барысында дидактикалық және оқыту құралы болып компьютер саналады. Сондықтан кез келген білім беру саласында мультимедиялық электрондық оқыту құралдары барлық пәндерді оқытуға пайдаланады.
Жаңа технологияның бізге ұсынып отырған тағы бір жетістігі бұл әрине мультимедиялық оқулығымыз - электрондық оқулық. Білім берудің кез келген саласында танымдық белсенділікті арттырып, ойлау жүйесін қалыптастыруға шығармашылықпен жұмыс істеуге жағдай жасайтын – электрондық оқулық. Электрондық оқулықты пайдалану мұғалімнің ғылыми-әдістемелік потенциалын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді. Электрондық оқулықтарды қарапайым оқулықтарға қарағанда пайдалану ыңғайлы және оларда өзін-өзі тексеру жүйесі бар. Осы электрондық оқулықтың артықшылығы болып табылады. Мұғалім үшін электрондық оқулық бұл күнбе-күн дамытылып тұратын ашық түрдегі әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушы өз педагогикалық тәжірибесіндегі материалдармен толықтыра отырып, ары қарай жетілдіре алады. Электрондық оқулық арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тыңдатып көрсетуге болады. Бұл әрине, мұғалімнің тақтаға жазып түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі әсерлі. Меңгерілуі қиын сабақтарды компьютердің көмегімен оқушыларға ұғындырса, жаңа тақырыпқа деген баланың құштарлығы оянады. Оқушылардың көпшілігі естігенінің 5% және көргенінің 20% есте сақтайтыны белгілі. Аудио және видео ақпаратты бір мезгілде қолдану есте сақтауды 40-50% дейін арттырады.
Электрондық оқытудың мақсаты – білім беру сапасын және басқару тиімділігін арттыру үшін оқу процесін автоматтандыру, педагогтар мен оқушыларды ең жақсы білім беру ресурстарына және технологияларына тең қол жеткізуін қамтамасыз ету. Алға қойған мақсатқа жету-оқыту сапасын арттыруға, мектепті басқаруды жетілдіруде, сыртқы ортамен ақпараттық біріктіруге әкеп соқтырады.
Электрондық оқыту – бұл кешенді емес біртұтас, дидактикалық, әдістемелік, интерактивті бағдарламалық жүйе және ол оқу материалынан кездесетін қиындықтарды артта қалдырады, әрі мультимедианың соңғы мүмкіндіктерін қолданып, ғылыми зерттеу әдістерін толықтырады. Бұл жерде оқытудың түсінікті, кең көлемде қарастырылған материалдары қолданылады. Дидактикалық заңдастырылған жалпы білім әдістемелік аспектілер, арнайылап оқыту, негізгі пән немесе пәндер тобы және электрондық оқытудың бағдарламалық нақтылығымен өзара тығыз байланыста болды.
Электрондық оқыту – бағдарламалық-әдістемелік кешен, өзіндік немесе мұғалімнің көмегімен білім беру мүмкіндігін электрондық түрде қамтиды.
Сонымен қатар, электрондық оқыту құралы мен мазмұнына, оқыту әдістеріне, оқытудың формасына және құрамына қойылатын кешен талаптарды анықтау қажеттігінен электрондық оқытудың әдістемелік жүйесін қалыптастыру мақсаты туындап отыр.
Қазіргі кезде орта білім беру ұйымдарының 90% -ында электронды оқыту жүйесі қолданылады. Қазіргі кезде қоғамның ақпараттану жағдайында ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуы адам өмірінің әр түрлі саласына біртіндеп өзгерістер енгізуде. Ақпараттық технологияның қарқынды дамуына сәйкес, электрондық оқыту деп аталатын оқытудың жаңа технологиясы қалыптасып нығая түсуде.
Оқыту мақсаттары мен міндеттеріне білім беру, біліктілік пен дағдыны қалыптастыру, тәжірибе алмасу, алынған білім, біліктілік пен дағдынытексеруді жатқызуға болады. Электрондық оқытудың әдістемелік оқыту моделіне оқыту құралдарының ерекше орны зор. Олар оқыту құрылымы мен мазмұнының әдістерін және оқытудың формаларын анықтайды. Электрондық оқытудың әдістеріне топтық әдіс және жеке-дара оқыту әдісі жатады.
Электрондық оқыту құралдарына оқытуды ұйымдастыру және жүргізу үшін арналған бағдарламалық өнімдерді жатқызамыз. Электрондық оқыту жағдайында әр түрлі оқыту формалары мен әдістеріне мазмұнын қалыптастыру мүмкіндіктерін анықтау үшін оқыту құралдарын салыстыру және оларды бағалаудың негізгі бағыттарына ескру қажет.
Оқушыларға білім беруде жаңа оқыту технологияларын қолдану, инновациялық бағытта жұмыс жасау заман ағымына сай талап етілуде. Оқу процесінде компьютерді пайдалану және қолдану соңғы жылдары қолға алынып келеді. Сонымен қатар, электрондық оқулықтарды сабақта пайдалану кезінде оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тапсырмалар орындап, тестілер шешіп, карта және сызбалармен жұмыс жасауға дағдыланады. Электрондық оқулықтар арқылы түрлі суреттер, видеокөріністер, дыбыс және музыка тыңдатып көрсетуге болады. Бұл, әрине мұғалімнің тақтаға жазып, түсіндіргенінен әлдеқайда тиімді, әрі әсерлі, оқушылардың қызығушылығын белсенділігін арттырады.
Біз бейбіт елде, мемлекеттік білімді жетілдіруге аса мән берген елде тұрамыз. Жалпы білім берудің мақсаты – терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін бағдарлай білуге, өзін-өзі дамытуға адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдерді қабылдауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыруға, яғни жеке тұлғаны қалыптастыруға негізделген, ақпаратты технологияны терең меңгерген, жылдам өзгеріп жататын бүгінгі заманға лайықты, жаңашыл тұлғаны қалыптастыру.
Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы орта білім беру жүйесінің дамуымен тығыз байланысты. Қай халықтың, қай ұлттың болсын толығып өсуіне, рухани әрі мәдени дамуына басты ықпал жасайтын тірегі де, түп қазығы да – мектеп. Мектептердің білім деңгейін көтеру және онда интерактивті құралдарды пайдалану арқылы оқу – тәрбие процесін тиісті деңгейге көтеру, мектеп ұстаздарының, басшыларының, педагогикалық ұжымның жүйелі басшылыққа алған бағыты деп есептейміз.
Ақпараттық технологияның келешек ұрпақтың жан-жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы аса мол.
