Сызы?ты? алгоритмді программалау

Ахмет Байтұрсынов атындағы

№ 50 мектеп – гимназия

Ашық сабақ

Информатика пәнінің мұғалімі:

Калыкова Ғазиза Амалқызы

Топқа бөлу

І-топ «BEGIN»

ІІ-топ «WRITE»

Үй тапсырмасы

"Лото" ойыны

12

82

14

23

67

33

37

28

Паскаль тіліндегі программа неше бөліктен тұрады?

3 бөліктен тұрады

Программаның тақырыбы

Сипаттау бөлімі

Операторлар бөлімі

Алгоритм

дегеніміз не?

Алғашқы берілген мәліметтерді пайдаланып, қажетті нәтижеге

қол жеткізуді жүзеге

асыратын әрекеттердің орындалу ережесі

Var операторының

қызметі қандай?

айнымалыларды сипаттау

Const операторының қызметі қандай?

Тұрақтыларды сипаттау

Readln операторының қызметі қандай?

Берілгендерді енгізу

Writeln операторының

қызметі қандай?

Нәтижені шығару

Алгоритм

түрлерін ата

Сызықтық,

тармақталған,

циклдік

Алгоритмдерді ұсыну тәсілдерін ата

табиғи тілде,

графикалық тілде, алгоритмдік тілде, программалау тілінде

Алгоритмнің

нәтижелілігі

Алгоритмнің

дискреттілігі

Алгоритм

қасиеттері

Алгоритмнің

Алгоритмнің

анықтығы

жалпылығы

"Ойлан, тап"

Француз ғалымы Блез Паскаль (1623-1663) математика, физика, информатика саласында көптеген жаңалықтар ашқан

"Ойлан, тап"

Швейцариялық ғалым Никлаус Вирт Паскаль программалау тілін 1968-1971 жылдары оқып-үйренуге қолайлы программалау тілі ретінде ұсынған болатын

"Ойлан, тап"

Алгоритм атауы атақты араб математигі Әбу Жафар Мұхаммед ибн Мұса әл-Хорезми есімінің латынша Algorithmi (Алгоритми) болып жазылуынан шыққан

в) «Ішіне-сыртына ».

Internet, Paint, Writeln, Readln, WordPad, Integer, Real, Microsoft, Program, Var, Excel, Const, Power Point, begin, end.

Ішіне

Сыртына

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

1

2

4

5

6

8

7

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

1

2

  b

e 

4

g 

5

i 

6

7

8

n 

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

1

2

  w

  b

e 

4

r 

i 

g 

i 

5

t 

6

e 

n 

8

7

l

n

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

o 

1

2

g 

  w

  b

e 

r 

4

r 

i 

a 

g 

m

5

i 

t 

6

e 

n 

7

8

l

n

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

o 

1

2

g 

  w

  b

e 

r 

r 

4

i 

a 

  i

g 

5

m

i 

6

n 

t 

7

8

t 

e 

n 

e 

l

n

g 

e 

r 

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

1

o 

2

  w

g 

  b

r 

e 

r 

4

  i

g 

a 

i 

m

i 

5

6

n 

t 

t 

n 

  c

7

8

e 

o 

l

e 

n 

g 

n

s 

e 

r 

t

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

o 

1

2

g 

  w

  b

e 

r 

4

r 

a 

  i

i 

g 

m

i 

5

n 

t 

6

  c

e 

n 

  c

7

t 

8

o 

e 

l

h 

a 

n 

g 

n

s 

r 

e 

t

r 

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

o 

1

2

g 

  w

  b

r 

e 

4

r 

g 

a 

  i

i 

i 

5

m

6

t 

n 

t 

e 

8

7

  c

  c

n 

o 

  r

h 

l

e 

e 

n 

n

g 

a 

a 

s 

r 

e 

r 

d 

t

l 

n 

С ө з ж ұ м б а қ

1. Негізгі бағдарламаның басы

2. Шығару операторы

3. Бағдаралама тақырыбы

4. Бүтін санның типі

5. Алгоритмнің орындалу барысында мәні өзгермейтін шама

6. Символдық тип

7. Енгізу операторы

8. Бағдарламаның соңы

3

  p

r 

1

o 

2

g 

  w

  b

e 

r 

r 

4

i 

a 

  i

g 

5

i 

m

t 

6

n 

8

n 

7

t 

  c

e 

  c

  r

o 

h 

e 

l

  e

a 

e 

n 

g 

n 

n

a 

s 

d 

r 

e 

r 

d 

t

l 

n 

Сабақтың тақырыбы: “Сызықтық алгоритмдерді бағдарламалау”

Паскаль бағдарламаның тілінде сызықтық бағдарлама жасамас бұрын келесі түсініктемеге тоқталайық:

- Паскаль бағдарламалау тілінде операторлар қарапайым және құрама болып бөлінеді: - Операторлар Begin және end операторлардың ішіне алынып жазылады: - Тек меншіктеу операторларынан ғана тұрса, оны қарапайым оператор деп атайды.  Сызықты бағдарлама қарапайым операторлардан тұрады. Сызықты бағдарлама жазу үшін келесі операторлар қолданылады: «:» - меншіктеу операторы; Read немесе readln –енгізу операторы Write немесе writeln - шығару операторы.

Программа 3 бөлімнен тұрады :

Тақырып

Сипаттау

Операторлар

Программаның жалпы түрі:

Блок-схема:

басы

Program программаның аты;

Label – таңбалар бөлімі;

Const – тұрақтылар бөлімі;

Type – типтер бөлімі;

Var – айнымалылар бөлімі;

Begin

Операторлар бөлімі;

end.

енгізу

серия

шығару

соңы

Мысал: Екі бүтін санды қосып, қосындысын экранда шығару.

program qq; var a, b, c: integer; сипаттау бөлімі begin

writeln (‘ а,b мәндерін енгіз’ ); read (a, b); енгізу операторы   c := a + b; меншіктеу операторы негізгі бөлім   writeln ( c ); шығару операторы end.   Программаны орындау үшін  1)F 9 ( программаны орында) пернесін басамыз. 2) а және в айнымалыларына мән енгізу керек. Мысалы, 9 5 сандарын енгізіп, enter пернесін басамыз. 3) Экранға с-ның мәні 14 шығады. 

басы

енгізу

а,в,с

с:=а+b

шығару

с

соңы

3-деңгей

2-деңгей

1-деңгей

1-деңгей Өрнектерді Паскаль тілінде жаз

І-топ «BEGIN»

ІІ-топ «WRITE»

((sqr(x)-5)+a)/(3*a*(x*x*x*x))

(sqr(x-1))/(2*sqr(x)-1)

2 деңгей.

І-топ «BEGIN»

ІІ-топ «WRITE»

Радиусы R-ге тең шеңбер берілген. Шеңбердің ұзындығын есептеу программасын құр

х нақты сан берілген,

t функциясының х-ке

сәйкес мәнін есептейтін

программа жазу керек.

t =

Program SHRenber;

Const PI=3.14159;

Var L: Real ;

R: Integer;

Begin

Writeln (‘R-ді енгіз’);

Read (R);

L:=2*Pi*R;

Writeln(L);

End.

program M3;

Var x,t:real;

begin

write ('x=');

read (x);

t:=1/cos(x)+ln(abs(arctan(x/2)))+(x/(1+

x/(1+х)));

write (t);

End.

3 деңгей.

І-топ «BEGIN»

ІІ-топ «WRITE»

Екі санның қосындысының квадраттарын және көбейтіндісін табу программасын құру керек.

х = (a+ b) 2 , у = a* b  

k =(x 2 + y 2 ) * x+y, мұндағы функциясының мәнін есептейтін программа құру керек.

Program esep 1;

Var a, b, x, y:integer;

Begin

Write (‘a, в сандарын енгіз’);

Readln (a, b);

X:=sqr (a+b);

Y:= a*b;

Writeln (‘x=’, x);

Writeln (‘y=’, y);

End.

Program esep 2 ;

Var k:real;

Const x = 5;

y = 2.8;

Begin

K: =( sqr (x) + sqr(y))* sqrt (x+y);

Writeln (‘k = ‘, k);

End.

Практикалық жұмыс

3.1.тақырып

4,5 тапсырма

(72 бет)

Үйге тапсырма:

Оқулықтан:

Есептер жинағы: