Сараптама ж?йесі, жасанды интеллект
‘’’Сараптамалы? ж?йе’’’ (Экспертная система; expert system) — жасанды интеллект ?дістері мен пайдаланушы ?сынатын деректер негізінде жа?дайды ??састыру?а, диагноз ?ою?а, болжам жасау?а, шешімді ?згертуге, ?рекетті та?дау?а, ?сыныс беруге ?абілетті білімдерді ?амтитын программалы? ж?не аппаратты? ??ралдарды? ж?йесі.Сараптамалы? ж?йе, ?детте, кейбір п?н саласына (мысалы, ж?рек-?ан тамырлары ауруларына диагноз ?ою мен емдеуді? сараптау ж?йесі) бейімделеді ж?не осы саладан білімді алу?а, жина?тау?а, т?зету енгізуге, белгілі білімдерден жа?а білім тудыру?а, осы білімдерді? негізінде практикалы? м?селерді шешу мен шешу барысын т?сіндіруге ?абілетті болады. М?ліметтер базасы, са?тал?ан деректер, за?дылы? пен ережеден бас?а сараптамалы? ж?йеге программа-шешім шы?ар?ыштар, жоспарлау міндетін орындаушылар, м?селе шешуді іздестіру, толы? ж?не ай?ын емес білімдерден логикалы? ?орытынды шы?ару механизмі кіреді. Сараптамалы? ж?йені жасау сараптамалы? ж?йені? т?пн?с?асын — ал?аш?ы н?с?асын даярлаудан басталады. Содан кейін оны ?за? уа?ыт к?п кезе?ді сына?тан ?ткізіп жетілдіреді.Сараптамалы? ж?йені программалау?а негізінен Лисп,Пролог, Си тілдері ?олданылады.
Жасанды интеллект (ЖИ, а?ылш. Artificial intelligence, AI) — интеллектуалды компьютерлік ба?дарламалар мен машиналар жасау технологиясы ?рі ?ылым.Жасанды интеллект (artificial intelligence) - автоматты ж?йелерді? (компьютер т.Б) адам интеллектісіні? б?лек бір функцияларын ат?аруын айтады.Оны? типтік ба?дарламалау тілі пролог (PROLOG).
Б?л саланы? техниканы? дамуына ?лкен ?сері бар, негізінен логикалы? ойлауды негіз етеді, шахмат ойындары, т?рлы бас ?атыру ?иындары ж?не експерт ж?йелер, те?рем?л?рді д?лелдеу, ??л темір жасау сия?ты к?птеген салаларды ?амтиды.
"Жасанды интеллект" терминіні? пайда болуы
"Жасанды интеллект" с?зін ал?аш рет 1956 жылы Дартмут университетінде ?ткен конференциясыны? преамбуласында Джон Маккарти ?олдан?ан. Маккартиге с?йкес "жасанды интеллектіні" зерттеушілер на?ты проблеманы шешу ?шін адамдарда бай?алмайтын интеллектіні зерттеуіне болады.
?зіні? аны?тамасын т?сіндіру барысында: "?зірше біз б?тіндей ?андай есептеуіш процедураларды интеллектуалды деп айта алатынмызды білмейміз. Сол себептіинтеллект с?зін ?лемде ма?сат?а жету ?шін ?олдандылатын ?дістерді? есептеуіш б?лігін ?ана т?сініп ж?рміз".
Сонымен ?атар, интеллект тек ?ана биологиялы? феномен деген де к?з?арастар бар.