Просмотр содержимого документа
«Ochiq dars ishlanmasi "Matematik formulalar bilan ishlash"»
O’zbekiston Respublikasi
Xalq ta’limi vazirligi
Kattaqo’rg’on shahar 16-umumiy o’rta ta’lim maktabining
informatika fani o’qituvchisi
Valiyeva Farangizning
8-sinflar uchun
ochiq dars ishlanmasi
Fan:InformatikaO’qituvchi:Davronova A.U.
Darsning mavzusi:
Matematik formulalar bilan ishlash
Dars shiori
Kuch –bilim va tafakkurda
Tarbiyaviy
Ta'limiy
Rivojlantiruvchi
o’quvchilarga amaliy
masalalar yechish
orqali elektron jadvalda
qo’llaniladigan
matematik
formulalar bilan
tanishtirish va ular
bilan ishlash
bo’yicha
bilim ko’nikmalar
berish .
o’quvchilarni yangi
bilimlar
egallashga
va tartib-intizomga
doimo rioya etishga
yo’naltirish
O’quvchilarning ongini ,
diqqatini tarbiyalash
O’quvchilarning
Kompyuterdan
Foydalanish haqidagi
Bilim va tasavvurlarini
Kengaytirish .
o’quvchilarning
ichida guruhlarda
ishlash orqali
o’z fikrlarini erkin
bayon etish va
soslash xususiyatlarini
rivojlantirish.
Darsda
foydalanila
digan
metodlar
Darsning
jihozi
Dars turi
yangi bilimlarni o’zlashtirish, mustahkamlash hamda takomillashtirish darsi
Kompyuter,
og’zaki, suhbat,
Videoproyektor,
savol-javob,
guruhlarda
tarqatma
ishlash,
materiallar,
taqdimot – slayd
slaydlar,
usuli,
boshqotirma
boshqotirma
Darsning blok chizmasi
Dars bosqichlari
1
Tashkiliy qism
Vaqt
2
Usullar
3
O’tilganlarni takrorlash
5 daqiqa
Yangi mavzu ustida ishlash
7 daqiqa
4
Sj,k,bst
17 daqiqa
Yangi maxzuni mustahkamlash
5
Ah,m
Uyga vazifa
15 daqiqa
Sj,k,Bst,m
1daqiqa
Yangi mavzu bayoni
O’tilgan mavzu o’quvchilardan savol-javob orqali so’raladi.Hurmatli o’quvchilar o’tilgan mavzu “MS Excelda matematik amallar va funksiyalarni qo’llash” mavzusi o’tilgan edi. O’tilgan mavzu hammaga tushunarli bo’lsa kerak.Har bir o’quvchi Funksiyalar tavsifini o’rganib keldimi? Yangi mavzu “Matematik formulalar bilan ishlash” uyga vazifa qilib berilgan edi. Mana bugun yuz – ko’zlaringizdan ko’rinib turibdiki, bugun darsga barcha tayyor. Qani kimda mavzuni mustaqil o’rganish jarayonida qiyinchiliklar yoki muamolar vujudga keldi. Sinf guruhlarga bo’linib, mavzu yuzasidan o’z – fikr mulohalzalarini bildirib boradilar. O’qituvchi diqqat bilan ularning bir – birlariga aytayotgan ma’lumotlariga quloq solib turadi. Ma’lumotlar aytib bo’lingach, o’qituvchi tomonidan umumlashtiriladi.
(darslikdan va internet ma’lumotlaridan foydalaniladi)Excel kataklariga uch xil ma'lumotlar kiritish mumkin:1. Matnli ma'lumotlar - sarlavha, belgi, izohlarni o'z ichiga oladi;2. Sonli ifodalar - bevosita jadval ichiga kiritiladigan sonlardir;3. Formulalar - kiritilgan sonli qiymatlar bo'yicha yangi qiymatlarni hisoblaydigan ifodalardir.Excel jadvalida matematik formulalar bilan ishlashda talaygina qulayliklar bo’lib, ulardan ba’zilarini ko’rib chiqamiz.
O’qituvchu ma’ruzasi
Ulardan birinchi ikkitasi bevosita jadval katagiga kiritilishi mumkin.Formulalar esa maxsus formulalar satriga kiritiladi. Formulalar har doim "=" belgisini qo'yish bilan boshlanadi. Formula yacheykaga kiritilgandan so'ng, shu formula asosida hisoblanadigan natijalar yana shu yacheykada hosil bo'ladi. Agar shu formulada foydalanilgan sonlardan yoki belgilardan biri o'zgartirilsa, dastur avtomatik tarzda yangi ma'lumotlar bo'yicha hisoblash ishlarini bajaradi va yangi natijalar hosil bo'ladi. Excel dasturida hisob-kitoblarni olib borishda iloji bo'lsa, ma'lumot joylashgan katakni ko'rsatishga harakat qilish kerak.
Masalan:
1-misol
Reytingga oid masala yechamiz.Sinf jurnalini eslatuvchi jadval tuzamiz.Jadvaldan ko’ribturganingizdek, C7 katakchadan K7 katakchagacha yoki C7:K7 blokda birinchi, C8:K8 blokda ikkinchi …o’quvchilarning olgan reyting ballari joylashadi.O’quvchilarning fanlardan olishi mumkin bo’lgan maksimal va olgan umumiy ballari jamlanmasi L ustuga yig’iladi, ya’ni mos ravishda, L6=C6+D6+E6+F6+G6+H6+I6+J6+K6ga teng bo’ladi.
Bu yig’indilarni turli usullarda hosil qilishimiz mumkin.Demak, L6 katakchaning nusxasi L7,L8,L9,L10 katakchalarga nisbiy murojat bilan joylashadi, shu kabi, M6=L6*100/$L$6 katakchaning nusxasi M7,M8,M9,M10 katakchalarga mos ravishda L7*100/$L$6, L8*100/$L$6,L9*100/$L$6, L10*100/$L$6 KABI JOYLASHADI. Bu yerda, $L$6- absolyut adres bo’lib,umumiy ball joylashgan katakchadir.
2-misol
y=2x+19 funksiyasi qiymatlarini x ning -5dan 21gacha bolgan toq qiymatlarida hisoblang.
d)Progressiya tanlov oynasida to’ldirish qadamini 2, chegaraviy qiymatni 21 kabi yozamiz.e) OK tugmasini tanlaymiz
Mustahkamlash uchun.Har ikkita to’g’ri javob bir ball bilan baholanadi.
2
1
4
I
5
N
3
F
7
O
8
6
R
M
9
10
A
T
I
11
K
A
Topshiriqlar1.Grafik muharrir2. Qog’ozga chop etish qurilmasi3. O’z nomiga ega ma’lumotlar sohasi4. Operatsion sistema.5. Informatika fanining bosh termini.6. Telefon tarmog’i orqali boshqa kompyuter bilan ma’lumot almashtiruvchi qurilma7. Kompyuterga matnli yoki tasvirli ma’lumotlarni kirituvchi qurilma8. Kompyuter “miya”si9. Birinchi EHM10. Bu yerda qanday so’z kodlangan?(..-.. .-.. ..-.. -.- - .-. --- -.)11.Axborot o’lchov birligi.
Darsni yakunlash:o’quvchilar bilan o’tilgan mavzu yuzasidan test o’tkazish.O’quvchilarni baholash: o’quvchilar 1 balldan 5 ballgacha (har bir to’g’ri javob uchun yig’ib borilgan “1” ballik kartochkalar asosida) baholanadilar.Faol ishtirok etgan guruh taqdirlanadi.Uyga vazifa: 23-darsni o’qib,mashqlarni bajarishXayrlashish