Массивтер. массивтермен жұмыс

МАССИВТЕР.

МАССИВТЕРМЕН ЖҰМЫС

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Массивтер. массивтермен жұмыс»

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

Жоспар:

Массивтер

Бірөлшемді массивтер

Екіөлшемді массивтер

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

Массивтер

Массив - бір атауға біріктірілген бір типті шамалардың реттелген тізбегі.

Паскальда массив құрылымдық типтегі айнымалы ретінде қарастырылады. Массивке тұтасынан бір ат беріледі.

Математикадағы вектор, матрица осы массивке мысал бол алады. Тізбектің айнымалылары массив элементтері деп аталады.

Массивтің элементтері индекспен көрсетіледі.

Индекс элементтердің массивтегі орнын көрсетеді .

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

Сөзжұмбақ

: белгісімен орындалатын оператор
Реттелген амалдар тізбегі не деп аталады ?
Программалау тілдерінің бірі
Алгоритмнің аяқталуын білдіретін қызметші сөз
Көрсеткіштердің нәтижесін графиктік түрде көрсету не деп аталады ?
Паскальдың алғашқы нұсқасын кім ұсынды?

- дұрыс идентификатор; array , of – (массив, одан) түйінді сөздер ; [] - бір немесе бірнеше индексті типтердің тізімі, олар үтір арқылы бөлініп жазылады әрі квадраттық жақшаға алынады; - Паскаль тілінің кез-келген типі. Мысалы: А: array [1..10] of integer; С: array [0..6] of сhar; B: array [5..-5] of real; Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М. 5" width="640"

Жиым элементтерінің сипатталуы былай көрсетіледі:

Аты: array [ индекс өлшемі ] of integer;

немесе

Type =array [] of

Мұндағы

т ы - дұрыс идентификатор;

array , of – (массив, одан) түйінді сөздер ;

[] - бір немесе бірнеше индексті типтердің

тізімі, олар үтір арқылы бөлініп жазылады әрі квадраттық жақшаға алынады;

- Паскаль тілінің кез-келген типі.

Мысалы:

А: array [1..10] of integer;

С: array [0..6] of сhar;

B: array [5..-5] of real;

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

Бірөлшемді массивтер

Сызықтық (бірөлшемді) массив - элементтері бір индекспен анықталатын массив. Бірөлшемді массивтерде сызықтық кестелердің мәндері сақталады. Бірөлшемді массивтерді сипаттау мысалдары:
Var B:array [0..5]of real;
R:array[1..4] of char;
N:array[‘A’..’Z’]of integer;
Массивті енгізу және шығару оның элементтерін біртіндеп енгізу және шығару арқылы орындалады. Әдетте бұл үшін параметрлі циклды қолданады.
Массивтерді программада қолдану үшін Turbo Pascal программалау тілінде оларды бірден var бөлімінде сипаттау жолы карастырылған.
Жалпы жазылу түрі:
Var
Массив атауы : array {индекс типі] of элемент типі;
Мысалы, бөлшек сандарға арналған он сегіз элементтен тұратын GR массивін сипаттау:
var
GR : array [1..18] of real;

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
6

Мысалы:

Массивтің үлкен элементін анықтау программасын жазыңыз.
Program E2;
Const n=40;
var a:array [1..n] of integer;
max,i:integer;
Begin
for i:=1 to n do
read(a[i]);
max:=a[1];
for i:=2 to n do
if max
writeln;
write(’max=’,max);
end.

Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
Блок-схема
7

Басы

n
i=1..n
a[i]
max:=a [1]
i=2..n
max
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
max:=a [i]
max
соңы
8

Синквейн (бес жолды өлең)
Тақырыпты сипаттайтын бір сөз
(зат есім)
2. Тақырыпты сипаттайтын екі сөз
(сын есім)
3. Тақырып бойынша әрекетті білдіретін үш сөз (үш етістік)
4. 4 сөзден тұратын, тақырыпқа қатысты сөйлем немесе сөз тіркесі.
5. Тақырыптың мәнін тағы да бір рет ашатын бір синоним сөз.

INSERT немесе түртіп алу стратегиясы
«v»- білемін
«+» - білмеймін
«-» - мен үшін жаңа білім (ақпарат)
«?» – мені таң қалдырды

Екіөлшемді массив
Екіөлшемді массивті тіктөртбұрышты кесте түрінде енгізуге болады. Кестенің әрбір элементінің екі индексі болады, олардың мәні элементтің орнын көрсетеді.
Математикада квад р ат және тіктөртбұрышты кестені матрица деп атайды. Бірінші индекс-жол нөмірі, тек келесі жолға ауысқанда ғана өзгереді; екінші индекс – баған нөмірі. m жолдан және n бағаннан тұратын кестені m * n өлшемді кесте деп атайды.
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
11

j=4
j=2
j=3
j=1
j=n
i=1
А [1,1]
А [2,1]
А [1,2]
А [2,2]
А [1,3]
А [3,1]
…
А [1,4]
А [3,2]
А [2,3]
А [2,4]
…
А [m,1]
…
А [3,3]
…
А [3,4]
А [1,n]
…
А [m,2]
…
А [2,n]
А [m,3]
…
…
А [m,4]
А [3,n]
…
…
А [m,n]
i=2
i=3
i=m
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
Бірінші индекс-жол нөмірі
Екінші индекс-баған нөмірі

Екіөлшемді массивтің сипатталуы
Const n=…; m=…; { массив өлшемі }
VAR массив аты: ARRAY [1.. n,1..m] OF элемент тер типі;
Мысалы: 5 жолдан және 6 бағаннан барлығы 30 бүтін элементтен тұратын А массивін сипаттау.
Жазылуы :
VAR А: ARRAY [1..5,1..6] OF INTEGER ;
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
13

Жол бойынша ауысу:
FOR i :=1 to m DO  жол нөмірі өзгеретін сыртқы цикл
…
FOR j :=1 to n DO  баған нөмірі өзгеретін ішкі цикл
…
Баған бойынша ауысу:
FOR j :=1 to n DO  баған нөмірі өзгеретін сыртқы цикл
…
FOR i :=1 to m DO  жол нөмірі өзгеретін ішкі цикл
…

КВАДРАТ МАТРИЦА

Жолдар саны мен бағандар саны сәйкес келетін екіөлшемді массивті квадрат матрица деп атайды.
Мысалы:
Var A: array [1..4,1..4] of integer;
{Массивтің барлық элементтері бүтін сандар}
А [1,1]
А [1,2]
А [2,1]
А [3,1]
А [1,3]
А [2,2]
А [4,1]
А [1,4]
А [2,3]
А [3,2]
А [2,4]
А [3,3]
А [4,2]
А [3,4]
А [4,3]
А [4,4]
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

j қатынасы орындалады. a[1,1] a[2,1] a[3,1] a[2,2] a[4,1] a[3,2] a[3,3] a[4,2] a[4,3] a[4,4]" width="640"
Бас диагональ элементтері a [1,1], a [2,2], a [3,3], a [4,4] (бас диагональда орналасқан элементтерінің индекстері ( i = j ));
а 11
а 21
а 12
а 31
а 22
а 13
а 14
а 23
а 32
а 41
а 24
а 33
а 42
а 43
а 34
а 44
Бас диагональдың жоғары жағында орналасқан элементтер үшін i j қатынасы орындалады.
a[1,1]
a[1,2]
a[1,3]
a[2,2]
a[1,4]
a[2,3]
a[2,4]
a[3,3]
a[3,4]
a[4,4]
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
Бас диагональдың төменгі жағында орналасқан элементтер үшін ij қатынасы орындалады.
a[1,1]
a[2,1]
a[3,1]
a[2,2]
a[4,1]
a[3,2]
a[3,3]
a[4,2]
a[4,3]
a[4,4]

j i=j ij i ij i i ij i i=j ij ij i i=j Индекстері i = j болса, массив элементтері бас диагональда орналасады; Индекстері iИндекстері ij болса, массив элементтері бас диагональд ың төменгі жағында орналасады; Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М." width="640"
i=j
i
ij
i=j
ij
i
ij
i
i
ij
i
i=j
ij
ij
i
i=j
Индекстері i = j болса, массив элементтері бас диагональда орналасады;
Индекстері i
Индекстері ij болса, массив элементтері бас диагональд ың төменгі жағында орналасады;
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.

n+1 – элементтері жанама диагоналінің төменгі жағында орналасқан элементтерінің индекстері a[1, 4 ] a[ 4 , 1 ] a[ 2 , 3 ] a[ 3 , 2 ] a[3, 3 ] a[4,2] a[2, 4 ] a[3, 4 ] a[4, 3 ] a[4, 4 ]" width="640"
Жанама диагональ элементтері А[4,1], A [3,2], A [2,3], A [1,4] (жанама диагональда орналасқан элементтерінің индекстері i + j =4+1  жалпы түрде i + j = n +1).
а 11
а 21
а 12
а 22
а 31
а 13
а 14
а 32
а 41
а 23
а 24
а 42
а 33
а 34
а 43
а 44
a[1,1]
a[ 2 , 1 ]
a[ 1 , 2 ]
a[ 2 , 2 ]
a[ 3 , 1 ]
a[ 1 , 3 ]
a[1, 4 ]
a[ 4 , 1 ]
a[ 2 , 3 ]
a[ 3 , 2 ]
i+j – элементтері жанама диагоналінің жоғары жағында орналасқан элементтерінің индекстері
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
i+j n+1 – элементтері жанама диагоналінің төменгі жағында орналасқан элементтерінің индекстері
a[1, 4 ]
a[ 4 , 1 ]
a[ 2 , 3 ]
a[ 3 , 2 ]
a[3, 3 ]
a[4,2]
a[2, 4 ]
a[3, 4 ]
a[4, 3 ]
a[4, 4 ]

Мысалы: A[1..3,1..3] квадрат матрицасының бас диагоналінде орналасқан элементтерінің қосындысын есепте.

Program М1 ;
Const n=3;
Var a: array[1..n,1..n] of integer;
i, j, S: integer;
Begin
For i:=1 to n do
For j:=1 to n do
read(a[i,j]);
S:=0;
For i:=1 to n do
For j:=1 to n do
If i= j then S:=S+a[i,j];
Writeln(‘ диагональ элементтерінің қосындысы тең = ‘,S);
End .
Шаблон для создания презентаций к урокам математики. Савченко Е.М.
19