5 “Б” сыныбының ашық сабағына 27.10.2014жыл
ҚОШ КЕЛДІҢІЗДЕР!!!
Пән мұғалімі: Аязбай Мейрамгул Қабанбай батыр №41 орта мектебі
Сагынова Ибаш Турганбаевна 21.11.2012ж 8”а” класс
24.10.2014ж
Компьютердің негізгі
құрылғыларының міндеттері
және мүмкіндіктері
5 сынып
Үй тапсырмасын
пысықтау
Сұрақ-жауап
2
3
4
1
8
7
6
5
Адам ең көп ақпаратты ненің көмегімен алады?
Сендер теледидардан көрген фильмдерің туралы баяндадыңдар делік.Бұл ақпараттың қай түріне жатады?
Осы информатика оқулығында келтірілген мәліметтер негізінен ақпараттың қай түріне жатады?
Ақпараттың ең кішкене өлшем бірлігі?
Бір байт – ол ...
Қандай ақпарат дискіде ең көп орын алады ?
1Кбайт – ол:
1Мбайт – ол:
Компьютердің негізгі
құрылғыларының міндеттері
және мүмкіндіктері
Компьютер – ақпараттық процестерді жүзеге асыратын құрал
Негізгі құрылғылары
- Жүйелік қорап
- Монитор
- Пернетақта
- Тінтуір
Шеткері құрылғылары
- Ақпаратты енгізу құрылғылары
- Ақпаратты шығару құрылғылары
- Енгізу және шығару қызметтерін бірге атқаратын құрылғылар
Жүйелік блок
Компьютердің ең басты бөлігі.
Ол – компьютердің “миы”.
Жүйелік қорап компьютердің негізгі тораптарын қамтиды:
- жүйелік (аналық) тақша;
- процессор;
- Жедел жады;
- Қатты диск;
- Видео карта(көрініс платасы);
- Дыбыс картасы;
- дыбыстауыш;
- желілік тақша;
- енгізу-шығару порттары.
Аналық тақша
Аналық тақша – бұл компьютердің барлық құрамдас бөліктері қосылатын күрделі көп қабатты мөрлік тақша.
Аналық тақша мыс өткізгіш жолшықтар
желісімен қапталған, олардың бойымен
мәліметтер тақшада құрастырылған
микросхемалар мен компьютердің басқа
құрылғылары қосылатын слоттарға
жеткізіледі.
Процессор
Процессор немесе микропроцессор
компьютердегі орталық мәліметтер өңдеу
құрылғысы болып табылады.
Процессор микросхема ретінде ұсынылған
және оперативті жадымен қатар аналық
тақшада орналасады.
Процессор бағдарламалар жұмысына қажетті
есептеулерді орындайды.
Процессордың жылдамдығы мегагерцпен (МГц)
немесе (ГГц) өлшенетін оның ырғақтық
жиілігімен анықталады.
Процессор
Ол компьютердің басты бөлігі.
Ол өзіне ұсынылған программа бойынша есептеулерді жүзеге асырады және компьютерлерді жалпы басқарады.
Ол өзіне ұсынылған программа бойынша есептеулерді жүзеге асырады және компьютерлерді жалпы басқарады.
Оперативті жады
Компьютердің оперативті жадысы
(ОЗУ) немесе Random Access Memory
мәліметтерді қысқа мерзімге
сақтау үшін қызмет етеді .
Тұрғылықты диск
Тұрғылықты диск (тұрғылықты диск жетегі) немесе Hard disk Drive (HDD) – бұл компьютердегі негізгі мәліметтер қоймасы.
Тұрғылықты дискінің сыйымдылығы түрлі компьютерлерде алуан түрлі болады да,
Мегабайтпен және гигабайтпен өлшенеді.
Алмалы дискілермен жұмыс істеуге арналған диск жетегі
3,5 – дюймдік дискеттерді оқиды.
Бұл дискілер ауыстырылатын
тасымалдаушылар болып саналады.
Олардың сыйымдылығы 1,44 Мб.
Компьютерде алмалы дискілерге арналған
диск жетегіне “А” әрпі белгіленеді.
СD және DVD диск жетектері
Мәліметтерді ықшам дискілерге жазуға және оқуға мүмкіндік береді.
СD және DVD дискілер – ауыспалы тасымалдаушылар.
Дискілер бір рет жазылатын (CD-R және DVD-R)
және қайталап жазылатын (CD-RW және DVD-RW) болып бөлінеді
Кері қайту
Сызбалық бейімдеуіш(видео карта)
Бейімдеуіштің кескіндерді сақтау үшін ғана
пайдаланылатын меншікті оперативті жадысы бар
“ Тұрғылықты жері” бойынша бұл жады көпнесе
Бейнежады (videoRAM немесе VRAM) деп аталады.
Бейнежады көлемі неғұрлым
Үлкен болса, компьютер кескін
дер мен бейнероликтерді соғұрлым
үлкен ажыратылымдылықпен
және түрлі түстермен бейнелейді.
Дыбыстық тақша
Дыбыстауыш компьютерге жоғары сапалы
дыбыс тудыруға және оны компьютерге
жазуға мүмкіндік береді.Дыбыстық тақша ұсынатын
дыбыспен жұмыс істеудің кеңейтілген мүмкіндіктері
компьютерлік ойындарда және басқа қазіргі заманғы
бағдарламаларда талап етіледі .
Желілік тақша
Желілік тақша компьютерді компьютерлер желісіне
қосуға мүмкіндік береді. Желілік тақшалардың
бірнеше түрі бар. Ethernet, token ring және
сымсыз желілерге қатынас құруға арналған
тақшалар, ең танымалылары – Ethernet және
сымсыз желілер.
Енгізу және шығару қызметтерін бірге атқаратын құрылғылар
Модем, дыбыстық бейімдеуіш,
желілік бейімдеуіш .
Модем – компьютерлерге телефон желілері
немесе байланыс желілері арқылы өзара
мәлімет алмасуға мүмкіндік беретін құрылғы.
Енгізу-шығару порттары
Порттар – корпустың алдыңғы немесе артқы тақтасындағы ажыратқыштар, оларға әдетте кабель арқылы әр түрлі құрылғылар қосылады.
Порттарға қосуға болатын құрылғылардың саны мен түрі порттардың саны мен түріне тәуелді болады.
Құрылғылар
Орналасуы
Жүйелік блоктың алдыңғы тақтасында
Монитор порты
Қатқыл диск
Жүйелік блоктың ішінде
+
Компьютердің қосу/өшіру батырмасы
Жүйелік блоктың артқы тақтасында
+
+
Аналық тақша
Дискжетек
Процессор
+
+
Электрмен қоректендіргіш сымның кірісі.
+
CD-ROM
+
+
Модем мен сканерге арналған порттар
Компьютерді қайта жүктеу батырмасы
+
Принтер порты
+
Жедел жады
+
+
Құрылғылар
Орналасуы
Жүйелік блоктың алдыңғы тақтасында
Монитор порты
Қатқыл диск
Жүйелік блоктың ішінде
Компьютердің қосу/өшіру батырмасы
Жүйелік блоктың артқы тақтасында
Аналық тақша
Дискжетек
Процессор
Электрмен қоректендіргіш сымның кірісі.
CD-ROM
Модем мен сканерге арналған порттар
Компьютерді қайта жүктеу батырмасы
Принтер порты
Жедел жады
“ Кім зерек”
1
4
2
3
5
“ Ойлан,тап!”
6
7
14
13
8
12
10
11
9
- Компьютердің “атасы” деп, кімді
айтуға болады?
Жауабы: Ч.Бэббидж
2. Ақпаратты енгізуге арналған
құрылғы?
Жауабы: Пернетақта
3.Ақпаратты шығару құрылғысы?
Жауабы: Принтер,Монитор
4. Қағаздағы көріністі экранға түсіруші?.
Жауабы: Сканер
5. Барлық ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал ?
Жауабы: Компьютер
6.Адам көзі мен монитор арасындағы
арақашықтық қанша (см) болу керек?
Жауабы: 60-70см (55см)
7. Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі ?
Жауабы : Бит
8. Компьютердің “миы” деп қай
құрылғыны атайды?
Жауабы: Процессор
9. Компьютер жанында тұратын өсімдік
атауы?
Жауабы: Кактус
10. Дыбыс тыңдау құрылғысы?
Жауабы: Колонка
11. Бір килобайт қанша байтқа тең?
Жауабы: 1024 байт
12. Қазіргі пернетақтадағы пернелер
саны?
Жауабы: 105 перне (104 перне)
13. Компьютердің “тілі”?
Жауабы: монитор
14. Интернетпен байланыс жасайтын
құрылғы?
Жауабы: Модем
Жұмбақ шешу
1 . Бар нәрсеге жетік
Миы күшті тетік
Ол арқылы сөйлесіп
Кетесің шетелге де өтіп / ********* /
2. Компьютердің айнасы
Бағдарыңды таңдашы
Сурет, сөзін көрсетіп
Тиер саған пайдасы / ******* /
3.Жануарға ұқсас атым бар
Бағдар көрсетер затым бар
Кілемше үстінде тұрамын
Ең қажетті құралмын
Білсеңдер қане айтыңдар / ******/
4.Саусақтарды билететін,
экранға мәтінді сый ететін,
жоқ деп мүлде айта алмайтын,
иә-ні қолдап қайталайтын береген / ********/ /
Жұмбақ шешу
1 . Бар нәрсеге жетік
Миы күшті тетік
Ол арқылы сөйлесіп
Кетесің шетелге де өтіп / компьютер /
2. Компьютердің айнасы
Бағдарыңды таңдашы
Сурет, сөзін көрсетіп
Тиер саған пайдасы / монитор /
3.Жануарға ұқсас атым бар
Бағдар көрсетер затым бар
Кілемше үстінде тұрамын
Ең қажетті құралмын
Білсеңдер қане айтыңдар / тышқан/
4.Саусақтарды билететін,
экранға мәтінді сый ететін,
жоқ деп мүлде айта алмайтын,
иә-ні қолдап қайталайтын береген / пернетақта/ /
Сәйкестендіру
М
1
Р
Колонка
Мәтіндік және графикалық ақпаратты қағаздан компьютерге енгізу құралғысы
2
Компьютердің ең басты бөлігі «миы»
Жедел жады
3
Ю
Дыбыстық ақпаратты шығару құрылғысы
4
Е
Аналық тақша
Принтер
Телефон желісіне қосу құрлғысы
Т
5
6
Ақпаратты енгізу құрылғысы
Қатты диск
О
Процессор
Жүйелік блоктың бір бөлігі
7
П
Ь
Модем
8
Ақпаратты ұзақ сақтауға арналған құрылғы
тышқан
Ақпаратты қағаз бетіне басып шығаруға араналған құрылғы
К
9
Сканер
Компьютерде деректерді уақытша сақтау жады
1
К
2
3
О
4
М
5
П
Ь
6
7
Ю
Т
8
9
Е
Р
Үй тапсырмасы:
. Сөзжұмбақ құрастыру.
Компьютердің негізгі
құрылғыларының міндеттері
және мүмкіндіктері
Сау болыңыздар!!!