Кэш-жад(cache – жасырын қойма, қор ) – жылдам әрекет ететін жад, процессор мен ЖЖҚ-ның ортасында орналасады.
Кемшілігі – процессордың тактілік жиілігі ЖЖҚ-ның тактілік жиілігімен салыстырғанда әлдеқайда жоғары, сондықтан процессор қажетті мәліметтерді кейде «күтіп» қалады.
шапшаң
ЖЖҚ
кэш-жад
баяу
ЖЖҚ-дан оқу – әуелі кэштен . Егер қажетті ұяшық кэште орналасқан болса, кэштен алынады (шапшаң).
Жүйелік блок: кэш-жад
Көпсатылы кэштеу:
процессор
128 Кб…4Мб
ЖЖҚ
64 Кб
L2
ядро
L1
L1L2-ден жылдам !
егер бір ұяшық бірнеше рет қолданылса, компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы артады
егер әртүрлі ұяшықтар қолданылатын болса, жылдамдық азаяды
19
Жүйелік блок: дискжетектер
иілгіш магниттік дисклерге арналған дискжетек
айналу жылдамдығы 300 айн/мин мәліметтерді оқу-жазу жылдамдығы 63 Кб/сек
айналу жылдамдығы 300 айн/мин
мәліметтерді оқу-жазу жылдамдығы 63 Кб/сек
52x
дискжетек CD-RW 523252
оқу CD-ROM 52 -ке дейін (52 150 Кб/сек ) жазу CD-RW 32 -ке дейін жазу CD-R 52 -ке дейін
оқу CD-ROM 52 -ке дейін (52 150 Кб/сек )
жазу CD-RW 32 -ке дейін
жазу CD-R 52 -ке дейін
комбо-жетек
оқу және жазу CD-ROM, CD-R, CD-RW оқу DVD-ROM
оқу және жазу CD-ROM, CD-R, CD-RW
оқу DVD-ROM
дискжетек DVD-RW
CD-дің оқу және жазуы 52 -ке дейін жазу DVD-RW, DVD+RW 8 -ке дейін (8 9 150 Кб/сек ) жазу DVD-R, DVD+R 18 -ке дейін
CD-дің оқу және жазуы 52 -ке дейін
жазу DVD-RW, DVD+RW 8 -ке дейін (8 9 150 Кб/сек )
жазу DVD-R, DVD+R 18 -ке дейін
19
Жүйелік блок: порттар
PS/2 порттары
ток көзі 220 В
Қоректендіру блогын қосып/өшіру
тізбектей жалғасқан порт
параллель
порт
VGA порты
USB порты
RJ-45 желісі
сызықты
кіру тесігі
Құрамдас орналастырылған құрылғылар (жүйелік тақшада )
Видеоадаптер
Дыбыстық карта
Желілік карта
бөлек сатып алудың қажеті жоқ
қарапайым міндеттерді орындау сапасының жоғарылығы
бөлек сатылатындарға қарағанда сапасы төмен болады (жылдамдығы, түстердің сапасы, қанықтылығы)
22
Видеосигналдарға арналған порттар
Монитор
Видеокарта
Проектор
VGA порты (аналогтік)
DVI порты (сандық)
22
Жүйелік блок: порттар
Тізбектей жалғасқан порт (COM1,COM2, …) 115 Кбит/с-ке дейін
жылдамдығы баяу құрылғылар: модем, тышқан
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
Параллельді порт (LPT1, Centronics) 2 Мб/с-ке дейін
принтер
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 101 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 0
1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0
24
Жүйелік блок: USB порттары
USB порты (Universal Serial Bus)
USB 1.1 – 12 Мбит/c-ке дейін, USB 2.0 – 480 Мбит/c-ке дейін
принтер, сканер, тышқан, …
жылдамдығы жоғары
«жүре» қосу
бір портқа бірнеше бірнеше құрылғыны қосуға болады ( хаб тар арқылы)
25
Жүйелік блок: порттар
IEEE1394порты (FireWire) 1600 Мбит/c-ке дейін
Инфрақызыл портIrDA(Infrared Data Association) 4 Мб/с-ке
дейін
Ноутбукке құрамдас орналастырылады
сыртқы адаптер (USB)
25
і
к
м
*
*
р
т
ы
а
п
қ
Жауабын тап
Алғашқы есептеу құрылғысы
саусақ
интерфейс
Адам мен монитор арасындағы қарым-қатынас
Монитор мен көздің арақашықтығы
60-70 см
Принтер түрлері
Лазерлік, сия бүріккіш, матрицалық
Компьютердің негізгі құралдарын ата
Жүйелік блок, монитор, пернетақта
Есептер панеліндегі пуск батырмасын басқанда не шығады?
Бас меню
Компьютер құрылғылары нешеге бөлінеді?
Екіге: негізгі және қосымша
Ең бірінші программа құрған оқымысты
Ада Лавлейс
«Ғажайып алаң»
Бұл турда әр сайыскер жеке - жеке әртүрлі тақырыптан таңдап өзі жауап береді.
1-тақырып: Дербес компьютер.
10 – Компьютердегі мәліметтерді сақтайтын негізгі құрылғы қалай аталады? (қатты диск)
20 – Компьютердің қандай құрылғысында информация өңделеді? (процессор)
30 – Мультимедия дегеніміз не? (дыбыстық,музыкалық, графикалық және видео инф. бірігуі)
2-тақырып: Windows ОЖ
10 – ОЖ дегеніміз не? (басқарушы және қолданбалы программа)
20 – Экранның фонын өзгерту
30 – ОЖ сыртқы құрылғылармен байланысын қамтамасыз ететін программалар (драйверлер)
3-тақырып: MS Office
10 – Құжатты сақтау
20 – Құжатты баспаға шығару
30 – MS Office пакетіне кіретін программаларды ата
4-тақырып:Жалпы
10 – Электронды поштамен жұмыс істейтін программа (e-mail)
Ақапаратты компьютерға енгізу құрылғысы (пернетақта).
Winzip , winrar қандай программа (архиватор).
Бос орын қалтыру пернесі (пробел).
Монитор, пернетақта, жүйелік блок қандай құрылғылар? (негізгі)
Адамның денсаулыққа зиянды компьютер құрылғысы(монитор)
Өшірілген файлдар қай папкада сақталады?(корзинада)
Бас әріпті шығару үшін сол әріппен бірге қандай пернені басу керек? ( Shift )
Компьютер дегеніміз?
Ақпарат тасымалдаушылар?
Тапсырма. Сіздің алдыңызда 10 файл тұр . Екі файлдың ішінде адамның тарихы, әдет-ғұрпы, мінез-құлқы баяндалған. Осы файлдарды табыңыз. Бір файлды таңдап, оны түсіндіріңіз.
а.bmp
cat.exe
leto_12.avi
mama.jpg
music.mp3
ura.wav
boy.psd
dog.txt
1t.com
base1.doc
dog.txt
base1.doc
Тапсырма
Қаламды парақтың бетінен алмай және бір сызылған жерді қайталап сызбай мына фигураларды сал:
%, , C2, , ,
, П ,,
,,
А
Т
Т
Е
С
Қ
Ұ
Т
А
С
Р
Р
1. Талдауға қажет ақпаратты жалпы не деп атайды?
а) шығаруға арналған тамақ
б) ойлануға арналған азық
в) миға тамақтану
г) қорек
б)ойлануға арналған азық
2. Компьютерлік тілде адамды не деп атайды?
а) Пайдаланушы
б) Клиент
в) Пациент
г) Тапсырыс беруші
а) Пайдаланушы
3. Қай өлшем бірлік информатика саласынан болып келеді?
а) Киловатт
б) Килобайт
в) Килобар
г) Киловольт
б) Килобайт
4. Компьютердің миы
а) Программа
б) Жүйелік блок
в) Код
г) Процессор
г) Процессор
5. Компьютердің ішкі құрылғыларын не деп атайды??
а) Интерьер
б) Архитектура
в) Анатомия
г) Қаймақ
б) Архитектура
6. Компьютер жадысы не үшін арналмаған?
а) Ақпаратты жазуға
б) Ақпаратты сақтауға
в) Ақпаратты шығаруға
г) Ақпаратты өңдеуге
г) Ақпаратты өңдеуге
7. Дербес компьютердің ең маңызды құрылғысы?
а) Қорек блок
б) Жүйелік блок
в) Асхана
г) Интернет-кафе
б) Жүйелік блок
8. Компьютер тышқаны қай жерде тұрады?
а) Торда
б) Аквариумде
в) Клемшеде
г) Тышқан аулағышта
в) клемшеде
Сөз жұмбақ
Интерактивті ...
Жалпы желіге қосылуға арналған құрылғы
Дыбыс шығару құрылғысы
Ақпаратты бейнелейтін құрылғы
Бит, ..., Кбайт, Мбайт, Гбайт, Теробайт
Мәтіналғы (орысша)
Ең кіші өлшем бірлік
Тінтуірдің басқаша атауы
13 жасында программа жазған адам
Тінтуірдің басқаша атауы
11. Пернетақтадағы батырманың басқаша атауы
12. Интернетпен жұмыс істеуге арналған программа
13. Сызба (орысша)
14. Компьютер ауруы
15. Белгілі атпен сақталған ақпарат
16. Меню (қазақша)
17. Құжаттың көлемін өзгерту
18. Қағазға шығаратын модем
Сөз жұмбақ
Т
А
Қ
К
М
Т
О
О
Д
А
Л
С
О
Б
К
Д
Е
А
Ы
А
Н
М
Й
Н
Б
К
Т
Е
М
Б
Б
Ы
А
Р
А
И
И
С
Т
У
Т
Л
С
Л
Ы
Ш
Б
П
П
Қ
Е
Р
Л
А
Р
О
В
О
Н
Г
И
У
Т
Н
Т
Ф
Р
Р
Е
З
А
А
У
Е
Е
С
М
Й
Р
Ф
Р
Л
Ф
М
Ә
И
З
А
А
К
С
К
І
А
С
Р
Ш
Т
А
Б
Қорытындылау
Қандай графикалық ақпараттарды білесің?
Графикалық редактор дегеніміз не?
Компьютерлік графика дегеніміз не?
Қандай компьютерлік графика түрлерін білесің?
Пиксель дегеніміз не?
Фракталдық графика дегеніміз не?
Қандай графикалық редакторларды білесің?
Үйге тапсырма: 7.1 Графикалық ақпаратты ұсыну. Суреттер салып келу