"Озы? ойлы дарындылар" сыныптан тыс іс-шара

Озық ойлы дарындылар (Информатика сабағынан сайыс сабақ)

Пәні: Информатика

Мақсаты:

а) білімділік: оқушылардың пән бойынша білімдерін жүйелеу, саралау;

б) дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін, білім, білік дағдыларын дамыта отырып, интеллектуалдығын қалыптастыру;

в) тәрбиелік: еңбекке, өзін-өзі басқаруға, ұйымшылдыққа, тұрақтылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: проектор, слайдтар, конверттер.

Сабақтың түрі: сайыс сабақ

Сабақтың әдіс - тәсілдері: топтастыру, сұрақ - жауап, ойын элементтері, баяндау әдісі.

Қатысушылар: 5,6,7,8 сынып оқушылары

Сабақтың барысы:

1 жүргізуші:

Ал, қанекей, қаралық,

Мына жақта жаңалық.

Бүгінгі сайыс төрінде,

Информатика елінде,

Информатика тілінде,

Есеп шешіп жарысып,

Жұмбақ шешіп аңдысып,

Шабыт тасып шалқысын,

Компьютермен ән салып,

Көңілді кеш жасайық.

2 жүргізуші: Құрметті ұстаздар, қонақтар және оқушылар! Бүгінгі атты сайысмызға қош келдіңіздер! Құрметті  ұстаздар мен оқушылар, көрермендер, әділ-қазылар алқасы. «Озық ойлы дарындылар» атты  сайысымызға қош келіпсіздер!  Біз бүгін 5-8 сынып оқушыларының арасынан  топтастырылып алынған үміткерлердің сайысын тамашалаймыз.

1 жүргізуші:

Сайысымыздың қатысушыларымен танысатын босақ

1 топ: «Монитор»

2 топ: «Жүйелік блок»

3 топ: «Пернетақта»

2. жүргізуші: Бұл сайыс  9 кезеңнен тұрады:

1. «Таныстыру»

2. «Көңілді анықтамалар»

3. «Ғажайып алаң»

4. «Сөз жұмбақ»

5. «Есептеп көрейік»

6. «Жарнама»

7. «Сөзді табу»

8. «Жорға» Капитандар сайысы.

9. Қорытынды, марапаттау.

1. жүргізуші: Сайысымызды бастамас бұрын осы сайысымызға әділ төрелігін береді деген үмітпен шақырылған әділ-қазыларды таныстыру.

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

2. жүргізуші: Атап айтып кетер болсақ бізде баллдық жүйе 5, 10,15 деп алынып отыр. 5-бұл жерде төменгі ұпайды білдіреді, 10-орташа ұпайды, 15–ең жоғарғы ұпайды білдіреді және де әділ қазылар алқасына айта кететінім сайыстың әр кезеңінен кейін ұпай санын бірден беріп отырсаңыздар.

1. жүргізуші: І кезең. Таныстыру (командалар өз атын,  және топ ойыншыларымен таныстырады).

2. жүргізуші: ІІ кезең. «Көңілді анықтамалар» ( бұл кезеңде сөздердің орны ауысқан, сол өздерден анықтаманы дұрыс құру керек болады)

(экранда слайд арқылы экраннан көрсетеміз)

1. түрлендіру Ақпарат- нысаны сақтау, табылатын болып әлем мәлімет. туралы қоршаған

Жауабы: Ақпарат- сақтау, түрлендіру нысаны болып табылатын қоршаған әлем туралы мәлімет.

2. – ақпаратты Қазақстан бойынша google.kz сайт.аумағы іздейтін

google.kz – Қазақстан аумағы бойынша ақпаратты іздейтін сайт.

3. ең өлшем Ақпараттың – бит. бірлігі кіші

Ж: Ақпараттың ең кіші өлшем бірлігі – бит.

4. шығару – ақпаратты Монитор құрылғысы

Ж: Монитор – ақпаратты шығару құрылғысы

5. уақытша жады. деректерді Жедел жад– сақтау компьютерде

Ж: Жедел жад – компьютерде деректерді уақытша сақтау жады.

6. іс-әрекеттің Алгоритм кезек дегеніміз орындалуы. кезекпен

Ж:Алгоритм дегеніміз іс-әрекеттің кезекпен кезек орындалуы.

7. асырушы Алгоритмді– орындаушылар жүзеге аталады деп

Ж: Алгоритмді жүзеге асырушы – орындаушылар деп аталады

8. енгізу ақпаратты құрылғысы компьютерге Пернетақта –

Ж: Пернетақта – ақпаратты компьютерге енгізу құрылғысы

9. тасушысы. Флеш – жад ақпарат

Ж: Флеш – жад ақпарат тасушысы.

1 – жүргізуші: ІІІ. «Ғажайып алаң»

Мәнгі бақи есте қалар,

Ғажайып бір кеш болсын.

Білімдірек шәкірт озар,

Қиынырақ сұрақ болсын

Информатика	10	20	30
География	10	20	30
Физика	10	20	30

Алдарыңызда 3 пәннен сұрақтар жасырылған

сол сұрақтарға жауап берсеңіздер сол ұпай қосылады.

Инф: 10 ұпай: Дүниежүзілік желі? (интернет)

Инф: 20 ұпай: Windows дегеніміз не? (операциялық жүйе)

Инф: 30 ұпай: Орындаушы орындай алатын командалар тізбегі? (алгоритм)

Геог: 10 ұпай: Жер шарындағы ең үлкен алапты өзен?

Геог: 20 ұпай: Дүние жүзіндегі ең ұзын өзен?

Геог: 30 ұпай: Ұлы Жібек жолы басталатын ел?

Физ: 10 ұпай: Энергия дегеніміз не?

Физ: 20 ұпай: Электр тогының неше тегі бар?

Физ: 30 ұпай: Аттас зарядтар дегеніміз не?

IV. «Венгр Сөзжұмбағы» (жасырылған кестедегі әріптер арасынан информатика  ғылымына байланысты сөздерді жылдам табу).

М	Т	П	Л	О	Т	Т	Н	М	О
И	Ы	П	Р	А	Т	Е	И	О	Е
К	Ш	Н	И	Р	Е	Р	М	Д	М
Р	Қ	Б	Н	Х	И	В	О	Е	Т
О	Н	У	С	Ө	З	Е	Н	М	О
П	А	М	Б	А	Й	Т	И	Е	З
Р	М	А	П	Қ	Ф	Н	Т	О	Р
О	Ә	И	А	Ы	О	И	Ү	И	Д
Ц	Т	П	Р	Л	Р	Ф	А	Й	Л
Е	Ш	У	А	Ж	М	И	Я	И	Ц
С	К	С	Д	А	А	Т	И	К	А
С	О	Р	А	Т	Е	Р	Е	З	Е

V. «Есептеп көрейік» 

(санау жүйелеріне және алгоритмге байланысты есеп жасырылады).

1 топқа1)101000112=16310

2) Ыдыс жуу алгоритмін құр

2 топқа: 1) 110110012=21710

2) Үй жұмысын орындау алгоритмін құр.

3 топқа:

1. 1111000101=96510

2. Гүл теру алгоритмін құр.

VІ. «Жарнама» (Суреттегі құрылғыны немесе басқа программаны жарнамалау)

VІІ. «Сөзді табу» (оқушыларға конверт таратылады. Конвертте әр түрлі әріптер және сұрақтар бар. Сұрақтың жауабын сол әріптерден құру керек. Оқушылар жауаптарына қысқаша мәлімет береді).

1.  Ақпаратты  жіберудің техникалық құралы?      (Телекоммуникация)

2. Компьютердің  барлық жұмысын басқаратын құрылғы       (процессор)

3. Сыртқы құрылғыларды басқаратын арнайы бағдарлама?    (Драйвер)

4. Қазіргі кезде ең көп тараған сымсыз желі(Wi-fi )

5. Вирусқа қарсы программа?  (avast)

6. Интернетпен қосылуды жүзеге асыратын  заңды тұлға? (ҚазақТелеКом)

7. «Көбейтілуге» және басқа программаларға «жұғуға» қабілетті шағын компьютерлік программа қалай аталады?       (Вирус)

8. Қағаздағы көріністі экранға түсіруші  (Сканер)

9. Ең ерте заманғы есептеу құралы   (Есепшот)

Көрермендермен ойын.

Көрермен жиналған бұл тамашаға,

Құр қарап отыру жараса ма?

Зерделеп, сұрақ жауап санаңа түй,

Боласың бар жеңіске ортақ сонда.

Сонымен көрермендерге сұрақ.

1. «МЕКТЕП» сөзінде неше бит бар? (48 бит)

2. Қай айда 28 күн бар? (ақпан)

3. Алфавиттің ең соңғы әрпі? (Я)

4. SHIFT+ALT қандай қызмет атқарады?(тіл ауысады)

5.Бір байтта неше бит бар?

6. Үстел үстінде 3 стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды?

7. Компьютерге ақпаратты енгізу құралы. (пернетақта)

8. «Тінтуір» сөзі орыс және ағылшын тілінде қалай болады? (мышь, maus)

9. Үстелдің бетінде 4 бұрыш бар, 1 бұрышын кесіп алып тастаса неше бұрыш қалады? (5 бұрыш)

10. Компьютердің миы (процессор)

VІІІ. «Жорға» .Капитандар сайысы.

Бұл кезеңде берілген 1 минут ішінде дұрыс әрі жылдам жауап беруі тиіс. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпайдан беріледі.

І  топ

1. Ақпаратты шығару құрылғысы (Принтер)

2. Жалпы желіге қосылу үшін қажетті құрылғы  (Модем)

3. Ақпаратты өңдеу құрылғысы  (Процессор)

4. Дыбыс жазу құрылғысы    (микрофон)

5. Адам денсаулығына зиянды компьютер құрылғысы (Монитор)

6. Бірінен соң бірі орындалатын тізбек (Алгоритм)

7. Мәтіндік редакторда не өңдейміз   (мәтін)

8. Ақпараттың өлшем бірлігі   (бит, байт)

9. Белгілі бір атпен жазылған мәліметтер жиынтығы (файл)

10. Деректерді сақтауға арналған құрылғы (жады)

ІІ топ

1. Компьютердің атасы деп кімді айтамыз?    (Чарльз Бэббидж)

2. Компакт дискіні оқуға арналған құрылғы    (CD-ROM)

3. Дүниежүзілік  компьютер арасындағы байланыс ортасы  (Интернет )

4. Компьютерде орындаатын программалар қандай топтарға жіктеледі? (Жүйелік, қолданбалы, программалау).

5. Есептеуіш машинаның неше буыны бар?    (5)

6. Аталған байттар тізбегі  (файл)

7. Адам мен компьютер арасындағы қарым –қатынас   (Интерфейс)

8. Вирустың кері әсерін жоятын программа (Антивирус )

9. Бос орын қалдыру пернесі (пробел)

10. Стандартты программалар   (Блокнот, WordPad, Paint, Калькулятор)

ІІІ топ

1. Дискілерді оқу құрылғысы   (дисковод)

2. Қоршаған орта туралы мәлімет   (ақпарат)

3. Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал  (компьютер)

4. Адам көзі мен монитор арасындағы ара қашықтық қанша болу керек?   (60-70 см)

5. 1 Кбайт қанша байтқа тең   (1024 байт)

6. Меңзердің сол жағындағы символды өшіретін перне   (Backspase)

7. Компьютермен жұмыс жасауды жеңілдететін қосымша  құрылғы   (тышқан)

8. Сандардың аталу және жазылу тәсілі   (санау жүйесі)

9. Ең алғашқы программа жазған ғалым, әйел программист (Ада Лавлейс)

10. Принтер түрлері   (Лазерлік, матрицалық, сия бүріккіш)

ІХ. Қорытынды, марапаттау.

2 жүргізуші:

Көрермен жиналған бұл тамашаға,

Құр қарап,  жым отыру жараса ма,

Туыс, досқа, сыныптас таныс емес,

Соқ қолыңды білімді жас талапқа.

Қолыңды бекерге бос, соға берме,

Ойсыз, соқыр сезімнің соңына ерме.

Зерделеп, сұрақ- жауап санаңа түй,

Сонда ортақ боласың, бар  жеңіске. – дей келе, сайысымызды аяқтаймыз.

1 жүргізуші: Әділқазылар алқасы біздің сайыскерлеріміздің ұпай санын шығарып болғанша біз сендермен информатика ғылымына байланысты жұмбақ шешіп жіберейік.

1. Ұзынтұра жалқаубек,

Тұрмай ылғи жатады.

Қозғала қалса артынан,

Ешбір белгі қалмайды. /бос орын немесе пробел/

2. Пернелік деген атаның,

Немерелері алғашқы.

12 ағайынды,

Есімдері Ғ /эф/ әрпімен басталады.

Бұл қандай пернелер? /функционалдық пернелер/

3. Бұтақ орнында мың бір инесі,

Компьютер жаны мекені. /кактус/

4. Ақпарларды қағазға шығарады,

Бұл құрылғы қалай деп аталады? /принтер/

5. Төртбұрышты әйнек,

Тұнып тұрған әлек. /монитор/

6. Биологияда бұл паразит,

Көзге зорға көрінер.

Информатикада өлшем бірлік,

Ақпараттарды өлшер. /бит/

7. Егер білсең айта ғойшы,

Бұл қандай құрылғы

Ақпаратты қағаздағы,

Компьютерге енгізеді? /сканер/

8. Экранның бетінде оның тұрағы

Қашан болсын жыпылықтап тұрады. /меңзер/

1 жүргізуші: Осы сайысымызды қорытындылау үшін ортаға

_______________________________________________________шақырамыз.

2 жүргізуші:

Көңіл бөліп бұл кеште

Қатысушыларға көп рахмет!

Алдыңызда жайнаған жүздер әлі

Сендермен кездесеміз біздер әлі, - дей келе біз информатика пәнінен сайысымызды аяқтаймыз. Келесі кездескенше, құрметті оқушылар!

Бірге: Сау болыңыздар!