Саба?ты? та?ырыбы: ?лемні? а?паратты? бейнесі, а?паратты? ж?йелер ж?не ресурстар.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: ?лемні? а?паратты? бейнесі, а?паратты? ж?йелер ж?не ресурстар туралы т?сінік беру, ойлау ?ш?ырлы?ын дамыту
Т?рбиелігі: икемділік ?асиетімен шабытты болу?а ?алыптастыру
Дамытушылы?ы: о?ушыларды? ойлау ?абілетімен ?ызы?ушылы?ын арттыру
Саба?ты? т?рі: Жа?а материалды т?сіндіру
Саба?ты? т?сілі: с?здік, к?рнекі, практикалы?
Саба?ты? к?рнекілігі: компьютерлер, тапсырмалар, тест с?ра?тары т.б.
О?ыту формалары: жеке, топты? ж?не ?жымды?
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
О?шылармен с?лемдесу, толы?тыру, кітап д?птерлерін ретке келтіру ж?не назарын саба??а аудару
IІ. Саба?ты? ма?сатымен о?ушыларды таныстыру
ІІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру
А?парат – адамнан да ерте ту?ан ??былыс.Таби?ат ?зіні? даму бары-сында ?сімдіктер мен тірі а?залар аср?ылы ж?мба?тал?ан а?паратты беріп отыр?ан.
Латын тілінде а?парат informatio – т?сіндіру, мазм?ндау деген ма?ына-ны білдіреді.
А?парат деп ?орша?ан орта мен онда болып жат?ан ?рт?рлі ??былыс-тар туралы м?ліметтер жыинты?ын айтамыз.
А?парат та?ба немесе сигналдар т?рінде берілсе, ?рт?рлі т?сілдермен аламы: к?ру ар?ылы, есту ар?ылы, с?йлеу? дыбыстау, ?стап к?ру, иіс сезу ар?ылы.
А?паратты ?ш де?гейде ?арастыру?а болады: синтаксистік, семантика-лы? ж?не кибернитикалы?.
А?параттану – ЭЕМ ар?ылы а?паратты жинау, са?тау, т?рлендіру, жеткізу ж?не оны пайдалану за?дылы?тары мен т?сілдерін зерттейтін жа?а ?ылыми п?н. А?параттануды? негізгі нысаны а?парат болып саналады.
ХV ?асырда м?ліметті ?а?аз?а басып шы?ару станогіні? пайда болуы кітап шы?ару ісін жол?а ?ойып, адам ойын тікелей к?пшілікке жеткізуге м?мкіндік жасады.
ХІХ – ХХ ?асырларда?ы телеграфты?, телефонны?, радионы? шы?уы а?паратты кез келген ?ашы?ты??а жылдам жеткізуге м?мкіндік берді.
ХХ ?асырды? ортасында шы??ан электронды? есептеуіш машина м?лі-меттерді іздеу мен ??деуді? б?рын болма?ан м?мкіндіктерін берді.
А?парат алу дегеніміз – бізді ?орша?ан ??былыстар мен нысандарды? ?зара байланыстары, ??рылымы немесе оларды? бір – біріне ?атысуы ж?нінде на?ты ма?луматтар мен м?ліметтер алу деген с?з.
А?паратты? ж?йелер – а?паратты арнайы ?йымдастырыл?ан т?рде са?-тау?а арнал?ан ж?не онымен т?рлі ?рекеттер жасауды ж?не оны енгізу-ді ?амтамасыз етуші, сонымен бірге т?рлі белгілері бойынша іздеу салушы, есеп жасаушы ж?йелер.
АЖ дегеніміз – ?андай да бір нысанды бас?ару?а ?ажетті ?о?амды? ма?саттар?а жету барысында?ы а?параттарды жинау, са?тау, жа?арту, ??деу, іздеу ж?не беру ?шін ?олданылатын ??ралдар, ?дістер ж?не персоналдар-ды? ?зара байланыс ?ан жиыны.
А?парат ж?йесін жіктеуді т?мендегідей ішкі кластар?а б?луге болады:
- а?паратты? – аны?тамалы? ж?йелер, а?паратты жинап, оны адамны? пайдалануй ?шін дайындалады.
- а?паратты? ке?ес беретін ж?йелер, нысанны? к?йі мен ж?мыс т?ртібі туралы а?паратты беріп, на?ты жа?дай ?шін ?ажетті ?сыныстар мен пікірлерді ?сынпды.
- а?паратты? ?ада?алаушы ж?йелер, оларда м?ліметтер адамны? ?атысуынсыз енгізіліп, бас?арылатын нысанда?ы ?деріс автоматты т?рде реттеледі.
Автоматтандырыл?ан а?паратты? ж?йелер ( ААЖ ) - а?паратты ??деу ж?не бас?ару шешімдерін ?абылдау?а арнал?ан а?параттарды? экономи-калы? ж?не математикалы? ?діс модельдеріні? техникалы?, программалы?, технологиялы? ??ралдарды? ж?не мамандарды? жиынты?ы.
Ба?ыны??ы ж?йе дегеніміз – ?андай да бір белгі бойынша ерекшкленген ж?йені? б?лігі.
А?паратты? ?амтамасыз ету – АЖ мен а?паратты? технология?а ( АТ ) ?ажетті элементтеріні? бірі бас?арылатын нысанны? к?йін ж?не бас?ару шешімін сапаттайтын а?паратты бейнелейді.
Техникалы? ?амтамасыз ету – АЖ – ні? ж?мыс жасау?а арнал?ан техникалы? жабды?тар кешені.
Математикал? ?амтамасыз ету – АЖ – ні? ма?саттары мен міндеттерін ж?зеге асыру?а арнал?ан математикалы? ?дістер, модельдер, алгоритмдер ж?не программалар жиынты?ы, сонымен ?атар, ол техникалы? ??ралдар кешеніні? ?алыпты ?ызметіне жа?дай жасайды.
Программалы? ?амтамасыз ету – есептеу техникасын ?олдану ар?ылы а?парат ж?йесіндегі ма?саттар мен есептерді ж?зеге асыруды ?олдайтын программалар жиыны.
А?парат т?мендегідей ?асиеттерге ие: ?зектілік, толы?тылы?. Адамны? а?паратты ?абылдау, ??деу, жинау ж?неберу ?дерісі а?паратты? іс - ?рекет деп аталады.
?орша?ан орта нысандары Адамны? іс - ?рекеті
туралы елес
Нысанны? ?лгісі ?лемні? а?паратты? А?парат туралы
туралы елес бейнесі елес
А?паратты? ?дерістер А?парат туралы елес
Кез келген а?паратты? ж?йені? ма?саты – на?ты а?паратты ??деу.
А?паратты? жиымныі сипаттамасына, а?паратты беру т?сіліне байланысты а?паратты? іздестіру ж?йелері ??жатты? ж?не деректі болып б?лінеді.
А?паратты?
ж?йелер
Деректі ??жатты?
- Нысан атрибутыны? фор- - Графикалы? нысандарды?, м?тіндік
маттал?ан т?ріні? на?ты ??жаттарды? ??рылымсыз бірігуі
ма?ынасын тіркейді; ар?ылы жасалады;
- А?парат на?ты ??рылым?а - Іздестіру аппараты ар?ылы ?амта-
ие; масыз етіледі;
- С?раныстар?а бірм?нді жауап - С?раныстар?а бірм?нді жауап беру-
беруге ?абілетті. ді ?ажет етпейді.
ІV. О?ушыларды? саба? бойынша ал?ан т?сінігін тексеру
1. « А?парат » термині туралы жа?адан не білді?дер?
2. Сендерге ?андай а?парат тасушылар белгілі?
3. ?азіргі кезде а?паратты? ?андай т?рлері бар?
4. Адам а?паратты ?андай сезім м?шелері ар?ылы ?абылдайды?
5. ?лемні? а?паратты? бейнесі дегеніміз не?
6. А?паратты? ж?йуге аны?тама бері?дер?
7. А?паратты? ж?йелер ?алай жіктеледі?
V. Саба?ты бекіту
Тапсырма 1 С?йлемді ая?та:
а) ?орша?ан орта мен онда болып жат?ан ?рт?рлі ??былыстар туралы м?ліметтер жыинты?ын .. деп айтамыз.
б) Бізді ?орша?ан ??былыстар мен нысандарды? ?зара байланыстары, ??рылымы немесе оларды? бір – біріне ?атысуы ж?нінде на?ты ма?лу-маттар мен м?ліметтер алу . деп аталады.
Тапсырма 2
?аза?стан Республикасыны? ?лтты? кітапханасыны? сайтына кіріп, электронды? каталогты? іздестіру ж?йесін пайдаланы?дар.
Тапсырма 3
Бай?о?ыр ?арыш аума?ында?ы экологиялы? жа?дай туралы м?лімет ізде?дер.
Саба?ты н?тижелеу, білімін ба?алау
VI. ?йге тапсырма § 2 мазм?ндау