Тақырыбы: Зат мөлшері. Моль.Авогадро саны. Молярлық масса.
Сабақтың мақсаты:
А) Білімділік :Химиялық сандық есептеулердің орындалуы - физикалық шамалардың көмегімен, яғни моль, мольдік масса терминдеріне түсінік беру.
ә) Дамытушылық: Атом – молекулалық ілім негізінде формула бойынша сандық есептер шығаруды дамыту, формулалармен жұмыс істеуді дағдыға айналдыру, сандық есептерді қолданып, реакция теңдеулері жөніндегі білімдерін дамыту.
б) Тәрбиелік : Терминдермен жұмыс істеуді, оны қолдануды қалыптастыру.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың өту әдісі: баяндау, түсіндіру, жаңа терминдер мен сөздіктер, оқулықпен жұмыстар, математикалық есептеулер, топпен жұмыс.
Сабаққа қолданылатын көрнекіліктер және қосымша әдебиеттер: Химиялық формулалар, оларды құрастыру , элементтер таңбалары, периодтық жүйе.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сырт киіміне, құрал – жабдықтарына, көңіл – күйлеріне көз жүгірту. Сынып бөлмесіне және оқушыларды түгендеу.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: Берілген тапсырманың орындалғанын анықтау.
Сұрақ – жауап әдісі:
Заттардың тқасиеттері неге байланысты?
Заттар неден тұрады?
Химиялық формула дегеніміз не ?
Атомдар дегеніміз не , әртүрлі атомдар бір – бірінен қандай айырмашылығы бар?
Атом-молекулалық ілім тұрғысынан - химиялық реакция, физикалық құбылысты қалай түсіндіруге болады?
Химиялық реакция кезінде атомдар саны өзгермей сақталады, ал атомдар өзгере ме?
Өздік жұмыс:
І – топ: Оксидтер - натрий, кальций, сынап ( І ,ІІ ); хром (ІІІ). «оттекпен»
ІІ – топ: Сульфидтер – күміс ( І ), магний, алюминий, калий, қорғасын (ІІ) «қүкіртпен»
ІІІ – топ: оксидтер – калий, мыс (ІІ), темір (ІІІ), алюминий, мырыш «оттекпен»
Кейбір оқушылардың жұмыстары тексеріліп, бағаланады, ескерту жасалынады.
ІҮ. Жаңа сабақтың барысы: Сабақтың мақсатына көңіл қою.
1.Заттар құрамына кіретін элементтер белгілі бір қатынаста әрекеттеседі.Мыс, алюминий оксиді 54 : 48 - 9 : 8, яғни зат құрамына кіретін атомдар мен моль санын есептеу қиыға түседі. Сондықтан химияда моль ( зат молшері) мольмен өлшенеді.
МОЛЬ - құрамында 12 г көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер болатын ( атом, молекула) зат мөлшері.
ХІХ ғасырдың басында итальян ғалымы Авогадро құрметіне Авогадро саны 6,02 * 10 23 санға тең, ол кезкелген зат үшін тұрақты шама.
Дәптерге: V = m/M m=V*M V = N/Na N = V*Na V = V/ Vm V = V * Vm
Есеп: а) 5 моль судың массасын тап.
ә) 232 г күкіртте қанша моль күкірт бар?
Тапсырма: 0,2 моль Ғе2О3 темір атомдар массасын және сандарын тап.
ҮІ. Сабақты қорытындылау, бағалау
ҮІІ. Үйге тапсырма беру: § 17. 6 – жаттығу. 49 бет ; № 55 жұмыс дәптері.