-о?ушыларды? білім алу?а деген ынта-ы?ыласын ж?мылдыру.
-о?ушыларды білім алуды? ма?саттарын аны?тау?а;
Жа?а саба?ты т?сіндіру:
?аны??ан біратомды спирттерді бір сутек атомы гидроксил тобына алмас?ан алкандарды? туындылары ретінде ?арастыру?а болады.Оларды? жалпы формуласы: СnН2n+1 ОН.
Атауы. ИЮПАК хал?аралы? атаулар ж?йесі бойынша спирттерді к?мірсутектерді? атына – ол деген ж?рна? ?осылып атайды. Функционалды? ОН тобы байланыс?ан е? ?зын тізбек та?дап алынып, к?міртек атомдарын гидроксил тобы жа?ын орналас?ан жа?ынан бастап н?мірлейді СН3
4 3 2 1 5 4 | 3 2 1
СН3 – СН – СН – СН3 СН3 – С – СН – СН – СН3
| | | | |
СН3 ОН СН3 СН3 ОН
3-метил-пропанол-2 4,4,3-?ш-метил-пентанол-2
Изомерлері:Спиртердін изомерлері а)к?міртек ?а??асыны? ??рылысына; ?)к?мірсутек тізбегіндегі гидроксил тобыны? орнына байланысты ж?не б)класаралы? изомерлену болады.Гомологты? ?атарды? ал?аш?ы екі м?шесінде метил CH3OH ж?не этил спиртеріні? C2H5OH изомерлері жо?.келесі м?шесі-пропил спиртіні? C2H5OH ?ш изомері бар:
CH3-CH2-CH2OH CH3-CH-CH3 CH3-O-C2H5
Пропонол-1 І
OH метилэтилэфирі
Пропанол-2
Ал?аш?ы екі изомерде к?мірсутектерді? ??рылысы бірдей,тек гидроксил тобыны? орны ?р т?рлі.Ал мэтилэтил эфирі пропанолды? класаралы? изомері.К?мірсутек тізбегіндегі к?міртек атомыны? саны ?скен сайын спирттерді? изомерлеріні? саны арта береді.Бутил спиртіні? изомерлеріні? саны-алтау.Оларды? ??рылым формулаларын ?здері? жазып,аттарын ата?дар.Е? ?арапайым спирт метанолды? CH3OH ??рылым ж?не электронды? формулалары:
Спирттерді? алу жолдары:
С2Н5Cl+NaOH С2Н5OH+NaCа
Н2SO4
СН2= СН2+ НOH СН3- СН2OH
С6Н12О6 2С2Н5OH+2CО2
О [Н]
СН3 С С2Н5 - OH
О Н этил спирті
|| [Н]
СН3 С СН3 СН3 СН СН3
ОН пропанол-2
ІІІ кезе?: Жа?а саба?ты бекіту ?шін де?гейлік тапсырма орындату:
І де?гейлік тапсырма:
Химиялы? диктант
------------------ - молекуласында?ы бір немесе бірнеше сутек атомыдары гидроксил тобына алмас?ан к?мірсутектерді? туындылары.
?аны??ан біратомды спирттерді бір сутек атомы -------------------- алмас?ан алкандарды? туындылары ретінде ?арастыру?а болады.
?арапайым С3НOH спиртін ----------------- деп атайды
ІІ де?гейлік тапсырма:
Тест:
1.C – Hσ-байланысы болуына себепті алкандарды
?асиеттеріне ?андай реакция типтері т?н?
А) ?осылу; ?) орын басу; Б) айрылу.
2. Изомерлер дегеніміз не?
А) химиялы? ??рамы бірдей, химиялы? ??рылысы мен ?асиеттері ?рт?рлі заттар; ?) ??рылысы мен ?асиеттері ??сас, біра? ??рамы бір немесе бірнеше CH2тобына ?згеретін заттар; Б) ?айталанып келетін к?п буна?тардан т?ратын макромолекулалар.
Просмотр содержимого документа
«Урок на тему "?аны??ан біратомды спирттер" »
САБАҚ ЖОСПАРЫ
Пәні: Химия
Сабақтың тақырыбы: Қаныққан біратомды спирттер.
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Спирттердің аталуы,изомерлері және алу жолдарыментаныстыру.
2.Дамытушылық: Ой шақыру, жеке, топтасып жұмыс істеуге дағдыландыру;
3.Тәрбиелік:Салауатты өмір салтын насихаттау. Спирттік ішімдіктің адам өміріне
кері әсерін айта отырып жаман әдеттен сақтандыру.Денсаулығын сақтай білуге, ел
келешегін бүгіннен ойлауға жетелеу.
Сабақтың типі: Аралас сабақ
Сабақты ұйымдастыру түрі: Кітаппен өз бетінше жұмыс жасау, мұғалымнің толықтыруы,фронталды сұрақтар қою, жаттығулар орындау ,оқушылардың қорытынды жасауы.
-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;
-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;
Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:
Жаңа материалды оқып үйренудің практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.
Білімділік міндеттері:
-оқушылардың білім алуға деген ынта-ықыласын жұмылдыру.
-оқушыларды білім алудың мақсаттарын анықтауға;
Жаңа сабақты түсіндіру:
Қаныққан біратомды спирттерді бір сутек атомы гидроксил тобына алмасқан алкандардың туындылары ретінде қарастыруға болады.Олардың жалпы формуласы: СnН2n+1 ОН.
Атауы. ИЮПАК халқаралық атаулар жұйесі бойынша спирттерді көмірсутектердің атына – ол деген жұрнақ қосылып атайды. Функционалдық ОН тобы байланысқан ең ұзын тізбек таңдап алынып, көміртек атомдарын гидроксил тобы жақын орналасқан жағынан бастап нөмірлейді:
СН3
4 3 2 1 5 4 | 3 2 1
СН3 – СН – СН – СН3 СН3 – С – СН – СН – СН3
| | | | |
СН3 ОН СН3 СН3 ОН
3-метил-пропанол-2 4,4,3-үш-метил-пентанол-2
Изомерлері:Спиртердін изомерлері а)көміртек қаңқасының құрылысына; ә)көмірсутек тізбегіндегі гидроксил тобының орнына байланысты және б)класаралық изомерлену болады.Гомологтық қатардың алғашқы екі мүшесінде метил CH3OH және этил спиртерінің C2H5OH изомерлері жоқ.келесі мүшесі-пропил спиртінің C2H5OH үш изомері бар:
CH3-CH2-CH2OH CH3-CH-CH3 CH3-O-C2H5
Пропонол-1 І
OH метилэтилэфирі
Пропанол-2
Алғашқы екі изомерде көмірсутектердің құрылысы бірдей,тек гидроксил тобының орны әр түрлі.Ал мэтилэтил эфирі пропанолдың класаралық изомері.Көмірсутек тізбегіндегі көміртек атомының саны өскен сайын спирттердің изомерлерінің саны арта береді.Бутил спиртінің изомерлерінің саны-алтау.Олардың құрылым формулаларын өздерің жазып,аттарын атаңдар.Ең қарапайым спирт метанолдың CH3OH құрылым және электрондық формулалары:
Спирттердің алу жолдары:
С2Н5Cl+NaOH С2Н5OH+NaCl
Н2SO4
СН2= СН2+ НOH СН3- СН2OH
С6Н12О6 2С2Н5OH+2CО2
О [Н]
СН3 С С2Н5 - OH
Н этил спирті
О
|| [Н]
СН3 С СН3 СН3 СН СН3
|
ОН пропанол-2
ІІІ кезең: Жаңа сабақты бекіту үшін деңгейлік тапсырма орындату:
І деңгейлік тапсырма:
Химиялық диктант
------------------ - молекуласындағы бір немесе бірнеше сутек атомыдары гидроксил тобына алмасқан көмірсутектердің туындылары.
Қаныққан біратомды спирттерді бір сутек атомы -------------------- алмасқан алкандардың туындылары ретінде қарастыруға болады.
Гидроксил тобымен байланысқан көмірсутек радикалына сәйкес спирттер -----------------,----------------,----------------.
Қарапайым С3НOH спиртін ----------------- деп атайды
ІІ деңгейлік тапсырма:
Тест:
1.C – Hσ-байланысы болуына себепті алкандарды
қасиеттеріне қандай реакция типтері тән?
А) қосылу; Ә) орын басу; Б) айрылу.
2. Изомерлер дегеніміз не?
А) химиялық құрамы бірдей, химиялық құрылысы мен қасиеттері әртүрлі заттар; Ә) құрылысы мен қасиеттері ұқсас, бірақ құрамы бір немесе бірнеше CH2тобына өзгеретін заттар; Б) қайталанып келетін көп бунақтардан тұратын макромолекулалар.
3. Мына қосылыстардың қайсысы метан гомологы:
А) C6H12; Ә) C15H32; Б) C7H8.
4. C5H10 құрамды циклопарафиннің неше изомері болады?
А) 2; Ә) 4; Б) 5
5. Метан гомологтарының қаншасы қалыпты жағдайда газ күйінде болады?
А) 2; Ә) 3; Б) 4.
Тест кілті
Ә)
А)
Ә)
Ә)
Б)
ІІІ деңгейлік тапсырма:
Ой тұжырымдау кезеңі:
“ Даналық ағашы ” жасырылған сұрақтарға
жауап беру керек
Ой қозғау: Денсаулыққа байланысты мақал - мәтелдер