«Тоты?у. Оксидтер. Оларды? аталулары»

Оксидтердің аталуы туралы Қазақша Ашық Сабақ Оксидтердің аталуы туралы Қазақша (Казакша)

Ашық Сабақ Сабақтың тақырыбы: «Тотығу. Оксидтер. Олардың аталулары» Сабақтың мақсаты: білімділік: тотығу, оксидтер, олардың аталулары туралы түсіндіріу; тотығу реакциясының мағынасы мен мәні жайлы оқушыларға терең білім беру; дамытушылық: оқушылардың өзіндік ізденуін ұйымдастыру және танымдық іс-әрекеттерін жетілдіріп, білімдерін тиянақтап, дамыту; тәрбиелік: оқушылардың ұйымшылдыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу; пәнге деген қызығушылықтарын арттыру; Сабақтың типі: Аралас

Сабақтың түрі: Ізденіс

Сабақтың әдісі: тест тапсырмасы, деңгейлік тапсырмалар, тірек-сызба, сұрақ-жауап;

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, бор, оқулық, тест тапсырмалары, тірек сызбалар;

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру: - оқушылармен амандасу, - оқушыларды түгендеп, сабаққа дайындығын тексеру; - психологиялық дайындық; Көзді жұмып жақсы нәрсе туралы ойлаңдар. Барлықтарыңа және өздеріңе сәттілік, жақсы көңіл күй тілеңдер. Көздеріңді ашып, бір-біріңе күле қараңдар.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау; «Оттек, оның алынуы және қасиеті» тақырыбына арналған графикалық тест. «Иә», «жоқ» деген жауаппен белгілеп отырады. (иә, - жоқ). 1. Оттек иіссіз, дәмсіз, түссіз газ. 2.Оттекті тек XVIII ғасырда Пристли ашты. 3. Оттек ауада 21 % кездеседі. 4. Оттекті зертханада алыну теңдеуі мынадай: 5. Өнеркәсіпте оттегін судан алады 6. Бертолле тұзынан оттегін лабороторияда мына теңдеу арқылы алады: 7. Химиялық реакция жылдамдығын тездететін, бірақ өзі реакцияға қатыспайтын зат катализатор деп аталады. 8. Оттегін 2 әдіспен ауаны, суды ығыстыру арқылы алады 9. Ауаның массасы – 27 ге тең 10. Оттек суда нашар ериді 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Логикалық кесте. көміртегі күкірт фосфор темір

ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру; М: 1. Зат дегеніміз не? Неше түрі бар? 2. Жай зат дегеніміз не? Нешеге бөлінеді? 3. Күрделі зат дегеніміз не? Нешеге бөлінеді? Немесе мына сызбанұсқадан көре аламыз.

«Сиқырлы гүл» ойыны. Гүл жапырақтарында әртүрлі химиялық формулалар жазылған. Формулалар жазылған жапырақтарды тиісті кестенің ұяшықтарына қоямыз. Металдар Бейметалдар Күрделі заттар Заттың оттекпен әрекеттесу тотығу деп аталады. ЭО – оксидтердің жалпы формуласы. Мысалы: Оксидтерді халықаралық жүйемен атайды. 1-тәсілі: - алюминий (ІІІ) оксиді. 2-тәсілі: - дюралмюминий триоксиді «моно»-1, «ди» - 2, «три» - 3, «тетра» - 4, «пента» - 5 т.б IV.

Бекіту. М: Сонымен, балалар оксид дегеніміз не? Қорытынды ереже шығармас бұрын Мына сызбаға көңіл бөлейік.

Сапалық құрамы Оксидтер. Сандық құрамы Түзілуі

М: Сонымен, оксид деп нені айтады? О: Оксид дегеніміз – екі элементтен тұратын оның біреуі міндетті түрде оттегі болатын күрделі заттарды айтамыз.

М: Оксид деген – бинарлы Екі элементтен тұрады. Бірі оның оттегі Болу керек міндетті Екеуі бірге қосылса, Тотығу реакциясы болады. Нәтижесінде осының Күрделі зат туады.

Ойын: «Алтын кілт» «Оксид» деген сейфтің шифрін табу. Мына берілген қосылыстардың ішінен оксидтердің формуласын тауып, сейфтің шифрін табамыз 1.CO2 2. NaOH 3. НNO3 4. CaO 5. SO2 6. MgO 7. H3RO4 8. Ca (OH) 9. N2O5 10. PH3 1. P2O5 12. ZnSO4 Сейфтің шифрі: 1,4,5,6,9,11 Ойын: «Аукцион» Оксидтердің формуласы беріледі. Сол оксидтің атын атайды. Элементтің валенттілігін, түзілу реакциясын құрып, реакция типін анықтау. Қай оқушы толық жауап берсе, сол оқушыға «оксид» картинасы беріледі. “Кедергілермен көтерілу”. “Химиялық сатымен” көтеріле отырып, оксидтер формуласын құрып жаз. Оларды ата. V. Дидактикалық тапсырмалар. «Айқыштар мен нөлдер» Мына төменде берілген кестеден тек оксидтерді тауып, алыну реакциясын жазыңыз және атаңыз. натрий (І) оксиді фосфор (V) темір (ІІ) оксиді «Кім жылдам?» Төмендегі өзгерістерді орындаңыз, түзілген оксидтерді атаңыз. «Кім математик?» №1. 16 г күкіртті жаққанда түзілген күкірт (IV) оксидінің массасын табыңыз. Берілгені: Шешуі: m(S)= 16 г 16 г S - х г табу керек 32 г – 64 г m( )=? Ar(S)=32u Mr( )= 32+16*2=64 Жауабы: m( )=32 г №2. Массасы 64 г SO2 зат мөлшерін есептеңіз №3.Массасы 44 г CO2 зат мөлшерін есептеңіз IV.Қорытынды. Оксидтерді екі түрі атаумен атау. Дұрыс жауаптан мадақтау сөз шығады. Қорғасын моно оксиді---ж----ш------к-----а Көміртегі диоксиді--------е-----а------м-----е Қорғасын (ІІ) оксиді-------р-----а------е-----н Магний (ІІ) оксиді---------н-----қ-------х-----а Күміс (І) оксиді е-----------ұ------й------л Көміртек (IV) оксиді------ә------с-------и-----б Магний моноокисді------ю-----ы-------л----ы Дикүміс моно оксиді-----м-----ғ--------ң----ф VI. Үйге:§23. №5 жаттығу 66 бет VII. Бағалау: Оқушы аты – жөні Граф тест Логи кесте Сиқырлы гүл Алтын кілт Аукцион Кедергіден өту Айқыштар мен нөлдер Кім жылдам Кім математик қорытынды 
Источник: http://bilimkozy.idhost.kz/1599-8.htmlАшық сабақ «Оксидтер»

Қолдануы: Иллюстрациялық - түсініктемелік технология.

Сабақтың мақсаты: Химиялық реакция арқылы оксидтердің химиялық қасиеттерін жазып үйрену.

Сабақтың міндеті: Химиялық реакция теңдеулерінің коэффициенттерін қоюды терең үйрену.

1.     Блок- схема арқылы оксидтердің химиялық қасиеттерін табу.

2.     Негіздік және қышқылдық оксидтердің айырмашылығын табу

3.     Сызбаны сөзбен жеткізу.

4.     Химиялық реакцияларды жазу және оксидтердің формулаларын сызбаға қоюды үйрету.

5.     Реакция теңдеулеріне коэффициенттерді қоюды үйрету және қортындылау.

Сабақтың барысы

Мұғалім: Балалар, бүгін сіздермен бірге оксидтердің  қасиеттерімен жақын танысамыз.

                  Оксидтер туралы сендер білесіңдер, сондықтан кейбір сұрақтарға жауап бере аласңдар  деп ойлаймын. (1- сызба)

1.     Оксидтер жай және күрделі заттар ма?

2.     Оксидтерге анықтама беріңдер.

3.     Оксидтер үшке бөлінеді

(2- сызба)

-Оксидтерге жаңаша атау беріңдер.

Химиялық қаиеттері (5- сызба)

Дәптерге сызбаны сызбай тұрып, жауап беріңдер:

Қандай оксидтерді негіздік оксидтер дейміз?

Қандай оксидтерді қышқылдық оксидтер дейміз?

-Осы сызбаға қарап, оксидтердің қандай заттармен әрекеттескенде қышқылдар және негіздер түзілетінін шешіңдер.

-Енді оксидтердің қандай химиялық қасиеттері бар екенін айтыңдар.

Оқушылар қасиеттерін сызба бойнша өздері айту керек.

-         Осы сызбаны естеріңе сақтаңдар, 2 минут беремін.

-         Енді дәптерлеріңе сызыңдар.

-         Енді дәптерлеріңдегі сызбаны тексеріңдер. Қай жерде қате жібердіңдер?

Мұғалім: Балалар, енді химиялық реацияларды жазбас бұрын негіздер, қышқылдар, тұздардың анықтамаларын айтыңдар. Есімізге  түсірейік!

1.     Қышқылдар дегеніміз не?

2.     Негіздер дегеніміз не?

3.     Тұздар дегеніміз не?

Енді ойын ойнайық.

Берілген заттардың ішіндегі қайсысы артық? (3- сызба)

Мұғалім: Енді осы сызба бойынша оксидтердің аттарының орнына химиялық формулаларын қойып, химиялық қасиеттерін жазыңдар.

Екі оқушы тақтаға шығып, берілген қышқылдық оксидтер мен негіздік оксидтердің химиялық қасиеттерін жазу керек.

Мысалы: СО₂ және MgO.

Мұғалім: Балалар, әбір қышқылдық оксидтердің өзіне сәйкес қышқылдары бар. Осыны естеріңе сақтаңдар. (4- сызба)

Қалай ойлайсыңдар, неге бұлай болады?

Негізі осы қышқылдық оксидтер сумен әрекеттескенде осы қышқылдар түзіледі.

Бұл жерде тағы да су маңызды роль атқарады.

N₂O₅ + H₂O = 2HNO₃

SiO₂→ H₂SO₂                            SiO₂ + H₂O = H₂SiO₃

Үй тапсырмасы: §43

Сызбаны жаттау.

Na₂O және SO₂

    Берілген оксидтердің химиялық қасиеттерінің реакциялық теңдеулерін құрастырыңдар.

Назар аударғандарыңызға рахмет!