Саба?ты? та?ырыбы: «Тоты?у. Оксидтер. Оларды? аталулары»
Саба?ты? ма?саты:
білімділік: тоты?у, оксидтер, оларды? аталулары туралы т?сіндіріу; тоты?у реакциясыны? ма?ынасы мен м?ні жайлы о?ушылар?а тере? білім беру;
дамытушылы?: о?ушыларды? ?зіндік ізденуін ?йымдастыру ж?не танымды? іс-?рекеттерін жетілдіріп, білімдерін тияна?тап, дамыту;
т?рбиелік: о?ушыларды? ?йымшылды??а, ізденімпазды??а т?рбиелеу; п?нге деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру;
Саба?ты? типі: Аралас
Саба?ты? т?рі: Ізденіс
Саба?ты? ?дісі: тест тапсырмасы, де?гейлік тапсырмалар, тірек-сызба, с?ра?-жауап;
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, бор, о?улы?, тест тапсырмалары, тірек сызбалар;
Саба?ты? барысы:
І.?йымдастыру:
- о?ушылармен амандасу,
- о?ушыларды т?гендеп, саба??а дайынды?ын тексеру;
- психологиялы? дайынды?;
К?зді ж?мып жа?сы н?рсе туралы ойла?дар. Барлы?тары?а ж?не ?здері?е с?ттілік, жа?сы к??іл к?й тіле?дер. К?здері?ді ашып, бір-бірі?е к?ле ?ара?дар.
ІІ.?й тапсырмасын с?рау;
«Оттек, оны? алынуы ж?не ?асиеті» та?ырыбына арнал?ан графикалы? тест. «И?», «жо?» деген жауаппен белгілеп отырады. (и?, - жо?).
1. Оттек иіссіз, д?мсіз, т?ссіз газ.
2.Оттекті тек XVIII ?асырда Пристли ашты.
3. Оттек ауада 21 % кездеседі.
4. Оттекті зертханада алыну те?деуі мынадай:
5. ?нерк?сіпте оттегін судан алады
6. Бертолле т?зынан оттегін лабороторияда мына те?деу ар?ылы алады:
7. Химиялы? реакция жылдамды?ын тездететін, біра? ?зі реакция?а ?атыспайтын зат катализатор деп аталады.
8. Оттегін 2 ?діспен ауаны, суды ы?ыстыру ар?ылы алады
9. Ауаны? массасы – 27 ге те?
10. Оттек суда нашар ериді
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Логикалы? кесте.
к?міртегі к?кірт
фосфор темір
ІІІ. Жа?а та?ырыпты т?сіндіру;
М: 1. Зат дегеніміз не? Неше т?рі бар?
2. Жай зат дегеніміз не? Нешеге б?лінеді?
3. К?рделі зат дегеніміз не? Нешеге б?лінеді?
Немесе мына сызбан?с?адан к?ре аламыз.
«Си?ырлы г?л» ойыны.
Г?л жапыра?тарында ?рт?рлі химиялы? формулалар жазыл?ан. Формулалар жазыл?ан жапыра?тарды тиісті кестені? ?яшы?тарына ?оямыз.
Металдар
Бейметалдар
К?рделі заттар
Затты? оттекпен ?рекеттесу тоты?у деп аталады.
ЭО – оксидтерді? жалпы формуласы.
Мысалы:
Оксидтерді халы?аралы? ж?йемен атайды.
1-т?сілі: - алюминий (ІІІ) оксиді.
2-т?сілі: - дюралмюминий триоксиді
«моно»-1, «ди» - 2, «три» - 3, «тетра» - 4, «пента» - 5 т.б
IV. Бекіту.
М: Сонымен, балалар оксид дегеніміз не? ?орытынды ереже шы?армас б?рын
Мына сызба?а к??іл б?лейік.
Сапалы? ??рамы
Оксидтер. Санды? ??рамы
Т?зілуі
М: Сонымен, оксид деп нені айтады?
О: Оксид дегеніміз – екі элементтен т?ратын оны? біреуі міндетті т?рде оттегі болатын к?рделі заттарды айтамыз.
М: Оксид деген – бинарлы
Екі элементтен т?рады.
Бірі оны? оттегі
Болу керек міндетті
Екеуі бірге ?осылса,
Тоты?у реакциясы болады.
Н?тижесінде осыны?
К?рделі зат туады.
Ойын: «Алтын кілт» «Оксид» деген сейфті? шифрін табу. Мына берілген ?осылыстарды? ішінен оксидтерді? формуласын тауып, сейфті? шифрін табамыз
1.CO2 2. NaOH 3. НNO3 4. CaO 5. SO2 6. MgO 7. H3RO4 8. Ca (OH) 9. N2O5 10. PH3 1. P2O5 12. ZnSO4
Сейфті? шифрі: 1,4,5,6,9,11
Ойын: «Аукцион» Оксидтерді? формуласы беріледі. Сол оксидті? атын атайды. Элементті? валенттілігін, т?зілу реакциясын ??рып, реакция типін аны?тау. ?ай о?ушы толы? жауап берсе, сол о?ушы?а «оксид» картинасы беріледі.
“Кедергілермен к?терілу”.
“Химиялы? сатымен” к?теріле отырып, оксидтер формуласын ??рып жаз. Оларды ата.
V. Дидактикалы? тапсырмалар.
«Ай?ыштар мен н?лдер» Мына т?менде берілген кестеден тек оксидтерді тауып, алыну реакциясын жазы?ыз ж?не ата?ыз.
натрий (І) оксиді
фосфор (V)
темір (ІІ) оксиді
«Кім жылдам?» Т?мендегі ?згерістерді орында?ыз, т?зілген оксидтерді ата?ыз.
«Кім математик?»
№1. 16 г к?кіртті жа??анда т?зілген к?кірт (IV) оксидіні? массасын табы?ыз.
Берілгені: Шешуі:
m(S)= 16 г
16 г S - х г
табу керек 32 г – 64 г
m( )=?
Ar(S)=32u
Mr( )= 32+16*2=64
Жауабы: m( )=32 г
№2. Массасы 64 г SO2 зат м?лшерін есепте?із
№3.Массасы 44 г CO2 зат м?лшерін есепте?із
IV.?орытынды.
Оксидтерді екі т?рі атаумен атау. Д?рыс жауаптан мада?тау с?з шы?ады.
?ор?асын моно оксиді-ж-ш-к--а
К?міртегі диоксиді--е--а-м--е
?ор?асын (ІІ) оксиді--р--а-е--н
Магний (ІІ) оксиді--н--?--х--а
К?міс (І) оксиді е---?-й-л
К?міртек (IV) оксиді-?-с--и--б
Магний моноокисді-ю--ы--л-ы
Дик?міс моно оксиді--м--?--?-ф
VI. ?йге:§23. №5 жатты?у 66 бет
VII. Ба?алау:
О?ушы аты – ж?ні
Граф тест
Логи кесте
Си?ырлы г?л
Алтын кілт
Аукцион Кедергіден ?ту
Ай?ыштар мен н?лдер
Кім жылдам
Кім математик ?орытынды