Саба? та?ырыбы: “Химия еліне саяхат”
Саба? ма?саты: О?ушылар арасынан химия ?ылымына ынталы, талапты, ал?ыр о?ушыны аны?тау ж?не оларды ізденуге, тез ойлау?а, ал?ырлы??а баулу.
О?ушыларды? ойлау, есте са?тау ?абілетін дамытып, ?з ойын еркін жеткізуді, на?ты тез шешім ?абылдау да?дысын дамыту.
О?ушыларды ?йымшылды??а, бірлесіп ж?мыс істеуге, ?з-
?зіне сенімді болу?а т?рбиелеу
Саба? т?рі: Сайыс
Саба?ты? ж?рілу барысы: ?йымдастыру кезе?і
Ж?рілу жоспары:
?діл ?азылармен таныстыру;
1. «Ой жина?тау кезе?і» 1 ?пай
2. « Полиглот» ?р бір д?рыс жауап?а 2 ?пай, толы? емес жауап?а 1 ?пай.
3. « Ойлы болса? озып к?р» 1 ?пай
4. «Зерек болса?, шешіп к?р» 1?пай
5. «Мы?ты болса? тауып к?р» 2?пай
Ойынды ба?алайтын ?азылар таныстырылады.
?діл?азы ал?асы деп сайысымызды? ал?аш?ы ?адамын бастамас б?ран, ?діл?азылар ал?асымен таныстырып ?тейік
Топ аттары:
«Протон» тобы
«Нейтрон» тобы
«Электрон» тобы
І – кезе? «Ой жина?тау кезе?і»
І - топ?а
1. Зат массасыны? са?талу за?ын кім ашты? (Ломоносов)
2. Біреуі оттек болып келетін екі элементтен ??рал?ан ?осылыс (оксид)
3. Сутек латынша ?андай ма?ынаны береді: (су тудырушы)
4. Заттарды, оларды? ?асиеттерін, бас?а заттар?а айналып т?рленуін ?арастыратын п?н
(химия)
5. Затты? химиялы? жолмен б?лінбейтін е? ?са? б?лшегі (атом)
ІІ - топ?а
1. Сутекті? химиялы? та?басы: Н
2. Затты? ??рамы мен ?асиетін са?тайтын е? кіші б?лшегі (молекула)
3. С?зу ?дісімен б?лінген ерітінді (с?зінді)
4. Сутекті ?нерк?сіпте алу жолы: (Электр то?ы ар?ылы суды? айырылуы)
5. К?н ж?йесі планеталарыны? ?анша пайызын сутек атомы ??райды? 92%
ІІІ - топ?а
1.Тама??а ?олданылатын ас т?зыны? формуласы (NaCl)
2. Зат ??рамыны? т?ра?тылы? за?ын аш?ан француз химигі (Д. Пруст)
3. Бірінші периодта орналас?ан элементтер саны (2)
4. Оттекті? аллотропиялы? т?р ?згерісі (озон)
5. Авагадро саны нешеге те?? (6, 02. 1023)
ІІ кезе? «Полиглот» ойынын бастаймыз. ?р топ?а берілген ма?алды? аталуын, элементті? та?басын айта білу керек. Толы? жауап?а 2 ?пай, толы? емес жауап?а 1 ?пай.
І - топ?а
1. Аз с?з алтын, к?п с?з. к?мір, С
2. "?лмеген адам. ыдыстан ас ішеді" алтын, Аu
3. ?ыздырып со?са? иленеді,
Бал?а мен т?стен именеді. Fe, темір
ІІ - топ?а
1. Шыдаса? да алтын к?н ассыз м?лде,
Шыдау ?иын б?л затсыз екі к?нге. H2O, су
2. Ол болмас асы?ны? д?мі кірмес,
Кім бар екен ортада оны білмес? NаСl, ас т?зы
3. Теріні к?ннен ?ор?айды,
Озін оттекті? ?ш атомы ??райды? О3, озон
ІІІ - топ?а
1. Адам мен жануардан б?лінеді,
?сімдікті? торына ілінеді? СО2, к?мір?ыш?ыл газы
2. Тынысым, ырысым,
Ол жо? жерде жо?алма? ж?рісім? О2, оттек
3. Адам организмінде ?ай элементті? жетіспеуі тіс кариесіне ?келіп со?ады? F, Фтор
ІІІ - Кезе? « Ойлы болса? озып к?р» Химиялы? реакция типтерінаны?тау:
Химиялы? реакция те?деулері берілген:
О?ушылар білімдерін тексеру кестесін толтыру
Реакция те?деуі
?осылу
айырылу
орынбасу
алмасу
4Na + O2 = 2NaO2
+
CaCO3 → CaO + CO2
+
+
Fe2O3 + 6HNO3 →2Fe(NO3) 3 +3H2O
Mg + CuCl2 = MgCl2 + Cu
+
2Fe(OH) 3 = Fe2O3 + 3H2O
+
3KOH + H3PO4 =K3PO4 + 3H2O
+
Тобы ______________________________________
ІV – кезе?«Зерек болса?, шешіп к?р» Элементтерді таны кезе?і:
І топ?а: Кальций элементіні? атом ??рылысы теориясы ж?не периодты? кестедегі орны бойынша сипаттамасы
1. Химиялы? та?басы, аталуы
Са, кальций
2. Химиялы? элементі? периодты? ж?йедегі орны(периоды, тобы, рет саны) салытырмалы атоды? массасы
ІV ?лкен периодта, ІІ негізгі топта орналас?ан, рет саны 20, салыстырмалы атомды? массасы Аr = 40
3. p, n, e,
40p, 20 n, 20 e,
4. ?асиеті
металл
ІІ топ?а: Оттек элементіні? атом ??рылысы теориясы ж?не периодты? кестедегі орны бойынша сипаттамасы
1. Химиялы? та?басы, аталуы
О, оттек
2. Химиялы? элементі? периодты? ж?йедегі орны(периоды, тобы, рет саны) салытырмалы атоды? массасы
ІІ периодта, VІ топта орналас?ан, рет саны 8, салыстырмалы атомды? массасы Аr = 16
3. p, n, e,
16p, 8 n, 8 e,
4. ?асиеті
бейметал
ІІІ топ?а: К?міртек элементіні? атом ??рылысы теориясы ж?не периодты? кестедегі орны бойынша сипаттамасы
1. Химиялы? та?басы, аталуы
С, к?міртек
2. Химиялы? элементі? периодты? ж?йедегі орны(периоды, тобы, рет саны) салытырмалы атоды? массасы
ІІ периодта, ІV топта орналас?ан, рет саны6, салыстырмалы атомды? массасы Аr = 12
3. p, n, e,
12p, 6 n, 6 e,
4. ?асиеті
бейметал
V – кезе? «Мы?ты болса? тауып к?р» салыстырмалы молекулалы? массасын есепте?дер. (Мг)
І – топ?а
1. CaO, 2. HNO3, 3. H3PO4
Мr (СаО) =56, Мr (НNО3) =63, Мr (Н3РО4) =98
ІІ – топ?а
1. NaO2, 2. CaCO3, 3. K3PO4
Мr (NaO2) = 55, Мr (СаСО3) =100, Мr (К3РО4) = 212
ІІІ – топ?а
1. MgCl2,2. NаОН, 3. Н2SО4
Мr (МgСl2) = 59,5, Мr (NаОН) = 40, Мr (Н2 SО4) =98
?орытынды.
сонымен бізді? “Химия еліне саяхат” туралы кешіміз ая?талды. ?діл ?азылар ал?асына с?з беріп, ойынымызды? же?імпазы атан?ан топпен танысайы?.
?она?тарды? ішінен белсене ?атыс?андарды атау. Ендігі с?з кезегін ?діл ?азылар ал?асына береміз.
Сонымен б?гінгі сайыс кешіміз ая?талды. Келесі кездескенше сау болы?ыздар.